Της Νατάσας Πολυγένη
Προπύργιο της Ορθοδοξίας χαρακτήρισε την Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος στην Αγιά, ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιος, χαιρετίζοντας χθες σε εκδήλωση που έγινε στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας, για την παρουσίαση του εξαιρετικού φωτογραφικού λευκώματος των εκδόσεων "Μίλητος" για τις αποκαταστάσεις που έγιναν στη μονή.
Ο κ. Ιγνάτιος, έκανε λόγο για ένα μνημείο απαράμιλλου κάλλους, ένα τόπο μοναδικό και ιερό όπου η γη συναντά τον ουρανό και πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού.
Ακόμη ο μητροπολίτης, αναφερόμενος στον σεβασμιότατο μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο που χθες βρέθηκε στη Λάρισα και χαιρέτισε στην εκδήλωση, τόνισε ότι όταν υπάρχουν σχέσεις καλής γειτονίας, δεν υπάρχουν όρια που να χωρίζουν τις μητροπόλεις και η Ι.Μ. Αγίου Παντελεήμονος είναι ένας τόπος που ενώνει. Κλείνοντας, πέρα από τις ευχαριστίες του σε όλους όσοι συνέβαλλαν στην αποκατάσταση του Καθολικού της Μονής, του Πύργου και της Τράπεζας, αλλά και των τοιχογραφιών, ιδιαίτερες ευχαριστίες απηύθυνε στον Ηγούμενο της μονής, αρχιμανδρίτη Αιμιλιανό Καζαντζίδη που πάλεψε με όλες του τις δυνάμεις για να αναδείξει αυτό το σπάνιο μνημείο θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Εκπροσωπώντας τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας, ο αντιπεριφερειάρχης κ. Χρήστος Καλομπάτσιος κατά το σύντομο χαιρετισμό του εξήρε όλους όσοι εργάστηκαν για την αποκατάσταση της μονής που χρηματοδοτήθηκε μέσω ΕΣΠΑ από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, μη παραλείποντας να αναφερθεί και στη συμβολή του τότε νομάρχη κ. Λουκά Κατσαρού που μερίμνησε για να ενταχθεί το έργο. Μάλιστα, τότε έγινε και η βελτίωση του δρόμου που οδηγεί στη Μονή. Όσον αφορά την έκδοση του λευκώματος, σχολίασε ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικό τόμο, καλαίσθητο και προσεγμένο στην παραμικρή του λεπτομέρεια. Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε και ο διευθυντής των εκδόσεων "Μίλητος" κ. Νίκος Χατζηγεωργίου, ο οποίος εξέφρασε την ικανοποίησή του για το αποτέλεσμα της έκδοσης αφού η καθαρότητα με την οποία αποτυπώνονται στο χαρτί οι λεπτομέρειες της αποκατάστασης είναι εκπληκτικές όμως τίποτα δεν θα είχε γίνει δίχως την καθοδήγηση του π. Αιμιλιανού και του π. Νικόδημου.
Το λεύκωμα παρουσίασαν στο πολυπληθές κοινό, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων κ. Σταυρούλα Σδρόλια και ο εικαστικός κ. Χρήστος Παπανικολάου. Στο λεύκωμα, αποτυπώνεται συνολικά η δουλειά που έγινε για την αποκατάσταση του Καθολικού της Μονής, του Πύργου και της Τράπεζας, αλλά και της συντήρησης των τοιχογραφιών.
Σπάνιο μνημείο βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης ανεκτίμητης αξίας, χαρακτήρισε την Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος η κ. Σταυρούλα Σδρόλια. Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων αναφέρθηκε αναλυτικά στις εργασίες που έγιναν για την αποκατάσταση στον Πύργο, την Τράπεζα, το παρεκκλήσι αλλά και στη συντήρηση των τοιχογραφιών που χρονολογούνται από το 1559 έως το 1724.
" Η αρχική φάση της μονής τοποθετείται στην τελευταία φάση του Βυζαντίου, όταν ακόμη η περιοχή του Κισσάβου ήταν γνωστή ως Όρος των Κελλίων εξαιτίας του πλήθους των μοναστηριών και των ασκηταριών. Η Μονή γνώρισε μία μεγάλη περίοδο ακμής από τον 16ο αιώνα- που σύμφωνα με στοιχεία τοποθετείται η ολοκλήρωση του καθολικού, η κατασκευή του τέμπλου, οι πρώτες τοιχογραφίες, λίγα χρόνια αργότερα η τοιχογράφηση του παρεκκλησίου του Πύργου και η ζωγραφική της τράπεζας-μέχρι τον 19ο αιώνα. Διαλύθηκε το 1881,όπως όλες οι μονές της Αγιάς, και υπέστη πολλές φθορές εξαιτίας της εγκατάλειψης. Κατοικήθηκε εκ νέου τη δεκαετία του 1980 οπότε ανακτίσθηκε η δυτική πτέρυγα. Αποτελεί μοναδικό μνημείο και η συντήρηση του με την επιστασία της τότε 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, ανέδειξε την απαράμιλλη ομορφιά του" σημείωσε μεταξύ άλλων η κ. Σδρόλια.
Ο εικαστικός κ. Χρήστος Παπανικολάου αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο κομμάτι των τοιχογραφιών που χωρίζονται σε τρεις περιόδους στο 16ο, 17ο και 18ο αιώνα, αναλύοντας με τη βοήθεια διαφανειών το σκεπτικό των ζωγράφων κάθε περιόδου και ιδιαίτερα του Πελοποννήσιου μοναχού Γαβριήλ. "Η γλώσσα αυτής της ζωγραφικής είναι ίδια. Όλοι οι ζωγράφοι ακολούθησαν την παράδοση δίχως φυσικά να λείπει το προσωπικό στοιχείο" σχολίασε μεταξύ άλλων ο κ. Παπανικολάου. Αναφερόμενος στη Μονή ο κ. Παπανικολάου, σχολίασε ότι πρόκειται για ένα σπάνιο μνημείο όπου η θρησκευτική παράδοση συναντά την τέχνη, με ιστορικό και καλλιτεχνικό ενδιαφέρον.
Συγκινητικά ήταν τα λόγια που χρησιμοποίησε για να περιγράψει τις προσπάθειες του π. Αιμιλιανού, χαρακτηρίζοντάς τον ψυχή του μοναστηριού με όραμα ζωής να ολοκληρωθεί ο κύκλος εργασιών στη Μονή και να αποκτήσει και πάλι ζωή.
Ο π. Αιμιλιανός μετά τους ομιλητές συγκινημένος ευχαρίστησε όλους όσοι βοήθησαν τόσο για την αποκατάσταση της Μονής όσο και για την έκδοση του λευκώματος.
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος έκλεισε την εκδήλωση με μια σύντομη ομιλία του, στην οποία μίλησε για ενότητα της εκκλησίας που αποδεικνύεται από τις αγαστές σχέσεις των δύο Μητροπόλεων, αναφέροντας μάλιστα ότι θεωρεί τον Μητροπολίτη Λαρίσης κ. Ιγνάτιο συνοδοιπόρο του. Αναφορικά, με την Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος τόνισε ότι πρόκειται για ένα μνημείο βιώματος, ζωής και συνέχειας. "Δεν είναι απλά ένα επισκέψιμο μουσείο-μνημείο, είναι ένας τόπος που συνεχίζει να λειτουργεί μοναστικά. Ο ερχομός των πατέρων Αιμιλιανού και Νικόδημου σε αυτό τον άγιο τόπο ήταν θέλημα Θεού" είπε χαρακτηριστικά και ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν ώστε η Ιερά Μονή να συνεχίζει να γράφει ιστορία.
Την εκδήλωση παρακολούθησε πλήθος κόσμου, που παρότι δεν χώραγε στην αίθουσα παρέμεινε στο φουαγιέ της Πινακοθήκης ακούγοντας τους ομιλητές από τα ηχεία.
