Του Γιώργου Νούλη
Από 600 περίπου χαμηλοσυνταξιούχους του ΙΚΑ Λάρισας θα στερήσουν το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης τα νέα εισοδηματικά κριτήρια που θέτει η κυβέρνηση στο νέο ασφαλιστικό. Με δεδομένη τη μνημονική δέσμευση για οριστική κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το τέλος το 2019, οι διατάξεις του ασφαλιστικού νομοσχεδίου βάζουν βαθιά το μαχίρι των περικοπών τόσο στον αριθμό των δικαιούχων όσο και στο ποσό που χορηγείται.
Με τα νέα εισοδηματικά κριτήρια που ορίζονται από τους 3.000 περίπου συνταξιούχους του ΙΚΑ Λάρισας, ένα 20% από αυτούς και κυρίως από αυτούς που εισπράττουν 30 ευρώ βοήθημα θα το χάσουν. Και δεν θα είναι οι μόνοι. Η μείωση των εισοδηματικών ορίων αλλά και το πλαφόν της σύνταξης στα 664 ευρώ αντί των 850 ευρώ που ίσχυε βγάζει εκτός ΕΚΑΣ ένα ακόμη αριθμό δικαιούχων ενώ αρκετοί θα λάβουν μειωμένο βοήθημα επειδή θα αλλάξουν εισοδηματική κατηγορία.
Για να γίνει κατανοητό το τι θα συμβεί, θυμίζουμε πως σήμερα όσοι λαμβάνουν το ΕΚΑΣ, το οποίο δεν εξασφαλίζει μόνο ένα μηνιαίο ποσό σε χαμηλοσυνταξιούχους αλλά και έκπτωση στη χορήγηση των φαρμάκων τους, πρέπει να συγκεντρώνει αθροιστικά τρεις προϋποθέσεις:
1. Όριο ηλικίας: Οι συνταξιούχοι πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος, με μοναδική εξαίρεση από τον ηλικιακό περιορισμό τα τέκνα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους. Επίσης εξαιρούνται οι ανάπηροι συνταξιούχοι, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%, εφόσον πληρούν και τα εισοδηματικά κριτήρια. Στο νέο ασφαλιστικό δεν υπάρχει αλλαγή στο όριο ηλικίας.
2. Τόπος διαμονής: Για την καταβολή του επιδόματος θα πρέπει οι δικαιούχοι να έχουν ως μόνιμο τόπο διαμονής την Ελλάδα κάτι που δεν αλλάζει και τώρα.
3. Εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία ουσιαστικά καθορίζουν και τα ποσά για το ΕΚΑΣ. Τα αναφέρουμε κατά περίπτωση ώστε να δούμε τις αλλαγές που επέρχονται. Εννοείται πως τα ποσά αφορούν εισοδήματα του προηγούμενου φορολογικού έτους. Δηλαδή για το ΕΚΑΣ του 2016 θα ληφθούν υπόψη εισοδήματα του 2015.
* Ποσά από συντάξεις: έως 8.472,09 ευρώ. Τώρα με το νέο ασφαλιστικό τα ποσά αυτά δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ποσό των 7.972 ευρώ. Δηλαδή το συνολικό ετήσιο καθαρό εισόδημά τους από συντάξεις (κύριες, επικουρικές και βοηθήματα καταβαλλόμενα σε χρήμα) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα να μην υπερβαίνει το ποσό των 7.972 ευρώ. Σημειώνεται πως για τον προσδιορισμό του εισοδήματος αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη τα ποσά που αντιστοιχούν στην σύνταξη αναπήρων, θυμάτων πολεμικής Περιόδου και κατά την εκτέλεση της στρατιωτικής υπηρεσίας, θυμάτων τρομοκρατίας καθώς και στα προνοιακά βοηθήματα.
* Ατομικό φορολογητέο εισόδημα και απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο: έως 9.884,11 ευρώ. Το ποσό αλλάζει τώρα και το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα του συνταξιούχου δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 8.884 ευρώ.
* Οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα και απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα: έως 15.380,90 ευρώ. Τώρα το συνολικό ετήσιο οικογενειακό δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 11.000 ευρώ.
* Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 850 ευρώ. Τώρα το συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται κατά την δημοσίευση του νόμου αυτού, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και τα πάσης φύσεως επιδόματα πλην των επιδομάτων των εορτών Χριστουγέννων – Πάσχα και επιδόματος άδειας να μην υπερβαίνει τα 664 ευρώ.
ΤΑ ΠΟΣΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ
Τα κλιμάκια με τα ποσά του επιδόματος που καταβάλλονται σήμερα στους δικαιούχους είναι:
* Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές), μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα και μέχρι 7.715,65 ευρώ, καταβάλλεται ΕΚΑΣ 230 ευρώ το μήνα.
* Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.715,66 ευρώ μέχρι του ποσού των 8.472,09 ευρώ, καταβάλλεται ποσό μηνιαίου επιδόματος:
- Από 7.715,66 μέχρι 8.018,26 ευρώ: 172,50 ευρώ.
* Από 8.018,27 ευρώ μέχρι 8.219,93 ευρώ: 115 ευρώ.
* Από 8.219,94 μέχρι 8.472,09 ευρώ: 57,50 ευρώ.
Επίσης χορηγείται ΕΚΑΣ 30 ευρώ εφόσον πληρούνται αθροιστικά τα εξής κριτήρια: Ποσό εισοδήματος από 8.472,10 μέχρι 9.200 ευρώ, συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα έως 9.884,11 ευρώ και συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 13.500 ευρώ.
Τώρα για τα συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.
Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216 ευρώ και ένα λεπτό και μέχρι του ποσού των 7.972 ευρώ καταβάλλεται ποσό μηνιαίου ΕΚΑΣ σύμφωνα με τα παρακάτω:
- Από 7.216 ευρώ και ένα λεπτό μέχρι και 7.518 ευρώ το ποσό των 172,50.
- Από 7.518 ευρώ και ένα λεπτό μέχρι και 7.720 ευρώ ποσό 115 ευρώ
- Από 7.720 ευρώ και ένα λεπτό μέχρι και 7.972 το ποσό των 57,50 ευρώ.
Συνεπώς όλοι όσοι παίρνουν 30 ευρώ ΕΚΑΣ θα το χάσουν αυτομάτως φέτος.
Να σημειωθεί επίσης πως από 01/01/2017 και μέχρι 31/12/2019 και σε ετήσια βάση τα ποσά αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών. Από 01/01/2020 η παροχή αυτή καταργείται και οι κοινωνικοί σκοποί που υπηρετούσε καλύπτονται από την εθνική σύνταξη και τις παροχές του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Το επίδομα καταβάλλεται από τον ΕΦΚΑ. Σε περίπτωση με δόλο υποβολής ανακριβούς δήλωσης εκ μέρους του συνταξιούχου είτε για τον φορέα καταβολής του επιδόματος είτε για τα εισοδηματικά στοιχεία, καθώς και σε περίπτωση πολλαπλής είσπραξης του επιδόματος τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά του επιδόματος παρακρατούνται στο διπλάσιο από το ποσό της κύριας σύνταξης.
Ο έλεγχος των εισοδηματικών κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος για κάθε έτος διενεργείται το αργότερο έως το τέλος του Απριλίου του αντίστοιχου έτους και σε καμία περίπτωση δεν χορηγούνται ποσά ΕΚΑΣ σε μη δικαιούχους από την 1η Μαΐου του ίδιου έτους.
