Του Γιώργου Νούλη
Τις σοβαρές επιφυλάξεις των εμπόρων στο κατά πόσο οι ενδιάμεσοι εκπτωτικοί περίοδοι λειτουργούν υπέρ της αγοράς και των καταναλωτών επιβεβαίωσαν για μια ακόμη φορά τα στοιχεία της πρόσφατης περιοδικής έρευνας που πραγματοποίησε η ΕΣΕΕ. Όπως προκύπτει από την έρευνα, το δεκαήμερο των φθινοπωρινών εκπτώσεων του Νοεμβρίου, που ολοκληρώθηκε την περασμένη Τρίτη, όσον αφορά στις πωλήσεις των εμπορικών καταστημάτων κινήθηκε στα ίδια ή χαμηλότερα επίπεδα από την αντίστοιχη περσινή...
Οι πωλήσεις των καταστημάτων λιανεμπορίου στη Λάρισα αλλά και σε όλη τη χώρα σε σύγκριση με την εκπτωτική περίοδο το 2014, κυμάνθηκε κατά μέσο όρο 15% - 20% με μόλις μία στις εννέα εμπορικές επιχειρήσεις να εμφανίζει αύξηση πωλήσεων. Την ίδια στιγμή τρεις στους τέσσερις επιχειρηματίες πιστεύουν ότι τελικά η Κυριακή 1 Νοεμβρίου δεν επηρέασε θετικά τον τζίρο του εκπτωτικού δεκαημέρου...
Επί της ουσίας τα στοιχεία της έρευνας αποδεικνύουν πως η αγορά βρίσκεται σε κομβικό σημείο, το στοίχημα των ενδιάμεσων εκπτώσεων δεν μπορεί να κερδηθεί, με τους εμπόρους να προσβλέπουν πλέον στη χριστουγεννιάτικη αγορά...
«Οι προσδοκίες μας για τη φετινή χειμερινή ενδιάμεση εκπτωτική περίοδο ήταν να βελτιώσουμε τα περσινά ποσοστά και την πορεία του τζίρου και της επισκεψιμότητας στα καταστήματά μας" επισημαίνει στην "Ε" ο πρόεδρος του ΕΣΛ κ. Γιώργος Τσιαπλές. Παρά τις αξιοσημείωτες προσπάθειες που καταβάλλει ο επιχειρηματικός κόσμος, φαίνεται ότι η αγοραστική κίνηση παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Οι ενδιάμεσες δεν συμβάλλουν ιδιαίτερα στην τόνωση του τζίρου των επιχειρήσεων, ενώ η στάση των καταναλωτών είναι απόλυτα συμβατή με τις γενικότερες εξελίξεις στην ελληνική οικονομία. Πώς να τονώσεις τον τζίρο από άφραγκους ανθρώπους. Τα προβλήματα της αγοράς είναι πολύ σοβαρά και ούτε εκπτώσεις, ούτε ωράρια μπορούν να προσφέρουν λύσεις. Από πού να ξεκινήσει κανείς και πού να τελειώσει; Από τον παραλογισμό του ΕΝΦΙΑ, από το 26% στη φορολόγηση εμπόρων και ελεύθερων επαγγελματιών, από την αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% από το τέλος επιτηδεύματος, από τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές; Τα συνεχόμενα εισπρακτικά μέτρα και η παραφιλολογία του τρόμου που τα συνοδεύει, στερεύουν τα μαγαζιά μας από πελάτες και ρευστότητα...".
Σε κάθε περίπτωση, όπως προκύπτει από την έρευνα (που ήταν τηλεφωνική με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου σε τυχαίο δείγμα 200 εμπορικών επιχειρήσεων σε παραδοσιακές εμπορικές αγορές αστικών κέντρων της χώρας) η εκπτωτική περίοδος του Νοεμβρίου, όσον αφορά στις πωλήσεις των εμπορικών καταστημάτων κινήθηκε στα ίδια ή χαμηλότερα επίπεδα από την αντίστοιχη περσινή. Το 36% των επιχειρήσεων είδε τις φετινές πωλήσεις τη συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς να παραμένουν στα ίδια επίπεδα και το 50% σε χαμηλότερα. Στη Λάρισα κυμάνθηκε 15% - 20% χαμηλότερα, στην Ελασσόνα 5%-10% χαμηλότερα και στα Φάρσαλα -50%. Μία στις εννέα εμπορικές επιχειρήσεις εμφάνισε αύξηση πωλήσεων ενώ το επίπεδο των εκπτώσεων κυμάνθηκε στην πλειονότητά τους μεταξύ 11% και 20%.
Τα εμπορεύματα που διέθεσαν οι επιχειρήσεις σε έκπτωση αφορούσαν είτε στο σύνολο των εμπορευμάτων τους, είτε το μεγαλύτερο μέρος των νέων παραλαβών της σεζόν, καθιστώντας το εκπτωτικό δεκαήμερο αρκετά δελεαστικό ως προς τη δυνατότητα επιλογών για τους καταναλωτές.
Επίσης το εκπτωτικό δεκαήμερο του Νοεμβρίου φαίνεται να μην επηρεάζει τον συνολικό τζίρο για το διάστημα της φθινοπωρινής - χειμερινής σεζόν, στο 58% των επιχειρήσεων. Επίσης, ένας στους τέσσερις επιχειρηματίες πιστεύει ότι τελικά μειώνει το συνολικό τζίρο, ενώ ένας στους πέντε ότι έχει θετικό αποτέλεσμα.
Μεγαλύτερο είναι το ποσοστό αυτών που συμφωνούν με το μέτρο των ενδιάμεσων εκπτώσεων σε σύγκριση με το ποσοστό αυτών που διαπιστώνουν θετικό αντίκτυπο για τις πωλήσεις τους. Σε κάθε περίπτωση, η πλειονότητα των επιχειρήσεων (62%) διαφωνεί με την εφαρμογή των ενδιάμεσων εκπτώσεων.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ
Στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας, οι έμποροι ρωτήθηκαν, εάν σύμφωνα με τη δυνατότητα που τους εκχωρεί η υπουργική απόφαση, άνοιξαν τα καταστήματά τους την Κυριακή 1 Νοεμβρίου. Για όσα καταστήματα άνοιξαν παρατηρείται ότι περίπου τρεις στους τέσσερις επιχειρηματίες πιστεύουν ότι τελικά η Κυριακή δεν επηρέασε θετικά τον τζίρο του εκπτωτικού δεκαημέρου, διότι ο τζίρος της Κυριακής απορρόφησε εκείνο των προηγούμενων και επόμενων ημερών. Αναφορικά με τον αριθμό των απασχολουμένων, καμία επιχείρηση δεν προσέλαβε επιπλέον υπάλληλο, για να καλύψει την ανάγκη απασχόλησης προσωπικού για τις Κυριακές. Το 63% των περιπτώσεων έχει επωμιστεί προσωπικά την κάλυψη της ανάγκης, ενώ το 37% έχει επεκτείνει το ωράριο του υπάρχοντος προσωπικού. Όσον αφορά στο λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, το 51% των επιχειρήσεων απάντησε ότι επιβαρύνεται είτε πάρα πολύ, είτε πολύ από το άνοιγμα των Κυριακών, το 28% λίγο, ενώ μόλις το 21% δήλωσε ότι δεν έχει επιβαρυνθεί καθόλου.
Παρενθετικά να σημειώσουμε πως κυβέρνηση και αγορά αναμένουν την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την τύχη της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων. Υπενθυμίζεται ότι οι ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ και Ομοσπονδία Εμποροϋπαλλήλων έχουν προσφύγει και πετύχει την προσωρινή αναστολή της εφαρμογής προηγούμενης απόφασης, σύμφωνα με την οποία σε 10 περιοχές της χώρας τα καταστήματα θα ήταν ανοιχτά δοκιμαστικά για έναν χρόνο. Από την άλλη μεριά ο ΣΕΛΠΕ (μεγάλες αλυσίδες), ο ΣΕΒ και ο ΣΕΤΕ (τουριστικές επιχειρήσεις) είχαν ταχθεί υπέρ της ελεύθερης κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων σε περιοχές όπου συντρέχουν λόγοι.
Αν γίνει δεκτή η προσφυγή από το ΣτΕ, τότε θα επανέλθει το καθεστώς των 8 Κυριακών που ίσχυε ήδη (συν όσες αποφασίζουν οι αντιπεριφερειάρχες για την εξυπηρέτηση τοπικών αναγκών). Αν απορριφθεί, τότε αναβιώνει το ζήτημα της πλήρους απελευθέρωσης, τουλάχιστον για τις περιοχές πιλοτικής εφαρμογής.
ΝΕΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Στο μεταξύ το υπουργείο Οικονομίας, ξαναγράφει τον Κώδικα Δεοντολογίας για τις εκπτώσεις και τις προσφορές. Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης έναντι των δανειστών, οι προσφορές διενεργούνται ελεύθερα, όλο τον χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να πωλούν προς τους καταναλωτές με μειωμένες τιμές χωρίς να υποχρεώνονται σε προηγούμενη γνωστοποίηση προς τις υπηρεσίες του υπουργείου ή τους εμπορικούς συλλόγους.
Ο προβληματισμός του υπουργείου αλλά και των φορέων της αγοράς είναι ότι πρέπει να μπουν κανόνες οι οποίες δεν θα επιτρέπουν τις παραπλανητικές τακτικές επιχειρήσεων, π.χ. δεν είναι δυνατόν ένα κατάστημα να πουλά όλο τον χρόνο με προσφορές και εκπτώσεις.
Υπ΄ αυτό το πρίσμα το Υπ. Οικονομίας προσανατολίζεται στις ακόλουθες παρεμβάσεις:
* Θα διατηρηθούν ως έχουν οι τέσσερις εκπτωτικές περίοδοι. Υπενθυμίζεται ότι αυτές είναι η χειμερινή η οποία ξεκινά από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου, η θερινή που διαρκεί από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου μέχρι το τέλος του Αυγούστου, η ενδιάμεση ανοιξιάτικη περίοδο που ξεκινά το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου και η ενδιάμεση φθινοπωρινή εκπτωτική σεζόν στο πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου.
* Οι προσφορές όλο το υπόλοιπο χρονικό διάστημα θα διεξάγονται ελεύθερα. Όμως όπως λέγεται σχεδιάζεται να επιτρέπεται η διενέργεια προσφορών για τους ίδιους κωδικούς προϊόντων μόνο μία φορά τον μήνα και για διάστημα 10 ημερών.
Υπό εξέταση είναι το αν θα παραμείνει το «πλαφόν» σύμφωνα με το οποίο οι προσφορές δεν μπορούν να ξεπερνούν το 50% των προϊόντων ενός καταστήματος καθώς και η καθιέρωση πώλησης stock εμπορευμάτων με χαμηλές τιμές όλο τον χρόνο σε περιορισμένο αριθμό και στα καταστήματα που δεν έχουν τέτοια είδη.
