Τη βεβαιότητα ότι εάν κριθεί αναγκαίο η κυβέρνηση θα λάβει νέα, επιπλέον μέτρα, τόσο για την ενίσχυση της απασχόλησης, όσο και για τη στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων εξέφρασε ο υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Λέγκας. Ο ίδιος, σχολιάζοντας τις επικρίσεις που έχει δεχθεί η κυβέρνηση για το σχέδιο των 28 δισ. ευρώ και την υλοποίησή του, υποστήριξε ότι ήταν «μονόδρομος», ενώ διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται για απευθείας «ένεση» ρευστότητας προς τις τράπεζες. Τόσο ο υφυπουργός, όσο και ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Ανάπτυξης, Κωνσταντίνος Μουσουρούλης δέχθηκαν σφοδρή κριτική από τους λοιπούς συμμετέχοντες ομιλητές, αλλά και το κοινό, με τις «ηχηρές» προειδοποιήσεις των παραγωγικών φορέων να επικεντρώνονται στις πρακτικές των τραπεζών, αλλά και στην απώλεια θέσεων εργασίας.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο της χθεσινοβραδινής εκδήλωσης της εφημερίδας Ναυτεμπορική με θέμα «Επιχειρηματικότητα στη δίνη των οικονομικών εξελίξεων – Περιορισμοί και ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις στη νέα εποχή», που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο «Larissa Imperial», παρουσία πλήθους εκπροσώπων των παραγωγικών φορέων και των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η αίσθηση του «ξαναζεσταμένου φαγητού» ήταν διάχυτη μεταξύ των εκπροσώπων των παραγωγικών φορέων, με το πέρας της εκδήλωσης, ενώ από τις ερωτήσεις που έθεσε το κοινό, λίγο πριν τη λήξη, φάνηκε ότι το κρίσιμο ερώτημα για την παροχή ρευστότητας από τις τράπεζες προς τις επιχειρήσεις, χωρίς όρους-βαρίδια, παρέμεινε αναπάντητο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ.Λέγκας, τόσο στην ομιλία του, όσο και στις δηλώσεις προς τους εκπροσώπους Τύπου, έδωσε το «στίγμα» της κυβερνητικής πολιτικής αναφορικά με την πορεία των επιτοκίων των τραπεζών, υποστηρίζοντας, ουσιαστικά, ότι οποιαδήποτε παρέμβαση στο ύψος των επιτοκίων του χρηματοπιστωτικού συστήματος δεν συνάδει με τους κανόνες της αγοράς.
Αναφερόμενος στο σχέδιο των 28 δισ. ευρώ, ο κ. Λέγκας σημείωσε χαρακτηριστικά «νομίζω ότι ήταν μονόδρομος. Κάναμε αυτό που έκαναν κι άλλες χώρες στην ΕΕ. Ήταν ένα σχέδιο που το ψηφίσαμε στη Βουλή και είχε την έγκριση της ΕΕ σε όλα του τα σημεία. Και κάναμε κι ένα βήμα παραπάνω, ώστε αυτό το σχέδιο να είναι άμεσα εφαρμόσιμο. Σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται για 28 δισ. ρευστό προς τις τράπεζες, καθώς στην ουσία ένα μεγάλο κομμάτι από αυτό το κεφάλαιο είναι ένα ποσό που αναφέρεται σε εγγυήσεις προς την πραγματική οικονομία». Ο υφυπουργός σημείωσε ότι μέσω του εποπτικού συμβουλίου και τη συμμετοχή του δημοσίου στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, θα υπάρχει ο απαραίτητος έλεγχος, ώστε να παρακολουθείται σε ποιο βαθμό πηγαίνουν αυτά τα χρήματα στην πραγματική οικονομία, στους επιχειρηματίες, στις μικρές επιχειρήσεις, και σε αυτούς που θα θελήσουν να πάρουν ένα στεγαστικό δάνειο. «Υπάρχουν οι ασφαλιστικές δικλείδες, και μέσα από το εποπτικό συμβούλιο και μέσα από τη συμμετοχή μας στα διοικητικά συμβούλια, και γι’ αυτό και είδατε να υπάρχει διστακτικότητα από την πλευρά των τραπεζών όσον αφορά αυτή τη συγκεκριμένη ρύθμιση», είπε ο κ. Λέγκας και σημείωσε πως εάν χρειαστεί θα γίνουν και περισσότερες νομοθετικές ρυθμίσεις. «Σε κάθε περίπτωση, κι επειδή οι συνθήκες είναι μεταβαλλόμενες, μέρα με τη μέρα, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί, οφείλουμε να λειτουργούμε με σχέδιο. Σε κάθε περίπτωση είμαστε έτοιμοι να πάρουμε και επιπλέον μέτρα. Ωστόσο, θα πρέπει να διευκρινίσω ότι ο περιορισμός της αγοράς δεν μπορεί να γίνει με κανένα τρόπο σε επίπεδο νομοθετικών ρυθμίσεων που είναι έξω από την αγορά».
Όσο για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2009, ο υφυπουργός εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι στόχοι θα επιτευχθούν, ενώ σε σχετική ερώτηση για την πορεία των εσόδων –η οποία εμφανίζει μεγάλη υστέρηση στο τρέχον έτος- ο κ. Λέγκας συνέστησε υπομονή μέχρι το τέλος του έτους. «Καθίστε να δούμε πώς θα κλείσει το έτος, υπάρχουν πράγματα που τρέχουν, όπως το ΕΤΑΚ, το οποίο θα διαμορφώσει το τελικό αποτέλεσμα. Αν χρειαστεί θα πάρουμε κι επιπλέον μέτρα και για την ενίσχυση της απασχόλησης και για την ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων», σημείωσε.
ΟΜΙΛΙΑ
Στην ομιλία του ο υφυπουργός Οικονομίας επισήμανε ότι η κρίση είναι παγκόσμια, παγκόσμιες και μη προβλέψιμες οι συνέπειες, ενώ επισήμανε ότι οι εκτιμήσεις για την Ευρωζώνη μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο, ενώ για την Ελλάδα, οι εκτιμήσεις είναι πολύ λιγότερο δυσμενείς. «Γι’ αυτό και μπορούμε να λέμε σήμερα ότι παρά το δυσμενές κλίμα, η ελληνική οικονομία παρουσιάζει ισχυρές αντιστάσεις απέναντι στην κρίση. Επειδή είναι γεγονός ότι η ελληνική οικονομία κινήθηκε – και κινείται – στις πρώτες θέσεις της Ευρωζώνης. Ο ρυθμός ανάπτυξης της Ελλάδας στο πρώτο εξάμηνο ήταν 3,5%, υπερδιπλάσιος σε σχέση με τον αντίστοιχο της Ευρωζώνης. Οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διαμορφώνουν το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 2,5%, ποσοστό πολλαπλάσιο από τον αντίστοιχο ρυθμό στη ζώνη του ευρώ. Σε κάθε περίπτωση οι όποιες προβλέψεις, οι όποιες εκτιμήσεις σε αυτό το τοπίο χαμηλής ορατότητας είναι επισφαλείς. Και θέλω να τονίσω εδώ ότι η κρισιμότητα της συγκυρίας δεν επιτρέπει επιπόλαιες αποφάσεις, δεν δικαιολογεί υπερβολές, απαιτεί σχέδιο ευθύνης, διαρκή ευελιξία, οικονομία δυνάμεων, έτσι ώστε να διασφαλίζονται ισχυρές αντοχές. Αυτοί είναι οι άξονες στους οποίους στηρίζεται η κυβερνητική μας πολιτική».
Τόσο ο κ. Λέγκας, όσο και ο κ. Μουσουρούλης αναφέρθηκαν στα «αντανακλαστικά» της ελληνικής κυβέρνησης από την πρώτη στιγμή, ενώ σημείωσαν τις πολιτικές που θα ακολουθηθούν το επόμενο διάστημα, χωρίς, ωστόσο να δοθούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
«Δεν υπάρχει κρίση που να μην έχει χειροπιαστές συνέπειες. Δεν υπάρχει επίσης κρίση που να έχει χωρική διάσταση. Η κυκλικότητα της εξέλιξης δοκιμάζει και θα δοκιμάζει περαιτέρω τους κρατικούς προϋπολογισμούς, τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, αλλά και τους επιχειρηματικούς ισολογισμούς. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τις χώρες στις οποίες εκκολάφτηκε και εκδηλώθηκε ή κρίση αλλά ακόμη και σ’ αυτές οι οποίες ουδόλως ευθύνονται για αυτήν. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, η κρίση αναμφισβήτητα μας απειλεί. Μπορεί λιγότερο από άλλες χώρες, σε κάθε περίπτωση όμως απειλεί και την Ελλάδα. Παράλληλα, μας προκαλεί. Μας προκαλεί να αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας, τις σκέψεις μας και τις αντιλήψεις μας για τη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και αναφέρομαι στο παγκόσμιο το οποίο λειτούργησε με εικονικούς όρους. Μας προκαλεί να στραφούμε με όλες μας τις δυνάμεις, στην πραγματική οικονομία με κριτήριο την ανταγωνιστικότητα, την παραγωγικότητα, την προστιθέμενη αξία.
Θα συμφωνήσω τέλος ότι με όλους αυτούς που υποστηρίζουν ότι η κρίση δεν μπορεί να οδηγεί σε περιορισμούς. Όπως, επίσης, ότι δεν μπορούν οι όποιες λύσεις να αναζητούνται στους δρόμους του παρωχημένου κρατικού προστατευτισμού. Γιατί το μόνο που θα κάνουμε θα είναι ο ευνουχισμός της όποιας επιχειρηματικής προσπάθειας, αλλά και η μετάθεση των συνεπειών της κρίσης σε ένα άλλο επίπεδο, σε ένα άλλο πιο υψηλό επίπεδο. Η κρίση δεν είναι το τέλος του κόσμου και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Ενδεχομένως να είναι – και είναι- μοναδική ευκαιρία, που δεν στηρίζεται στον εύκολο πλουτισμό, μια ευκαιρία και μια νέα αντίληψη που θα επιδιώκει την καλλιέργεια προϊόντων και όχι επιδοτήσεων, μια ευκαιρία και μία άλλη αντίληψη για την επένδυση και όχι απλά την κατανάλωση των κοινοτικών πόρων με όρους ποιοτικούς και όχι αριθμητικούς. Σε κάθε περίπτωση οι Ελληνίδες και οι Έλληνες μπορούν να βασίζονται σε μια υπεύθυνη κυβέρνηση, η οποία δρα και πράττει με γνώμονα το συμφέρον του τόπου και όχι τις εφήμερες εντυπώσεις», σημείωσε μεταξύ άλλων.
ΔΥΣΟΙΩΝΕΣ
Την εκτίμηση ότι η ανεργία στην περιφέρεια Θεσσαλίας θα ανέβει μισή ποσοστιαία μονάδα μάλιστα στο πρώτο τρίμηνο του 2009, εξέφρασε ο πρόεδρος του ΣΘΕΒ, Νίκος Ρώμνιος, ο οποίος καταφέρθηκε εναντίον της τακτικής των τραπεζών αυτό το διάστημα. «Δεν είναι δυνατόν μέχρι πριν από έξι μήνες να έδιναν δάνεια στον οποιονδήποτε και τώρα να μην καλύπτουν καν τα μπλοκ επιταγών που οι ίδιες εξέδωσαν», σημείωσε με νόημα. Στη δε ομιλία του, ο κ. Ρώμνιος εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός ως προς το σύνολο της οικονομικής πολιτικής και πρακτικής. «Είμαστε στο τέλος μίας εποχής, όπως αυτής του 1929 για την παγκόσμια οικονομία και του 1989 για το παγκόσμιο πολιτικό σύστημα. Μπροστά μας ανοίγεται μία δυσοίωνη περίοδος. Η λειτουργία και διαχείριση της οικονομίας θα αλλάξουν ριζικά. Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι η επιδιωκόμενη με δημόσιο χρήμα ομαλοποίηση των χρηματαγορών θα εξασφαλίσει από μόνη της την ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας. Η κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα, κρίση βαθιά, κρίση διαρθρωτική, κρίση που προμηνύεται μακρά, απαιτεί να αλλάξουμε τους τρόπους σκέψης μας, τις αντιλήψεις μας, τις συμπεριφορές μας. Αναπτυχθήκαμε με θαλασσοδάνεια και με την εύκολη συσσώρευση εικονικού πλούτου. Πλούτου που επετεύχθη με τη συνεχή ανατίμηση της λογιστικής και όχι της πραγματικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων επιχειρήσεων και οικογενειών. Αυτό που καταφέραμε μετά από σχεδόν 50 χρόνια συνεχούς προόδου, είναι η κατανομή του εισοδήματος να είναι η χειρότερη από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Βιώσιμη ανάπτυξη σημαίνει στροφή από την εικονική οικονομία της χρηματιστηριακής κερδοσκοπίας στην πραγματική οικονομία της εργασίας, της παραγωγής, του δημιουργικού μόχθου. Η διεθνής ανάκαμψη –όταν και όπως έρθει– δεν θα σημάνει και την έξοδο από τα δικά μας αδιέξοδα. Η ελληνική οικονομία, παρά τα βήματα εκσυγχρονισμού της που έχουν γίνει, παραμένει μια ιδιαίτερα ευάλωτη οικονομία, με σοβαρά διαρθρωτικά και δομικά προβλήματα. Επιβάλλεται να προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις που θα επαναφέρουν τη χώρα σε τροχιά ταχείας ανάπτυξης, χαμηλού πληθωρισμού και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής μετά το πέρας της κρίσης. Εμείς, που δημιουργούμε καθημερινά, σχεδιάζουμε, οργανώνουμε, τολμούμε, παράγουμε, εκπροσωπούμε μία Ελλάδα που αρνείται να βουλιάξει και θέλει να συμμετέχει στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα με το κεφάλι ψηλά. Μία Ελλάδα που θέλει να προχωρήσει μπροστά», είπε.
ΦΟΥΣΚΕΣ
Ακόμη πιο επικριτικός στάθηκε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδας, Ευριπίδης Ευλογημένος, ο οποίος έκανε λόγο για εικονική οικονομία-έκτρωμα, που βασίστηκε στην απληστία και την ανικανότητα ελέγχου από όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου. «Όλοι οι αερητζήδες του κόσμου πήγαν να κερδοσκοπήσουν, πουλώντας πανάκριβα αέρα κοπανιστό. Έσκασε, λοιπόν, η φούσκα της εικονικής οικονομίας, γεμίζοντας με προβλήματα την πραγματική οικονομία, η οποία καλείται τώρα να πληρώσει τις συνέπειες», είπε χαρακτηριστικά. Ο ίδιος επισήμανε ότι οι προβλέψεις δεν είναι καθόλου αισιόδοξες και πως πολιτεία και φορείς θα πρέπει να επικεντρώσουν τις δυνάμεις τους στο πώς θα αποφευχθούν οι συνέπειες από τις επερχόμενες «φούσκες», που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως το ανεβοκατέβασμα των τιμών τροφίμων και μετοχών. «Εμείς περιμέναμε και περιμένουμε κι άλλα από την κυβέρνηση, για μια πολιτική υπέρ της πραγματικής και όχι της εικονικής οικονομίας», σημείωσε.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι επισημάνσεις του προέδρου του Επιμελητηρίου Λάρισας, Δημήτρη Γκουντόπουλου, ο οποίος υποστήριξε ότι η κρίση δεν είναι προ των πυλών, αλλά ότι έχει ήδη υπαρκτές επιπτώσεις, όπως η ραγδαία αύξηση των ακάλυπτων επιταγών, η μείωση του τζίρου σε μεγάλους κλάδους, όπως ο κατασκευαστικός, των αυτοκινήτων, ενώ ανέφερε πως είναι ορατές οι πρώτες απολύσεις. Ωστόσο, υποστήριξε πως οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες θα καταφύγουν σε απολύσεις μόνον ως έσχατη λύση, μιας και γνωρίζουν πως εάν βουλιάξουν οι εργαζόμενοι, θα βουλιάξει και η ίδια η επιχείρηση. «Εγγυόμαστε ότι αυτόν τον δρόμο, όσο δύσκολος κι αν είναι, θα τον περάσουμε μαζί με τους εργαζόμενους», είπε, ενώ απευθυνόμενος στους εκπροσώπους της κυβέρνησης τόνισε: «Δεν θέλουμε άλλες υποσχέσεις. Έχουμε χορτάσει από λόγια. Και θα πρέπει να συνειδητοποιηθεί από όλους ότι τα περιθώρια έχουν στενέψει για όλους μας».
ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Στην παρέμβασή του ο γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, Φώτης Γκούπας, σημείωσε πως «αναπόφευκτα η ελληνική οικονομία θα δοκιμαστεί και θα κληθεί να αποδείξει τις αντοχές της. Είναι ωστόσο εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι όλοι οι διεθνείς οικονομικοί Οργανισμοί στις εκτιμήσεις τους, δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα, συγκριτικά με άλλες εθνικές οικονομίες πολύ πιο ισχυρών χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Ο νομάρχης Λάρισας, Λουκάς Κατσαρός ζήτησε τη συστράτευση όλων, ώστε να στηριχθεί έμπρακτα η πραγματική οικονομία, ενώ ο βουλευτής Λάρισας της ΝΔ, Κώστας Αγοραστός υποστήριξε ότι κανείς δεν θα πρέπει να θεωρήσει πως μπορεί η κρίση να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι και πως οι εργοδότες καλούνται να περιορίσουν το κέρδος και όχι τις θέσεις εργασίας, όπως και ότι οι συνδικαλιστές θα πρέπει να προασπίσουν πρωτίστως τις θέσεις εργασίας. Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ο βουλευτής Σερρών του ΠΑΣΟΚ, Στάθης Κουτμερίδης υπογράμμισε πως το αντίδοτο στην οικονομική κρίση είναι η ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των νοικοκυριών και οι μεγάλες δημόσιες επενδύσεις, ενώ ανέφερε ότι απαιτείται μια νέα «κοινωνική συμφωνία εμπιστοσύνης». Τέλος, ο πρόεδρος του ΕΟΜΜΕΧ, Γιώργος Σουφλιάς επισήμανε ότι στην προσπάθεια αντιμετώπισης της κρίσης απαιτείται η συμβολή όλων, πως η κυβέρνηση πρέπει να ορίσει τους κανόνες και οι παραγωγικοί φορείς να διασφαλίσουν τις θέσεις εργασίας.