Του Γιώργου Νούλη
Και ενώ ακόμη οι επιχειρηματίες περιμένουν την επίσημη απάντηση του κ. Αλογοσκούφη, στο αίτημα για την περαίωση των ανελέγκτων χρήσεων, έσπευσαν χθες και οι έμποροι μέσω του κορυφαίου τους θεσμοθετημένου συνδικαλιστικού οργάνου, να συνηγορήσουν υπέρ της επαναφοράς του μέτρου. Η περαίωση έχει αναχθεί τελευταίως σε μείζον οικονομικό ζήτημα για τους μικρομεσαίους καθώς μέσω αυτής εξασφαλίζουν φορολογική αμνηστία κλείνοντας με το μικρότερο δυνατό κόστος εκκρεμότητες χρόνων… Να θυμίσουμε πως την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ κ. Μίχαλος (ο οποίος είχε χρηματίσει γενικός γραμματέας του Υπ. Οικονομικών επί Αλογοσκούφη) έκοψε πρώτος το νήμα της σιωπής γύρω από μελλοντική ρύθμιση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων, εκμεταλλευόμενος τη διαπιστωμένη πλέον αδυναμία του οικονομικού επιτελείου να «πιάσει» τους τουλάχιστον φιλόδοξους στόχους του προϋπολογισμού. Η αποδοχή της πρότασης, η οποία παρουσιάστηκε, ως μη χαριστική δεν οριστικοποιήθηκε ή τουλάχιστον δεν απορρίφθηκε, πράγμα που σημαίνει, μετά και το αίτημα της ΕΣΕΕ, ότι η ανακοίνωση επαναφοράς του μέτρου είναι θέμα ημερών.
Οι έμποροι πάντως ως κίνητρο για την επαναφορά του μέτρου, που ίσχυσε και το 2004, επικαλέστηκαν το γεγονός ότι έχει συσσωρευτεί στις ΔΟΥ μεγάλος αριθμός ανέλεγκτων υποθέσεων, πολλές εκ των οποίων παραγράφονται στο τέλος του έτους. Να διευκρινίσουμε πως φέτος παραγράφονται οι χρήσεις 2000, 2001 και 2002. Μέσα σ΄αυτή την τριετία πολλές εταιρίες έχουν πτωχεύσει, άλλες τελούν υπό εκκαθάριση και άλλες έχουν διακόψει τις εργασίες τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο έλεγχος είναι ιδιαίτερα δύσκολος και τα όποια έσοδα που βεβαιώνονται, δεν εισπράττονται ποτέ. Του χρόνου όμως παραγράφεται η χρήση του 2003, για την οποία υπάρχουν χιλιάδες ανέλεγκτες επιχειρήσεις, αφού η προηγούμενη περαίωση του νόμου 3259/2004 κάλυπτε μέχρι και τη χρήση του 2002. Θυμίζουμε ότι ο αυτοέλεγχος καλύπτει επιχειρήσεις με τζίρο έως 150.000 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και παρέχοντες υπηρεσίες και μέχρι 300.000 ευρώ για εμπόρους και βιοτέχνες. Οπότε, οι επιχειρήσεις από 300.000 μέχρι 9.000.000 ευρώ έχουν ανέλεγκτες χρήσεις και – αν δε γίνει περαίωση – μπορεί και να μην ελεγχθούν ποτέ.
Η ΕΣΕΕ μάλιστα εκτιμώντας πως το καθεστώς της αυτοπεραίωσης ήταν επιτυχημένο προτείνει και αύξηση των ορίων υπαγωγής των εμπορικών επιχειρήσεων από τα 300.000 € στα 600.000 €. με την παράλληλη παραμονή του ορίου για τους ελεύθερους επαγγελματίες στα 150.000 €
Πάντως οι πληροφορίες της θέλουν το Υπ. Οικονομικών να κάνει εν μέρει αποδεκτή την πρόταση και το σχέδιο της περαίωσης των ανέλεγκτων εκκρεμών υποθέσεων να περιορίζεται στις χρήσεις της τριετίας 2001-2003 και όχι εξαετίας (2001 - 2006) που αιτήθηκε ο επιχειρηματικός κόσμος
Υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν ο υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο περαίωσης εκκρεμών υποθέσεων με το επιχείρημα ότι έτσι διαιωνίζεται η φορολογική αδικία εις βάρος όσων είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Στην ίδια «γραμμή» θέλησε να βαδίσει και ο επί σειρά περίπου 8 ετών υπουργός Οικονομίας Γιάννος Παπαντωνίου (των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ) αποφεύγοντας μετά βδελυγμίας ακόμη και τη λέξη «ρύθμιση» ή «περαίωση». Εξαναγκάστηκε όμως και αυτός να προχωρήσει σε «αυτόματες περαιώσεις».
Κατά τον κ. Μίχαλο, η περαίωση θα αφορά όχι μόνο τις υποθέσεις όπου δεν έχει διαπιστωθεί παράβαση αλλά και τις υπόλοιπες. Όταν δεν υφίσταται φορολογική παράβαση η υπόθεση περαιώνεται με λογιστικές διαφορές, επί των οποίων υπολογίζεται φόρος. Στις περιπτώσεις με βεβαιωμένες φορολογικές παραβάσεις η υπόθεση περαιώνεται με προσαύξηση ακαθάριστων εσόδων και συντελεστή καθαρού κέρδους. Ως επιχείρημα της ανάγκης για περαίωση το ΕΒΕΑ προβάλλει, μεταξύ άλλων, τον κίνδυνο παραγραφής της χρήσης 2002 (συμπληρώνεται 5ετία) καθώς και τον μεγάλο αριθμό ανέλεγκτων υποθέσεων.
Γιατί, όμως, οι επιχειρηματίες ζητούν να πληρώσουν το φόρο, που θα τους αναλογεί, από την περαίωση;
1. Κατ΄ αρχήν κλείνουν χρήσεις, πληρώνοντας, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων– κατά πολύ χαμηλότερο φόρο σε σύγκριση με αυτόν που θα τους βεβαιωνόταν με τη διαδικασία του τακτικού ελέγχου.
2. Ο φόρος της περαίωσης καταβάλλεται άμεσα από τον υπόχρεο, ενώ ο φόρος του τακτικού ελέγχου εισπράττεται δυσκολότερα από τον ελεγκτικό μηχανισμό.
3. Δεν είναι μόνο ο φόρος, που οι επιχειρήσεις γλιτώνουν. Αποφεύγουν πιθανές συνέπειες, που αφορούν το κύρος των βιβλίων τους, από πλαστές και εικονικές πράξεις, ή οφειλές από παρακρατούμενο φόρο και ασφαλιστικές εισφορές.
4. Η διαδικασία του τακτικού ελέγχου είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, καθώς μπορεί να διαρκέσει από 2 έως και 5 μήνες, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει για το λογιστήριο και τη γενικότερη λειτουργία της εταιρείας.
5. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της περαίωσης, οι επιχειρηματίες μπορούν να ζητήσουν την καταστροφή των στοιχείων, που έχουν λάβει και έχουν εκδώσει κατά τις περαιωθείσες χρήσεις, κλείνοντας οριστικά τις όποιες εκκρεμότητες αυτών των χρήσεων.
Εν ολίγοις οι επιχειρήσεις αποφεύγουν τον έλεγχο, ο προϋπολογισμός κλείνει μαύρες τρύπες, το Δημόσιο παρέχει φορολογική αμνηστία, οι επιχειρήσεις εθίζονται στη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή προσδοκώντας ρυθμίσεις που θα άρουν αμαρτίες και συντηρείται επί δεκαετίες η ίδια κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση πάντως η ρύθμιση για την περαίωση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων έχει και άλλα θετικά και αρνητικά στοιχεία. Ενδεικτικά το θετικό είναι ότι οι επιχειρήσεις, καθαρές πλέον, θα μπορέσουν να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους χωρίς φορολογικές εκκρεμότητες, το δε κράτος να ενισχύσει τα έσοδα τα οποία σήμερα παρουσιάζουν υστέρηση. Tο αρνητικό είναι ότι οι επιχειρήσεις που θα θελήσουν να συμμετάσχουν στη ρύθμιση θα καταβάλουν ποσά τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για αναπτυξιακούς σκοπούς…