Παρέμβαση για τον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η τοπική αυτοδιοίκηση όχι μόνον σε επίπεδο πόλης και νομού, αλλά και σε επίπεδο χώρας κάνει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λάρισας, Δημήτρης Γκουντόπουλος, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως την ώρα που κλείνουν επιχειρήσεις και φουντώνει η ανεργία, δεν μπορεί η τοπική αυτοδιοίκηση να «σφυρίζει αδιάφορα». Ο κ.Γκουντόπουλος καλεί τους εκπροσώπους των δημοτικών και νομαρχιακής αρχής να συμπράξουν με όλους τους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς, ώστε να προκύψει πραγματικά ένα σχέδιο ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή, που θα προσφέρει και λύσεις για την όσο το δυνατόν πιο «αναίμακτη» έξοδο από την κρίση.
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λάρισας αναφέρει πως, ως Επιμελητήριο, έχει αναφερθεί πολλές φορές και επί χρόνια ότι οι πυλώνες της οικονομικής ανάπτυξης μιας κοινωνίας είναι τρεις: η επιχειρηματικότητα, η δημόσια διοίκηση και η αυτοδιοίκηση, καθώς η μεν επιχειρηματικότητα οφείλει να επιχειρεί, να καινοτομεί και να αναπτύσσεται, η δε δημόσια διοίκηση να καθορίζει τους κανόνες και να διαμορφώνει ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον και η αυτοδιοίκηση οφείλει, σε συνεργασία με την επιχειρηματικότητα, να παρεμβαίνει στον πυρήνα της ανάπτυξης και να δημιουργεί όρους κοινωνικής συνοχής και δικαίας κατανομής. «Δυστυχώς παρά τη δική μας διαφορετική θεώρηση για τον ρόλο της αυτοδιοίκησης, η κρατούσα αντίληψη των συμμετεχόντων στον θεσμό είναι αυτή της καθημερινής διαχείρισης ορισμένων μόνο θεμάτων. Αυτό κατά βάση οφείλεται στις αδυναμίες της ίδιας να προσδιορίσει ένα νέο αναπτυξιακό ρόλο, να οραματιστεί, να σχεδιάσει και να υλοποιήσει, σε συνεργασία με τους επιχειρηματικούς φορείς συνολικές τοπικές πολιτικές οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης», τονίζει.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Σύμφωνα με τον κ. Γκουντόπουλο, η οικονομική ανάπτυξη είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία η οποία περιλαμβάνει όχι μόνο τη σφαίρα της οικονομίας, αλλά και τη σφαίρα των κοινωνικών σχέσεων, των πολιτικών θεσμών, των πολιτιστικών άξιων, των εκπαιδευτικών διαδικασιών, και γενικότερα όλων εκείνων των πλευρών που συνθέτουν την ολόπλευρη εξέλιξη του ανθρώπου και της κοινωνίας της οποίας αποτελεί μέρος. Μέχρι σήμερα κύρια αναδεικνύεται ως βασικό στοιχείο της ανάπτυξης η οικονομική μεγέθυνση. «Είναι αναγκαίο παράλληλα με την οικονομική μεγέθυνση να θέσουμε και τον παράγοντα της κοινωνικής ανάπτυξης. Πολλές φορές η προσπάθειά μας να απομονώσουμε μια πλευρά της πραγματικότητας από το ευρύτερο πλέγμα αλληλεξαρτήσεων μέσα στο οποίο είναι οργανικά ενταγμένη, δεν αποτελεί μόνο σφάλμα που θα μας οδηγήσει σε λανθασμένες επιλογές, αλλά και ενδεχομένως να εκφράζει και σκοπιμότητες. Το «πόσο» και «με τι κόστος» παράγει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της μια οικονομία, αποτελεί κριτήριο οικονομικής μεγέθυνσης το οποίο είναι μεν αναγκαία συνθήκη για την οικονομική ανάπτυξη όχι όμως και ικανή. Το «τι» παράγει μια οικονομία, αποτελεί κριτήριο ανταγωνιστικότητάς της στις εθνικές και διεθνείς αγορές.
Πέρα όμως από το «πόσο» και το «τι» παράγει μια οικονομία, τίθεται και το εξίσου κρίσιμο ερώτημα «για ποιους το παράγει». Το ερώτημα αυτό θέτει στο προσκήνιο της συζήτησης το πάντα επίκαιρο ζήτημα της δικαίας κατανομής του παραγόμενου πλούτου. Θέτει στο προσκήνιο το ζήτημα της κοινωνικής συνοχής, της απασχόλησης και της ανεργίας.
Θέτει στο προσκήνιο τα περιβαλλοντικά θέματα και της αειφορίας της ανάπτυξης.
Σε όλα αυτά τα παραπάνω ο ρόλος και ο λόγος της αυτοδιοίκησης είναι τεράστιος.
Όλα τα παραπάνω ερωτήματα δημιουργούν με τη όψη επαλλήλων στρώσεων μια πυραμίδα.
Στη βάση της πυραμίδας, βρίσκεται το θεμέλιο της ανάπτυξης που είναι η κοινωνική οργάνωση, η ικανότητα της κοινωνίας και των κοινωνικών θεσμών για τη δημιουργία και στήριξη μιας αυτοσυντηρούμενης αναπτυξιακής δυναμικής. Στο πεδίο αυτό τόσο η τοπική αυτοδιοίκηση όσο και το κράτος οφείλουν να αναπτύσσουν μέτρα και πολιτικές κοινωνικής οργάνωσης, συνοχής και αντιλήψεων ανάπτυξης. Η δεύτερη «στρώση» είναι η επιχειρηματικότητα, δηλαδή η ικανότητα των ατόμων να αξιοποιούν επενδυτικές ευκαιρίες και να αναλαμβάνουν παραγωγικές πρωτοβουλίες».
ΡΟΛΟΣ
Ο ρόλος της αυτοδιοίκησης δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στη διαμόρφωση ευνοϊκών όρων ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας, ούτε στο να δημιουργεί μόνο τις αναγκαίες υποδομές για την επιχειρηματικότητα, όπως είναι η χωροθέτηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, τα βιοτεχνικά πάρκα, τα εκθεσιακά κέντρα -ούτε βέβαια να υποκαθιστά την επιχειρηματικότητα σε διάφορους τομείς, αναφέρει ο πρόεδρος του ΕΒΕΛ. «Κυρίαρχος ρόλος της είναι να προσδιορίσει σε συνεργασία με όλους τους επιχειρηματικούς φορείς και το κράτος την παραγωγική φυσιογνωμία της πόλης, του δήμου, του νομού αλλά και της περιφέρειάς της.
Αυτό το τελευταίο απαντά και στο ερώτημα για τη συμμετοχή της στο «τι» παράγουμε.
Η ανάπτυξη των αστικών κέντρων δεν είναι μια διαδικασία που αφήνεται μόνο στις επιλογές και μόνο των επιχειρήσεων, ούτε προκύπτουν μέσα από την πληθυσμιακή συγκέντρωση.
Οι πολιτικές της δεν μπορούν παρά να είναι κομμάτια που θα συνθέτουν ένα παζλ που θα λέγεται ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης. Η τρίτη «στρώση» είναι η δημιουργία γνώσης και καινοτομίας. Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου κατέχει μόνο γνώσεις. Αυτό αποδεικνύει ότι οι περιοχές, οι περιφέρειες και οι επιχειρήσεις που θα δώσουν περισσότερη έμφαση στην καινοτόμο έρευνα, την παραγωγή νέας γνώσης και την ενσωμάτωσή της σε αγαθά και υπηρεσίες είναι αυτές που θα ωφεληθούν μακροπρόθεσμα. Άρα είναι αναγκαίο να δημιουργήσουμε και να αναπτύξουμε θεσμούς δημιουργίας γνώσης και καινοτομίας, αυτό βέβαια δεν μπορεί να γίνει έξω και πέρα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Η επόμενη «στρώση» στην πυραμίδα αυτή αφορά στις δεξιότητες των εργαζομένων. Οι δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιοποίηση της γνώσης και της τεχνολογίας, την επινόηση νέων διαδικασιών ανάπτυξης, νέων προϊόντων. Στα ανώτερα στρώματα της πυραμίδας βρίσκονται τα μέσα παραγωγής και οι φυσικοί και περιβαλλοντικοί πόροι. Κορυφαία στρώση είναι η κοινωνική συνοχή και η δίκαια κατανομή του παραγόμενου πλούτου. Το μέγεθος κάθε «στρώσης» στην πυραμίδα του πλούτου είναι ενδεικτικό της σημασίας της στην ανάπτυξη. Το «πού» πραγματοποιείται η αναπτυξιακή διαδικασία, η χωροταξική διάσταση των δραστηριοτήτων, είναι επίσης ένα σημαντικό στοιχείο της ολοκληρωμένης προσέγγισης της ανάπτυξης. Σε όλη τη συγκρότηση της αναπτυξιακής πυραμίδας η αυτοδιοίκηση έχει σημαντικό ρόλο όχι μόνο στη διαμόρφωσή της, αλλά και στην επιτυχή δημιουργία της. Θα ρωτήσει εύλογα κάποιος η σημερινή αυτοδιοίκηση κινείται σε μια τέτοια πορεία που προσδιόρισα προηγουμένως. Σαφώς όχι.
Αυτό οφείλεται κατά βάση στη διαφορετική αντίληψη που υπάρχει για τον ρόλο της».
ΣΥΓΚΥΡΙΑ
Κλασικό παράδειγμα, σύμφωνα με τον κ.Γκουντόπουλο, αποτελεί η σημερινή οικονομική συγκυρία. «Όχι μόνο στο νομαρχιακό συμβούλιο αλλά και σε κανένα δημοτικό συμβούλιο των δήμων του νομού μας δεν συζητήθηκε η οικονομική κρίση και ο ρόλος της αυτοδιοίκησης σε αυτή. Κάθε άλλο θέμα τίθεται και συζητείται αλλά όχι αυτό. Οι δε πλειοψηφίες των δυο αυτών κυριάρχων θεσμικών οργάνων λαϊκής έκφρασης και δημοκρατικού προγραμματισμού περί άλλων τυρβάζουν, για τον λόγο ότι θα χρειαστεί να υπερασπιστούν άστοχες κυβερνητικές επιλογές, οι δε αντιπολιτεύσεις είτε ερίζουν για τη συνεργασία ή όχι μεταξύ τους και ποιος θα έχει το κομματικό ή όχι χρίσμα του επικεφαλής στις επόμενες εκλογές, είτε δεν αντιλαμβάνονται την κρίση. Οι απόψεις και οι αντιλήψεις αυτές στην ουσία περιορίζουν και υποβαθμίζουν τον ρόλο της αυτοδιοίκησης και γενικότερα των θεσμών. Υπάρχουν θετικές πρωτοβουλίες;
Σαφώς και υπάρχουν σημαντικές πρωτοβουλίες από την αυτοδιοίκηση στην άλλη κατεύθυνση σε πολλές πόλεις και νομούς της χώρας. Πετυχημένα παραδείγματα υπάρχουν παντού.
Δυστυχώς στον νομό μας οι θετικές πρωτοβουλίες της αυτοδιοίκησης δεν είναι ενταγμένες σε ένα ενιαίο σχέδιο ανάπτυξης».
ΚΑΛΕΣΜΑ
«Είναι αναγκαίο σήμερα η τοπική αυτοδιοίκηση όχι μόνο στην πόλη μας αλλά και σε όλο τον νομό να επεξεργαστεί σε συνεργασία με όλους τους φορείς και τους πολίτες ένα τέτοιο στρατηγικό σχέδιο οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, ένα σχέδιο που θα απαντά στα πολύπλοκα προβλήματα της ανάπτυξης, στα προβλήματα του σήμερα αλλά και του μέλλοντος.
Όλα τα παραπάνω έχουν θετική βάση στον βαθμό που διαμορφώνουν μια τέτοια συλλογιστική, ένα νέο όραμα Ανάπτυξης.
Είναι ώρα οι δρώντες στην αυτοδιοίκηση να κατανοήσουν ότι τον λαό δεν τον ενδιαφέρει αν δήμαρχος ή νομάρχης είναι ο Α ή ο Β τον ενδιαφέρει η λύση των προβλημάτων του.
Ιδιαίτερα σήμερα που η οικονομική κρίση κορυφώνεται τον ενδιαφέρει περισσότερο όσο ποτέ άλλοτε να έχει τη δουλειά του, να διατηρήσει την επιχείρησή του, να έχει τα προς το ζην.
Την ώρα που κλείνουν επιχειρήσεις και απολύουν εργαζόμενους, που οι μικρομεσαίοι βρίσκονται με τη θηλιά της χρεοκοπίας, την ώρα που οικονομικοί κολοσσοί καταρρέουν, την ώρα που οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι δεν μπορεί η αυτοδιοίκηση να σφυρά αδιάφορα.
Καλά είναι τα εγκαίνια των δρόμων, καλές οι διάφορες γιορτές, καλές και οι δημόσιες αντιπαραθέσεις για συνεργασίες και για χρίσματα. Όμως όλα αυτά όχι μόνο φαντάζουν, αλλά και είναι, παράταιρα σε σχέση με τα μεγάλα προβλήματα του λαού μας.
Εν κατακλείδι κύριε νομάρχα, κύριε δήμαρχε της Λάρισας σας καλώ στις επόμενες συνεδριάσεις των οργάνων σας να θέσετε θέμα οικονομικής κρίσης με τη συμμετοχή των επιχειρηματικών και συνδικαλιστικών φορέων του νομού και της πόλης αντίστοιχα και από κοινού να διαμορφώσουμε θέσεις, αποφάσεις και προτάσεις για πιο αναίμακτο ξεπέρασμα της κρίσης. Να γίνουν επιτέλους αυτές οι περιβόητες συσκέψεις με τους φορείς που από την εκλογή σας είχατε προσδιορίσει ως κυρίαρχο στοιχείο της λειτουργίας σας. Παράλληλα είναι η ώρα να ανοίξουμε ένα δημόσιο διάλογο για τον άλλο ρόλο της αυτοδιοίκησης που έχουμε ανάγκη. Εμείς συχνά καταθέτουμε τις απόψεις μας, είναι η δική σας ώρα και καθήκον να πάρετε τις πρωτοβουλίες. Οι καιροί της κρίσης δεν έχουν μόνο αρνητικά αποτελέσματα, δίνουν και ευκαιρίες συνολικής οικονομικής και αναπτυξιακής αναπροσαρμογής της πορείας μιας πόλης, ενός νομού, μιας χώρας. Ας αδράξουμε αυτή την ευκαιρία ώστε η επόμενη κρίση που σίγουρα θα έλθει να μας βρει σε καλλίτερες θέσεις από αυτές σήμερα», καταλήγει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου.