Την ικανοποίησή τους για την «απεμπλοκή» του προγράμματος του ΤΕΜΠΜΕ το τελευταίο διάστημα, αλλά και το σχεδόν καθολικό αίτημα για αλλαγή των όρων και προϋποθέσεων ένταξης ιδίως στο θέμα των τριών κερδοφόρων χρήσεων, τουλάχιστον στο νέο πρόγραμμα που σχεδιάζεται, εξέφρασαν οι εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου, υπογραμμίζοντας πως σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το 63,12% (στοιχεία 17.03.2009) των δανείων που εγκρίθηκαν μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας έχουν κατευθυνθεί στον κλάδο χονδρικού-λιανικού εμπορίου. Στη χθεσινοβραδινή εκδήλωση που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας, στο στόχαστρο –όπως ήταν αναμενόμενο- των εκπροσώπων του εμπορικού κόσμου, βρέθηκε το τραπεζικό σύστημα και η εξαιρετικά καθυστερημένη αντίδρασή του για ένα σημαντικά κρίσιμο χρονικό διάστημα –με την εξαίρεση των δύο τραπεζών, Εθνικής και Αγροτικής, που διατηρούν τη συντριπτική πλειοψηφία των εγκρίσεων και την Alpha που επίσης έχει κινητοποιηθεί. Οι έμποροι δήλωσαν –διά στόματος του προέδρου της ΕΣΕΕ, Δημήτρη Αρμενάκη- ότι θα επιβραβεύσουν τις τράπεζες «που τους κράτησαν την ομπρέλα στη βροχή», αφήνοντας να εννοηθεί εμμέσως ότι δεν θα συμβεί το ίδιο και με τις τράπεζες που δεν εξυπηρέτησαν τα αιτήματά τους.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΣΕΕ, Δημήτριο Αρμενάκη, από το σύνολο των 2,21 δισ. ευρώ, που είναι το συνολικό ύψος των δανείων για κεφάλαια κίνησης μέσω ΤΕΜΠΜΕ (πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία της 17ης Μαρτίου), ποσό ύψους 1,4 δισ. ευρώ έχει κατευθυνθεί στον κλάδο χονδρικού-λιανικού εμπορίου, ενώ ακολουθεί με ποσοστό 19,39% και ποσό 429,2 εκατ. ευρώ ο κλάδος της μεταποίησης. Ο δε κατασκευαστικός κλάδος (ατομικές κατασκευαστικές), αν και ο πρώτος που δέχθηκε πλήγματα εξαιτίας του δυσχερούς οικονομικού περιβάλλοντος, εντάχθηκε με καθυστέρηση στο πρόγραμμα του Ταμείου Εγγυοδοσίας, έχει λάβει εγκρίσεις για ποσό της τάξης των 93,3 εκατ. ευρώ σε πανελλαδικό επίπεδο. Να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο σχετικής συνέντευξης Τύπου που προηγήθηκε παρουσιάστηκε και η έρευνα που διενήργησε η VPRC για λογαριασμό της ΕΣΕΕ με θέμα «Συνθήκες στην Αγορά και Οικονομικές εξελίξεις».
ΚΑΤΑΝΟΜΗ
Με βάση τον αριθμό των εργαζομένων, το μεγαλύτερο μέρος των δανείων που έχουν εγκριθεί μέσω του ΤΕΜΠΜΕ φαίνεται να έχει πάει στις επιχειρήσεις που απασχολούν 0-4 εργαζομένους (43,24%, 957,25 εκατ. ευρώ σε απόλυτο αριθμό), με τα εγκεκριμένα αιτήματα αυτής της κατηγορίας να ανέρχονται σε 13.151, ενώ στις επιχειρήσεις με 21-49 εργαζομένους φαίνεται να αντιστοιχεί το 14,47% του ύψους των δανείων (320,4 εκατ. ευρώ) και τα αιτήματα σε μόλις 1.030. Η εικόνα διαφοροποιείται στην αποτύπωση της κατανομής με βάση τον τζίρο, καθώς το 57,21% των δανείων που έχουν εγκριθεί φαίνεται ότι έχει κατευθυνθεί σε επιχειρήσεις με τζίρο άνω του 1 εκατ. ευρώ, ενώ οι επιχειρήσεις που έχουν ετήσιο τζίρο μέχρι 100.000 ευρώ φαίνεται να έχουν τη μικρότερη συμμετοχή -2,46%, 54,488 εκατ. ευρώ. Κι εδώ τίθεται ένα ερώτημα αναφορικά με το ποια κριτήρια συνηγορούν στο χαρακτηρισμό, σε εγχώριο επίπεδο, της μικρής και πολύ μικρής επιχείρησης.
ΑΡΝΗΣΗ
Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που προηγήθηκε της εκδήλωσης, ο πρόεδρος του ΤΕΜΠΜΕ, Νικόλαος Δομένικος, επισήμανε το ότι χρειάστηκε αρκετό διάστημα προκειμένου το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα να «αποδεχθεί» και να ενεργοποιήσει το πρόγραμμα εγγύησης των δανείων κεφαλαίων κίνησης μέσω του ΤΕΜΠΜΕ και πως ουσιαστικά, το πρόγραμμα άρχισε να «τρέχει» από τα μέσα Ιανουαρίου κι έπειτα.
Βεβαίως, θα πρέπει να επισημανθεί ότι το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα ήταν εξοικειωμένο με την έννοια του ΤΕΜΠΜΕ, εξαιτίας της προηγούμενης λειτουργίας του Ταμείου, αν και εκείνα τα προγράμματα αφορούσαν σε παροχή εγγυήσεων για δάνεια επενδύσεων και παγίων (εξοπλισμού, υποδομών), ωστόσο παρά την υποτιθέμενη συμμετοχή των τραπεζών και τότε, σε διάστημα τεσσάρων-πέντε ετών είχαν φτάσει να εγκριθούν μόλις 4.000 αιτήματα (!), καθώς από τότε ακόμη η μεγάλη πλειοψηφία των τραπεζών είχε τηρήσει εξαιρετικά αρνητική στάση. Το «παρήγορο» στην υπόθεση είναι πως με αυτή τη στάση, είχε παραμείνει μια παρακαταθήκη στο Ταμείο, η οποία χρησιμοποιήθηκε, σε συνδυασμό με την κυβερνητική «ένεση» των 100 εκατ. ευρώ, για το τρέχον πρόγραμμα εγγύησης για δάνεια κεφαλαίων κίνησης.
Πάντως, από τις επισημάνσεις του κ.Δομένικου, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης δεν απουσίασε και η περίφημη τοποθέτηση εκπροσώπου της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών για το πρόγραμμα του ΤΕΜΠΜΕ (ότι πιέστηκαν οι τράπεζες να προσυπογράψουν), ενώ ο πρόεδρος του Ταμείου υπεραμύνθηκε της πρακτικής της Αγροτικής να δώσει προτεραιότητα στους ήδη πελάτες της, αναφορικά με την ικανοποίηση πρώτα των δικών τους αιτημάτων, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως η Αγροτική ήταν η τράπεζα που έβαλε «γερές πλάτες» για το πρόγραμμα, με αποτέλεσμα το χαρτοφυλάκιο των επιχειρηματικών της δανείων να διαμορφωθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Ο κ.Δομένικος τόνισε ακόμη ότι θα πρέπει να σταματήσει η «παραφιλολογία» για δήθεν εκταμιεύσεις δανείων με χρήση του προγράμματος του ΤΕΜΠΜΕ και τοποθέτησή τους σε προνομιακές καταθέσεις, υποστηρίζοντας πως κάτι τέτοιο δεν είναι συμφέρον, καθώς η επιτοκιακή διαφορά είναι πολύ μικρή σε σχέση με το βάρος που επωμίζεται κάποιος. Παράλληλα, δεν είναι κατακριτέα η «διασφάλιση» τόσο της τράπεζας, όσο και του δανειολήπτη στις περιπτώσεις «ανταλλαγής» δανειακών υποχρεώσεων, αν και ο κ.Δομένικος ξεκαθάρισε ότι θα πρέπει πρωτίστως ο δανειολήπτης επιχειρηματίας να είναι σε θέση να λάβει και δεύτερο δάνειο.
ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ
Σύμφωνα με τον κ.Δομένικο, προτεραιότητα δίνεται στις επιχειρήσεις που εμφανίζουν υψηλά ποσοστά βιωσιμότητας, εξού και η προϋπόθεση των τριών κερδοφόρων χρήσεων. Αυτό, βεβαίως, αφήνει απ’ έξω τις νέες επιχειρήσεις (ενός ή δύο ετών, που δεν έχουν τρεις φορολογικά ελεγμένες χρήσεις), ωστόσο για το θέμα ο πρόεδρος του ΤΕΜΠΜΕ άφησε να εννοηθεί ότι ενδέχεται και να εξεταστεί. Ξεκαθάρισε, πάντως, ότι η βασική προϋπόθεση είναι να έχουν δηλωθεί κέρδη στη σχετική φορολογική δήλωση των τριών χρήσεων.
Μέχρι και χθες, οι εξεταζόμενες χρήσεις ήταν του 2005, 2006 και 2007. Από σήμερα, όπως επισημάνθηκε, σχετικά, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και η χρήση του 2008 –αν και δεδομένων των συνθηκών που επικράτησαν κατά το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους, κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο. Πάντως το «μήνυμα» ήταν σαφές: αν είναι να χρησιμοποιηθεί η χρήση του 2008, θα πρέπει να δηλωθεί κερδοφόρος.
ΜΥΣΤΙΚΟ
Ο κ.Δομένικος ξεκαθάρισε από τη συνέντευξη Τύπου ακόμη ότι δεν θα κάνει καμία αναφορά στο νέο πρόγραμμα. Σύμφωνα με τις κυριακάτικες δηλώσεις του υφυπουργού Ανάπτυξης, Ι.Μπούγα στην «Ε», το πρόγραμμα σχεδιάζεται και εκτιμάται ότι θα υπάρξουν σχετικές ανακοινώσεις πριν το Πάσχα. Πάντως, το τρέχον πρόγραμμα ήδη φτάνει στα όριά του, ενώ το τελευταίο διάστημα σημειώθηκαν και καθυστερήσεις, εξαιτίας του τεράστιου όγκου των αιτημάτων που ξεκινά από τα τοπικά υποκαταστήματα των τραπεζών, για να καταλήξει στα κεντρικά των τραπεζών –όπου γίνεται και η αξιολόγηση- και στη συνέχεια στο ΤΕΜΠΜΕ. Το Ταμείο, σύμφωνα με τον κ.Δομένικο, χρειάζεται το πολύ 10 ημέρες για να βγάλει την έγκριση, η οποία μέσα σε δυο μέρες το πολύ επιστρέφει στα υποκαταστήματα –για όποιες άλλες καθυστερήσεις, παρέπεμψε στους εκπροσώπους των τραπεζών που βρέθηκαν στην εκδήλωση. Οι εγκρίσεις που καταλήγουν στο ΤΕΜΠΜΕ και τελικά απορρίπτονται δεν έχουν ξεπεράσει τις 20 και αφορούν κυρίως σε λάθη, ενώ όπως αναφέρθηκε στην εκδήλωση, στη Θεσσαλία δημιουργήθηκε πρόβλημα σε επίπεδο τραπεζών με πολλά αιτήματα του γεωργοκτηνοτροφικού τομέα, που είναι εκτός του προγράμματος (μη επιλέξιμες δραστηριότητες).
ΑΙΤΗΜΑΤΑ
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΣΛ και γενικό γραμματέα της ΕΣΕΕ, Νίκο Τζίκα, κοινό είναι το αίτημα του εμπορικού και γενικότερα του επιχειρηματικού κόσμου για διαφοροποίηση των όρων του προγράμματος, ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν σε αυτό όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα ζήτησε τον διπλασιασμό του αρχικού κεφαλαίου του ΤΕΜΠΜΕ, με τελικό στόχο να μετεξελιχθεί το Ταμείο σε Τράπεζα για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Τόσο ο κ. Τζίκας, όσο και ο κ. Αρμενάκης, ζήτησαν επιπλέον τη θωράκιση και διασφάλιση των θέσεων εργασίας στον εμπορικό κόσμο, μέσω στοχευμένων πολιτικών. Όπως ανέφερε ο κ. Αρμενάκης, μπορούν οι πόροι του ΟΑΕΔ (και όχι του ΛΑΕΚ) να κατευθυνθούν για θωράκιση της απασχόλησης και των μισθών. «Έχουμε πάρα πολλές δράσεις και πόρους για επιδότηση της ανεργίας. Δεν θέλουμε άλλους ανέργους. Θέλουμε επιδότηση της απασχόλησης», είπε.
