Στο 9,3% διαμορφώθηκε το ποσοστό ανεργίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2008, από 8,7% που είχε διαμορφωθεί κατά το αντίστοιχο τρίμηνο του 2007. Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή διαδραμάτισε το πολύ υψηλό ποσοστό του Νοεμβρίου, που είχε φτάσει στο 9,9%, γυρίζοντας την περιφέρεια σχεδόν πέντε χρόνια πίσω, αναφορικά με τα επίπεδα απασχόλησης. Μεταποίηση, εμπόριο και τουρισμός φαίνεται ότι σήκωσαν το «βάρος» των απωλειών σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους της περιφέρειας, καθώς κατά το δ’ τρίμηνο του 2008 εμφανίζουν αύξηση στην απασχόληση, τόσο σε σχέση με το γ’ τρίμηνο του ίδιου έτους, όσο και σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 2007. Η μεγάλη «σφαγή» σε σχέση με το 2007 φαίνεται ότι έχει γίνει στις κατασκευές, στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας-εκμισθώσεις, αλλά και στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.
Να σημειωθεί ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας «μοιράζεται» με την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων την τέταρτη θέση αναφορικά με την πιο υψηλή ανεργία, σε επίπεδο χώρας για το υπό εξέταση τρίμηνο. Εξαιρετικά αποκαλυπτικά για την εξέλιξη της ανεργίας στο νομό Λάρισας εμφανίζονται τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας σε βάθος χρόνου, μιας και σύμφωνα με αυτά, η ανεργία (μέσο ετήσιο ποσοστό) ποτέ δεν έπεσε κάτω από το 9% τα τρία προηγούμενα χρόνια, αποδεικνύοντας πως οι όποιες παρεμβάσεις έγιναν για την απασχόληση ήταν απλώς μια «τρύπα στο νερό» (πίνακας 3).
Τρομακτικά είναι τα στοιχεία για τη Μαγνησία, καθώς το μέσο ετήσιο ποσοστό ανεργίας στο νομό από 5,9% το 2007 έκανε άλμα 2,2 ποσοστιαίων μονάδων και διαμορφώθηκε στο 8,1% για το 2008, καταδεικνύοντας την εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση αναφορικά με τα επίπεδα απασχόλησης.
Οι εξελίξεις αυτές έρχονται να επιβεβαιώσουν τις ανησυχίες όλων των εκπροσώπων των παραγωγικών και οικονομικών φορέων, επιχειρηματικών και εργατικών, οι οποίοι, με την εξάπλωση της κρίσης επισήμαναν ότι το πρώτο «θύμα» των επιπτώσεων στην πραγματική οικονομία θα ήταν η απασχόληση. Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας αφορούν μόνον στην καταγεγραμμένη ανεργία, δηλαδή τις πληροφορίες που καταφθάνουν και καταγράφονται στις κατά τόπους υπηρεσίες του ΟΑΕΔ. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι τα πραγματικά ποσοστά ανεργίας κινούνται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.
ΝΕΟΙ-ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Σε επίπεδο χώρας, η ανεργία αυξήθηκε στο 7,9% το τέταρτο τρίμηνο του 2008 από 7,2% στο τρίτο τρίμηνο του ιδίου έτους, ενώ εμφανίζεται μειωμένη σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2007, που ήταν στο 8,1% κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2007, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ. Είναι το μικρότερο ποσοστό ανεργίας για το τέταρτο τρίμηνο του έτους από το 1998, έτος από το οποίο η Έρευνα Εργατικού δυναμικού άρχισε να διεξάγεται σε τριμηνιαία βάση. Το ποσοστό του εργατικού δυναμικού στο σύνολο του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω είναι 53,5% για το δ΄ τρίμηνο του 2008. Το ποσοστό ανεργίας των γυναικών (11,7%) εξακολουθεί να είναι υπερδιπλάσιο από εκείνο των ανδρών (5,3%). Από την κατά ομάδες ηλικιών διάρθρωση της ανεργίας προκύπτει ότι το υψηλότερο ποσοστό παρατηρείται στους νέους ηλικίας 15-29 ετών, ήτοι 16,5%. Για νέες γυναίκες το αντίστοιχο ποσοστό φθάνει στο 21,1%.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Ως προς το επίπεδο εκπαίδευσης, το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται πάνω από το συνολικό ποσοστό στους απόφοιτους ανώτερης τεχνολογικής επαγγελματικής εκπαίδευσης (10,0%), καθώς και σε όσους έχουν τελειώσει το τριτάξιο γυμνάσιο (9,0%) και σε όσους δεν πήγαν καθόλου σχολείο (9,9%). Τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας παρατηρούνται στα άτομα που έχουν διδακτορικό ή μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών (5,0%) καθώς και στα άτομα χαμηλού εκπαιδευτικού επιπέδου (6,2% για τους απόφοιτους δημοτικού σχολείου, και 5,1% για τα άτομα που έχουν τελειώσει μερικές τάξεις δημοτικού).
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Από το σύνολο των ανέργων (392.668), το 86,7% αναζητά εργασία με πλήρη απασχόληση. Αναλυτικά, το 40,5% των ανέργων αναζητά αποκλειστικά πλήρη απασχόληση, ενώ το 46,2% αναζητά πλήρη απασχόληση αλλά στην ανάγκη είναι διατεθειμένο να εργαστεί και με μερική.
Ένα σημαντικό ποσοστό ανέργων (11,8%) απέρριψε κάποια πρόταση ανάληψης εργασίας για διάφορους λόγους, κυρίως επειδή α) δεν ήταν ικανοποιητικές οι αποδοχές (27,4%), β) δεν εξυπηρετούσε ο τόπος εργασίας (23,2%), γ) δεν εξυπηρετούσε το ωράριο (12,9%).
Το ποσοστό των «νέων ανέργων», δηλαδή όσων εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας αναζητώντας απασχόληση, ανέρχεται στο 34,0% του συνόλου. Επισημαίνεται ότι οι μακροχρόνια άνεργοι (αυτοί που αναζητούν πάνω από 12 μήνες εργασία, ανεξάρτητα αν είναι «νέοι» ή «παλαιοί» άνεργοι), αποτελούν το 47,0% του συνόλου των ανέργων.
Το ποσοστό ανεργίας των ατόμων με ξένη υπηκοότητα, είναι μικρότερο από το μέσο εθνικό (7,5% έναντι 7,9%). Επίσης, το ποσοστό των οικονομικά ενεργών ξένων υπηκόων είναι σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο μέσο εθνικό (72,4% έναντι 53,5%).
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ
Σε επίπεδο Περιφέρειας το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στη Δυτική Μακεδονία με 12,6%, την Ήπειρο με 10,5% και τη Δυτική Ελλάδα με 9,8%. Στον αντίποδα, το μικρότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στο Βόρειο Αιγαίο με 4,6% και την Αττική με 6,8%.
Ο αριθμός των απασχολουμένων, το δ΄ τρίμηνο του 2008, εκτιμάται στα 4.553.623 άτομα.
Κατά το δ΄ τρίμηνο του 2008 βρήκαν απασχόληση 91.254 άτομα, τα οποία ήταν άνεργα πριν από ένα έτος. Παράλληλα, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, 81.116 άτομα μετακινήθηκαν από τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό σε θέσεις απασχόλησης. Αντίθετα, 76.905 άτομα, τα οποία ένα χρόνο πριν ήταν απασχολούμενα, σήμερα είναι άνεργα και άλλα 78.193 άτομα που ήταν απασχολούμενα, είναι πλέον οικονομικά μη ενεργά. Επιπλέον, 75.523 άτομα, που πριν ένα έτος ανήκαν στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό, εισήλθαν στην αγορά εργασίας αναζητώντας απασχόληση, αλλά είναι άνεργα.
ΤΟΜΕΙΣ
Ο αριθμός των απασχολουμένων κατά το δ’ τρίμηνο του 2008 εμφανίζει μικρή αύξηση (0,8%) σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2007. Εξετάζοντας την εξέλιξη των απασχολουμένων, ανά τομέα της οικονομίας, παρατηρούμε ότι στον πρωτογενή τομέα έχουμε μικρή αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο (0,1%). Ο δευτερογενής τομέας εμφανίζει μείωση της τάξης του 2,1% και ο τριτογενής τομέας αύξηση της τάξης του 1,9%. Ο κλάδος του τριτογενούς τομέα που παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση στην απασχόληση σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους είναι ο κλάδος του εμπορίου (3,9%). Στο δευτερογενή τομέα, η μεγαλύτερη μείωση εμφανίζεται στη μεταποίηση (4,7%). Το ποσοστό μερικής απασχόλησης παραμένει χαμηλό και ανέρχεται στο 5,7% των απασχολουμένων. Από το υποσύνολο αυτό των εργαζομένων το 43,0% έκανε αυτή την επιλογή διότι δεν μπόρεσε να βρει πλήρη απασχόληση, ενώ το 11,4% διότι φροντίζει μικρά παιδιά ή εξαρτώμενους ενήλικες.
Το ποσοστό των μισθωτών, το οποίο εκτιμάται σε 64,4%, εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία ανέρχεται στο 83% του συνόλου των απασχολουμένων.