Σε χαμηλά επίπεδα κινείται το αγοραστικό ενδιαφέρον για δεύτερη εβδομάδα στην αγορά της Λάρισας -παρά το «εκπτωτικόν» των ημερών- οδηγώντας την «ψυχολογία» του εμπορικού κόσμου στο ναδίρ. Μετά από ένα παρατεταμένο διάστημα δραστικού περιορισμού των πωλήσεων –πριν και κατά τη διάρκεια των εορτών, και με ένα «φωτεινό» διάλειμμα τριών ημερών κατά την έναρξη των εκπτώσεων, οι έμποροι εκφράζουν έντονη ανησυχία, αλλά και επιφυλακτικότητα, για το επόμενο διάστημα. Η ανησυχία εντείνεται, καθώς στο... βάθος τους περιμένει η καταβολή του τριμηνιαίου ΦΠΑ, ενώ ο «κλοιός» των ακάλυπτων επιταγών σφίγγει ολοένα και περισσότερο. Η ανησυχία του εμπορικού κόσμου σε πανελλαδικό επίπεδο, αποτυπώνεται και στην ετήσια έρευνα του Ελληνικού Εμπορίου, που παρουσίασε στις αρχές της εβδομάδας η ΕΣΕΕ στην Αθήνα.
Επιφυλακτική εμφανίζεται η διοίκηση του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας ως προς την εξέλιξη της πορείας της χειμερινής εκπτωτικής περιόδου. Το τέλος του μήνα αναμένεται με προσδοκία από τον εμπορικό κόσμο της πόλης, ενώ ο πρόεδρος του ΕΣΛ και γενικός γραμματέας της ΕΣΕΕ, Νίκος Τζίκας εκτιμά ότι υπάρχουν αρκετά προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι έμποροι, όχι μόνο σε τοπικό αλλά και σε πανελλαδικό επίπεδο. Όσο για τα στοιχεία της έρευνας, που αφορούν σε εκτιμήσεις για το σύνολο του 2008, σημειώθηκε υποχώρηση των δεικτών πωλήσεων και παραγγελιών, ενώ δυσοίωνες είναι και οι προβλέψεις για το 2009. Να σημειωθεί ότι η Ετήσια Έκθεση αναμένεται να παρουσιαστεί και στη Λάρισα, στις αρχές Απριλίου, σε ειδική εκδήλωση του ΕΣΛ.
ΕΡΕΥΝΑ
Ένα από τα στοιχεία που επισημαίνονται στο πλαίσιο της Ετήσιας Έκθεσης 2008 της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, είναι η διαπίστωση –η οποία έχει σημαντικές επιπτώσεις για τη συνολική λειτουργία του τομέα και τη βιωσιμότητα πολλών εκατοντάδων μικρών και μεσαίου μεγέθους εμπορικών επιχειρήσεων στα αστικά κέντρα και την περιφέρεια- της αυξανόμενης συγκέντρωσης εμπορικής δραστηριότητας σε νέες μορφές εμπορικών επιχειρήσεων ή ανάλογων «σχημάτων». Ενδεικτικό τούτου είναι ότι για τις ΑΕ και ΕΠΕ, σχεδόν δύο στις τρεις νέες θέσεις εργασίας στον τομέα οφείλονται στην αύξηση του μεγέθους των ήδη εγκατεστημένων επιχειρήσεων, ενώ για τις υπόλοιπες είναι χαρακτηριστική η μείωση του ποσοστού των αυτοαπασχολουμένων.
ΑΠΟ ΠΡΟΠΕΡΣΙ
Ήδη από το 2007 οι μικρού μεγέθους επιχειρήσεις εμφανίζουν τα πρώτα σημάδια δυσκολιών, κάτι που μάλλον δεν σχετίζεται με την επερχόμενη κρίση, αφού οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν εμφάνισαν ανάλογες ενδείξεις. Καταγράφεται κατ’ αρχήν μείωση της αυτοαπασχόλησης, ενώ ταυτόχρονα η αύξηση της απασχόλησης στις ΑΕ και ΕΠΕ προέρχεται, σε μεγαλύτερο βαθμό, από την αύξηση του μεγέθους των επιχειρήσεων που ήδη λειτουργούν παρά από δημιουργία νέων επιχειρήσεων.
Στην πρώτη αποτίμηση της πορείας του 2008 αλλά και στις προβλέψεις τους για το 2009 φαίνεται να ενσωματώνονται, για όλες τις επιχειρήσεις, τα νέα δεδομένα της κρίσης. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων, το διεθνές οικονομικό περιβάλλον της ελληνικής οικονομίας επιδεινώθηκε απότομα το 2008, κυρίως λόγω της ραγδαίας ανόδου των τιμών των πρώτων υλών σε νέα επίπεδα-ρεκόρ το α’ εξάμηνο του έτους, αλλά και λόγω της πέραν κάθε υπολογισμού διεύρυνσης των επιπτώσεων της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης στον πραγματικό τομέα των οικονομιών κατά το β’ εξάμηνο του έτους και τη συνακόλουθη περαιτέρω επιβάρυνση της επιβραδυνόμενης πορείας της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
Κατά το 2008 ο τομέας παρείχε απασχόληση σε 832.560 άνδρες και γυναίκες, αριθμός που αντιστοιχεί στο 18,2% της συνολικής απασχόλησης στην ελληνική οικονομία και στο 1/4 περίπου (23,1%) των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Σημειώνεται μάλιστα ότι από το 1993 έως το 2008 στον τομέα του εμπορίου δημιουργήθηκαν 245.115 θέσεις εργασίας. Εάν ληφθεί υπόψη ότι για την ίδια χρονική περίοδο στο σύνολο της οικονομίας δημιουργήθηκαν 866.760 θέσεις απασχόλησης, προκύπτει ότι το 28,3% των θέσεων απασχόλησης που δημιουργήθηκαν στην ελληνική οικονομία κατά την παραπάνω χρονική περίοδο οφείλονται στην ανάπτυξη του εμπορικού τομέα.
Το ποσοστό της μερικής απασχόλησης παρουσίασε μικρή μείωση (από 4,7% που ήταν το 2007 σε 4,5% το 2008), ενώ μικρή αύξηση παρουσίασαν οι μισθωτοί που απασχολούνται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου (από 7,6% που ήταν το 2007 ανήλθαν στο 7,7%). Το λιανικό εμπόριο είναι ο κλάδος στον οποίο εργάζεται η μεγάλη πλειοψηφία των απασχολουμένων στο εμπόριο (66,8%) και ακολουθούν το χονδρικό εμπόριο (20,8%) και ο κλάδος του εμπορίου συντήρηση και επισκευή οχημάτων (12,4%). Σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο η συνολική απασχόληση στον κλάδο του λιανικού εμπορίου αυξήθηκε το 2008 κατά 13.340 άτομα. Η αύξηση αφορά την αύξηση των πλήρως απασχολουμένων.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού για το 2008, το 12,8% των εργαζομένων στον τομέα του εμπορίου ήταν εργοδότες, το 26,4% αυτοαπασχολούμενοι, το 52,8% μισθωτοί και το 8% συμβοηθούντα μέλη της οικογένειας. Καταγράφεται δηλαδή μείωση της αυτοαπασχόλησης κατά περίπου 30% (από 38,9% το 1993 σε 26,4% το 2008). Το εμπόριο αντιπροσωπεύει το 28% των εργοδοτών της χώρας, το 23% των αυτοαπασχολουμένων, το 14,8% των μισθωτών και το 25% των συμβοηθούντων μελών.
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ
Για το 2008 η πλειονότητα των ΑΕ και ΕΠΕ δήλωσε στασιμότητα πωλήσεων, ενώ αντίστοιχα η πλειονότητα των ΟΕ-ΕΕ και ατομικών επιχειρήσεων εκτίμησαν ότι οι πωλήσεις τους κατά το 2008 θα είναι μειωμένες. Η απόλυτη πλειονότητα των ΑΕ και ΕΠΕ αναμένει στασιμότητα στις πωλήσεις και το 2009, ενώ περίπου το 50% των ΟΕ-ΕΕ και ατομικών επιχειρήσεων δήλωσαν μείωση τόσο των πωλήσεων τους όσο και των κερδών τους για τα επόμενα δύο έτη. Όσον αφορά τα κέρδη του εμπορίου το 2008, μόνο μία στις τέσσερις ΑΕ και ΕΠΕ δήλωσαν ότι βελτίωσαν αισθητά την κερδοφορία τους, ενώ περισσότερες από τις μισές είδαν το καθαρό τους αποτέλεσμα να παραμένει στάσιμο. Τέλος, περισσότερες από δύο στις δέκα ανέφεραν επιδείνωση. Η επίδοση των κερδών των ΟΕ-ΕΕ και ατομικών επιχειρήσεων φαίνεται ότι ήταν ακόμη χειρότερη από εκείνη των ΑΕ και ΕΠΕ, ενώ μία στις δύο δήλωσαν επιδείνωση για το 2008.
Οι προβλέψεις των ΑΕ και ΕΠΕ για τα κέρδη τους το 2009 κάνουν λόγο για στασιμότητα της κερδοφορίας, στην πλειοψηφία τους. Όσο για τις προσδοκίες των ΟΕ-ΕΕ και ατομικών επιχειρήσεων, περισσότερες από τέσσερις στις δέκα επιχειρήσεις αναμένουν σημαντική επιδείνωση της κερδοφορίας τους. Και στις δύο κατηγορίες νομικών μορφών το ποσοστό των εταιρειών που δήλωσαν ότι σχεδιάζουν περικοπές απασχόλησης το 2009 ήταν υψηλότερο από εκείνο όσων προγραμματίζουν αύξηση.
