michou@eleftheria.gr
Με καχυποψία και ανησυχία αντιμετωπίζουν τραπεζίτες και επιχειρηματίες την εξέλιξη της πορείας του ειδικού προγράμματος του Ταμείου Εγγυοδοσίας (ΤΕΜΠΜΕ) για την ενίσχυση μερίδας επιχειρήσεων εν μέσω της διεθνούς οικονομικής επιβράδυνσης. Με καθυστέρηση τριών μηνών από τότε που εξαγγέλθηκε, η έγκριση των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί γίνεται μόνον από τις Αγροτική και Εθνική, με τις λοιπές τράπεζες να ζητούν τροποποίηση όρων –αφού έχουν υπογράψει, αλλά και τους εκπροσώπους των οικονομικών και παραγωγικών φορέων να ζητούν αλλαγές, ιδίως στο θέμα των ετών κερδοφορίας. Ο μεγαλύτερος φόβος των επιχειρηματιών είναι ότι το πρόγραμμα θα «καλυφθεί» από επιχειρήσεις –και επαγγελματίες- που, στην ουσία δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας και πως θα μείνουν «στην απέξω» οι επιχειρήσεις που, λόγω της συγκυρίας, κινούνται οριακά.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του ΤΕΜΠΜΕ λειτουργούν –υποτίθεται- επτά συνολικά προγράμματα, μιας και το Ταμείο υπήρχε και αρκετά χρόνια πριν από την κρίση. Συνολικά, με βάση την κοινοτική χρηματοδότηση στην οποία στηρίζεται, μπορεί να ενεργοποιήσει κεφάλαια της τάξης των 2,5 δισ. ευρώ (όσο, δηλαδή, είναι περίπου το δεκαπλάσιο του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας, όπως έχει διαμορφωθεί από τη μέχρι τώρα λειτουργία της). Με βάση την πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης (στις 18.01) μέσα σε 19 εργάσιμες ημέρες το ΤΕΜΠΜΕ είχε εγκρίνει 739 αιτήματα που αφορούν σε δάνεια ύψους 57,4 εκατ. ευρώ. Βεβαίως, μέχρι σήμερα, οι εγκρίσεις έχουν πολλαπλασιαστεί. Ωστόσο, η «οροφή» βρίσκεται στα 2,5 δισ. ευρώ –τουλάχιστον μέχρι νεωτέρας, κάτι που σημαίνει με απλά μαθηματικά πως «χοντρικά», το Ταμείο μπορεί να φτάσει στην καλύτερη περίπτωση περίπου στις 35.000 – 45.000 εγκρίσεις. Και θα πρέπει να σημειωθεί ότι το σύνολο των κεφαλαίων (τα 2,5 δισ. ευρώ) αφορούν –ή τουλάχιστον θα έπρεπε να αφορούν- σε όλα τα προγράμματα του Ταμείου, τα οποία απ΄ ό,τι φαίνεται «παγώνουν» και η προτεραιότητα δίνεται στο πρόσφατο πρόγραμμα για την εγγύηση κεφαλαίου κίνησης. Από κει και πέρα, υπάρχει μόνον το σχέδιο των 28 δισ. ευρώ προς τις τράπεζες, για το υπόλοιπο της διάρκειας της κρίσης.
«ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ»
Οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων και δη των μικρών και πολύ μικρών (κατά πως είναι και ο τίτλος του Ταμείου) επισημαίνουν ότι ο όρος για τρεις κερδοφόρες χρήσεις, ουσιαστικά αποκλείει την πλειοψηφία των εταιριών που χρειάζονται τα κεφάλαια κίνησης, μιας και μπορεί να είχαν δύο κερδοφόρες χρήσεις και να πήγαν άσχημα το 2008, εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης. Το αίτημα των φορέων του επιχειρηματικού κόσμου είναι να αλλάξει αυτή η προϋπόθεση σε μια κερδοφόρα χρήση στην τελευταία τριετία. Ωστόσο, η προϋπόθεση των τριών κερδοφόρων χρήσεων λειτουργεί –εν μέρει- ως «ασπίδα» ενάντια στην κατακόρυφη αύξηση των επισφαλειών, που ούτως ή άλλως «τρέμουν» οι τράπεζες.
ΑΣΥΜΦΟΡΟ
Από την πλευρά των τραπεζών, η μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα εντοπίζεται σε δύο κυρίως σημεία: στο ασύμφορο του συμφωνηθέν επιτοκίου (βάση το euribor + 210 μονάδες βάσης), αλλά και στον όρο για τις καταπτώσεις πάνω από το 7% του συνόλου των αιτήσεων που εγκρίνει η τράπεζα, σύμφωνα με τον οποίο το ΤΕΜΠΜΕ μπορεί να υπαναχωρήσει –αφήνοντας την τράπεζα να τα βγάλει πέρα μόνη της με τους τυχόν ασυνεπείς δανειολήπτες. Θα πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι και τούτο το σημείο αποτελεί ενός είδους «δικλείδα ασφαλείας» για το Ταμείο, αυτή τη φορά, ώστε να μην προωθούνται και εγκρίνονται αιτήσεις με την προσφιλή τακτική της «προσωπικής σχέσης» μεταξύ υποψήφιων δανειοληπτών και τραπεζικών στελεχών. Παράλληλα, ένα από τα βασικά επιχειρήματα των τραπεζών είναι η «ανησυχία» να καταφέρουν οι υποψήφιοι δανειολήπτες να εγκριθεί το αίτημά τους και μετά απλώς να... «εξαφανιστούν», ιδίως σε μια περίοδο που ο φόβος για επιδείνωση των επισφαλειών είναι πολύ μεγάλος.
«ΕΥΚΑΙΡΙΑ»
Δεν είναι λίγοι οι επιχειρηματίες, αλλά και επαγγελματίες, που έχουν δει μια εξαιρετικής τάξεως ευκαιρία να αποκομίσουν σημαντικά κέρδη, λαμβάνοντας... δάνειο –μέσω του ΤΕΜΠΜΕ. Μάλιστα, είναι πολλές οι εταιρίες που δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας, αλλά κάνουν αίτηση –με πολλές πιθανότητες έγκρισης μιας και πληρούν τις προϋποθέσεις- με ένα και μόνον σκεπτικό: να «κλείσουν» το ποσό του δανείου σε ένα προθεσμιακό ή άλλου είδους καταθετικό πρόγραμμα, με κέρδος τη διαφορά των επιτοκίων, που, σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει και στο 3,5%-4% (το επιτόκιο του δανείου είναι μικρότερο από το καταθετικό). Αυτή η τακτική –αν και είναι απόλυτα δικαιολογημένη εάν αναλογιστεί κανείς τους «χειρισμούς» των τραπεζών στα επιχειρηματικά δάνεια- στρέφεται εναντίον της μερίδας του επιχειρηματικού κόσμου που πραγματικά έχει ανάγκη αυτή τη στιγμή τα κεφάλαια κίνησης, μιας και οι «θέσεις» του εν λόγω προγράμματος του ΤΕΜΠΜΕ λιγοστεύουν...
