Του Γιώργου Νούλη
Χαρακτηρίστηκε ως ο πιο άδικος και ισοπεδωτικός φόρος των χρόνων του μνημονίου. Πολλοί υποσχέθηκαν ότι θα τον αλλάξουν ή ακόμη και θα τον καταργήσουν. Μόνο που ο ΕΝΦΙΑ αποδεικνύεται πολύ... σκληρός για να πεθάνει και εντός των προσεχών ημερών στους λογαριασμούς όλων των ιδιοκτητών ακινήτων της Λάρισας που έχουν στο σύστημα TAXISNET, θα αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά του φετινού Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων.
Στα εκκαθαριστικά αυτά, τα ποσά φόρων που θα αναγράφονται, θα είναι και πάλι «φουσκωμένα», γιατί θα έχουν υπολογιστεί με βάση τις πλασματικές αντικειμενικές αξίες των ακινήτων ενώ τα ποσά των μηνιαίων δόσεων θα είναι μεγαλύτερα καθώς ο φόρος θα καταβληθεί σε πέντε δόσεις και όχι σε έξι όπως πέρυσι. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων δηλαδή θα κληθούν να πληρώσουν στο ελληνικό Δημόσιο το ποσό των 3,2 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 2,65 δισ. ευρώ θεωρούνται εισπράξιμα) με την πρώτη δόση να καταβάλλεται μέχρι τις 30 Οκτωβρίου και οι υπόλοιπες τέσσερις μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2016. Με την αναγγελία της ανάρτησης των εκκαθαριστικών οι ιδιοκτήτες με τους προσωπικούς τους κωδικούς θα πρέπει να εισέλθουν στο taxisnet στην ηλεκτρονική σελίδα του περιουσιολογίου, όπου θα δουν το νέο αριθμό των δόσεων, το ποσό της κάθε δόσης, βάσει της αρχικής εκκαθάρισης και την ημερομηνία καταβολής τους. θα εκτυπώσουν τα σημειώματα και με την ταυτότητα οφειλής θα τον πληρώσουν στην τράπεζα ή τα ΕΛΤΑ. Εναλλακτικά στην περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος δεν είναι πιστοποιημένος χρήστης του Taxisnet, θα μπορεί να ενημερώνεται για την οφειλή του (ταυτότητα οφειλής) από το τμήμα Εσόδων οποιασδήποτε ΔΟΥ. Υπάρχει η πληροφορία ότι φέτος θα δοθεί έκπτωση στην πληρωμή εφάπαξ του φόρου αλλά προς το παρόν δεν επιβεβαιώνεται.
Ο ΕΝΦΙΑ θυμίζουμε διακρίνεται σε «κύριο» και «συμπληρωματικό». Κύριος φόρος θα υπολογίζεται για όλα τα δικαιώματα σε ακίνητα (κατοικίες και λοιπά κτίσματα, οικόπεδα, εκτός σχεδίου εκτάσεις γης). Ο «συμπληρωματικός» ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται στην αξία των δικαιωμάτων της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας και της επικαρπίας επί κτισμάτων και εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων επιβάλλεται συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ. Επιβάλλεται και υπολογίζεται στο μέρος της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων το οποίο υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, με συντελεστές που κλιμακώνονται από 0,1% έως 1%.
Στα κτίσματα ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστές από 2 έως 13 ευρώ ανά τετραγωνικό ανάλογα με την τιμή ζώνης που ισχύει σε κάθε περιοχή. Ο τελικός φόρος προκύπτει και από άλλους συντελεστές όπως ο όροφος, ο αριθμός των προσόψεων αν είναι μονοκατοικίας ή ημιτελές. Στα οικόπεδα υπολογίζεται με συντελεστή 0,02 ευρώ έως 30 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ανάλογα με την τιμή ζώνης στην οποία βρίσκεται το ακίνητο ενώ στα εκτός σχεδίου εκτάσεις κατά μέσο όσο διαμορφώνεται στο ένα ευρώ ανά στρέμμα. Ωστόσο και στις εκτός σχεδίου εκτάσεις υπάρχουν συντελεστές αυξομείωσης όπως το αν υπάρχει κατοικία, η απόσταση από παραλία και το είδος της καλλιέργειας. Σε κάθε περίπτωση να έχετε υπόψη σας ότι θα πληρώσετε το ίδιο ποσό με πέρυσι.
ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ-ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ
Να σημειωθεί ότι και φέτος θα ισχύσει η έκπτωση του 20% για τους κενούς μη ηλεκτροδοτούμενους χώρους (εφόσον αυτά παραμένουν για όλο το 2015 κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα) ενώ κάποιοι μπορούν να γλιτώσουν τον μισό ή ακόμα και ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ εφόσον πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
Ειδικότερα έκπτωση 50% στον φόρο μπορεί να γίνει αν διαπιστωθεί οικονομική αδυναμία πληρωμής της οφειλής για το 2015. Πρέπει όμως να υπάρχουν σωρευτικά και οι εξής προϋποθέσεις:
* Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του 2014 να μην είναι πάνω από 9.000 ευρώ. Το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
* Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων όλων των πιο πάνω προσώπων να μην είναι πάνω από 150 τ.μ.
* Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, να μην ξεπερνά το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή τη σύζυγό του και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.
Πλήρη απαλλαγή από τον φόρο, έκπτωση δηλαδή 100%, μπορεί να εξασφαλίσει κάποιος αν υπάρχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
* Το φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του 2014 να μην είναι πάνω από 12.000 ευρώ. Το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
* Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων όλων των πιο πάνω προσώπων να μην είναι πάνω από 150 τ.μ.
* Ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων να είναι από τρία και πάνω ή ο φορολογούμενος ή η σύζυγος ή κάποιο από τα εξαρτώμενα παιδιά της οικογένειας να έχει αναπηρία από 80% και πάνω.
ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΝ ΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ
Στο μεταξύ να σημειώσουμε πως πρόθεση του Υπ. Οικονομικών είναι από το 2016 να αντικατασταθεί ο ΕΝΦΙΑ με φόρο περιουσίας που θα επιβληθεί επί των πραγματικών αξιών των ακινήτων αφήνοντας να εννοηθεί πως στο νέο φόρο θα υπαχθούν φορολογούμενοι που σήμερα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ ή καταβάλλουν πολύ μικρό φόρο. Εν ολίγοις οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται για τον ΕΝΦΙΑ του 2016 θα έχουν στόχο, την ελάφρυνση των μικροϊδιοκτητών και γενικότερα όσων έχουν χαμηλά εισοδήματα, είτε με τη θέσπιση εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, είτε στην περίπτωση που υιοθετηθεί ο νέος ΦΜΑΠ με τη θέσπιση ειδικής κλίμακας και αφορολογήτου ορίου που εξετάζεται να κυμαίνεται περίπου στις 200.000 ευρώ, ενώ θα προβλέπεται η εξαίρεση της πρώτης κατοικίας αλλά με κριτήρια επιφάνειας, ώστε να μην γλιτώσουν οι πολυτελείς κατασκευές.
Από την πλευρά τους οι ιδιοκτήτες ακινήτων, θεωρώντας πως ο φόρος είναι «ληστρικός» έχουν ζητήσει αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ και κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου. Όπως λένε ο ΕΝΦΙΑ με τη βοήθεια και του «συμπληρωματικού φόρου», επιβαρύνει και στην ουσία σταδιακά «δημεύει» την αστική ιδιωτική ακίνητη περιουσία, ενώ η τεράστιας αξίας εκτός σχεδίου γη σε όλη τη χώρα, σκανδαλωδώς φοροαπαλλάσσεται, αφού δήθεν «φορολογείται» με 1 ευρώ το στρέμμα ετησίως την ίδια στιγμή που η αστική ιδιοκτησία στις περιοχές με τις χαμηλότερες αντικειμενικές αξίες (κάτω από 500 ευρώ) φορολογείται με 2,6 ευρώ το τ.μ.
Για να επιτευχθεί η σημαντική, έστω και σταδιακή μείωση της επιβάρυνσης της αστικής ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας, και όσο ο δημοσιονομικός στόχος παραμένει στο εξωπραγματικό ποσό των 2,6 δισ. ευρώ τον χρόνο, πρέπει να κληθούν να συμμετάσχουν όλοι όσοι κατέχουν ακίνητη ιδιοκτησία οποιασδήποτε μορφής. Γι΄αυτό προτείνουν τα εξής τρία μέτρα:
1. Αφορολόγητοι οι πραγματικοί αγρότες και μόνον αυτοί. Η ουσιαστική εξαίρεση από τη φορολογία ΕΝΦΙΑ της εκτός σχεδίου γης που εξασφαλίζει σκανδαλώδη φορολογική ασυλία όχι μόνον στους γεωργούς, αλλά και σε όλους όσους κατέχουν εκατομμύρια στρέμματα εκτός σχεδίου γης οικοπεδικού προορισμού, σε όλη τη χώρα και τα νησιά της, άσχετη με οποιαδήποτε γεωργική ή κτηνοτροφική δραστηριότητα, πρέπει άμεσα να περιοριστεί στους κατά κύριο και αποκλειστικό επάγγελμα αγρότες και κτηνοτρόφους και στη γη και τα κτίσματα που πράγματι χρησιμοποιούν αυτοί για τη δραστηριότητά τους. Οι υπόλοιποι κάτοχοι εκτός σχεδίου γης πρέπει να φορολογηθούν με χαμηλό ποσό ανά στρέμμα, ώστε να ελαφρυνθεί το βάρος ΕΝΦΙΑ των αστικών περιουσιακών στοιχείων.
2. Ελάχιστη χρέωση ανά περιουσιακό δικαίωμα. Να θεσπιστεί μια ελάχιστη χρέωση ποσού 10 ευρώ για κάθε δηλούμενο ιδιοκτησιακό δικαίωμα, δηλαδή ανά γραμμή στο Ε9, επί κάθε είδους ακινήτου των πινάκων 1 και 2 (αστικού, αγροτικού, κτίσματος κλπ). Δηλαδή ένας μεγαλοκτηματίας με 10 κτήματα, να πληρώνει ένα ελάχιστο ποσό 100 ευρώ ετησίως...
3. Κατάργηση συμπληρωματικού φόρου. Ο καταστροφέας της κτηματαγοράς, της οικοδομής, αλλά κυρίως της «κατεδάφισης» της αξίας της αστικής ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας, που ήταν το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο του ελληνικού λαού και της ελληνικής οικογένειας, έχει όνομα και λέγεται «συμπληρωματικός φόρος»! Η κατάργησή του ή έστω ο περιορισμός του στο ύψος του αρχικού φόρου θα συμβάλει στην άμεση επανεκκίνηση της οικοδομής, αλλά και ολόκληρης της οικονομίας.