Μια έκθεση προόδου για τα δύο πρώτα χρόνια εφαρμογής του 7ου Προγράμματος Πλαισίου (7ου ΠΠ) για την Έρευνα δημοσίευσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με τα στοιχεία, περίπου 10 δισ. ευρώ έχουν διοχετευτεί για τη στήριξη της έρευνας, πέντε συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα εγκαινιάστηκαν για τη στρατηγική τεχνολογική ανάπτυξη της Ευρώπης και 2 δισ. ευρώ εγκρίθηκαν από τη νέα χρηματοδοτική διευκόλυνση καταμερισμού του κινδύνου για τη στήριξη ερευνητικών έργων υψηλού κινδύνου.
Το 7ο ΠΠ είναι το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας και της τεχνολογίας. Με προϋπολογισμό 54 δισ. ευρώ για την περίοδο 2007-2013, καλύπτει ποικίλους τομείς, όπως Υγεία, Τρόφιμα, Πληροφορική, Ενέργεια, Περιβάλλον, Μεταφορές, Κοινωνικο-οικονομικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας στηρίζει τους καλύτερους επιστήμονες της Ευρώπης και την πρωτοποριακή έρευνα. Επιπλέον άλλα προγράμματα προωθούν την κινητικότητα των ερευνητών και την ενίσχυση των ερευνητικών υποδομών και ικανοτήτων στην ΕΕ.
ΠΟΡΕΙΑ
Κατά τα δύο πρώτα χρόνια του Προγράμματος:
- 25.000 προτάσεις έφτασαν στο τελικό στάδιο αξιολόγησης και 5.500 επιλέχθηκαν για επιχορηγήσεις.
- Το Ειδικό Πρόγραμμα «Συνεργασία» προσέλκυσε το 36,7% του συνόλου των προτάσεων που υποβλήθηκαν, ενώ ακολουθεί το Ειδικό Πρόγραμμα «Άνθρωποι» με ποσοστό 23,5%.
- Το Ειδικό Πρόγραμμα «Ιδέες» (από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας) έλαβε περίπου 11.000 προτάσεις για τις πρώτες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων που δημοσίευσε, ενώ περισσότερες από 600 υποτροφίες χορηγήθηκαν σε κορυφαίους ερευνητές της ΕΕ.
- Το 44% του προϋπολογισμού για τη συνεργατική έρευνα διατέθηκε για διεπιστημονική έρευνα στους τομείς Περιβάλλον, Ενέργεια, Γεωργία, Μεταφορές, Νανοτεχνολογίες και Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών.
- Νέες χώρες εκτός ΕΕ συνδέθηκαν με το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός τους να ανέλθει σε 12. Υπογράφηκε επίσης ειδική συμφωνία συνεργασίας ΕΕ-Αφρικής και προωθήθηκε η διεθνής επιστημονική συνεργασία για τον Διεθνή Θερμοπυρηνικό Πειραματικό Αντιδραστήρα (ITER).
Τα πανεπιστήμια, και γενικότερα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, υπέβαλαν περίπου το ένα τρίτο των προτάσεων για χρηματοδότηση. Ακολουθούν οι οργανισμοί από τον ιδιωτικό τομέα, που υπέβαλαν περίπου το ένα τέταρτο των προτάσεων, και τα ερευνητικά κέντρα με το ίδιο μερίδιο. Σε διαχειριστικό επίπεδο, σύμφωνα με την έκθεση, μειώθηκε η γραφειοκρατία, μέσω του νέου ταμείου εγγυήσεων και της ενιαίας υπηρεσίας καταχώρισης, και ιδρύθηκαν δύο εκτελεστικοί οργανισμοί για την αποτελεσματική υλοποίηση των ερευνητικών προγραμμάτων της ΕΕ. Ζητήματα που συνεχίζουν να απαιτούν βελτίωση, είναι η σχετικά χαμηλή συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ερευνητών από τα νέα κράτη μέλη.
ΕΛΛΑΔΑ
Όσον αφορά την Ελλάδα, μέχρι τον Οκτώβριο του 2008, οι ερευνητικοί οργανισμοί είχαν εξασφαλίσει χρηματοδότηση 121 εκατ. ευρώ μέσω του 7ου ΠΠ. Ιδιαίτερη επιτυχία σημειώθηκε στα προγράμματα «Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών», «Υγεία», «Νανοεπιστήμες, Νανοτεχνολογίες, Υλικά και Νέες Τεχνολογίες Παραγωγής», «Δράσεις Μαρί Κιουρί», «Ερευνητικό Δυναμικό» και «Ερευνητικές Υποδομές». Σύμφωνα με τα πρώτα αριθμητικά στοιχεία, 448 ελληνικοί οργανισμοί συμμετέχουν σε 303 ερευνητικά έργα, εκ των οποίων συντονίζουν τα 96.
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) υποστηρίζει ως Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) τα επιμέρους προγράμματα του 7ου ΠΠ: Τεχνολογίες Επικοινωνιών και Πληροφόρησης (αναπληρωματικό ΕΣΕ), Ενέργεια, Κοινωνικοοικονομικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, Ιδέες, Ερευνητικές Υποδομές (αναπληρωματικό ΕΣΕ), Περιφέρειες της Γνώσης, Ερευνητικό δυναμικό και Συνεκτική ανάπτυξη των πολιτικών έρευνας. Πληροφορίες για όλα τα προγράμματα του 7ου ΠΠ είναι διαθέσιμες στα ελληνικά, στο δικτυακό τόπο: www.ekt.gr/fp7. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τα ερωτήματά τους στο e-Helpdesk του ΕΚΤ για το 7ο ΠΠ: http://helpdesk.ekt.gr/.