Η αύξηση του πληθωρισμού στο 4,8% οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης (αλκοόλ και τσιγάρα, καύσιμα) και του ΦΠΑ, αλλά οι στρεβλώσεις της αγοράς ενισχύουν τις πληθωριστικές τάσεις, όπως είπε χθες στο άτυπο υπουργικό συμβούλιο η υπουργός Οικονομίας, Λούκα Κατσέλη.
Η υπουργός σημείωσε ότι οι αυξήσεις σε μεγάλο βαθμό είναι αποτέλεσμα των αυξήσεων των ειδικών φόρων κατανάλωσης, κυρίως από την κατηγορία των πετρελαιοειδών, οι τιμές των οποίων αυξήθηκαν κατά 43% και έμμεσα από τις μεταφορές (αύξηση 18,5%), καθώς και από τα αλκοολούχα και τα καπνικά (αύξηση 10%) με αποτέλεσμα εν τέλει, ενώ με βάση την μέση λιανική τιμή η Ελλάδα στις 4 Ιανουαρίου ήταν στην 20η θέση από τις 27 χώρες της ΕΕ, στις 3 Μαΐου έπεσε στην 5η θέση. Αντίστοιχα, αν υπολογιστούν μόνο οι φόροι από την 22η θέση στις 4 Ιανουαρίου έφτασε στις 29 Μαρτίου να είναι η τρίτη χώρα στην ΕΕ των 27 ως προς την φορολογική επιβάρυνση. Ωστόσο, η υπουργός σημείωσε ότι αρκετές κατηγορίες παρουσιάζουν μείωση, όπως τα τρόφιμα και τα μη αλκοολούχα ποτά, τα νωπά και τα αγροτικά, η τιμή των οποίων μειώθηκε κατά 9,1%.
Πάντως, επειδή οι τιμές διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, η υπουργός σημείωσε ότι η εξήγηση βρίσκεται στο ότι στην αγορά εμφανίζονται σημαντικές στρεβλώσεις, γι' αυτό και έχουν τεθεί οι άξονες δράσεις από το υπουργείο Οικονομίας με ορίζοντα μέχρι το τέλος του 2010, σε πρώτη φάση, για να αλλάξει η εικόνα της αγοράς.
Σχετικά με τις στρεβλώσεις, όπως ανέφερε η υπουργός, αυτές σχετίζονται με την κατάχρηση ισχύος αγοραστών, τον ατελή ανταγωνισμό και τα εμπόδια εισόδου, το υψηλό κόστος μεταφοράς, τη μείωση επενδύσεων και τα ρυθμιστικά εμπόδια, καθώς και τη κατάχρηση ισχύος προμηθευτών.
Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε αυτές έχουν οδηγήσει αθέμιτες πρακτικές συμβάσεων, σε αθέμιτες ενδοομιλικές συναλλαγές, σε συγκαλυμμένες προωθητικές ενέργειες και εν τέλει σε αδιαφάνεια τιμών, αθέμιτες προμήθειες και καθυστερημένες πληρωμές.
Το υπουργείο έχει ξεκινήσει την υλοποίηση σειράς μέτρων που στηρίζεται σε τέσσερις κεντρικούς πυλώνες:
Πυλώνας 1: Παρακολούθηση αγοράς με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα
Ολοκλήρωση Παρατηρητηρίου Τιμών (Δεκ. 2009)
Ολοκλήρωση Παρατηρητηρίου Τιμών Φαρμάκων- Νέο Σύστημα Τιμολόγησης (Σεπτ. 2010)
Λειτουργία και Μεταφορά αρμοδιοτήτων Παρατηρητηρίου Καυσίμων από ΥΠΕΚΑ σε ΥΠΟΙΑΝ (Μάιος 2010)
Έλεγχος αγοράς καυσίμων/αυστηροποίηση νομικού πλαισίου (Ιουν.2010)
Πυλώνας 2: Επισήμανση και άρση στρεβλώσεων στην ελληνική αγορά
Ανατιμολόγηση Φαρμακευτικών Προϊόντων (Αρ.14, Ν.3840/2010) και Αγορανομική Διάταξη (3/4/2010)
Τροποποίηση όρων και αποτελεσμάτων καταγγελίας εμπορικών μισθώσεων (Μάιος 2010)
Αντικειμενικοποίηση των όρων-παροχών για την πρόσβαση στο ράφι (Ιουλ. 2010)
Αγορανομική Διάταξη για Διαφάνεια στις συναλλαγές προμηθευτών λιανεμπόρων (Ιουν. 2010))
Απελευθέρωση Υπηρεσιών - «Κλειστά» Επαγγέλματα (Δεκ. 2010)
Πυλώνας 3: Αναβάθμιση θεσμών εποπτείας αγοράς και προστασία καταναλωτών
Επιβολή πλαφόν στις τιμές υγρών καυσίμων ( Μαρ-Απρ 2010)
Εντατικοποίηση Ελέγχων - επιβολή προστίμων ( Ιανουάριος έως σήμερα)
Έλεγχος ενδο-ομιλικών συναλλαγών (Μάιος 2010)
Πάγωμα διδάκτρων ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων (Ιουν. 2010)
Ενίσχυση προστασίας καταναλωτών - διασφάλιση ενημέρωσης και ισχυροποίηση διαπραγματευτική ικανότητας (τροποποίηση Ν.2251/94, Μάιος 2010)
Αξίωση αποζημιώσεων από παραβιάσεις αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας (τροπ. 2251/94, Μάιος-Ιουν. 2010)
Εκσυγχρονισμός Λειτουργίας Κεντρικών Αγορών
Απλοποίηση Αδειοδοτήσεων
Πυλώνας 4: Αναβάθμιση λειτουργίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού
Αναθεώρηση θεσμικού πλαισίου λειτουργίας Επιτροπής Ανταγωνισμού (Ν.703/77)
Σύσταση Αντιμονοπωλιακής Υπηρεσίας στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου
