Ανοικτά παραμένουν ακόμη τα θέματα της παράτασης της προθεσμίας και της αύξησης των δόσεων των ειδικών προστίμων για την τακτοποίηση των ημιυπαιθρίων χώρων. Το μόνο ζήτημα που έκλεισε είναι αυτό της παράτασης της ταχυδρομικής αποστολής των αιτήσεων μέχρι το τέλος του έτους. H εγκύκλιος που έφτασε στις Πολεοδομίες του ν. Λάρισας δίνει τη δυνατότητα αποστολής των φακέλων μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του 2010.
Τότε λήγει και η προθεσμία για ένταξη στη ρύθμιση αλλά αν και συζητείται εντόνως η προοπτική, για την ώρα δεν υπάρχει κάτι επίσημο. Ούτε για την αύξηση του αριθμού των δόσεων από έξι σε οκτώ, που φημολογείται ότι είναι θέμα ημερών για να ανακοινωθεί. Να θυμίσουμε πως το ειδικό πρόστιμο για την τακτοποίηση του ημιυπαιθρίου καταβάλλεται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10%, είτε σε έξι δόσεις (τριμηνιαίες για κατοικίες και τετραμηνιαίες για καταστήματα / γραφεία). Στην περίπτωση πάντως που ο ιδιοκτήτης επιλέξει τη διαδικασία των δόσεων, η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί μέχρι το τέλος Απριλίου του 2011.
Πάντως οι κατασκευαστές οι οποίοι τις τελευταίες ημέρες αύξησαν τις επισκέψεις στις Πολεοδομίες και ειδικά του Δήμου Λάρισας, ζητούν τουλάχιστον εξάμηνη παράταση. Σε κάθε περίπτωση αν και έχουν περάσει πάνω από 5 μήνες από την έναρξη της διαδικασίας υποβολής μέχρι και την περασμένη Παρασκευή είχαν υποβληθεί περίπου 1.650 αιτήσεις, επίδοση που απέχει κατά πολύ από τον πραγματικό αριθμό πολεοδομικών παραβάσεων που εμπίπτουν στο νόμο Mπιρμπίλη.
Προφανώς οι πολίτες εξακολουθούν να παραμένουν υπερβολικά διστακτικοί, με τους περισσότερους να εκτιμούν ότι εάν δηλώσουν την παρανομία τους τότε θα ανοίξουν τον ασκό του Aιόλου για επιπλέον οικονομικές επιβαρύνσεις από την εφορία, από τα δημοτικά τέλη κ.λπ., αλλά και για τον ενδεχόμενο εντοπισμό κι άλλων μικρών ή μεγάλων παραβάσεων που έχουν στα σπίτια τους και δεν εμπίπτουν στον νόμο (κατά κανόνα υπερβάσεις άδειας).
Όμως γιατί πρέπει κάποιος να σπεύσει για την τακτοποίηση του ημιυπαιθρίου;
Ιδού μια παράμετρος. Το πρώτο βήμα για τη δημιουργία του περιουσιολογίου, μιας τεράστιας βάσης δεδομένων στην οποία θα καταγράφονται όλα τα κτίρια της χώρας, αλλά αυτή τη φορά με όλους τους νόμιμους και «τακτοποιημένους» χώρους, αποτελεί ο νόμος για την ταυτότητα των κτιρίων. Η καθιέρωση της ταυτότητας που θα ισχύσει για όλες τις νέες οικοδομές από το 2011, η ρύθμιση για την «τακτοποίηση» για 40 χρόνια όλων των παράνομα κλειστών χώρων σε ένα ακίνητο μέσα στο περίγραμμα νόμιμης οικοδομικής άδειας (με εξαίρεση τα κλειστά μπαλκόνια και τα ρετιρέ), καθώς και η σύσταση και ενεργοποίηση του Σώματος Ενεργειακών Επιθεωρητών, έρχονται να δώσουν σάρκα και οστά σ' ένα σχέδιο που επί χρόνια επιχειρεί να υλοποιήσει το υπουργείο Οικονομίας.
Η διαδικασία για τα κτίρια από το 2011 και έπειτα είναι απλή, αφού η ταυτότητα του κτιρίου θα ξεκινήσει να «χτίζεται» με την έκδοση της οικοδομικής άδειας. Ήδη, οι άδειες που εκδίδονται από τον Οκτώβριο στη Λάρισα προβλέπουν μελέτη περιορισμού της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιρίου -σύμφωνα με το νέο Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ)- καθώς κάθε μεταβίβαση ακινήτου από τις αρχές του 2011 θα απαιτεί έλεγχο από το Σώμα των Ενεργειακών Επιθεωρητών και έκδοση του αντίστοιχου πιστοποιητικού.
Το Σώμα αυτό, λοιπόν, στην έκθεσή του θα εμφανίσει υποχρεωτικά και τους κρυφούς ημιυπαίθριους. Έτσι, όσοι δεν έχουν επωφεληθεί της ευνοϊκής ρύθμισης του υπουργείου, δεν θα κινδυνεύουν μόνον από τους ελέγχους της Πολεοδομίας, ή τις καταγγελίες των γειτόνων, αλλά δεν θα μπορέσουν ποτέ να μεταβιβάσουν το ακίνητο.
Αυτό καλύπτει εν μέρει το ερώτημα γιατί κάποιος θα πρέπει να τρέξει στις Πολεοδομίες, να δηλώσει τον παράνομα κλεισμένο ημιυπαίθριο και να ξεμπερδέψει για 40 χρόνια (όσο διαρκεί και η επενδυτική ζωή ενός κτιρίου από οπλισμένο σκυρόδεμα) από πελατειακές δοσοληψίες.
ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ
Ενημερωτικά να υπενθυμίσουμε πως στην αίτηση που θα υποβάλλουν οι ιδιοκτήτες στην Πολεοδομία
θα πρέπει να περιλαμβάνεται:
* Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 εις διπλούν στην οποία περιλαμβάνονται τα ατομικά στοιχεία του ιδιοκτήτη (ΑΦΜ, ΔΟΥ), ο αριθμός και το έτος της οικοδομικής άδειας, περιγραφή χώρου, το εμβαδόν και η χρήση του, η ημερομηνία μετατροπής της χρήσης, καθώς κι αν πρόκειται για πρώτη ή εξοχική κατοικία ή επαγγελματικό ακίνητο.
* Φωτογραφία του δηλωμένου χώρου και τεχνική έκθεση μηχανικού. Η ρύθμιση προβλέπει αμοιβή μηχανικού, που φθάνει τα 232,53 ευρώ / ιδιοκτησία.
* Παράβολο 250 για ημιυπαίθριο και 350 ευρώ για άλλους χώρους (υπόγεια, pilotis, χώρους στάθμευσης) το οποίο θα συμψηφιστεί με το τελικό πρόστιμο.
Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία:
H αίτηση υποβάλλεται στην Πολεοδομία από τον μηχανικό ή τον ιδιοκτήτη και ακολουθεί:
* Έλεγχος πληρότητας των στοιχείων μέσα σε 60 ημέρες (Προβλέπεται και επί τόπου επίσκεψη)
* Καταλογισμός προστίμου, το οποίο στη συνέχεια καταβάλλεται στην τράπεζα
* Προβλέπεται έκπτωση 10% για εφάπαξ καταβολή του προστίμου
* Έγκριση φακέλου από την Πολεοδομία
* Παροχή σύνδεσης με το δίκτυο από τη ΔΕΗ. Πάντως αρκετοί μηχανικοί και τεχνικά γραφεία της Λάρισας έχουν δραστηριοποιηθεί αναλαμβάνοντας εξολοκλήρου τη διαδικασία σύνταξης και υποβολής του φακέλου στις Πολεοδομίες.
ΤΑ ΠΡΟΣΤΙΜΑ
Όσον αφορά στα πρόστιμα να σημειώσουμε πως είναι κλιμακωτό. Για την πρώτη κατοικία εντός σχεδίου υπολογίζεται μεταξύ 5%-9% και για εκτός σχεδίου από 6%-10% επί της τιμής ζώνης, που βρίσκεται το ακίνητο. Για τη δεύτερη κατοικία υπολογίζεται μεταξύ 6%-11% επί της τιμής ζώνης σε εντός σχεδίου περιοχές και μεταξύ 7,2%-12% επί της τιμής ζώνης στα εκτός σχεδίου. Για ακίνητα άλλων χρήσεων το πρόστιμο υπολογίζεται μεταξύ 7,5%-13,5% για τα εντός σχεδίου και μεταξύ 9%-15% επί της τιμής ζώνης για τα εκτός σχεδίου.
Για τα εκτός σχεδίου ακίνητα β' κατοικίας και άλλων χρήσεων που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης μεγαλύτερη των €1.000, προβλέπεται προσαύξηση 30%. Έτσι για την β΄ κατοικία ο υπολογισμός γίνεται μεταξύ 9,3%-15,6% επί της τιμής ζώνης και για τα άλλα ακίνητα από 10,7%-19,5%.
Όλα τα εκτός σχεδίου κτίρια που δεν είναι πρώτη κατοικία και που έχουν τιμή ζώνης πάνω από 1.000/τ.μ. θα πληρώνουν πρόστιμο «τακτοποίησης» προσαυξημένο κατά 30%. Οι δηλωθέντες χώροι απαλλάσσονται από τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης και δεν οφείλονται γι αυτούς αναδρομικά οποιοιδήποτε φόροι και εισφορές.
Τέλος να σημειώσουμε και αυτό είναι σημαντικό πως υπάρχουν κάποιοι ιδιοκτήτες, που δεν γνωρίζουν ότι έχουν ημιυπαίθριους, καθώς όταν αγόρασαν ήταν ήδη κλεισμένοι από τον κατασκευαστή. Επιπλέον, υπάρχουν πολλές οικοδομές, στις οποίες η οικοδομική άδεια διαφέρει από την υλοποιημένη οικοδομή και για τον λόγο αυτό η παρουσία μηχανικού δεν είναι τυπική. Τέλος να σημειωθεί ότι όλοι έχουν ήδη καταβάλει, κατά την έκδοση της άδειας, χαράτσι στην εφορία, καθώς η Πολεοδομία υπολογίζει τις φορολογικές επιβαρύνσεις της άδειας, βάσει όγκου και όχι βάσει συντελεστή δόμησης. Θα ήταν, λοιπόν, σκόπιμο ο νέος ΓΟΚ που ετοιμάζεται στο Υπουργείο να λάβει υπόψη του τους ημιυπαίθριους ως αρχιτεκτονικά στοιχεία που βοηθούν τον φωτισμό και τον αερισμό των κτιρίων, χωρίς να δημιουργήσει μια νέα γενιά αυθαιρέτων.