Έχοντας καταστήσει σαφές τη στάση που θα κρατήσει απέναντι σε όσους αρνούνται να προβούν στην «τακτοποίηση» των ημιυπαίθριων χώρων και κρατώντας σε ομηρία τους κατασκευαστές ακινήτων που ακόμη περιμένουν να ενταχθούν στη ρύθμιση όλες οι οικοδομικές άδειες που είχαν πληρότητα φακέλου μέχρι και τη δημοσίευση του νόμου (28/4/2010), το Υπουργείο Περιβάλλοντος κάνει σχέδια προκειμένου να δελεάσει τους πολίτες και να συμπράξουν στη διαδικασία.
Κρατώντας ως «κρυφό χαρτί» την ανακοίνωση της παράτασης της προθεσμίας που λήγει στο τέλος του χρόνου και την οποία δεν την ανακοινώνει τώρα για να μην ανακοπεί η αυξημένη τελευταίως κινητικότητα στις Πολεοδομίες, προωθεί σε πρώτη φάση την παράταση της ταχυδρομικής αποστολής των αιτήσεων και την αύξηση του αριθμού των δόσεων που πρέπει να καταβληθούν.
Η προθεσμία για τις αιτήσεις που ταχυδρομούνται στις Πολεοδομίες λήγει στις 31 Οκτωβρίου και πλέον διερευνάται νομικά το ενδεχόμενο να δοθεί δίμηνη παράταση ως τις 31 Δεκεμβρίου ενώ εξετάζεται, σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών, το ενδεχόμενο επέκτασης του αριθμού των δόσεων για την καταβολή των προστίμων που θα προκύψουν από τη ρύθμιση.
Να σημειώσουμε πως το ειδικό πρόστιμο για την τακτοποίηση του ημιυπαιθρίου καταβάλλεται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10%, είτε σε έξι δόσεις (τριμηνιαίες για κατοικίες και τετραμηνιαίες για καταστήματα / γραφεία). Στην περίπτωση πάντως που ο ιδιοκτήτης επιλέξει τη διαδικασία των δόσεων, η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί μέχρι το τέλος Απριλίου του 2011.
ΣΕ ΟΜΗΡΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΕΣ
Στο μεταξύ να σημειώσουμε πως ακόμη περιμένουν οι κατασκευαστές μήπως και υπαχθούν στη ρύθμιση όλες οι οικοδομικές άδειες που είχαν πληρότητα φακέλου μέχρι και τη δημοσίευση του νόμου (28/4/2010). Στη ρύθμιση εντάσσονται όλα τα ακίνητα με οικοδομική άδεια που εκδόθηκε ή αναθεωρήθηκε ως τις 2 Ιουλίου 2009 αλλά πολλοί εργολάβοι έχουν εκδώσει ή αναθεωρήσει οικοδομικές άδειες μετά τις 2/7/2009 και έχουν κάνει συμβάσεις πώλησης και προσύμφωνα με αποτέλεσμα να έχουν προκύψει προστριβές με τους πελάτες τους που μένουν εκτός τακτοποίησης
Σε κάθε περίπτωση και παίρνοντας ως δεδομένο, μετά από αυτές τις δύο κινήσεις, ότι το μέτρο της ρύθμισης δεν έχει αποδώσει για την ώρα τα αναμενόμενα, αμέσως μετά τις εκλογές η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος θα εντείνει τις απειλές των ελέγχων προς τους πολίτες.
ΤΑ ΠΡΟΣΤΙΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΒΛΗΘΟΥΝ
Πάντως, αυτό που πρέπει να ξέρουν όσοι δεν δηλώσουν τους ημιυπαίθριους είναι ότι επιβάλλονται τα παρακάτω πρόστιμα:
1) Πρόστιμο ανέγερσης σε ποσοστό 30% επί της αξίας του αυθαιρέτου, όπως αυτή υπολογίζεται με βάση την επιφάνεια του αυθαιρέτου επί την τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών κατά το χρόνο διαπίστωσης της παράβασης.
2) Πρόστιμο διατήρησης σε ποσοστό 5% επί της αξίας του αυθαιρέτου, όπως αυτή υπολογίζεται με βάση την επιφάνεια του αυθαιρέτου επί την τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του υπουργείου Οικονομικών κατά το χρόνο διαπίστωσης της παράβασης, και επιβάλλεται για κάθε έτος διατήρησής του από τη μετατροπή της χρήσης του χώρου μέχρι την κατεδάφιση των κατασκευών με τις οποίες ο χώρος άλλαξε χρήση ή την έκδοση ή αναθεώρηση οικοδομικής αδείας.
Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών των στοιχείων, για 40 χρόνια, αναστέλλεται κάθε επιβολή προστίμου και κάθε διαδικασία επιβολής κυρώσεων. Μετά την εξόφληση της εισφοράς δεν επιβάλλονται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης, ούτε οποιασδήποτε άλλης μορφής για τη διατηρούμενη νέα χρήση του ημιυπαίθριου χώρου. Επίσης, δεν οφείλονται αναδρομικά οποιοιδήποτε φόροι για μεταβιβάσεις του ακινήτου, εισφορές φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης ή άλλες επιβαρύνσεις για την αλλαγή χρήσης που έχει συντελεστεί. Παράλληλα, για μεταγενέστερη πώληση στα συμβολαιογραφικά έγγραφα κάθε δικαιοπραξίας μεταβίβασης ακινήτων ή σύστασης εμπράγματων δικαιωμάτων επ’ αυτών, στα οποία υπάρχουν χώροι που διατηρούνται, σύμφωνα με τα οριζόμενα προσαρτάται αντίγραφο της αίτησης όπου βεβαιώνεται η περαίωση της διαδικασίας διατήρησης του χώρου σύμφωνα με τα ανωτέρω και γίνεται ειδική σχετική μνεία για την υπαγωγή των χώρων στη ρύθμιση αυτή. Κατά την απεικόνιση των χώρων αυτών, όπου απαιτείται, σημειώνεται η υπαγωγή τους στη ρύθμιση του παρόντος νόμου.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΕΣ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ
Στο μεταξύ να σημειώσουμε πως σύμφωνα με στελέχη του TEE, η συντριπτική πλειονότητα των αιτήσεων έχει γίνει από κατασκευαστές που «καίγονται» να δηλώσουν τα ακίνητά τους με κλειστό ημιυπαίθριο προκειμένου να τα ρίξουν στην αγορά. Oι κατασκευαστές έχουν αυτή τη στιγμή, δεδομένης και της καθίζησης της αγοράς, απόθεμα απούλητων σπιτιών, τα οποία ουσιαστικά θα αχρηστευτούν εάν δεν προλάβουν να τα δηλώσουν.
Πάντως η υπαγωγή στη ρύθμιση φοβίζει πολλούς ιδιοκτήτες ακινήτων με παράνομους ημιυπαίθριους, καθώς το κτίσμα έχει και άλλες παρανομίες. Το σκεπτικό τους είναι ότι αν κάνουν δήλωση μπορεί να τους «τσιμπήσει» ο ελεγκτικός μηχανισμός για τις υπόλοιπες αυθαιρεσίες, καθώς μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας οι οικείες πολεοδομικές υπηρεσίες προβλέπεται ότι θα ελέγξουν ποσοστό τουλάχιστον του 10% των δηλώσεων που υποβλήθηκαν, προκειμένου να διαπιστώσουν αν τα στοιχεία των δηλώσεων που αφορούν την περιγραφή του χώρου, το εμβαδόν του και τη χρήση του είναι αληθή και ακριβή.