Την επιτακτική ανάγκη εφαρμογής της εθνικής νομοθεσίας και συγκεκριμένα του νόμου 3943/2011, που προβλέπει τον συμψηφισμό απαιτήσεων κατά του Δημοσίου με χρέη προς το Δημόσιο, όσο και της νέας Οδηγίας της ΕΕ για την Καταπολέμηση των Καθυστερήσεων Πληρωμών στις Εμπορικές Συναλλαγές ζήτησε χθες o πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Κωνσταντίνος Μίχαλος, από τον υπουργό Οικονομικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο.
Σύμφωνα με το ΕΒΕΑ η αποστολή της επιστολής στον κ. Βενιζέλο κρίθηκε αναγκαία μετά τις καταγγελίες που δέχεται συνεχώς το Επιμελητήριο, από μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων-μελών του ότι το Δημόσιο όχι μόνο έχει κάνει στάση πληρωμών, αρνούμενο να καταβάλει τις οφειλές του, που ξεπερνούν τα 7 δισ. ευρώ προς τον ιδιωτικό τομέα, αλλά αρνείται να εφαρμόσει και τον προαναφερόμενο νόμο περί συμψηφισμού χρεών, την ίδια περίοδο που προβαίνει αδιακρίτως σε συλλήψεις και διαπόμπευση επιχειρηματιών που θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν είχαν από την πλευρά του Δημοσίου εφαρμοσθεί οι νόμοι.
Αναλυτικά, η επιστολή του προέδρου του ΕΒΕΑ έχει ως εξής:
«Για το πρόβλημα της φοροδιαφυγής ευθύνονται διαχρονικά, όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις των τελευταίων 30 ετών. Η φοροδιαφυγή αποτελεί τεράστια μάστιγα για την ελληνική οικονομία και οι αιτίες που τη δημιούργησαν και τη συντηρούν είναι και πολλές και γνωστές.
» Πάγια θέση του ΕΒΕΑ αποτελεί η αναδιάρθρωση και εξυγίανση των ελεγκτικών μηχανισμών, όσο και η επιβολή αυστηρών ποινών για τον περιορισμό του φαινομένου της φοροδιαφυγής, που δεν αποτελεί μόνο οικονομικό, αλλά και κοινωνικό πρόβλημα.
» Θα θέλαμε να σας επισημάνουμε ότι απαιτείται η άμεση και ορθή εφαρμογή των νόμων. Το τελευταίο διάστημα έχει εξαπολυθεί από την πλευρά της κυβέρνησης ένα ανελέητο φοροκυνηγητό και έχουν γίνει αδιακρίτως δεκάδες συλλήψεις, αλλά και διαπόμπευση επιχειρηματιών, γεγονός που σε κάποιες περιπτώσεις θα μπορούσε να αποφευχθεί με την εφαρμογή του νόμου περί συμψηφισμού και με την έγκαιρη καταβολή των χρεών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.
» Το ΕΒΕΑ ζητά από την κυβέρνηση και ειδικότερα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, να εξαντλήσει μεν την αυστηρότητα των νόμων για τους πραγματικούς οφειλέτες του Δημοσίου, αλλά ταυτόχρονα, να δώσει στις ελεγκτικές υπηρεσίες εντολή για την εφαρμογή τόσο των διατάξεων του νόμου 3943/11, που προβλέπει τον συμψηφισμό οφειλών μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων, όσο και της νέας οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Καταπολέμηση των Καθυστερήσεων Πληρωμών στις Συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και φορέων του Δημοσίου.
» Σήμερα, όπως καταγγέλλει στο ΕΒΕΑ μεγάλος αριθμός επιχειρηματιών–μελών του, το Δημόσιο όχι μόνο έχει κάνει στάση πληρωμών, αρνούμενο να καταβάλει τις οφειλές του, που ξεπερνούν τα 7 δισ. ευρώ προς τον ιδιωτικό τομέα, αλλά αρνείται να εφαρμόσει και τον προαναφερόμενο νόμο περί συμψηφισμού χρεών.
» Προβαίνει αδιακρίτως σε συλλήψεις και διαπόμπευση επιχειρηματιών, ακόμη και σε περιπτώσεις που τα χρέη του Δημοσίου προς τις επιχειρήσεις είναι κατά πολύ υψηλότερα από τις οφειλές των επιχειρηματιών προς το Δημόσιο, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που οι οφειλές των ιδιωτών προέρχονται ακριβώς λόγω της αδυναμίας του Δημοσίου να εξοφλήσει προς αυτούς τα χρέη.
»Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 11 του νόμου 3943 του 2011, που αντικατέστησε το άρθρο 83 του Κ.Ε.Δ.Ε., προβλέπονται οι εξής ενέργειες για συμψηφισμό των χρεών:
1. Βέβαιη και εκκαθαρισμένη χρηματική απαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου, η οποία αποδεικνύεται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή δημόσιο έγγραφο, συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη αυτού προς το Δημόσιο.
2. Ο συμψηφισμός προτείνεται με δήλωση του οφειλέτη που υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ., η οποία είναι αρμόδια για την είσπραξη του χρέους. Ο συμψηφισμός μπορεί να ενεργείται και αυτεπάγγελτα, με πράξη του προϊσταμένου της ίδιας υπηρεσίας, εφόσον από τα υπάρχοντα στοιχεία αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη. Απαίτηση του Δημοσίου παραγεγραμμένη αντιτάσσεται σε συμψηφισμό για μια τριετία από τη συμπλήρωση της παραγραφής.
Η δήλωση του οφειλέτη για συμψηφισμό της απαίτησης κατά του Δημοσίου ή το έγγραφο του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. για αυτεπάγγελτο συμψηφισμό κοινοποιείται στην εκκαθαρίζουσα την απαίτηση υπηρεσία, η οποία υποχρεούται σε άμεση απόδοση του συμψηφισθέντος ποσού.
3. Με τις πιο πάνω προϋποθέσεις επιτρέπεται ο συμψηφισμός απαιτήσεων κατά του Δημοσίου με χρέη προς το Δημόσιο που καταβάλλονται με ταυτόχρονη υποβολή δήλωσης φόρου ή άλλου εσόδου. Η δήλωση συμψηφισμού, που υποβάλλεται μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης που αναφέρεται στο προηγούμενο εδάφιο, δεν απαλλάσσει τον οφειλέτη από τις συνέπειες της εκπρόθεσμης υποβολής της.
4. Με το συμψηφισμό οι αμοιβαίες απαιτήσεις αποσβένονται από την ημερομηνία που συνυπήρξαν και κατά το μέρος που καλύπτονται, με την επιφύλαξη των άρθρων 89 και 94 του ν. 2362/1995 (ΦΕΚ 247 Α').
5. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζονται οι προϋποθέσεις και η ειδικότερη διαδικασία, με την τήρηση των οποίων εξαιρούνται από τον αυτεπάγγελτο συμψηφισμό χρηματικές απαιτήσεις του οφειλέτη έναντι του Δημοσίου με βεβαιωμένα αλλά μη ληξιπρόθεσμα χρέη του προς το Δημόσιο.
6. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα.»
Επίσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του ιδίου νόμου επήλθαν οι πιο κάτω τροποποιήσεις.
Στις διατάξεις του Κώδικα Φ.Π.Α., ο οποίος κυρώθηκε με το Ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α΄), επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις:
6. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 38 αντικαθίσταται με τέσσερα εδάφια, ως εξής:
«Με την υποβολή περιοδικής ή εκκαθαριστικής δήλωσης καταβάλλεται το συνολικά οφειλόμενο ποσό. Αν υποβάλλεται εμπρόθεσμα περιοδική δήλωση, μπορεί να καταβληθεί ταυτόχρονα με την υποβολή ποσοστό τουλάχιστον σαράντα τοις εκατό (40%) του συνολικά οφειλόμενου ποσού και το υπολειπόμενο ποσό μπορεί να καταβάλλεται, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 54, προσαυξημένο κατά δύο τοις εκατό (2%). Ως καταβολή λογίζεται και η απόσβεση της οφειλής δια συμψηφισμού, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 83 του Ν.Δ. 356/1974 (Κ.Ε.Δ.Ε., ΦΕΚ 90 Α΄). Εκκαθαριστική δήλωση και εκπρόθεσμη περιοδική δήλωση, χωρίς την καταβολή όλου του ποσού και εμπρόθεσμη περιοδική δήλωση χωρίς την καταβολή τουλάχιστον του ανωτέρω ποσοστού δεν επάγονται έννομα αποτελέσματα.»
Το ΕΒΕΑ, με προγενέστερη επιστολή του προς τον υπουργό Οικονομικών, από 4 Ιουλίου 2011, σας είχε επισημάνει ότι για την εφαρμογή όλων των ανωτέρω απαιτείται η έκδοση σχετικών αποφάσεων και είχε ζητήσει από τον υπουργό το συντομότερο δυνατόν να δοθούν οι απαραίτητες εντολές προς τις αρμόδιες υπηρεσίες για την υλοποίηση αυτών.
Η απάντησή των αρμοδίων υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, στις 24 Αυγούστου 2011, ήταν ότι ο νόμος εφαρμόζεται.
Στην πράξη όμως, όπως καταγγέλλουν στο ΕΒΕΑ επιχειρήσεις – μέλη του, οι Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες δεν εφαρμόζουν το νόμο και εγείρουν διάφορα επιχειρήματα και δικαιολογίες για την αποφυγή του συμψηφισμού, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που αρνούνται να χορηγήσουν φορολογική ενημερότητα, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, καλώντας τις επιχειρήσεις να προεξοφλήσουν τα χρέη επόμενων μηνών.
Η κυβέρνηση οφείλει ακόμη να σεβαστεί και να εφαρμόσει την κοινοτική Οδηγία για την Καταπολέμηση των Καθυστερήσεων Πληρωμών στις Εμπορικές Συναλλαγές που υιοθέτησε το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 24 Ιανουαρίου 2011, μετά από πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Οδηγία αυτή, η οποία αντικαθιστά τη μέχρι σήμερα υφιστάμενη (2000/35/EC), ορίζει συγκεκριμένες προθεσμίες για την πληρωμή τιμολογίων και το δικαίωμα αποζημίωσης, σε περίπτωση καθυστερημένης πληρωμής. Στόχος της είναι η προστασία των πιστωτών, η καλύτερη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
Εντάσσεται παράλληλα στο πλαίσιο των αρχών και των μέτρων που περιλαμβάνει η Δράση για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις στην Ευρώπη, με σκοπό τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων απέναντι στις σημερινές αντίξοες συνθήκες της αγοράς.
Στο πλαίσιο των προβλέψεων της συγκεκριμένης Οδηγίας, περιλαμβάνεται ειδική αναφορά στις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και φορέων του Δημοσίου. Ειδικότερα, ορίζεται οι δημόσιοι φορείς οφείλουν να πληρώνουν για αγαθά ή υπηρεσίες που προμηθεύονται από επιχειρήσεις, εντός 30 ημερολογιακών ημερών από την έκδοση του σχετικού τιμολογίου. Η προθεσμία πληρωμής μπορεί να παραταθεί μέχρι και τις 60 ημέρες, μόνο εάν αυτό συμφωνηθεί και τεκμηριωθεί ρητά στο πλαίσιο της σύμβασης, ή εφόσον ο δημόσιος φορέας δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής υπηρεσιών υγείας.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, ο πιστωτής έχει το δικαίωμα να χρεώσει τόκους υπερημερίας, χωρίς την υποχρέωση υπενθύμισης προς τον οφειλέτη, εάν η προθεσμία πληρωμής παρέλθει χωρίς να λάβει το οφειλόμενο ποσό. Επίσης, μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση για το κόστος που συνεπάγεται η καθυστερημένη είσπραξη της οφειλής.
Τα κράτη – μέλη, υποχρεούνται να ενσωματώσουν τη νέα Οδηγία στις εθνικές τους νομοθεσίες εντός δύο ετών, δηλαδή μέχρι και τους πρώτους μήνες του 2013.
Το ΕΒΕΑ, γνωρίζοντας το τεράστιο πρόβλημα που υφίσταται με τις καθυστερήσεις των πληρωμών από το Δημόσιο, με επιστολή του από τις 21/2/2011 προς τους τότε υπουργούς Οικονομικών και Ανάπτυξης, είχε ζητήσει να προχωρήσει σε άμεση εφαρμογή της Οδηγίας, ως προς το κομμάτι που αφορά τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και δημοσίων φορέων, προκειμένου και οι επιχειρήσεις από την πλευρά τους να μπορέσουν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και κυρίως να επιβιώσουν σε αυτήν την εξαιρετικά αρνητική οικονομική συγκυρία.
Με βάση τα προαναφερόμενα, θεωρούμε επιτακτική την εφαρμογή των προαναφερόμενων νόμων και κοινοτικών Οδηγιών, για την αποκατάσταση του Δικαίου».
