Σημαντικές ανατιμήσεις σε μια τεράστια γκάμα προϊόντων, όπως καφέδες, χυμοί, αναψυκτικά, σάντουιτς και είδη εστίασης, μαζικής και γρήγορης, φέρνει η αύξηση του ΦΠΑ από 13% σε 23%. Η αύξηση κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες είναι αδύνατον να απορροφηθεί, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις επαγγελματιών του κλάδου, παρά τον έντονο ανταγωνισμό που επικρατεί, καθώς έχει μειωθεί ο όγκος των πωλήσεων. Όσο για την αντίδραση του πανελλήνιου οργάνου των επαγγελματιών της εστίασης, αναφορικά με την κήρυξη στάσης πληρωμών (για τον ΦΠΑ), ο πρόεδρος του τοπικού Σωματείου Εστιατόρων-Ψητοπωλών, Ιωάννης Χρηστίδης, συμφωνεί μεν, αλλά τη χαρακτηρίζει «ανέφικτη» -κι αυτό γιατί ο… «λογαριασμός» θα έλθει μετά από τρεις-τέσσερις μήνες...
Οι πρώτες αντιδράσεις κάνουν λόγο για αιφνιδιασμό κι αυτό γιατί παρά το γεγονός ότι η αύξηση είχε εξαγγελθεί εδώ και αρκετό καιρό, πολλοί επαγγελματίες του κλάδου εκτιμούσαν ότι η αύξηση δεν θα έμπαινε τώρα, από τον Σεπτέμβριο, αλλά από τις αρχές του 2012 –εκτιμήσεις που δεν επιβεβαιώθηκαν, τουλάχιστον με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα.
Τόσο στη χθεσινή, όσο και σε προηγούμενη αναφορά του στην «Ε», ο κ.Χρηστίδης υπογραμμίζει ότι το μέτρο δεν θα αποδώσει τα αναμενόμενα έσοδα, ενώ πλήττει ανεπανόρθωτα υποκλάδους των ελληνικών τροφίμων-ποτών που είναι εξαιρετικά κρίσιμοι για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Σωματείου Εστιατόρων-Ψητοπωλών Ν.Λάρισας, το δίλημμα με το οποίο θα βρεθούν αντιμέτωπες οι επιχειρήσεις εστίασης είναι τραγικό: «Ή θα προχωρήσουμε, αναγκαστικά, σε ανατιμήσεις και θα φύγουν οι πελάτες ή θα κρατήσουμε τις τιμές και θα φύγουμε εμείς από την αγορά», είπε. Ακόμη πιο αιφνιδιασμένοι εμφανίζονται οι ιδιοκτήτες καφέ της Λάρισας, καθώς το πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν, ιδίως αναφορικά με τις τιμές του καφέ, είναι πολύ μεγάλο. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, οι τιμές του καφέ στη Λάρισα υποχώρησαν, κυρίως λόγω του τεράστιου ανταγωνισμού που αναπτύχθηκε από τα street καφέ, τα καφέ δηλαδή που δίνουν καφέ μόνον «πακέτο». Η αύξηση κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες δημιουργεί τεράστιο ζήτημα για τους επαγγελματίες του κλάδου, που καλούνται να αυξήσουν τιμές σε περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού.
«ΠΛΗΓΜΑ»
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ.Χρηστίδη, οι επιπτώσεις θα είναι πολλαπλές, ιδίως στην περίπτωση που λόγω δραματικής πτώσης του τζίρου θα μπουν «λουκέτα», καθώς μια σειρά άλλων επιχειρηματικών κλάδων, όπως η οινοπαραγωγή, η χυμοποιϊα-αναψυκτικά, καθώς και πολλές εταιρείες τροφίμων που προμηθεύουν την αγορά εστίασης. Οι επαγγελματίες του κλάδου έχουν να βάλουν «χέρι» στους τιμοκαταλόγους εδώ και 1-1,5 χρόνο, ενώ να σημειωθεί ότι στην εστίαση, ο ΦΠΑ έχει αλλάξει τέσσερις φορές, από το 8% στο 9%, μετά στο 11% και στη συνέχεια στο 13% -η σημερινή αύξηση στο 23% είναι η πέμπτη κατά χρονική σειρά. Με βάση την εικόνα της εστίασης (σε εστιατόρια-ταβέρνες), η πελατεία έχει μειωθεί περίπου κατά 10%-15% σε σχέση με πέρυσι, αλλά έχει σημειωθεί σημαντική πτώση της τάξης του 40% στους λογαριασμούς. Παράλληλα, έχει επηρεαστεί σημαντικά η αγορά κρασιών, καθώς εκτιμάται ότι η υποχώρηση των πωλήσεων –ιδίως μέσω του καναλιού της εστίασης- έχει πέσει μέχρι και 70%. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι από αυτή την αύξηση, κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες, δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα ανταγωνιστικότητας στις ελληνικές επιχειρήσεις –ανταγωνιστικότητα που υποτίθεται ότι είναι ζητούμενο όσο και η δημοσιονομική εξυγίανση. Από αυτή την αύξηση θα επηρεαστεί άμεσα ο κλάδος και των αναψυκτικών-μη αλκοολούχων ποτών και έμμεσα ο τουρισμός, καθώς εκτιμάται ότι το κόστος θα μετακυλιστεί και στις τουριστικές υπηρεσίες (τιμές διατροφής/ημιδιατροφής στα πακέτα).
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
Σύμφωνα με τον κ.Χρηστίδη, ο λογαριασμός θα έρθει μετά από τρεις-τέσσερις μήνες (απόδοση ΦΠΑ τον Ιανουάριο) και με βάση πρόχειρες εκτιμήσεις θα είναι περίπου 40%-50% πιο πάνω από το ποσό που καταβάλλεται μέχρι σήμερα. Ο ίδιος χαρακτηρίζει την πρόταση-απόφαση του πανελλήνιου οργάνου του κλάδου για στάση πληρωμών «ανέφικτη», επισημαίνοντας ωστόσο ότι το Σωματείο συμφωνεί με την κινητοποίηση, τουλάχιστον ως μέτρο άσκησης πίεσης προς την κυβέρνηση. Επίσης ανέφερε πως το τοπικό Σωματείο θα δώσει το «παρών» στην εκδήλωση διαμαρτυρίας στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή τη ΔΕΘ, διευκρινίζοντας, ωστόσο, ότι δεν πρόκειται να συναινέσουν οι ντόπιοι επαγγελματίες σε οποιαδήποτε κινητοποίηση που θα δημιουργεί προβλήματα σε άλλες κοινωνικές ομάδες –«δεν πρόκειται να κλείσουμε δρόμους και τέτοια», είπε.
ΑΥΞΗΣΕΙΣ
Από εστιατόρια και ταβέρνες μέχρι σουβλατζίδικα, τυροπιτάδικα και καταστήματα γρήγορης εστίασης (φαστ-φουντ) η αύξηση του ΦΠΑ κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες εκτιμάται ότι θα φέρει ανατιμήσεις σε πάρα πολλά προϊόντα. Μάλιστα, στον υψηλό συντελεστή 23% μπαίνουν αναψυκτικά, χυμοί και ροφήματα, ακόμα κι αν πωλούνται από σούπερ μάρκετ, ενώ στο 13% παραμένουν ψωμί, αρτοσκευάσματα και το νερό, εφόσον δεν είναι αεριούχο.
Πιο συγκεκριμένα, στον συντελεστή 23% μετατάσσονται:
* Χυμοί φρούτων και λαχανικών, ροφήματα όπως καφές, τσάι, σοκολάτα κ.λπ., αναψυκτικά, αεριούχα νερά φυσικά ή τεχνητά ανεξάρτητα από τον τρόπο πώλησής τους, δηλαδή χονδρικά ή λιανικά, και ανεξάρτητα από τα σημεία της πώλησης, δηλαδή πώληση από σούπερ μάρκετ, περίπτερα, εστιατόρια, ταχυφαγεία κ.λπ.
* Τρόφιμα έτοιμα για φαγητό σε εστιατόρια, ταβέρνες, σουπερμάρκετ κ.λπ.
* Οι υπηρεσίες εστίασης σε καφενεία, καφετέριες, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, ψητοπωλεία, οινομαγειρεία, αναψυκτήρια, σνακ μπαρ γαλακτοπωλεία και καταστήματα διάθεσης catering (εφόσον δεν πρόκειται για απλή παράδοση φαγητού).
* Τα φαγητά σε πακέτο, αλλά και φαγητά που διατίθενται από καντίνες, κυλικεία σε γήπεδα, μπαρ κινηματογράφων και θεάτρων, πιτσαρίες, κινέζικα, γεύματα διαίτης ή υγιεινής διατροφής, σούπερ μάρκετ που παραδίδουν έτοιμα μαγειρεμένα φαγητά και οι επιχειρήσεις πώλησης σάντουιτς, τυροπιτών, σαλατών και λοιπών παρόμοιων πρόχειρων γευμάτων ή σνακ.
* Κατανάλωση γλυκών σε ζαχαροπλαστεία σε αντιδιαστολή με τα γλυκά που πωλούνται για κατανάλωση εκτός καταστήματος, τα οποία παραμένουν στον συντελεστή 13%.
* Όσον αφορά τα ξενοδοχεία, μετά τις τελευταίες διορθώσεις από το υπουργείο Οικονομικών, τα πακέτα διαμονής και διατροφής θα επιβαρύνονται σε ποσοστό 5%, 15% και 30% της ενιαίας τιμής (ανάλογα αν περιλαμβάνουν πρωινό, γεύμα ή all inclusive) με συντελεστή 23% και το υπόλοιπο θα συνεχίσει να υπάγεται στον συντελεστή 6,5%.
