Η εξαφάνιση της πλήρους -από άποψη καταρχάς δικαιωμάτων- απασχόλησης, η απόλυτη κυριαρχία των ελαστικών, ευέλικτων -και σαφώς επισφαλών για τον εργαζόμενο- μορφών εργασίας, σε συνδυασμό με την έκρηξη της ανεργίας και τη διόγκωση της μαύρης εργασίας, εξελίξεις που επιβεβαιώνονται πλήρως από τα στοιχεία του ΣΕΠΕ, είναι οι μεγαλύτερες αποδείξεις για όσους υποστηρίζουν ότι πλέον μιλάμε για βαθύτατη και σοβαρότατη κρίση απασχόλησης.
Τα στοιχεία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) για το α' εξάμηνο του 2011 είναι σοκαριστικά δείχνοντας σαφή επιδείνωση της κατάστασης στην αγορά εργασίας έναντι των προηγούμενων εξαμήνων και καταγράφοντας, μεταξύ άλλων, αλματώδη αύξηση (5.521,67%) των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης που μετατράπηκαν σε εκ περιτροπής με μονομερή απόφαση του εργοδότη.
Ακόμη δείχνουν ότι εν καιρώ κρίσης -ή με αφορμή αυτή- τα φαινόμενα απολύσεων χωρίς αποζημίωση, μη καταβολής του μισθού, στέρησης επιδομάτων αδείας έχουν αυξηθεί.
Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία και σε ό,τι αφορά την τήρηση των κανόνων για την ασφάλεια των εργαζομένων. Ενδεικτικό είναι ότι τα εργατικά ατυχήματα, που είναι ένδειξη για την ποιότητα της κοινωνίας και του πολιτισμού μια χώρας, παραμένουν ανησυχητικά πολλά, αν και ελαφρώς μειωμένα σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2010.
ΜΕΙΩΣΗ ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΠΕ, το α' εξάμηνο του 2011 προχώρησαν στη σύναψη νέων συμβάσεων οποιασδήποτε μορφής 3,68% λιγότερες επιχειρήσεις σε σχέση με αντίστοιχο διάστημα του 2010. Επίσης, διαπιστώνεται ότι το ίδιο διάστημα υπάρχει κατά 23,23% μείωση των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης, ενώ αυξημένο κατά 3,84% είναι το ποσοστό των συμβάσεων μερικής απασχόλησης και κατά 6,52% η εκ περιτροπής απασχόληση.
Σοκαριστικό στοιχείο είναι ακόμη ότι η αλλαγή των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης προηγούμενων ετών που μετατράπηκαν στη διάρκεια του α' εξαμήνου του 2011 είναι αυξημένες κατά 121,94% όσον αφορά τη μερική απασχόληση, 476,73% για την εκ περιτροπής απασχόληση, κατόπιν συμφωνίας με τους εργαζομένους και 5.521,67% για την εκ περιτροπής απασχόληση με μονομερή απόφαση του εργοδότη σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2010.
Με βάση όλα τα στοιχεία, σημειώνει το ΣΕΠΕ, είναι εμφανής η μετατροπή ολοένα και περισσότερων υφιστάμενων συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε συμβάσεις μερικής ή εκ περιτροπής εργασίας.
Το 2010 μετατράπηκαν 26.253 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε άλλες μορφές ευέλικτων συμβάσεων εργασίας. Ο αριθμός αυτός είναι κατά 54,6% αυξημένος σε σχέση με το 2009.
Επιπροσθέτως ήδη τους έξι πρώτους μήνες του 2011 έχουν μετατραπεί 30.366 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης είτε σε συμβάσεις μερικής, είτε σε συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι ενώ το 2009 οι συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης αντιπροσώπευαν το 79% των νέων συμβάσεων, το 2010 αντιπροσώπευαν το 66,9% και το πρώτο εξάμηνο του 2011 το 59,77%.
Από την άλλη πλευρά, η αναλογία των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στο σύνολο των νέων συμβάσεων αυξήθηκε από 16,7% το 2009 σε 26,1% το 2010 και σε 32,09% το πρώτο εξάμηνο του 2011. Τέλος, οι συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας αντιπροσώπευαν το 4,3% του συνόλου των νέων συμβάσεων το 2009, το 6,9% των νέων συμβάσεων εργασίας το 2010 και το 8,14% των νέων συμβάσεων εργασίας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011.
ΑΔΗΛΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Με βάση όλες τις μέχρι σήμερα ενδείξεις οι κλάδοι που παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά ανασφάλιστης εργασίας είναι: νυχτερινή διασκέδαση, cafe bar, καθαριότητα, κατασκευές, τομέας εστίασης, φιλοξενία, οι υπηρεσίες ασφαλείας (security). Το πρώτο εξάμηνο του 2011 διενεργηθήκαν έλεγχοι σε 8.458 επιχειρήσεις των ανωτέρω κλάδων, που αντιστοιχούν στο 1% περίπου των συνολικών επιχειρήσεων στη χώρα. Ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που έγιναν έλεγχοι είναι 30.102 και ο αριθμός των ανασφάλιστων εργαζομένων που προκύπτει είναι 9.008. Από τους 9.008, οι 3.760 είναι αλλοδαποί, που αντιπροσωπεύουν το 39,76% σε σχέση με το συνολικό αριθμό των αλλοδαπών εργαζομένων, ο οποίος ανέρχεται στους 9.456 για τις επιχειρήσεις που πραγματοποιήθηκαν οι έλεγχοι.
Οι ημεδαποί ανασφάλιστοι και μη καταχωρημένοι στα ειδικά βιβλία νεοπροσλαμβανόμενου προσωπικού είναι 5.248, ποσοστό 25,42% των 20.646 συνολικά εργαζόμενων ημεδαπών στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν.
