της Μαρίας Μίχου
michou@eleftheria.gr
Τον ανοδικό... «χαβά» τους συνεχίζουν οι τιμές σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, παρά τη διάρκεια και εντεινόμενη ύφεση και παρά την μείωση της κατανάλωσης. Σε σχέση με τον περασμένο Αύγουστο, οι τιμές εμφανίζονται αυξημένες κατά τον Σεπτέμβριο, κάτι που αποδίδεται στην επαναφορά των τιμών των προϊόντων στα επίπεδα προ των εκπτώσεων. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2012 ο γενικός δείκτης είναι αυξημένος κατά 0,9% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2011 –με την εξέλιξη αυτή να οφείλεται αποκλειστικά σε αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων, της ενέργειας και των ειδών ένδυσης-υπόδησης.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έρχονται να επιβεβαιώσουν τα στοιχεία και τις επισημάνσεις της Eurostat, καθώς και όλων των επισημάνσεων για την ανάγκη υποχώρησης των τιμών, στο πλαίσιο της διαδικασίας της εσωτερικής υποτίμησης –είναι προφανές ότι εάν δεν υποχωρούν, αλλά αντίθετα αυξάνονται οι τιμές σε βασικά είδη, όπως είναι τα τρόφιμα, η ένδυση-υπόδηση και η ενέργεια, με ταυτόχρονη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος και υποχώρηση της κατανάλωσης, ο αντίκτυπος της ύφεσης θα είναι ακόμη μεγαλύτερος.
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) από τη σύγκριση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του μηνός Σεπτεμβρίου 2012, προς τον αντίστοιχο Δείκτη του Σεπτεμβρίου 2011, προκύπτει αύξηση 0,9%, έναντι αύξησης 3,1%, που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση του έτους 2011 προς το 2010. Ο Γενικός Δείκτης κατά το μήνα Σεπτέμβριο 2012, σε σύγκριση με τον Αύγουστο 2012, παρουσίασε αύξηση 2,5% (τέλος εκπτώσεων), έναντι αύξησης 3,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους. Ο μέσος Δείκτης του δωδεκάμηνου Οκτωβρίου 2011 – Σεπτεμβρίου 2012, σε σύγκριση προς τον ίδιο Δείκτη του δωδεκάμηνου Οκτωβρίου 2010 – Σεπτεμβρίου 2011, παρουσίασε αύξηση 1,9%, έναντι αύξησης 3,9%, που σημειώθηκε κατά τα αντίστοιχα προηγούμενα δωδεκάμηνα.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Τον Σεπτέμβριο του 2012, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2011, σημειώθηκαν αυξήσεις στους δείκτες τιμών: διατροφής κατά 1,6% -με αυξήσεις σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, ψάρια, κρέατα, γαλακτοκομικά και αυγά, ένδυσης-υπόδησης κατά 1,4%, κατά 5,7% στη στέγαση, λόγω των αυξήσεων στο πετρέλαιο θέρμανσης, το φυσικό αέριο και τον ηλεκτρισμό –αντιθέτως υπήρξε μείωση των ενοικίων, συνολικά. Το αυξημένο κόστος καυσίμων είχε άμεση επίδραση με αυξήσεις κατά 3,3% στις μεταφορές, ενώ αυξήσεις της τάξης του 0,2% εντοπίζονται στις τιμές εστιατορίων, ζαχαροπλαστείων, καφενείων και κυλικείων.
Αντίθετα, μειώθηκαν οι τιμές σε τσιγάρα (-1,4%), έπιπλα, λευκά είδη (-2,5%), φαρμάκων και ιατρικών υπηρεσιών (-1,7%) –αν και σημειώθηκαν αυξήσεις στις τιμές νοσοκομείων και κλινικών. Μειώσεις εντοπίζονται στις τηλεφωνικές υπηρεσίες (-1,9%), στις υπηρεσίες αναψυχής (-2,2%), ενώ σημαντική φαίνεται να είναι η μείωση (-3,7%) του δείκτη της ομάδας εκπαίδευση, λόγω μειώσεων στις τιμές των διδάκτρων.
ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΑ
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έρχονται σε συμφωνία με τα στοιχεία της Eurostat, που κατέτασσαν για το 2011 την Ελλάδα σε πολύ υψηλές θέσεις, αναφορικά με τις μεγαλύτερες τιμές βασικά είδη διατροφής –υπενθυμίζεται ότι η απόκλιση των τιμών σε σχέση με τον μέσο όρο ήταν της τάξης του 31,5% για τα γαλακτοκομικά και αυγά, στο 15,7% για τα έλαια-λίπη, στο 12,4% στα ψάρια, στο 15,8% στο ψωμί και τα δημητριακά. Μόνη εξαίρεση αποτελούσαν οι τιμές σε κρέατα και οπωροκηπευτικά, όπου η Ελλάδα κατατασσόταν στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ, από άποψη τιμών.
ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα, ΣΕΒ και ΕΣΕΕ κατέθεσαν από μία λίστα με τους λόγους για τους οποίους δεν είναι δυνατή η μείωση των τιμών –μάλιστα, στις επισημάνσεις του ΣΕΒ περιλαμβανόταν και το ότι ούτε η δραστική μείωση του εργατικού κόστους είναι καθοριστικός παράγοντας για τη μείωση των τιμών, καθώς από τα μεγαλύτερα προβλήματα παραμένουν το υψηλό κόστος ενέργειας και οι αυξήσεις στις εισαγόμενες πρώτες ύλες. Στο θέμα του ενεργειακού κόστους και οι δύο φορείς έχουν δίκιο στις επισημάνσεις τους, καθώς συμπαρασύρεται και το μεταφορικό κόστος, ωστόσο οι αιτιάσεις τους προσκρούουν στο γεγονός ότι υπάρχουν χώρες της ΕΕ με ακόμη μεγαλύτερες ενεργειακές τιμές, αλλά με πολύ χαμηλότερες τιμές, τουλάχιστον στα βασικά είδη. Έντονο προβληματισμό προκαλεί η λίστα της ΕΣΕΕ, στην κορυφή της οποίας βρίσκεται ως λόγος οι υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ, καθώς πρόκειται για έναν φόρο που εισπράττεται από τους καταναλωτές –και κανονικά θα έπρεπε να αποδίδεται από τον εμπορικό κόσμο στο κράτος.
