Του Γιώργου Νούλη
Την ώρα που στο υπ. Οικονομικών επιδίδονται σε ασκήσεις επί χάρτου προκειμένου να διαπιστώσουν το δημοσιονομικό όφελος από την κατάργηση του αφορολογήτου ορίου και την επιβάρυνση που θα προκύψει για τους φορολογουμένους, τα αρνητικά δημοσιεύματα για τους ελεύθερους επαγγελματίες όλο και πληθαίνουν...
Προ ημερών το υπ. Οικονομικών κοινοποίησε τα στατιστικά στοιχεία από την εκκαθάριση των δηλώσεων των επαγγελματιών το 2011, σύμφωνα με τα οποία έξι στους δέκα δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από το αφορολόγητο όριο, κατά μέσο εισόδημα 7.500 ευρώ, ενώ χθες παρουσιάστηκε μια πανεπιστημιακή μελέτη, η οποία ούτε λίγο-ούτε πολύ το κράτος χάνει κάθε χρόνο φορολογικά έσοδα ύψους 11,2 δισ. ευρώ από τη φοροδιαφυγή που συντελείται στον χώρο των ελεύθερων επαγγελματιών.
Εν ολίγοις αν το Υπ. οικονομικών κατάφερνε να πατάξει τη φοροδιαφυγή στο συγκεκριμένο χώρο οι μειώσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, που απαιτεί το νέο πακέτο μέτρων, θα αποφεύγονταν!
Επί της ουσίας και ενώ ήδη έχουν μπει στο στόχαστρο της Εφορίας χιλιάδες επαγγελματίες που έκλεισαν τα «βιβλία» τους το 2011 με τη διαδικασία της αυτοπεραίωσης, έχει αρχίσει να καλλιεργείται εντέχνως σταδιακά ένα κλίμα, για την αναγκαιότητα ανατροπής του φορολογικού συστήματος των ελεύθερων επαγγελματιών.
Αν και το νέο νομοσχέδιο για τη φορολογία εισοδήματος που σύντομα θα προωθήσει το Υπ. Οικονομικών θα ανατρέψει ριζικά το υπάρχον φορολογικό σύστημα, οι παρεμβάσεις στους ελεύθερους επαγγελματίες θα είναι καθοριστικές μιας και θα προβλέπουν διαφορετικό τρόπο φορολόγησης, νέες μεθόδους ελέγχου αλλά και επαναξέταση των δαπανών που εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαρρέονται τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης θα επανέλθουν στην...πρώτη γραμμή κάτι άλλωστε που αποτελεί και μνημονιακή υποχρέωση ενώ θεωρείται βέβαιο πως το αφορολόγητο όριο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες θα καταργηθεί. Βέβαια δεν αποκλείεται το αφορολόγητο να καταργηθεί για όλους τους πολίτες αλλά το σενάριο με τους επαγγελματίες είναι το πιθανότερο. Με την αλλαγή αυτή, 800.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, εκ των οποίων οι 457.577 δήλωσαν το 2011 μέσο εισόδημα 7.500 ευρώ, θα κληθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο 500 ευρώ, αν διατηρηθεί ο φόρος του πρώτου κλιμακίου στο 10%, όπως διαμορφώνεται σήμερα.
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Όσο για τα βασικά κριτήρια τα οποία θα λαμβάνονται υπόψη από την Εφορία, προκειμένου να καθοριστεί ένα «πλαφόν» εισοδήματος, λέγεται πως θα είναι:
- το είδος της επαγγελματικής δραστηριότητας,
- ο χρόνος άσκησης του επαγγέλματος,
- τα τετραγωνικά του γραφείου ή του καταστήματος,
- η αντικειμενική αξία της έδρας ή του καταστήματος, ή το ενοίκιο που καταβάλλεται ανάλογα με την περιοχή
- τα πάγια έξοδα της επιχείρησης, όπως ενοίκια, οι υπάλληλοι που απασχολούνται κ.λπ.
Ουσιαστικά με το νέο σύστημα, που θα αποτυπωθεί στο υπό κατάρτιση φορολογικό νομοσχέδιο, θα επιχειρείται η θέσπιση ενός ελάχιστου εισοδήματος βάσει του οποίου θα θεωρείται ως βιώσιμη η άσκηση του επαγγέλματος. Έτσι, με βάση τα ανωτέρω κριτήρια, θα προσδιορίζεται ένα ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα με το οποίο θα φορολογούνται οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες, σε περίπτωση που δηλώνουν χαμηλότερο εισόδημα. Στη συνέχεια το εισόδημα που θα προκύπτει με βάση τα «επαγγελματικά τεκμήρια» θα συγκρίνεται τόσο με το δηλούμενο εισόδημα όσο και με το εισόδημα που προσδιορίζεται με τα τεκμήρια διαβίωσης. Όποιο από τα τρία ποσά εισοδήματος είναι το μεγαλύτερο θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος.
ΕΝΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ
Στο μεταξύ προ ημερών ο υφυπουργός Οικονομικών κ . Γ. Μαυραγάνης με εγκύκλιό του σηματοδότησε την έναρξη ελέγχων σε επαγγελματίες που προέβησαν το 2011 στην αυτοπεραίωση. Συνολικά στομ κλείσιμο των βιβλίων με τη μέθοδο αυτή έχουν υπαχθεί περίπου 500.000 επιτηδευματίες. Κατά συνέπεια αναμένεται να ελεγχθούν περίπου 10.000 καθώς δειγματοληπτικά ελέγχεται το 2%. την περίπτωση που διαπιστωθούν φορολογικές παραβάσεις τότε η Εφορία θα προχωρά σε τακτικό έλεγχο.
Τα κριτήρια βάσει των οποίων επιλέγονται για έλεγχοι οι επιτηδευματίες είναι πέντε:
1. Το ύψος Κόστους Πωληθέντων-Δαπανών.
2. Το ύψος απόκλισης των ακαθαρίστων εσόδων βιβλίων από το ανώτατο όριο υπαγωγής στην αυτοπεραίωση.
3. Το ύψος απαλλασσόμενων εκροών.
4. Το πιστωτικό υπόλοιπο ΦΠΑ χρήσης 2009.
5. Το πιστωτικό υπόλοιπο ΦΠΑ χρήσης 2010.
Υψηλή μοριοδότηση και άρα μεγάλη πιθανότητα να βρεθούν στο δείγμα ελέγχου θα λάβουν όσοι έχουν δηλώσει δαπάνες κοντά σε αυτές που προκύπτουν με βάση τον μοναδικό συντελεστή καθαρού κέρδους, καθώς και εκείνοι που έχουν δηλώσει ακαθάριστα έσοδα στο ύψος των ορίων ένταξης στο καθεστώς αυτοπεραίωσης. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες το όριο είναι 300.000 ευρώ ετήσια ακαθάριστα έσοδα και για τους ελεύθερους επαγγελματίες 150.000 ευρώ ακαθάριστα έσοδα.
