Του Γιώργου Νούλη
Χαμηλότερα ασφάλιστρα για το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου θα αρχίσουν να πληρώνουν μέχρι το τέλος του ερχόμενου μήνα εκατοντάδες ελεύθεροι επαγγελματίες της Λάρισας που επέλεξαν λόγω της κρίσης και της έλλειψης ρευστότητας, να κατέβουν ασφαλιστική κατηγορία. Σε εφαρμογή του νόμου 4075/2012 που παρέχει τη δυνατότητα έως και τις 31/12/2014 να μεταταγούν σε κατώτερη κατηγορία, οι 300 πρώτοι ελεύθεροι επαγγελματίες, που άρχισαν από τον Ιούλιο να υποβάλουν τις σχετικές αιτήσεις, θα καταβάλουν έως τις 30 Σεπτεμβρίου από 60 -150 ευρώ μηνιαίως λιγότερα ασφάλιστρα για τον κλάδο της σύνταξης, ανάλογα με την ασφαλιστική κατηγορία τους.
Το αρμόδιο τμήμα του ΟΑΕΕ στη Λάρισα για το επόμενο δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου έχει ήδη παραλάβει μέχρι και χθες 1200 περίπου αιτήσεις, ενδεικτικό της αδυναμίας όλο και περισσότερο επαγγελματιών να αντεπεξέλθουν στοιχειωδώς στις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις. Η συντριπτική πλειοψηφία μάλιστα αυτών επέλεξε να μεταταγεί κατά δύο κατηγορίες χαμηλότερα και όχι μία, όπως θα μπορούσαν.
Να σημειώσουμε πως δικαίωμα επιλογής κατώτερης ασφαλιστικής κατηγορίας από την κατηγορία στην οποία υπάγονται υποχρεωτικά και να παραμείνουν σε αυτήν έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2014, έχουν, με τη σχετική αίτηση στα γραφεία του ΟΑΕΕ:
1. Οι ασφαλισμένοι που κατά την υποβολή της αίτησης δεν έχουν ληξιπρόθεσμη οφειλή ή έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση και είναι ενήμεροι.
2. Όσοι είχαν επιλέξει προαιρετικά ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία. Οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας, ωστόσο, θα πρέπει πρώτα να υποβάλουν αίτηση για να επανέλθουν στην υποχρεωτική κατηγορία από την πρώτη του επόμενου έτους (δηλ. από 1/1/2013) και, στη συνέχεια να ζητήσουν να ενταχθούν σε χαμηλότερη κλάση.
3. Αντιθέτως, δεν έχουν δικαίωμα επιλογής χαμηλότερων ασφαλίστρων, οι προαιρετικά ασφαλιζόμενοι και οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι, οι οποίοι καταβάλλουν προσαυξημένες έως 50% εισφορές, αν εισπράττουν υψηλή σύνταξη με βάση το ισχύον πλαφόν.
Η κατάταξη στην κατώτερη κατηγορία αρχίζει από το αμέσως επόμενο και μετά την αίτηση δίμηνο και ισχύει για όσο διάστημα είναι ενήμεροι στην καταβολή των τρεχουσών εισφορών και στις δόσεις της τυχόν ρύθμισης. Επίσης να σημειώσουμε πως οι ασφαλισμένοι που επέλεξαν κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία μπορούν οποτεδήποτε να επανέλθουν στην υποχρεωτική κατηγορία, υποβάλλοντας μόνο μία αίτηση.
ΠΟΤΕ ΧΑΝΕΤΑΙ ΤΟ ΟΦΕΛΟΣ
Αν ο ασφαλισμένος δεν είναι ενήμερος, επανέρχεται αυτοδικαίως στην κατηγορία στην οποία βρισκόταν προηγουμένως, ενώ όσοι επέλεξαν κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία μπορούν, οποτεδήποτε, με αίτηση, να επανέλθουν στην υποχρεωτική. Υποχρεωτικά θα επανέρχονται, ωστόσο, από την 1/1/ 2015, όλοι οι ασφαλισμένοι που έχουν επιλέξει χαμηλότερη κλάση έως τις 31/12/2014. Και μάλιστα θα κατατάσσονται αυτοδίκαια από 1/1/2015 στην κατηγορία που θα υπάγονταν εάν δεν είχαν υποβάλει αίτηση» (θα επιβαρυνθούν, τότε, και με την υποχρεωτική, ανά τριετία αλλαγή σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία).
ΔΙΠΛΟ ΟΦΕΛΟΣ
Επίσης αξίζει να σημειωθεί πως με τις διατάξεις του άρθρου 48 του νόμου 3943/2011 προβλέπεται δυνατότητα προκαταβολής εισφορών με έκπτωση που ορίζεται για τον πρώτο μήνα προπληρωμής σε 1% και προσαυξάνεται κατά 1% για κάθε επόμενο μήνα προπληρωμής και μέχρι 12 συνεχείς μήνες. Αυτό σημαίνει ότι ασφαλισμένοι που έχουν ασκήσει ή θα ασκήσουν το δικαίωμα προεξόφλησης δύνανται να ασκήσουν παράλληλα το δικαίωμα κατάταξης σε μικρότερη κατηγορία.
ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΟΦΕΙΛΕΤΕΣ
Στο μεταξύ τη δυνατότητα επανένταξης σε καθεστώς ρύθμισης, στην οποία είχαν υπαχθεί και δεν τήρησαν τους όρους καταβολής των δόσεων, ή των απαιτητών ασφαλιστικών εισφορών, δίνει στους χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, ο νόμος 4038 του 2012. Με εγκύκλιό του ο Οργανισμός επισημαίνει ότι τα Όργανα που είναι αρμόδια για τη χορήγηση διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι είτε α) οι Προϊστάμενοι των Περιφερειακών Τμημάτων του ΟΑΕΕ για οφειλές ύψους μέχρι 80.000 ευρώ, είτε β) το Δ.Σ. του ΟΑΕΕ για οφειλές άνω του συγκεκριμένου ποσού.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι με τη νέα διάταξη του νόμου για να προσφύγει κανείς στα κατά περίπτωση, αρμόδια Όργανα πρέπει να συντρέχουν οι πιο κάτω προϋποθέσεις:
- Ο οφειλέτης-ασφαλισμένος να έχει απολέσει οποιαδήποτε προηγούμενη ρύθμιση οφειλών.
- Να μην έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης με νεότερες διατάξεις ρυθμίσεων.
- Να καταβληθεί το σύνολο των ληξιπρόθεσμων δόσεων της ρύθμισης και των ληξιπρόθεσμων τρεχουσών εισφορών με τα αναλογούντα τέλη καθυστέρησης εκπρόθεσμης καταβολής.
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
Για την ομοιόμορφη εφαρμογή της διάταξης, παρέχονται οι εξής συμπληρωματικές οδηγίες.
Πριν από την επανένταξη στη ρύθμιση θα ελέγχονται οι προϋποθέσεις και θα ενημερώνεται ο ασφαλισμένος για το ύψος των απαιτητών εισφορών, των δόσεων και των Τελών Καθυστέρησης που πρέπει να καταβληθούν για να ενεργοποιηθεί η ρύθμιση, καθώς και για τον αριθμό των υπολειπόμενων δόσεων. Συγκεκριμένα θα υπολογίζονται:
Οι εισφορές και δόσεις που δεν έχουν καταβληθεί κατά την διάρκεια της ρύθμισης και πριν αυτή διακοπεί (εφόσον από την διάταξη της ρύθμισης προβλέπεται η δυνατότητα μη καταβολής δόσεων). Για παράδειγμα, για να ενεργοποιηθεί ρύθμιση του Ν. 3607/07 (σύμφωνα με την οποία υπήρχε η δυνατότητα μη εμπρόθεσμης καταβολής τριών (3) δόσεων) απαιτείται η καταβολή όλων των ληξιπρόθεσμων δόσεων μετά προβλεπόμενα ΤΚ και όχι μόνο της μιας δόσης (της τέταρτης εκπρόθεσμης) που επέφερε και την απώλεια.
Οι εισφορές και δόσεις που θα έπρεπε να καταβάλλονται από την διακοπή της ρύθμισης έως την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος επανένταξης. Αν ο προβλεπόμενος χρόνος διάρκειας της ρύθμισης έχει παρέλθει, υπολογίζονται εισφορές και δόσεις μέχρι τη λήξη και εξόφλησή της. Προσοχή! Επισημαίνεται ότι, με την νέα διάταξη, δίνεται η δυνατότητα επανένταξης στην απολεσθείσα ρύθμιση με τους όρους και τις τιμές εισφορών που είχε συμφωνηθεί. Ως εκ τούτου, οι εισφορές δεν αναπροσαρμόζονται. Τα τέλη καθυστέρησης εκπρόθεσμης καταβολής του συνόλου των πιο πάνω εισφορών και δόσεων, έως την ημερομηνία υποβολής αίτησης επανένταξης.
Ο αριθμός των δόσεων που υπολείπεται, προκύπτει αφού αφαιρεθεί από το σύνολο των δόσεων της ρύθμισης το άθροισμα των δόσεων που είχαν πληρωθεί (όσο η ρύθμιση ήταν ενεργή) και αυτών που απαιτούνται προκειμένου να ενεργοποιηθεί η ρύθμιση.
Η διάταξη ορίζει ακόμη ότι οι όροι και προϋποθέσεις απώλειας ισχύουν και ενεργοποιούνται στην πρώτη εκπρόθεσμη πληρωμή εισφοράς ή δόσης. Το δικαίωμα επανένταξης στη ρύθμιση παρέχεται άπαξ.