Συνέντευξη στη Μαρία Μίχου
michou@eleftheria.gr
Δύο είναι τα μεγαλύτερα εμπόδια στην ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας των νέων ανθρώπων στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ελληνικού Συνδέσμου Νέων Επιχειρηματιών Θεσσαλίας (ΕΣΥΝΕΘ), Χρήστο Γενιτσεφτσή. Το πρώτο, αφορά στην ίδια τη νοοτροπία της ελληνικής κοινωνίας, που ακόμη ωθεί τους νέους ανθρώπους στο να αναζητούν το μέλλον τους στον δημόσιο τομέα. Το δεύτερο, αφορά στην ανυπαρξία, αυτή τη στιγμή, τραπεζικών κεφαλαίων, αλλά και την αδυναμία των χρηματοδοτικών εργαλείων της πολιτείας να ανταποκριθούν στις σημερινές εξελίξεις και ανάγκες. «Το τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να γίνει πιο ευέλικτο, να μειωθεί η γραφειοκρατία και να χρηματοδοτούν επιχειρήσεις με ρίσκο, άλλωστε, επιχειρηματικότητα χωρίς ρίσκο δεν υφίσταται -και αυτό θα πρέπει να γίνει επιτέλους αντιληπτό», σημειώνει, μιλώντας στην «Ε».
Ο κ.Γενιτσεφτσής, παράλληλα, υπογραμμίζει πως τα εργαλεία «παλαιού τύπου», όπως η επιχορήγηση κατά 50% ενός επιχειρηματικού σχεδίου δεν λειτουργεί, καθώς οι νέοι επιχειρηματίες δεν διαθέτουν το υπόλοιπο 50% -και ούτε μπορούν να το βρουν από τραπεζικά κεφάλαια. Το αποτέλεσμα; Όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, μέσω των οποίων φτάνουν οι κοινοτικοί πόροι στην Ελλάδα έχουν μετατραπεί σε μέσα ανάπτυξης κομματικής πελατείας και υπερτιμολόγησης, υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΕΣΥΝΕΘ. «Ένας νέος επιχειρηματίας ή μια νέα επιχείρηση φέρνει τις νέες ιδέες, τα νέα προϊόντα, το άνοιγμα σε νέες αγορές. Το γεγονός ότι οι νέοι αυτοί επιχειρηματίες δεν διαθέτουν οικονομικό ιστορικό δεν πρέπει να απαγορεύει τη χρηματοδότησή τους. Είναι καιρός να χρηματοδοτηθούν οι νέες ιδέες -και όχι τα υπάρχοντα κεφάλαια», τονίζει.
«Ελευθερία»: Το Μνημόνιο και οι κυβερνητικοί χειρισμοί σώζουν την ελληνική οικονομία ή την οδηγούν σε πλήρες αδιέξοδο; Ποιες οι ευθύνες οι δικές μας και ποιες των Ευρωπαίων; Υπήρχε διαφορετικός δρόμος; Και εάν, ναι, γιατί δεν ακολουθήθηκε;
Χρήστος Γενιτσεφτσής: Πολύς λόγος έγινε τόσο προεκλογικά όσο και μετεκλογικά για την εναλλακτική πρόταση του «άλλου δρόμου». Οι διαδικασίες της Ε.Ε. και της παγκόσμιας οικονομίας απαιτούν να ακολουθηθεί συγκεκριμένη τακτική, μέσα στα πλαίσια λειτουργίας των ευρωπαϊκών και διεθνών θεσμών. Σε κάθε προσπάθεια υπάρχουν τόσο επιτυχίες όσο και αστοχίες, αυτό δεν σημαίνει ότι φέρουν συνολικά ευθύνη εμείς ή οι Ευρωπαίοι. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΣΥΝΕ οφείλει να παρακολουθεί και να ξεκαθαρίζει το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον ενημερώνοντας τα μέλη του και όχι να κάνει πολιτική. Ευελπιστούμε ότι μέσα στην παγκόσμια κρίση, η Ε.Ε. θα καταφέρει να ανακάμψει -και μαζί της και εμείς.
* Τελικά, πόσο εύκολο είναι για έναν νέο άνθρωπο, που επιδιώκει να μπει στην αγορά εργασίας, να γίνει επιχειρηματίας;
- Το να ιδρύσει κάποιος τη δική του επιχείρηση, από πλευράς διαδικασιών, τα τελευταία χρόνια έχει λιγότερες δυσκολίες. Το ζητούμενο, όμως, είναι να μπορέσει μια νέα επιχείρηση να επιβιώσει. Και αυτό προσπαθεί στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον.
Στις μέρες μας η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων από το τραπεζικό σύστημα θεωρείται ανύπαρκτη.
Η υπερβολική δανειοδότηση των παλαιότερων ετών, ακόμα και φυσικών προσώπων, έχει προκαλέσει τη σημερινή τραπεζική κρίση που αντανακλάται κυρίως στις επιχειρήσεις. Το τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να γίνει πιο ευέλικτο, να μειωθεί η γραφειοκρατία και να χρηματοδοτούν επιχειρήσεις με ρίσκο, άλλωστε, επιχειρηματικότητα χωρίς ρίσκο δεν υφίσταται και αυτό θα πρέπει να γίνει επιτέλους αντιληπτό. Ένας νέος επιχειρηματίας ή μια νέα επιχείρηση φέρνει τις νέες ιδέες, τα νέα προϊόντα, το άνοιγμα σε νέες αγορές. Το γεγονός ότι οι νέοι αυτοί επιχειρηματίες δεν διαθέτουν οικονομικό ιστορικό δεν πρέπει να απαγορεύει τη χρηματοδότηση τους. Είναι καιρός να χρηματοδοτηθούν οι νέες ιδέες και όχι τα υπάρχοντα κεφάλαια.
* Ποια είναι τα μεγαλύτερα εμπόδια για την επιχειρηματικότητα νέων στην Ελλάδα και τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
- Το μεγαλύτερο εμπόδιο για τις νέες επιχειρήσεις είναι η έλλειψη επιχειρηματικής κουλτούρας που υπάρχει στην Ελλάδα. Η ενοχοποίηση της έννοιας του επιχειρείν που παρατηρείται στο ευρύ κοινό αλλά και η έλλειψη επιχειρηματικής λογικής που υπάρχει στους νέους προκαλούν τις μεγαλύτερες δυσκολίες. Η ταύτιση από την κοινή γνώμη της έννοιας του επιχειρηματία με λέξεις όπως «πωλητής», «αεριτζής», ακόμη και απατεώνας προκαλεί ένα πρόβλημα δυσπιστίας για κάθε κερδοσκοπική κίνηση.
Η έλλειψη παιδείας, λοιπόν, από το ευρύ κοινό ως προς την επιχειρηματικότητα είναι ένα σημαντικό εμπόδιο. Γι’ αυτό και η πρόταση της ΕΣΥΝΕ, ως προς την απoενοχοποίηση, είναι η ένταξη της επιχειρηματικότητας στα σχολεία. Παράλληλα οι νέοι που επιχειρούν δεν δείχνουν να είναι έτοιμοι σ’ αυτό που αποφασίζουν και κυρίως δεν ταυτίζονται με την απόφασή τους. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες τα επιχειρηματικά μοντέλα που «τρέχουν» είναι η διάθεση κεφαλαίου επιχειρηματικού ρίσκου προς τους επιχειρηματίες, η υποστήριξη συνεργατικών σχημάτων, οι δομές κοινωνικής επιχειρηματικότητας, η δικτύωση, το mentoring, το crowd founding, η υποστήριξη των start-up επιχειρήσεων και άλλα.
* Τι πιστεύετε ότι οφείλει να κάνει η ελληνική πολιτεία για την προώθηση του νεανικού επιχειρείν ή των νέων επιχειρήσεων; Από τους υπόλοιπους επιχειρηματικούς φορείς (π.χ. Επιμελητήρια, Συνδέσμους Βιομηχανιών, κ.λπ.) υπάρχει υποστήριξη και σε τι επίπεδο;
- Πέρα από κάθε άλλη ενέργεια, η ελληνική πολιτεία οφείλει να εκπαιδεύσει τους νέους να σκέφτονται επιχειρηματικά και όχι να ελπίζουν σε μια θέση στον δημόσιο τομέα.
Σημαντικό ρόλο θα πρέπει να λάβουν στην αλλαγή του ανοίγματος στην αγορά η συμμετοχή των Ανώτατων Ιδρυμάτων, τα πανεπιστήμια και τα τεχνολογικά ιδρύματα, η σύνδεσή τους με τις επιχειρήσεις και η ανάπτυξη της έρευνας θα οδηγήσει σε νέες επιχειρηματικές ιδέες. Παλιές δομές, όπως η ενίσχυση κατά 50% της νεανικής επιχειρηματικότητας μέσω του ΕΣΠΑ, δεν προάγουν ιδιαίτερα την ανάπτυξή της διότι οι νέοι δεν διαθέτουν το υπόλοιπο 50%, με αποτέλεσμα να έχουν μετατραπεί όλα τα εργαλεία που διαθέτει η Ε.Ε. σε μέσα ανάπτυξης κομματικής πελατείας και υπερτιμολόγησης.
* Τι είναι ο ΕΣΥΝΕ Θεσσαλίας;
- Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Νέων Επιχειρηματιών Θεσσαλίας (ΕΣΥΝΕΘ) μάχεται για τη βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής παρουσίας της ελληνικής Νεανικής Επιχειρηματικότητας στον Παγκόσμιο Οικονομικό Χάρτη. Από την ίδρυσή μας το 2001, έως και σήμερα, έχουμε πετύχει να ξεκινήσουμε και να διατηρούμε ένα συνεχή διάλογο -με Διεθνείς Οργανώσεις, Ευρωπαϊκούς Φορείς και Κυβερνητικές Αρχές- για την απλοποίηση και βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα, την ευκολότερη πρόσβαση στην πληροφόρηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για θέματα ευρωπαϊκών πολιτικών και οδηγιών, καθώς και για πρακτικές που ωφελούν τη συνεργασία επιχειρηματιών διαφορετικής γενιάς.
Στοχεύουμε στην απενοχοποίηση του όρου «επιχειρηματικότητα», στην υποστήριξη της εξωστρέφειας των νέων επιχειρηματιών και μεταφορά καλών πρακτικών από και προς την Ευρώπη και διεθνώς, στην αύξηση της δικτύωσης των Νέων Επιχειρηματιών, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, με στόχο τη δημιουργία συνεργασιών / συμπράξεων, καθώς και στην ευαισθητοποίηση των νέων επιχειρηματιών στα θέματα της βιώσιμης ανάπτυξης και του περιβάλλοντος.
* Ποιοι είναι οι κλάδοι στους οποίους εντοπίζονται –εν καιρώ κρίσης και ύφεσης- οι μεγαλύτερες ευκαιρίες για τη δημιουργία μιας νέας επιχείρησης;
- Οι κλάδοι οι οποίοι έχουν μεγαλύτερες ευκαιρίες σχετίζονται άμεσα με τον πρωτογενή τομέα, όπως η Κτηνιατρική, η Γεωπονία και η Επιστήμη των Τροφίμων, ενώ εμφανίζεται ως ανερχόμενο πεδίο η Βιοχημεία και η Μοριακή Βιολογία, που είναι οριζόντια υποστηρικτική τεχνολογία για τα παραπάνω. Παράλληλα, ευκαιρίες εντοπίζονται στον κλάδο της ιατρικής, αλλά και στον κλάδους των νέων τεχνολογιών, σε συνδυασμό με τη μεταποίηση –και φυσικά υπάρχουν ευκαιρίες πολλές στο πεδίο της εκπαίδευσης.
* Ποια προγράμματα για τη Θεσσαλία «τρέχει» ή πρόκειται να «τρέξει» ο ΕΣΥΝΕ;
- Ο ΕΣΥΝΕ συμμετέχει σε προγράμματα υποστήριξης της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, μέσα από συνεργασίες με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τα Επιμελητήρια και τους Συνδέσμους. Ήδη, συμμετέχουμε σε πρόγραμμα ενίσχυσης της γυναικείας επιχειρηματικότητας, συμμετέχουμε στο Περιφερειακό Συμβούλιο Καινοτομίας και αυτή τη στιγμή, οργανώνουμε τον διαγωνισμό Young Farmer (Νέος Αγρότης). Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός έχει εξάμηνη διάρκεια, και στο τέλος θα βραβεύεται ένας νικητής με χρηματικό έπαθλο 10.000 ευρώ, ενώ ο δεύτερος και ο τρίτος θα λαμβάνουν τιμητικές διακρίσεις. Όλοι οι νικητές θα έχουν, εφόσον το επιθυμούν, συμβουλευτική υποστήριξη από εταιρία συμβούλων και δυνατότητες χρηματοδότησης από το πιστωτικό ίδρυμα που θα είναι χορηγός του διαγωνισμού για την υλοποίηση της ιδέας που έχουν καταθέσει.
Ο «Young Farmer» απευθύνεται σε νέους και νέες έως 40 ετών με επιχειρηματικές ιδέες και πάθος για δημιουργία. Αποσκοπεί στην καλλιέργεια του επιχειρηματικού πνεύματος, την ενίσχυση της δημιουργικότητας, στην επαφή νέων ανθρώπων με έμπειρους επιχειρηματίες και στελέχη της αγοράς και στην δημιουργία νέων επιχειρήσεων στον ανερχόμενο πρωτογενή τομέα παραγωγής. Η υποβολή της επιχειρηματικής πρότασης στον διαγωνισμό θα πραγματοποιείται σε δυο φάσεις. Χρησιμοποιώντας όλες τις γνώσεις, τη δημιουργικότητα και το επιχειρηματικό τους πνεύμα, οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό καλούνται σε πρώτη φάση να εκφράσουν τις δικές τους πρωτότυπες επιχειρηματικές ιδέες και σε δεύτερη φάση να τις παρουσιάσουν αναλυτικότερα, με ένα ολοκληρωμένο Επιχειρηματικό Σχέδιο (Business Plan). Η Επιτροπή Αξιολόγησης που στελεχώνεται από καθηγητές Πανεπιστημίου, Επιχειρηματίες, Manager και Συμβούλους Επιχειρήσεων, θα αξιολογήσει τις ιδέες σε δύο φάσεις. Ευελπιστούμε ο διαγωνισμός να μετατραπεί σε θεσμό, ο οποίος θα στηρίζει ενεργά την Νεανική Επιχειρηματικότητα στη χώρα μας.
