Του Γιώργου Νούλη
Νέες διαδικασίες που κρύβουν παγίδες πρόσθετων φόρων καθιέρωσε το υπουργείο Οικονομικών για όσους φορολογούμενους προτίθενται στο εξής να πωλήσουν ή να μεταβιβάσουν με γονική παροχή κάθε είδους κτίσματα και οικόπεδα εντός σχεδίων τα οποία είχαν στην κατοχή τους την 1η-1-2009. Και αυτό γιατί, από τις 5 Απριλίου, σύμφωνα με εγκύκλιο που εστάλη στις Εφορίες, έχουν τεθεί σε ισχύ διατάξεις που στοχεύουν στον εντοπισμό ενδεχόμενων απωλειών εσόδων, μέσω της απόκρυψης της πραγματικής επιφάνειας των μεταβιβαζόμενων ακινήτων.
Στο μεταξύ με χθεσινή απόφαση του υπ. Οικονομικών ξεμπλοκάρουν οι μεταβιβάσεις ακινήτων οφειλετών του Δημοσίου και πλέον για τη διευκόλυνση των οφειλετών, θα επιτρέπονται οι μεταβιβάσεις ακόμα και αν το τίμημα της πώλησης είναι μικρότερο από το ύψος της οφειλής τους προς το Δημόσιο.
Ειδικότερα σε διασταύρωση των στοιχείων τα οποία αφορούν το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ) και των στοιχείων που αναγράφονται στο συμβόλαιο, στην περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου, προχωρούν οι Εφορίες προκειμένου να εντοπίζονται διαφορές στα τετραγωνικά που δηλώνονται και να καταβάλλεται η διαφορά φόρου που προκύπτει.
Να θυμίσουμε πως το ΕΤΑΚ ίσχυε μέχρι και το 2009 και το 2010 αντικαταστάθηκε από το Φ.Α.Π. Ο συγκεκριμένος φόρος υπολογιζόταν με συντελεστή 0,1% επί της αντικειμενικής αξίας και με αφορολόγητο 100.000 ευρώ για τον άγαμο και 200.000 ευρώ για τον έγγαμο ενώ προσαυξανόταν κατά 30.000 ευρώ για όσους έχουν από τρία παιδιά και πάνω.
Με τις νέες διατάξεις που ενεργοποιήθηκαν προσφάτως μέσω του ν. 4141/2013, οι φορολογούμενοι που σχεδιάζουν να μεταβιβάσουν το ακίνητό τους υποχρεούνται να προσκομίσουν στην Εφορία μαζί με το συμβόλαιο και το εκκαθαριστικό πληρωμής του Ενιαίου Τέλους Ακινήτου του 2009 (εφόσον ήταν υπόχρεοι) ώστε να διενεργηθεί έλεγχος μεταξύ των στοιχείων που δηλώνονται για την αξία του ακινήτου στο ΕΤΑΚ και των στοιχείων που δηλώνονται στο συμβόλαιο.
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία η επιφάνεια ή η αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, όπως αυτή αναγράφεται στο εκκαθαριστικό του ΕΤΑΚ, είναι μικρότερη από την επιφάνεια ή την αξία που αναγράφεται στο συμβόλαιο, η μεταβίβαση θα μπλοκάρεται μέχρι ο φορολογούμενος να εξοφλήσει το επιπλέον ΕΤΑΚ έτους 2009, το οποίο αναλογεί στην επιπλέον επιφάνεια ή αξία, καθώς και τους προβλεπόμενους πρόσθετους φόρους. Τότε μόνο θα χορηγείται στον φορολογούμενο νέο εκκαθαριστικό ΕΤΑΚ έτους 2009, επικυρωμένο, προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία της μεταβίβασης.
«Αν η απόκλιση, όπως αναφέρεται στη σχετική εγκύκλιο, δικαιολογείται από ρητή και σαφή οδηγία του υπουργείου Οικονομικών, ο φορολογούμενος θα πρέπει να υποβάλει στην αρμόδια ΔΟΥ υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, με την οποία θα εξηγεί τους λόγους απόκλισης. Η υπεύθυνη αυτή δήλωση πρέπει να συνοδεύεται από τα απαραίτητα παραστατικά και να υποβάλλεται σε δύο αντίγραφα. Το ένα αντίγραφο θα επιστρέφεται θεωρημένο από τη ΔΟΥ στο φορολογούμενο, προκειμένου να επισυναφθεί στο οικείο συμβολαιογραφικό έγγραφο. Αν στο εκκαθαριστικό ΕΤΑΚ έτους 2009 παρουσιάζεται απόκλιση ως προς την επιφάνεια του περιγραφόμενου ακινήτου ή και τα λοιπά περιγραφικά στοιχεία αυτού και, για το λόγο αυτό, η προκύπτουσα από το εκκαθαριστικό αξία είναι μεγαλύτερη από την αναγραφόμενη στο συμβόλαιο, τότε το εκκαθαριστικό ΕΤΑΚ έτους 2009 θα επισυνάπτεται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο ως έχει»
Σε περιπτώσεις όπου τα μεταβιβαζόμενα ακίνητα είναι αυθαίρετα που «τακτοποιήθηκαν» με νόμους των ετών 2010 και 2011, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να υποβάλουν υπεύθυνες δηλώσεις συνοδευόμενες από δικαιολογητικά που αποδεικνύουν ότι οι αποκλίσεις στα τετραγωνικά μέτρα και στην αξία οφείλονται στην εκ των υστέρων νομιμοποίηση των κτισμάτων αυτών, ώστε να μην πληρώσουν ΕΤΑΚ αναδρομικά για το έτος 2009.
ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ
Στο μεταξύ σε άρση των εμποδίων στις μεταβιβάσεις ακινήτων από οφειλέτες του Δημοσίου, εφόσον έχουν άλλη περιουσία ή εγγύηση τρίτων ίση με το ύψος της οφειλής, προχωρά το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να μην εμποδίζονται οι συναλλαγές. Στο εξής προς διευκόλυνση των οφειλετών, θα επιτρέπονται οι μεταβιβάσεις ακινήτων ακόμα και αν το τίμημα της πώλησης είναι μικρότερο από το ύψος της οφειλής. Με την απόφαση αυτή διευκολύνονται συναλλαγές, όπως επίσης και η εξόφληση των χρεών προς το Δημόσιο. Με την νέα υπουργική απόφαση δίνεται η δυνατότητα σε οφειλέτες του Δημοσίου να λαμβάνουν βεβαίωση οφειλής ακόμα και αν το προϊόν της μεταβίβασης δεν εξοφλεί πλήρως το ύψος των οφειλών τους, αρκεί οι εναπομείνασες οφειλές να διασφαλίζονται είτε από λοιπά περιουσιακά στοιχεία είτε από εγγυήσεις τρίτων.
Με το ισχύον καθεστώς στις συγκεκριμένες περιπτώσεις δεν επιτρεπόταν η έκδοση βεβαίωσης οφειλής, που αποτελεί προϋπόθεση για τη μεταβίβαση, εάν το τίμημα της μεταβίβασης δεν εξοφλούσε πλήρως τις οφειλές προς το Δημόσιο.