Του Γιώργου Νούλη
Την ώρα που η κυβέρνηση επεξεργάζεται σειρά ρυθμίσεων για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων, προσδοκώντας να προωθήσει ένα νομοσχέδιο ανάσα για τους πολίτες που έχουν πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση και ενώ ήδη ο αριθμός των υπερχρεωμένων καταναλωτών του ν. Λάρισας που αναζητούν την ένταξή τους στις ευεργετικές διατάξεις του «νόμο Κατσέλη» αυξάνεται αλματωδώς, υπάρχουν δύο σημαντικές εξελίξεις στον υφιστάμενο ν. 3869/2010.
Και οι δύο σχετίζονται με τη διεύρυνση των πολιτών που μπορούν να υπαχθούν στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και αφορούν στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους δημοσίους υπαλλήλους.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με έγγραφο του υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Σκορδά, που κοινοποιήθηκε στη Βουλή σε ερώτηση βουλευτή, αναφέρεται ότι τη δυνατότητα να υπαχθούν στο νόμο Κατσέλη έχουν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αποκλειστικώς ή κατά κύριο λόγο προσφέρουν την προσωπική τους εργασία και δεν χαρακτηρίζονται έμποροι. Ειδικότερα όπως αναφέρει ο κ. Σκορδάς, ο νόμος απευθύνεται σε υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, και προϋπόθεση ένταξης αυτών στον νόμο είναι να μην έχουν πτωχευτική ικανότητα. Ο πτωχευτικός κώδικας ορίζει ότι πτωχευτική ικανότητα έχουν οι έμποροι, ορίζοντας μάλιστα ότι έμποροι είναι όσοι μετέρχονται πράξεις εμπορικές και κύριο επάγγελμα έχουν την εμπορία. Έτσι, στα πλαίσια του ν. 3869/2010 υπάγονται και οι επαγγελματίες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, όπως π.χ. γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι κλπ, ομοίως, οδηγοί αυτοκινήτων, ηλεκτρολόγοι, μηχανικοί, υδραυλικοί, ηλεκτρονικοί, προγραμματιστές, που αποκλειστικώς ή κατά κύριο λόγο προσφέρουν την προσωπική τους εργασία και δεν χαρακτηρίζονται έμποροι.
Επιπλέον, στο νόμο έχουν την δυνατότητα να υπαχθούν και όσοι ήταν έμποροι έπαψαν όμως την εμπορία ή την οικονομική τους δραστηριότητα χωρίς κατά την παύση αυτή να έχουν παύσει τις πληρωμές τους. Οι έμποροι έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στη διαδικασία του πτωχευτικού κώδικα. Επισημαίνεται, ότι νομολογιακά και ερμηνευτικά στο πεδίο εφαρμογής του νόμου ήδη υπάγονται και οι «μικροέμποροι» δηλαδή φυσικά πρόσωπα που ασκούν την εμπορική τους δραστηριότητα κατά βάση μέσα από την προσωπική τους εργασία, αποβλέποντας στον βιοπορισμό τους, και έχουν περιορισμένες οφειλές από εμπορικές πράξεις. Τα πρόσωπα αυτά δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα και ως εκ τούτου δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση για δικαστική ρύθμιση των χρεών. Αναφορικά με την υπερχρέωση των εμπόρων που έχουν πτωχευτική ικανότητα αυτοί υπάγονται στον πτωχευτικό κώδικα.
Η δεύτερη εξέλιξη σχετίζεται με πρόσφατη δικαστική απόφαση του ειρηνοδικείου Χανίων που άνοιξε το δρόμο στους δημοσίους υπαλλήλους να ενταχθούν στις διατάξεις του νόμου. Το δικαστήριο εξέδωσε προσωρινή διαταγή, στο πλαίσιο ασφαλιστικών μέτρων και μέχρι την εκδίκαση της αίτησης της βάση των διατάξεων του νόμου Κατσέλη η οποία έχει οριστεί η συζήτηση για το έτος 2018, για νοσηλεύτρια δημόσιο υπάλληλο, απαγορεύοντας σε δύο τράπεζες να παρακρατούν περισσότερο από 100 ευρώ μηνιαίως από το μισθό τους.
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΩΘΟΎΝΤΑΙ
Πέραν αυτών πάντως οι πολίτες περιμένουν με αγωνία τις αλλαγές που προωθούνται στο νόμο.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά η σοβαρότερη αλλαγή θα έχει να κάνει με τις πληρωμές των δόσεων. Ο νόμος Κατσέλη όπως είναι σήμερα προβλέπει «πάγωμα» της οφειλής μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση. Από δω και στο εξής όμως θα πρέπει να πληρώνουν μηνιαία δόση για το δάνειο, χωρίς να “παγώνει” η οφειλή μέχρι την εκδίκαση. Και αυτό για να μην έχουν διαφυγόντα κέρδη οι τράπεζες! Επίσης θα αρκεί η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 50% + 1 των απαιτήσεων της οφειλής και όχι την πλήρη ομοφωνία (100%) που απαιτούσε μέχρι σήμερα, ενώ η ελάχιστη καταβολή θα ορίζεται στο 10% της τρέχουσας δόσης με ελάχιστο ποσό καταβολής τα 40 ευρώ μηνιαίως. Το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το Δικαστήριο αποδεσμεύοντας τον οφειλέτη ακόμα και με την έκδοση της απόφασης.
