της Μαρίας Μίχου
michou@eleftheria.gr
[ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ]
Με την επισήμανση των Εμπορικών Συλλόγων της Θεσσαλίας ότι δεν λείπουν ώρες λειτουργίας από την αγορά, αλλά χρήματα από τις τσέπες των καταναλωτών και την απόφαση-προτροπή του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας να παραμείνουν κλειστά τα καταστήματα, με σεβασμό απέναντι στην κυριακάτικη αργία, «εγκαινιάζεται» σήμερα, για πρώτη φορά, η νέα νομοθεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης που δίνει τη δυνατότητα σε όλα τα καταστήματα να λειτουργούν για επτά Κυριακές το χρόνο. Στην «απέναντι» πλευρά, βρίσκονται οι πολυεθνικές και οι αλυσίδες των μεγάλων καταστημάτων, αλλά και ο Σύλλογος Εμπόρων Ιστορικού Κέντρου Λάρισας που έχει ήδη λάβει απόφαση-προτροπή προς τα μέλη του να ανοίξουν τα καταστήματά τους σήμερα, για να σταθούν «απέναντι» στις πολυεθνικές, αλλά και προς τους καταναλωτές να βγουν στην αγορά και να στηρίξουν τους ντόπιους καταστηματάρχες. Στη «μέση» βρίσκεται μια μεγάλη μερίδα ντόπιων εμπόρων που, είτε έχουν λάβει απόφαση να λειτουργήσουν, έστω δοκιμαστικά, για τούτη την πρώτη Κυριακή είτε προβληματίζονται έντονα και θα αποφασίσουν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή για το «κλειστά ή ανοιχτά». Βέβαια, την τελευταία λέξη θα έχουν οι ίδιοι οι καταναλωτές...
Χαρακτηριστικό είναι ότι και το απόγευμα της Παρασκευής, αλλά ακόμη και μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου υπήρχε έντονος προβληματισμός από εμπόρους, που είναι εγκατεστημένοι κυρίως στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους, που ρωτούσαν ο ένας τον άλλον τι θα κάνουν, τελικά, την Κυριακή. Πέρα από τους εμπόρους που έχουν αποφασίσει εδώ και αρκετό καιρό ότι θα λειτουργήσουν τα καταστήματά τους και πέρα από τους εμπόρους που έχουν αποφασίσει εδώ και αρκετό καιρό ότι θα έχουν τα καταστήματά τους κλειστά, όχι μόνον τη σημερινή Κυριακή, αλλά και όλες τις επόμενες (που προβλέπει η νομοθεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης), υπάρχει η μερίδα των «αναποφάσιστων», εκ των οποίων αρκετοί θα δοκιμάσουν την πρακτική του «βλέποντας και κάνοντας», ανάλογα με το εάν στα σημεία που είναι εγκατεστημένοι η πλειοψηφία των γύρω καταστημάτων θα είναι ανοιχτά ή κλειστά. Στην ίδια λογική φαίνεται και ότι κινείται και μια μεγάλη μερίδα του καταναλωτικού κοινού της Λάρισας, που από απλή περιέργεια και μόνον αναμένεται να «ρίξει μια ματιά» για το τι συμβαίνει στην τοπική αγορά.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ
Αν και το νέο-φερμένο εκπτωτικό δεκαήμερο του Νοεμβρίου επισκιάστηκε από το θέμα με τις Κυριακές, η διενέργεια των «μίνι-εκπτώσεων» αποκαλύπτει πολλές και διαφορετικές νοοτροπίες και αντιλήψεις για την τιμολόγηση των προϊόντων και τις τελικές, προς τους καταναλωτές, τιμές. Η μία άποψη υποστηρίζει πως η διενέργεια ενδιάμεσων εκπτώσεων, ιδίως σε έναν μήνα που χαρακτηρίζεται σε βάθος χρόνου ως ο χειρότερος μήνας από άποψη πωλήσεων, «σπάει» τους όποιους τζίρους γίνονται τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο, ενώ επίσης δημιουργεί δυσκολίες τόσο για το χρόνο των παραγγελιών, όσο και για την τιμολόγηση, καθώς πλέον σχεδόν μήνα παρά μήνα ο εμπορικός κόσμος θα καλείται να κάνει εκπτώσεις –υπενθυμίζεται ότι οι εκπτωτικές περίοδοι έχουν γίνει τέσσερις: Ιανουάριος-Φεβρουάριος (χειμερινές μεγάλες εκπτώσεις), Μάιος (ενδιάμεσο εκπτωτικό δεκαήμερο), Ιούλιος-Αύγουστος (θερινές μεγάλες εκπτώσεις) και Νοέμβριος (ενδιάμεσο εκπτωτικό δεκαήμερο). Καθώς είναι η πρώτη χρονιά εφαρμογής του νέου πλαισίου, η αγορά δεν έχει βρει τις ισορροπίες της. Αυτό, αντανακλάται και στα ποσοστά έκπτωσης για το τωρινό δεκαήμερο –κατά μέσο όρο 20%-30% και σε πολλές περιπτώσεις μόνον σε επιλεγμένους κωδικούς, όσο και στην άποψη πολλών καταστηματαρχών που δεν προχωρούν στη διενέργεια εκπτώσεων, διαφοροποιώντας τις τιμολογήσεις στους στο πλαίσιο της λογικής του «μία τιμή, χαμηλή-προσιτή τιμή, όλον τον χρόνο» -σε αυτές τις περιπτώσεις, προτιμούν να έχουν κάποια προϊόντα σε προσφορές, κάτι που μπορεί να γίνεται αρκετές φορές τον χρόνο. Αυτό δεν σημαίνει ότι στη διάρκεια των μεγαλύτερων (σε χρόνο) εκπτώσεων, τον χειμώνα και το καλοκαίρι, οι συγκεκριμένοι καταστηματάρχες δεν κάνουν εκπτώσεις, ωστόσο είναι και πάλι μετρημένες στο ποσοστό τους. Εντύπωση προκαλεί η «ανταπόκριση» των πολυεθνικών αλυσίδων, στο εκπτωτικό δεκαήμερο, καθώς στη συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν μειωμένες τιμές σε είδη στοκ και περασμένης σαιζόν μόνον, ενώ γεννώνται αρκετά ερωτηματικά για το τελικά ποιόν σκοπό εξυπηρετεί ένα ενδιάμεσο εκπτωτικό διάστημα το οποίο, στην πράξη, ούτε δέχεται, ούτε απολαμβάνει κανείς –τουλάχιστον στην ελληνική περιφέρεια.
ΜΕ ΑΠΕΡΓΙΑ
Από την πρώτη στιγμή, έντονη ήταν η αντίδραση του Συλλόγου Υπαλλήλων-Εμποροϋπαλλήλων Ν.Λάρισας, καθώς και της πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων που προχώρησαν στην προκήρυξη 24ωρης απεργίας για σήμερα, Κυριακή 3 Νοεμβρίου. Στη Λάρισα, θα πραγματοποιηθεί συγκέντρωση του Συλλόγου, στις 9 το πρωί, στο Εργατικό Κέντρο Λάρισας. Με ανοιχτά πολλά μέτωπα, καθώς οι εργαζόμενοι στο λιανικό εμπόριο είναι από τις κατηγορίες εργαζομένων που έχουν υποστεί πολλαπλές μειώσεις μισθών, απολύσεις, αύξηση των ωρών εργασίας και πολύμηνες καθυστερήσεις πληρωμών, στο διάστημα της τετραετίας του Μνημονίου (ανοιχτό παραμένει ακόμη και το θέμα της υπογραφής της νέας κλαδικής σύμβασης), οι υπάλληλοι-εμποροϋπάλληλοι δικαιολογημένα θεωρούν ότι έχει ξεπεραστεί κάθε όριο –ιδίως με την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, έστω κι αν πρόκειται για επτά Κυριακές τον χρόνο.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ
Στα πρακτικά ζητήματα, υπενθυμίζεται ότι το ωράριο λειτουργίας που έχει ορίσει το Υπουργείο Ανάπτυξης, για σήμερα Κυριακή 3 Νοεμβρίου (και για τις λοιπές έξι του χρόνου) είναι από τις 11 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ. Ελάχιστες είναι τα καταστήματα που θα το τηρήσουν αυτό, με εξαίρεση τις πολυεθνικές. Ακόμη και πανελλαδικές αλυσίδες σούπερ-μάρκετ (προκειμένου να ευνοηθούν από τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας) θα λειτουργήσουν λιγότερες ώρες. Ειδικά για τις αλυσίδες σούπερ-μάρκετ, είναι αρκετές που δεν θα λειτουργήσουν. Πιο συγκεκριμένα, ανοιχτά σήμερα Κυριακή θα είναι τα σούπερ-μάρκετ: «Λάρισα» (σε τοπικό επίπεδο), «ΑΒ Βασιλόπουλος», «Μασούτης», «Μαρινόπουλος-Carrefour», «Lidl» και «MyMarket», ενώ κλειστά θα είναι τα: «Γαλαξίας», «Βερόπουλος» και «Σκλαβενίτης». Ανοιχτά, επίσης, θα είναι τα καταστήματα στα εμπορικά κέντρα της Λάρισας, οι πολυθνικές και οι πανελλαδικές αλυσίδες καταστημάτων, τα μέλη του Συλλόγου Εμπόρων Ιστορικού Κέντρου Λάρισας και μεμονωμένοι Λαρισαίοι έμποροι. Κλειστά καλούνται να παραμείνουν τα καταστήματα-μέλη του ΕΣΛ, με την τελική απόφαση να παραμένει στην κρίση του κάθε εμπόρου, καθώς ούτε η λειτουργία ούτε το «λουκέτο» είναι υποχρεωτικά, ενώ κλειστά έχουν δηλώσει πως θα παραμείνουν, με ομόφωνες αποφάσεις των φορέων τους, τα αργυροχρυσοχοία και τα αρτοποιεία.
«ΝΑ ΜΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ»
Σε ανακοίνωσή του το Εμπορικό Τμήμα Αυτοαπασχολούμενων και Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Λάρισας αναφέρει:
«Σήμερα Κυριακή 3 Νοεμβρίου, πρώτη ημέρα εφαρμογής του νόμου που καταργεί επί της ουσίας την Κυριακάτικη αργία οι εμποροϋπάλληλοι σ’ όλη τη χώρα προχωρούν σε απεργία. Δεκάδες απεργιακές συγκεντρώσεις από σωματεία εμπορίου και αυτοαπασχολούμενους εμπόρους πραγματοποιούνται σε ολόκληρη τη χώρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Αγρίνιο, Γιάννενα, Καλαμάτα, Ξάνθη, Λάρισα, Ρόδο κ.λ.π.).
Πηγές του υπουργείου όχι μόνο υπεραμύνθηκαν της απόφασης της κυβέρνησης για τις 7 Κυριακές και τις 4 συνολικά περιόδους εκπτώσεων που καθιερώνονται (με το νόμο 4177/2013), αλλά επιτέθηκαν και εναντίον κορυφαίων συνδικαλιστών της ΓΣΕΒΕΕ αμφισβητώντας την αντιπροσωπευτικότητά τους, τη συνδικαλιστική τους αξιοπιστία και αντιστοιχία, σε σχέση με τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), έχει ενημερωθεί από 177 τοπικούς εμπορικούς συλλόγους εκ των οποίων το 32% απάντησε θετικά στο άνοιγμα των Κυριακών, σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειοψηφία 63% που απάντησε αρνητικά και στο 5% που αποφάσισε ότι αφορά στη διακριτική ευχέρεια των εμπόρων.
Στην πόλη της Λάρισας ο εμπορικός σύλλογος, διά του προέδρου του ανακοίνωσε ότι εναντιώνεται στην κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας και καλεί όλα τα μέλη του να μην λειτουργήσουν τα καταστήματα τις Κυριακές.
Η σύμπτωση συμφερόντων, εμποροϋπαλλήλων, αυτοαπασχολούμενων εμπόρων μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων είναι γεγονός. Η κυβερνητική πολιτική καταφέρνει για άλλη μια φορά να ενώσει ολόκληρο τον εμπορικό κόσμο μαζί με την κοινωνία σε ένα κοινό μέτωπο αντίστασης απέναντί της. Η πολιτική της υπέρ των πολυεθνικών και των πολύ μεγάλων εγχώριων εμπορικών καταστημάτων (εμπορικές αλυσίδες), επιβεβαιώνει την ταξικότητα των προθέσεών της. Επιχειρηματικός θάνατος για τους μικρούς εμπόρους που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ανταγωνισμού και «επιχειρηματικές ευκαιρίες» στα μεγάλα μονοπωλιακά και ολιγοπωλιακά συμφέροντα.
Από τα μέτρα και τους αντιλαϊκούς νόμους της κυβέρνησης δεν κερδίζουν οι καταναλωτές καλύτερες τιμές, αλλά μόνο τα μεγάλα συμφέροντα εξωπραγματικά κέρδη σε βάρος των μικρών επιχειρήσεων που θα υποχρεωθούν σε οριστικό αφανισμό και λουκέτα. Αυτό το καταναλωτικό μοντέλο αφορά σε κοινωνίες που έχουν αγοραστική και καταναλωτική δυνατότητα, όχι όμως την ελληνική που αναστενάζει από τα τεράστια προβλήματα ανεργίας, ανέχειας και ανθρωπιστικής κρίσης γενικότερα.
Την Τετάρτη 6 Νοεμβρίου στις 9:30 π.μ., στο επιμελητήριο της Λάρισας όλοι εμείς, οι επαγγελματοβιοτέχνες και οι έμποροι της πόλης, μπορούμε να δείξουμε τη δική μας δύναμη, τη δύναμη των πολλών, τη δύναμη της πλειοψηφίας που στενάζει στην κρίση. Στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των ΕΒΕΛ, για τα δεινά που ζούμε, αλλά και γι’ αυτά που μας επιφυλάσσουν ακόμα κυβέρνηση και τρόικα, πρέπει να είμαστε όλοι μαζί και ενωμένοι. Μαζί με τους άλλους εργαζόμενους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, μαζί με τη νεολαία που ζει τα δικά της αδιέξοδα, να διαδηλώσουμε τη δύναμη της ανατροπής που έρχεται...».
