Του Γιώργου Νούλη
Με την κοινοποίηση της απόφασης των απαιτούμενων δικαιολογητικών και του τύπου της αίτησης από το υπ. Ανάπτυξης, που ήδη έχει πάρει τον δρόμο για τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, ξεκίνησε από την περασμένη εβδομάδα η αντίστροφη μέτρηση για την υπαγωγή των δικαιούχων στο πρόγραμμα ρύθμισης των στεγαστικών δανείων.
Από τη στιγμή που η υπουργική απόφαση θα δημοσιευτεί στο ΦΕΚ, θα αρχίσει να τρέχει η εξάμηνη προθεσμία για τους ενήμερους δανειολήπτες προκειμένου να καταθέσουν αίτηση ρύθμισής του στην τράπεζα εξασφαλίζοντας δόση ίση με το 30% του εισοδήματός τους για τέσσερα χρόνια.
Βέβαια, αν και είναι η πρώτη φορά που θεσπίζεται ένα πρόγραμμα ευνοϊκής μεταχείρισης των οφειλών η ρύθμιση, λόγω του σύνθετου πλέγματος των προϋποθέσεων και της αυστηρότητας των κριτηρίων που θέτει, δεν αναμένεται να δώσει την πολυπόθητη «ανάσα» στο σύνολο των δανειοληπτών καθώς ελάχιστοι είναι οι ενήμεροι δανειολήπτες που συνεχίζουν σήμερα να αποπληρώνουν κανονικά το δάνειό τους. Σύμφωνα με φορείς της αγοράς, δυστυχώς το ποσοστό των δανειοληπτών που θα τύχουν των ευεργετημάτων της ρύθμισης δεν θα ξεπεράσει το 20%. Οι υπόλοιποι, δεκάδες χιλιάδες στον αριθμό, θα συνεχίσουν να αισθάνονται ακόμη πιο σφιχτά τον βρόχο των δόσεων και να ζουν με το φόβο της αναστολής παγώματος των πλειστηριασμών.
Σε κάθε περίπτωση επειδή το ενδιαφέρον των Λαρισαίων είναι μεγάλο, η «Ε» με τη βοήθεια του προέδρου του ΙΝΚΑ Θεσσαλίας κ. Βασίλη Κόκκαλη σας δίνει σήμερα έναν αναλυτικό οδηγό, με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων τόσο για τη συγκεκριμένη ρύθμιση όσο και για τις αλλαγές που επήλθαν στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προκειμένου να έχουν μια σφαιρική ενημέρωση για τη διαδικασία που ξεκινά εντός των προσεχών ημερών.
* Τι είναι το πρόγραμμα διευκόλυνσης ενήμερων δανειοληπτών;
- Πρόκειται για ένα πρόγραμμα διευκόλυνσης νοικοκυριών για οφειλές προς πιστωτικά ιδρύματα. Οι ρυθμίσεις παρέχονται υποχρεωτικά από τις τράπεζες χωρίς να ελλοχεύει ο κίνδυνος καταγγελίας της σύμβασης, εξασφαλίζοντας ότι η τράπεζα δεν θα προβεί σε αναγκαστικά μέτρα σε βάρος τους.
* Ποιοι θεωρούνται ενήμεροι οφειλέτες;
- Αυτοί που είναι συνεπείς στις οφειλές τους. Ενήμεροι θεωρούνται οι δανειολήπτες οι οποίοι δεν οφείλουν καμία δόση και δεν χρωστάνε ούτε 1 ευρώ και παράλληλα έχουν φορολογική ενημερότητα. Σύμφωνα με την τραπεζική πρακτική πάντως ενήμερος θεωρείται ο πελάτης εκείνος που χρωστάει λιγότερο από 4 μήνες. Αυτή η... λεπτομέρεια θα κρίνει και το ποιοι θα αποκτήσουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στη ρύθμιση.
* Ποια δάνεια υπάγονται στο πρόγραμμα;
- Στο πρόγραμμα υπάγονται δάνεια τα οποία έχουν εξασφαλιστεί με προσημείωση ή υποθήκη πάνω στην κύρια κατοικία του δανειολήπτη, η αντικειμενική αξία της οποίας δεν πρέπει να ξεπερνά τις 180.000 ευρώ (200.000 ευρώ για τρίτεκνους και για πολύτεκνους). Βασικό κριτήριο αποτελεί η αρχική σύμβαση να έχει συναφθεί μέχρι τις 30-06-2010 ασχέτως αν τροποποιήθηκε ή ρυθμίστηκε αργότερα διότι μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή τα νοικοκυριά δεν μπορούσαν να προβλέψουν τις αναπάντεχες οικονομικές συγκυρίες που έπληξαν τη χώρα.
* Ποιοι είναι οι δικαιούχοι που μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
- Δικαίωμα υπαγωγής στο πρόγραμμα έχουν μισθωτοί και συνταξιούχοι ιδιωτικού και δημοσίου τομέα,
ελεύθεροι επαγγελματίες που προσφέρουν υπηρεσίες κυρίως σε έναν εργοδότη και άνεργοι
* Ποια είναι τα εισοδηματικά κριτήρια για την υπαγωγή στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
- Το ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα των νοικοκυριών να μην ξεπερνά τις 25.000 ευρώ (μικτό εισόδημα ανάλογα με τον ασφαλιστικό φορέα έως 37.000 ευρώ), το οποίο πρέπει να έχει μειωθεί τουλάχιστον σε ποσοστό 20% από 1.1.2010 έως σήμερα. Ειδικές προβλέψεις υπάρχουν για πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή/και μόνιμη αναπηρία με ποσοστό 67% και άνω, για τρίτεκνους και για πολύτεκνους και για όλες αυτές τις κατηγορίες το ως άνω ποσό αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ (δηλαδή έως 30.000 ευρώ ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα).
* Ποιες είναι οι προϋποθέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
- Το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού να μην ξεπερνά σε αντικειμενική αξία τις 250.000 ευρώ (300.000 ευρώ για τρίτεκνους και για πολύτεκνους) πρόβλεψη που καλύπτει τουλάχιστον κύρια και εξοχική κατοικία μιας μέσης ελληνικής οικογένειας. Το σύνολο των καταθέσεων που βρίσκονται στη κατοχή του νοικοκυριού να μην ξεπερνά τις 10.000 ευρώ (15.000 ευρώ για τρίτεκνους και για πολύτεκνους). Επίσης το ανεξόφλητο υπόλοιπο των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του νοικοκυριού (κεφάλαιο) να μην ξεπερνά τις 150.000 ευρώ.
* Τι ισχύει για τους συνοφειλέτες;
- Εφόσον υπάρχουν, απαιτείται όλοι οι συνοφειλέτες κατά τη χρονική στιγμή της υποβολής της αίτησης να πληρούν όλες τις προηγούμενες προϋποθέσεις.
* Ποια προνόμια θα χορηγούνται σε όσους μπορούν να υπαχθούν;
- Σε αυτά τα νοικοκυριά παρέχεται περίοδος χάριτος 48 μηνών. Άμεση μείωση της μηνιαίας καταβολής στο 30% του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος του νοικοκυριού κατά τη διάρκεια της περιόδου χάριτος ενώ η δόση καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου χάριτος θα προσαρμόζεται σε πιθανή μεταβολή του εισοδήματος. Ειδικότερα, για χαμηλά εισοδήματα έως 15.000 ευρώ προβλέπεται δόση με μέγιστο επιτόκιο 0,75% + βασικό επιτόκιο ΕΚΤ και με βάση αυτό υπολογίζεται η μηνιαία δόση κατά την περίοδο χάριτος (σήμερα αυτό το επιτόκιο ορίζεται στο 1,25%. Επίσης μέσω του προγράμματος ο οφειλέτης παραμένει ενήμερος, δεν εκδίδονται σε βάρος του διαταγές πληρωμών, δεν μπαίνει στη λίστα της διατραπεζικής εταιρίας Τειρεσίας και συνεπώς δεν χάνεται η πιστοληπτική του ικανότητα.
* Εκτός από την τετραετή περίοδο χάριτος, δίνεται κι επιπλέον επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του δανείου;
- Η συμβατική διάρκεια του δανείου παρατείνεται τουλάχιστον ισόχρονα με την περίοδο χάριτος, εκτός κι αν τα δύο μέρη συμφωνήσουν, διαφορετικά, και η εξόφλησή του μετά το πέρας αυτής συνεχίζεται με τους όρους της αρχικής σύμβασης.
* Όταν λήξει η περίοδος χάριτος το επιτόκιο και η δόση σε ποια επίπεδα θα επανέλθουν;
- Αναβιώνουν οι όροι της αρχικής σύμβασης χωρίς σε καμία περίπτωση να τροποποιείται το επιτόκιο σε βάρος του δανειολήπτη.
* Υπάρχουν προβλέψεις για τους ανέργους;
- Για τους ανέργους με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, πέραν αυτών που ισχύουν γενικά, παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων για συνολικό διάστημα 6 μηνών εντός της περιόδου χάριτος.
* Από πότε ξεκινά η προθεσμία υπαγωγής στο πρόγραμμα;
- Από τη δημοσίευση της υπουργική απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και μετά δίνεται η δυνατότητα υπαγωγής στο πρόγραμμα για διάστημα έξι μηνών. Είναι δηλαδή θεμα ημερών να ξεκινήσει η διαδικασία
* Ποια δικαιολογητικά πρέπει να υποβληθούν μαζί με την αίτηση:
- Ο οφειλέτης μαζί με την αίτηση υποβάλλει προς την τράπεζα ένα πλήρη φάκελος με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Αυτά είναι τα εξής:
1. Αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα και αντίγραφα αιτήσεων που έχουν υποβληθεί προς άλλους πιστωτές φέροντα υπογραφή καθενός εξ αυτών.
2. Φωτοτυπία ταυτότητας.
3. Βεβαίωση αποδοχών (για μισθωτούς και συνταξιούχους)
3) Βεβαίωση αμοιβών (για έχοντες εξαρτημένη σχέση εργασίας) ή αντίγραφα φύλλων παροχής υπηρεσιών με αύξουσα αρίθμηση που να αποδεικνύουν παροχή υπηρεσιών.
4) Εκαθαριστικό οικονομικού έτους 2010 και το τελευταίο εκκαθαριστικό.
5) Ε1, Ε2 και Ε3 για τα οικονομικά έτη από το 2010 μέχρι και την υποβολή της αίτησης.
6) Ε9 του έτους 2009 και μεταβολές του.
7) Για την τεκμηρίωση της αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας του δανειολήπτη και του συνόλου της ακίνητης περιουσίας του, κατά τη χρονική στιγμή υποβολής της αίτησης του ν. 4161/2013 α) για ακίνητα τα οποία περιήλθαν στην κυριότητα του δανειολήπτη από 01-01-2007 προσκομίζονται οι τίτλοι ιδιοκτησίας β) για ακίνητα τα οποία περιήλθαν στην κυριότητα του οφειλέτη προ της 01-01-2007 προσκομίζεται από τον οφειλέτη είτε επικαιροποιημένο ΕΤΑΚ, είτε υπεύθυνη δήλωση του δανειολήπτη συνοδευόμενη από φύλλο υπολογισμού αντικειμενικής αξίας υπογεγραμμένο από συμβολαιογράφο.
8) Φωτοαντίγραφα τίτλων ιδιοκτησίας ακινήτων όπως αυτά περιγράφονται στο τελευταίο Ε9 και οποιοδήποτε επίσημο έγγραφο από το οποίο να προκύπτει η αντικειμενική αξία κάθε ακινήτου.
9) Αντίγραφα φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας.
10) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 2479/1997 για το ύψος των καταθέσεων και των κινητών αξιών του άρθρου 2 παρ. 4 του ν. 4161/2013 και για την πληρότητα και την ορθότητα των στοιχείων που αναφέρονται στον νόμο και υποβάλλονται.
11) Αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα και αντίγραφα αιτήσεων προς άλλους πιστωτές φέροντα υπογραφή του άλλου πιστωτή
12) Φωτοτυπία της επικαιροποιημένης κάρτας ανεργίας από τον ΟΑΕΔ (φέρουσα ημερομηνία ανανέωσης κατά μέγιστο 30 ημέρες πριν την υποβολή της αίτησης).
13) Η πιστοποίηση της αναπηρίας και ο προσδιορισμός του ποσοστού αυτής αποδεικνύεται με Πιστοποιητικό Α΄/βάθμιας ή Β΄/βάθμιας Επιτροπής από οποιαδήποτε δημόσια αρχή (Νομαρχιακές Υγειονομικές Επιτροπές, Υγειονομικές Επιτροπές Ασφαλιστικών Ταμείων, ΚΕ.Π.Α. ΑΣΥΕ), εφόσον το Πιστοποιητικό είναι σε ισχύ»
* Τι κάνει η τράπεζα μόλις λάβει τον φάκελο;
- Οι τράπεζες, μόλις λάβουν την αίτηση πρέπει να απαντήσουν γραπτώς στον πελάτη για την αποδοχή ή μη της αίτησης ενώ δικαιούται να καταγγείλει το πρόγραμμα σε περίπτωση μη τήρησης από τον οφειλέτη των όρων της σύμβασης, σε περίπτωση ψευδούς ή ελλιπούς δηλώσεως, σε περίπτωση μη γνωστοποίησης από τον οφειλέτη εντός μηνός οποιασδήποτε μεταβολής της εισοδηματικής και περιουσιακής του κατάστασης.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΕΡΧΡΕΩΜΕΝΟΥΣ
* Ποιο είναι το πρώτο βήμα αν θέλει κάποιος να υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη;
- Να αναζητήσει από την Τράπεζα αναλυτικές καταστάσεις οφειλών τις οποίες μέσα σε 10 ημέρες θα του χορηγηθούν και θα αναγράφουν και το 10% της τελευταίας μηνιαίας δόσης του κάθε δανείου.
* Πρέπει να γίνει εξωδικαστικός συμβιβασμός;
- Όχι. Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός καταργήθηκε. Μπορεί ο ενδιαφερόμενος να καταθέσει απευθείας την αίτησή του στο Ειρηνοδικείο.
* Αν κάποιος δεν θέλει να πάει στο Ειρηνοδικείο πώς μπορεί να συμβιβαστεί με την τράπεζα;
- Υπάρχει η δυνατότητα της προσφυγής στη διαδικασία της διαμεσολάβησης όπου τα μέρη, δηλαδή ο ενδιαφερόμενος και η τράπεζα, με τη βοήθεια ενός διαπιστευμένου διαμεσολαβητή θα προσπαθήσουν να βρουν λύση έτσι ώστε να μην χρειαστεί να προσφύγουν στο Ειρηνοδικείο.
* Κάποιος χρωστά σε δύο τράπεζες αλλά το δάνειο της μιας εξ αυτών μπορεί να το πληρώνει. Μπορεί να υποβάλει αίτηση στο Ειρηνοδικείο μόνο για την άλλη τράπεζα;
- Όχι στο Δικαστήριο πρέπει να υποβάλει όλες τις οφειλές προς όλες τις τράπεζες.
* Με την κατάθεση της αίτησης σταματάει να πληρώνει δόσεις;
- Όχι, πρέπει να καταβάλλεται το 10% των μηνιαίων δόσεων που έπρεπε να καταβάλλεται σε όλους τους πιστωτές σας.
* Αν κάποιος είναι άνεργος πρέπει να πληρώνει δόση, αφού δεν έχει χρήματα;
- Στην περίπτωση αυτή μπορεί να πληρώνει χαμηλότερη δόση ή ακόμα και μηδενική δόση.
* Όταν καταθέσει αίτηση στο Ειρηνοδικείο μετά τι γίνεται;
- Μέσα σε διάστημα δύο μηνών είτε βρίσκει μία συμβιβαστική λύση με την τράπεζα, είτε αν αυτό δεν επιτευχθεί ο Ειρηνοδίκης αποφασίζει με προσωρινή διαταγή για την προστασία της περιουσίας έως ότου συζητηθεί η αίτηση. Επίσης με την απόφασή του ορίζει και μηνιαίες δόσεις.
* Η υποχρέωση καταβολής δόσεων καταλαμβάνει και όσους έχουν ήδη καταθέσει αίτηση στο Ειρηνοδικείο και περιμένουν να εκδικαστεί η υπόθεσή τους;
- Ναι και αυτοί θα πρέπει να καταβάλουν δόσεις έως ότου εκδικαστεί η υπόθεσή τους.
