Εφάπαξ! Μια λέξη... μαγική, για όσους πλησιάζουν τη στιγμή της συνταξιοδότησης. Το «καλός πολίτης», συνδυάζεται με μια σεβαστή οικονομική απολαβή, ένα «δώρο» που συνήθως προέρχεται από τις τσέπες του ίδιου του εργαζόμενου, από τις εισφορές του οποίου «χτίζεται», χρόνο με το χρόνο, κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου.
Αυτό βεβαίως προϋποθέτει ομαλή οικονομική και εργασιακή ζωή. Δηλαδή, απασχόληση, πλήρης αμοιβή και εισφορές που καταβάλλονται σε ένα οικονομικά υγιές Ταμείο που δύναται να καλύψει τις υποχρεώσεις του. Κάτι βεβαίως που δεν συμβαίνει σήμερα και ειδικά στο Ταμείο των Δημοσίων Υπαλλήλων.
Όπου η καταβολή των εφάπαξ στους νέο-συνταξιούχους καταβάλλεται με καθυστέρηση που μέχρι πρότινος ξεπερνούσε τα δύο χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι –σύμφωνα με στοιχεία προηγουμένων ετών- περίπου 500, από τους 37.000 δημόσιους υπαλλήλους που δικαιούντο εφάπαξ, απεβίωσαν περιμένοντάς το!
Σήμερα ο χρόνος αναμονής για το εφάπαξ «έπεσε» κάτω από τα δύο χρόνια. Σ΄ αυτό συνέβαλε η τονωτική ένεση της τάξης του 1,1 δισ. ευρώ προς το Ταμείο των δημ. υπαλλήλων, από προηγούμενη δόση των δανειστών μας.
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΝΤ της ΑΔΕΔΥ Λάρισας κ. Δημ. Παπαποστόλου, τα Ταμεία απώλεσαν μεγάλο μέρος των αποθεματικών τους λόγω Χρηματιστηρίου και δομημένων ομολόγων, ενώ – σε μικρότερο βαθμό-, αυτά κουρεύτηκαν από το PSI. Η αιμορραγία όμως είναι πλέον ακατάσχετη, λόγω της δραματικής μείωσης των εργαζομένων και της ανατροπής –επί τα χείρω- της σχέσης ενεργών υπαλλήλων και συνταξιούχων. Αν σε όλα αυτά συνυπολογίσει κανείς και την εισφοροδιαφυγή, οι πόροι των Ταμείων (Πρόνοιας, Επικουρικό και Μετοχικό), συρρικνώνονται διαρκώς.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι σύμφωνα με μελέτη του υπ. Οικονομικών, δεκάδες χιλιάδες δημοσίων υπαλλήλων απολάμβαναν πολύ υψηλότερων εφάπαξ από εκείνο που εδικαιούντο με βάση τις εισφορές που είχαν καταβάλει. Τα στοιχεία αναφέρουν ότι με 35 χρόνια δουλειάς, οι εισφορές των υπαλλήλων παρέπεμπαν σε ένα εφάπαξ της τάξης των 39.000 ευρώ. Εντούτοις οι υπάλληλοι αυτοί εισέπρατταν ποσά που ξεπερνούσαν τις 60.000 ευρώ, φτάνοντας και στις 63.000 ευρώ (φυσικά υπήρχαν και περιπτώσεις πολύ υψηλότερων αμοιβών).
Το χειρότερο όλων είναι ότι τέτοια εφάπαξ εισέπραξαν και δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι μπήκαν μετά το 1988 στο Δημόσιο και συνταξιοδοτήθηκαν με πολύ λιγότερα χρόνια υπηρεσίας ή χωρίς να έχουν καταβάλει αντίστοιχες εισφορές!
Πρόσφατα ο υπ. Εργασίας υποσχέθηκε ότι θα ενισχύσει τα Ταμεία με άλλα 600 εκ. ευρώ από την επόμενη δόση. Ακόμη κι έτσι όμως η ροή των εφάπαξ δεν θα βελτιωθεί σημαντικά. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο θα βγαίνουν στη σύνταξη 16.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Τα αποθεματικά των Ταμείων επαρκούν για να στηρίξουν το εφάπαξ 10.000 συνταξιοδοτούμενων ετησίως, το οποίο βεβαίως θα το λάβουν σε βάθος διετίας (τουλάχιστον).
Σήμερα πάντως, σημειώνει ο κ. Παπαποστόλου, θα μπορούσε ο χρόνος αυτός να περιοριστεί κάτω από τα δύο χρόνια, ή ακόμη και σε μερικούς μόνο μήνες, μετά τη χρηματοδότηση του 1,1, δισ. ευρώ. Αυτό όμως δε συμβαίνει διότι δεν υπάρχει το απαραίτητο προσωπικό για να εκδοθούν οι συντάξεις και να καταβληθούν τα εφάπαξ.
* Και μια νομική λεπτομέρεια: Σε περίπτωση θανάτου δικαιούχου εφάπαξ, τότε αυτό καταβάλλεται αυτούσιο στους φυσικούς κληρονόμους του, εκτός εάν με διαθήκη άλλα ορίζει ο κληροδότης. Βεβαίως με την προβλεπόμενη από το νόμο φορολόγηση του ποσού…
Δ. Χατζ.
