Του Γιώργου Νούλη
Η αντίστροφη μέτρηση για την ολοκλήρωση της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων ξεκίνησε… Οι δύο εκ των τριών μηνών της προθεσμίας έχουν παρέλθει και σύμφωνα με εκτιμήσεις των λογιστών Λάρισας μόνον ένας στους πέντε φορολογουμένους έχει υποβάλει μέχρι στιγμής τη δήλωση. Την ίδια στιγμή από τις μέχρι στιγμής δηλώσεις που εκκαθαρίζονται, διαπιστώνεται πως αρκετοί Λαρισαίοι φορολογούμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με πρόσθετους φόρους. Αυτοί που πλήττονται περισσότερο είναι φορολογούμενοι με εισοδήματα από ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερα επαγγέλματα οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν φόρο για εξωπραγματικά τεκμαρτά εισοδήματα που ουδέποτε απέκτησαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και όσοι είχαν ζημιές ή μηδενικά εισοδήματα το 2013 φορολογούνται για ετήσια «καθαρά κέρδη» τουλάχιστον 3.000 ευρώ, καθώς τα εισοδήματά τους προσδιορίζονται με βάση τα ισχύοντα «τσουχτερά» τεκμήρια διαβίωσης ενώ φορολογούνται και με συντελεστή 26%. Η επιβολή του συντελεστή αυτού από το πρώτο μάλιστα ευρώ εισοδήματος, σε συνδυασμό με τη κατάργηση του αφορολόγητου ορίου των 5.000 ευρώ, αλλά και σχεδόν του συνόλου των φοροαπαλλαγών αποτελούν το βασικό «τρίπτυχο» της φετινή επιβάρυνσης ελευθέρων επαγγελματιών και επιτηδευματιών.
Ουσιαστικά το «πακέτο» επιβαρύνσεων, όπως επισημαίνουν λογιστές, πέραν της κατάργησης του αφορολογήτου, προκύπτει λόγω του ότι:
- Επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ συντελεστής φορολόγησης 26%, υπό την προϋπόθεση ότι το εισόδημα δεν υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ. Στην περίπτωση που είναι υψηλότερο, τότε το τμήμα του εισοδήματος μέχρι το ποσό των 50.000 ευρώ φορολογείται με 26%, ενώ το τμήμα του εισοδήματος πάνω από τις 50.000 ευρώ φορολογείται με συντελεστή 33%.
-Καταργήθηκαν όλες οι φοροαπαλλαγές οι οποίες μέχρι σήμερα οδηγούσαν σε μείωση του φόρου, όπως π.χ. τα ενοίκια, ιατρικά έξοδα, στεγαστικά δάνειο, δίδακτρα κ.λπ.
- Καταργήθηκε το μέτρο συλλογής αποδείξεων.
- Διατηρήθηκε η ειδική εισφορά αλληλεγγύης με συντελεστές 1%-4% στα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ ενώ στο ποσό του φόρου υπολογίζεται προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος με συντελεστή 55%.
Στο μεταξύ και ενώ έχει παρέλθει ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα για την υποβολή της δήλωσης η Γ.Γ. Εσόδων δίνει διαρκώς οδηγίες και αναλυτικές για τον τρόπο συμπλήρωσης της φορολογικής δήλωσης, για τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα, τους κρίσιμους κωδικούς αλλά και για το πώς εξοφλείται ο φόρος
διαμηνύοντας σε κάθε ευκαιρία, όπως έκανε ο Θεοχάρης την περασμένη εβδομάδα από τη Λάρισα, πως δεν πρόκειται να δοθεί καμία παράταση…
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΘΕΙ
Κωδικοποιώντας τις οδηγίες αυτές, να επισημάνουμε πως πριν την υποβολή της φορολογικής δήλωσης καλό είναι να γνωρίζουν τα εξής:
* Οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων υποβάλλονται υποχρεωτικά, με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου έως τις 30 Ιουνίου.
* Οι δηλώσεις πρέπει να υποβληθούν ηλεκτρονικά είτε από τους ίδιους τους φορολογούμενους με τους δικούς τους κωδικούς πρόσβασης, είτε από εξουσιοδοτημένο λογιστή - φοροτεχνικό με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης. Σε κάθε περίπτωση η εξουσιοδότηση θα πρέπει να αφορά στη διαχείριση των εντύπων Ε1, Ε2 και Ε3 ανεξάρτητα αν οι υπόχρεοι είναι εγγεγραμμένοι στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του συστήματος TAXISNET. Στην περίπτωση αυτή απαιτούνται υπεύθυνες δηλώσεις του ν. 1599/1986 με το γνήσιο της υπογραφής του φορολογούμενου και της συζύγου του προς τον λογιστή από οποιαδήποτε διοικητική Αρχή ή ΚΕΠ.
* Οι αρχικές εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες δηλώσεις των φυσικών προσώπων, θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου. Οι συμπληρωματικές − τροποποιητικές δηλώσεις θα υποβάλλονται εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου μετά την παρέλευση 60 ημερών από την ημερομηνία έναρξης υποβολής των δηλώσεων. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον οι αρχικές τους δηλώσεις έχουν υποβληθεί ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου.
* Οι δηλώσεις των φορολογουμένων που απεβίωσαν πρέπει να υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα στην Εφορία. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση του τμήματος Μητρώου της ΔΟΥ του αποβιώσαντος πριν από την υποβολή της δήλωσης.
* Υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση είναι όσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν είναι προστατευόμενα μέλη. Δηλαδή όσοι έχουν γεννηθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1994.
* Όσοι είναι άνω των 18 ετών και είναι προστατευόμενα μέλη δεν υποχρεούνται να υποβάλουν φορολογική δήλωση.
* Όλοι οι άνεργοι που είναι πάνω από 18 ετών και δεν είναι προστατευόμενα μέλη υποβάλλουν υποχρεωτικά φορολογική δήλωση, ανεξάρτητα αν εισέπραξαν ή όχι μέσα στο 2013 το επίδομα ανεργίας.
* Αν έγινε αλλαγή διεύθυνσης κατοικίας η διόρθωση μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου από τον ίδιο τον φορολογούμενο.
* Ελεύθεροι επαγγελματίες και όσοι ασκούν ατομικά επιχείρηση και άλλαξαν επαγγελματική έδρα θα πρέπει να περάσουν πρώτα από το Μητρώο της εφορίας για να υποβάλουν δήλωση. Η δήλωση θα πρέπει να γίνει μέσα σε 10 ημέρες από την αλλαγή της διεύθυνσης.
* Οι παντρεμένοι, όσο διαρκεί ο γάμος τους είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους. Στην κοινή δήλωση των συζύγων τα εισοδήματα φορολογούνται ξεχωριστά για κάθε ένα σύζυγο.
* Γυναίκα που δεν είναι παντρεμένη υποβάλλει μόνη της δήλωση. Σε αυτή την περίπτωση τα ποσά που δηλώνονται γράφονται στη στήλη της δήλωσης με την ένδειξη «Υπόχρεου» και όχι στη δεύτερη που έχει την ένδειξη «Της συζύγου».
* Οι σύζυγοι κάνουν χωριστά φορολογική δήλωση στις εξής περιπτώσεις:
- Όταν δεν μένουν μαζί κατά τον χρόνο που υποβάλλεται η δήλωση, επειδή έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση.
- Όταν ο ένας από τους δυο συζύγους βρίσκεται σε κατάσταση πτώχευσης.
- Όταν ο ένας από τους δυο συζύγους είναι σε δικαστική ή νόμιμη απαγόρευση ή τελεί υπό δικαστική αντίληψη.
* Αλλαγές στην οικογενειακή κατάσταση δηλώνονται στο τμήμα Μητρώου της εφορίας. Απαραίτητο είναι να υπάρχουν τα δικαιολογητικά που να πιστοποιούν τις σχετικές μεταβολές (π.χ. διαζύγιο, αντίγραφο αγωγής διαζυγίου ή διατροφή κλπ).
* Η σύζυγος που δεν έχει ΑΦΜ και δεν έχει εισοδήματα δεν μπορεί να περιληφθεί στην ηλεκτρονική φορολογική δήλωση. Στην περίπτωση αυτή η δήλωση δεν είναι κοινή, αλλά αφορά αποκλειστικά το φορολογούμενο σύζυγο. Όμως σε περίπτωση που η σύζυγος έχει κάνει κάποια δαπάνη όπως για παράδειγμα έξοδα ιατρικής περίθαλψης για την οποία μπορεί να υπάρξει φορολογική ελάφρυνση για τον σύζυγο, καλό θα είναι η σύζυγος να αποκτήσει ΑΦΜ για να περιληφθεί στην ηλεκτρονική δήλωση.
* Τα δικαιολογητικά της δήλωσης φυλάσσονται από τον φορολογούμενο και προσκομίζονται στην εφορία μόνο σε περίπτωση ελέγχου.
* Προστατευόμενα είναι τα μέλη που συνοικούν με τον υπόχρεο και εφόσον το ετήσιο πραγματικό, τεκμαρτό ή απαλλασσόμενο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει τα 3.000 ευρώ ή τα 6.000 ευρώ αν παρουσιάζουν αναπηρία 67% και πάνω. Για τους φοιτητές (έως 25 ετών) απαιτείται βεβαίωση της σχολής εσωτερικού ή εξωτερικού. Για τα άγαμα ενήλικα τέκνα που είναι άνεργα (έως 27 ετών), βεβαίωση του ΟΑΕΔ. Για τα στρατευμένα παιδιά βεβαίωση της στρατιωτικής υπηρεσίας.
* Ο φόρος εισοδήματος θα καταβάλλεται σε 3 ίσες μηνιαίες δόσεις. Έως το τέλος Ιουλίου η πρώτη δόση, έως το τέλος Σεπτεμβρίου η δεύτερη και έως το τέλος Νοεμβρίου η τρίτη. Αν ο φόρος καταβληθεί εφάπαξ παρέχεται έκπτωση 1,5%.
* Η έκδοση των Ειδοποιήσεων πληρωμών, γίνεται αυτόματα με την κεντρική εκκαθάριση της Δήλωσης, με την συμπλήρωση όλων των απαραίτητων για την είσπραξη στοιχείων ή ενδείξεων. Η ειδοποίηση επιστροφής ενσωματώνεται εάν από την εκκαθάριση της αρχικής δήλωσης προκύπτει ποσό προς επιστροφή και το ποσό επιστρέφεται μέσω τραπεζών.
* Κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου, πρέπει πρώτα να καταχωρούνται τα έντυπα Ε2 και Ε3, όταν απαιτούνται και κατόπιν η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1). .
* Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1) όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 019−020, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους 3 πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον το 75% των ακαθαρίστων εσόδων.
* Όταν συμπληρώνονται εισοδήματα από Μισθωτές Υπηρεσίες (Πίνακας 4Α), πρέπει να καταχωρούνται οι ΑΦΜ εργοδοτών – ασφαλιστικών φορέων με τα αντίστοιχα ποσά, βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών. Επίσης, όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 507−508, απαιτείται η αναγραφή του ΑΦΜ φορέα/εργοδότη με το αντίστοιχο ποσό. . Επιπλέον για τους κωδικούς 657−658, 659−660 και 781−782, εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται τα συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα ανάλογα με την προέλευσή τους εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί ήδη από την φορολογική διοίκηση. Ο κωδικός 049 συμπληρώνεται μόνο από όσους δηλώνουν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες καθώς και όσους δηλώνουν εισόδημα από ατομική γεωργική επιχείρηση.
* Στις περιπτώσεις που η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων υποβάλλεται χειρόγραφα μέσω ΔΟΥ, συνυποβάλλονται, κατά περίπτωση, τα δικαιολογητικά, από τα οποία αποδεικνύεται η συνδρομή των προϋποθέσεων για τη φορολογική απαλλαγή, έκπτωση ή ελάφρυνση που επικαλείται ο υπόχρεος.
* Τα δικαιολογητικά των δηλώσεων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά, φυλάσσονται για μελλοντικό έλεγχο.
* Για όσους υποβάλλουν πρώτη φορά δήλωση φορολογίας εισοδήματος ηλεκτρονικά, θα τους ζητείται η συμπλήρωση του έτους γέννησης και εφόσον το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι πιστωτικό η επιστροφή του φόρου γίνεται από άτοκο μεταβατικό λογαριασμό με βάση τον ΑΦΜ. Ο τραπεζικός λογαριασμός που θα δηλώνεται από τον φορολογούμενο στο έντυπο της φορολογικής δήλωσης θα πιστώνεται μόνο μια φορά, ενώ ποσά επιστροφής που προκύπτουν από δηλώσεις άλλων φορολογουμένων δεν μεταφέρονται στον ίδιο λογαριασμό αλλά σε άτοκο μεταβατικό λογαριασμό με βάση τον ΑΦΜ.
ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΦΟΡΟΑΠΑΛΛΑΓΩΝ
Τέλος να θυμίσουμε πως από φέτος έχει καταργηθεί για όλα τα φυσικά πρόσωπα το βασικό αφορολόγητο όριο εισοδήματος των 5.000 ευρώ καθώς και τα πρόσθετα αφορολόγητα όρια για τα προστατευόμενα τέκνα, τα οποία ανέρχονταν σε 2.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα τέκνα και σε 3.000 ευρώ για κάθε ένα τέκνο πέραν του δεύτερου. Επίσης για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2013 οι αυτοαπασχολούμενοι, οι αγρότες, οι εισοδηματίες, οι έμποροι, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι δεν θα ισχύσει εφέτος καμία από τις ρυθμίσεις που προέβλεπαν την έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος ποσοστού μέχρι 10% από τις ετήσιες δαπάνες για ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας.
Τα μόνα ποσά δαπανών που αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων θα είναι το 10% της διατροφής που καταβλήθηκε λόγω διαζυγίου και το 10% των δωρεών προς το Δημόσιο και προς ιδιωτικούς φορείς. Παράλληλα, η Εφορία αναγνωρίζει τα έξοδα για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη τα οποία θα εκπίπτουν μεν σε ποσοστό 10% από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υπερβαίνουν το 5% του συνολικού δηλωθέντος ή τεκμαρτού εισοδήματος και μόνο κατά το μέρος που υπερβαίνουν το όριο αυτό.
