Του Γιώργου Νούλη
Οδυνηρές εκπλήξεις με έξτρα φόρους λόγω της κατάργησης των φοροαπαλλαγών και των τροποποιήσεων που επήλθαν με τους τελευταίους νόμους, στον τρόπο φορολόγησης των εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις και από επιχειρηματική δραστηριότητα, επιφυλάσσει φέτος η Εφορία στους φορολογούμενους. Οι φετινές φορολογικές δηλώσεις, η υποβολή των οποίων ξεκινά την ερχόμενη Πέμπτη 20 Μαρτίου και θα διαρκέσει ως τις 30 Ιουνίου, κρύβουν περισσότερους φόρους και απανωτά σοκ, σε μισθωτούς, συνταξιούχους, επιχειρηματίες και αγρότες.
Η κατάργηση των πρόσθετων αφορολογήτων για τα παιδιά, η εξάλειψη των περισσότερων φοροαπαλλαγών για τους τόκους των στεγαστικών δανείων, τα ενοίκια, τα δίδακτρα, τα ασφάλιστρα και τα «τσουχτερά» τεκμήρια διαβίωσης, καθώς στην επιφάνεια των κατοικιών για ιδιοκατοίκηση θα προσμετράται και η έκταση των αυθαίρετων κτισμάτων που νομιμοποιήθηκαν πέρυσι, θα «φουσκώσουν» σημαντικά τον φορολογικό λογαριασμό των εκκαθαριστικών, που θα έχουν ενσωματωμένους τέσσερις διαφορετικούς φόρους, τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, την ειδική εισφορά αλληλεγγύης κατά το τμήμα που δεν παρακρατήθηκε στη διάρκεια του έτους, το τέλος επιτηδεύματος και τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης. Για παράδειγμα φορολογούμενος που κατέβαλε για τόκους στεγαστικού δανείου το 2013 το ποσό των 8.000 ευρώ δεν θα έχει πλέον έκπτωση 800 ευρώ με αποτέλεσμα ο φόρος που θα κληθεί να πληρώσει το 2014 να είναι αυξημένος ισόποσα. Επίσης φορολογούμενος που κατέβαλε πέρυσι 6.000 ευρώ για ενοίκια, άλλα 1.500 ευρώ για ασφάλιστρα και 2.000 ευρώ για δίδακτρα θα χάσει φέτος την έκπτωση από τον φόρο συνολικού ύψους 320 ευρώ και συνεπώς με το εκκαθαριστικό θα καταβάλει υψηλότερο φόρο.
Η φετινή διαδικασία ξεκινά αρκετά νωρίς και δεν πρόκειται να δοθεί καμία παράταση ενώ τα εκκαθαριστικά θα τυπωθούν από τους φορολογούμενους και με την Ταυτότητα Οφειλής θα γίνει εξόφληση του τυχόν χρεωστικού εκκαθαριστικού σε τρεις δόσεις.
Προκειμένου να υπάρχει μια πρώτη και γενική εικόνα και για να την υποβολή τους να σημειώσουμε ορισμένα σημαντικά σημεία:
* Οι δηλώσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή του taxis. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής λόγω αποδεδειγμένης τεχνικής αδυναμίας που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ή εφόσον κρίνεται από τον αρμόδιο προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα επιτρέπεται να υποβληθούν χειρόγραφα στις Εφορίες.
* Εκείνο όμως που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι δεν αναγνωρίζεται κανένα λάθος μετά την υποβολή της δήλωσης, καθώς με την ολοκλήρωση της διαδικασίας ο φόρος θα προκύπτει αυτόματα. Αν η δήλωση είναι λανθασμένη, ο φόρος δεν ακυρώνεται αλλά πληρώνεται. Στη συνέχεια όμως ο φορολογούμενος μπορεί να υποβάλει τροποποιητική ή συμπληρωματική δήλωση. Πάντως οι δηλώσεις αυτές θα υποβάλλονται εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου μετά την παρέλευση τριάντα ημερών από την ημερομηνία έναρξης υποβολής των δηλώσεων.
* Με την υποβολή της δήλωσης εκδίδεται «ταυτότητα πληρωμής», ενώ ο φόρος πληρώνεται μέσα σε συγκεκριμένες προθεσμίες: η πρώτη δόση ως τις 31 Ιουλίου, η δεύτερη δόση ως τις 30 Σεπτεμβρίου και η τρίτη και τελευταία δόση ως τις 30 Νοεμβρίου. Συνεπώς δεν έχει αξία να περιμένει κάποιος την τελευταία μέρα υποβολής των δηλώσεων, καθώς όποτε και να υποβληθεί θα πληρωθεί στις παραπάνω ημερομηνίες.
* Όταν ο φόρος που οφείλεται με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση καταβάλλεται εφάπαξ στην προθεσμία της πρώτης δόσης παρέχεται έκπτωση 1,5%. Τι γίνεται στην περίπτωση που κάποιος δεν πληρώσει ολόκληρο το ποσό αλλά μέρος αυτού; Τότε θα αρχίσουν να τρέχουν τόκοι και προσαυξήσεις. Η συμπλήρωση και υποβολή της εφετινής φορολογικής δήλωσης έχει αρκετά σημεία «SOS», στα οποία αν δεν δοθεί η δέουσα προσοχή οι πρόσθετοι φόροι καραδοκούν. Επίσης οι κλειστοί ημιυπαίθριοι και αυθαίρετοι χώροι που τακτοποιήθηκαν το προηγούμενο έτος θα πρέπει να δηλωθούν και για τον λόγο αυτό θα υπολογιστεί τεκμήριο σε αυξημένα τετραγωνικά του ακινήτου.
* Κατά την υποβολή της δήλωσης πρέπει πρώτα να καταχωρίζονται τα έντυπα Ε2 και Ε3, όταν απαιτούνται και κατόπιν η δήλωση Ε1.
ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΤΥΠΟ Ε2
* Κατά την ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε2, σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες του Υπ. Οικονομικών να έχετε υπόψη σας:
Α) για τη συμπλήρωση της στήλης 4 με τη χρήση του ακινήτου θα γίνεται επιλογή της κατηγορίας του δηλούμενου ακινήτου σύμφωνα με την ακόλουθη κατηγοριοποίηση των ακινήτων, που ισχύει για τη συμπλήρωση του εντύπου Ε9: Κατοικία, Μονοκατοικία, Επαγγελματική Στέγη, Οικόπεδο, Αποθήκη, Θέση Στάθμευσης, Σταθμός Αυτοκινήτων ΔΧ, Βιομηχανικό Κτίριο, Ξενοδοχείο, Νοσηλευτήριο, Εκπαιδευτήριο, Αθλητική Εγκατάσταση, Άλλο Κτίριο (Θέατρο, Κινηματογράφος, Μουσείο κ.λπ.), Αγροτεμάχιο, Άλλη Χρήση. Αντίστοιχη επιλογή θα γίνεται σε περίπτωση χειρόγραφης υποβολής της δήλωσης. Ωστόσο για τη συμπλήρωση των στηλών 13,14,15,16 και 17 αυτού, με το ακαθάριστο εισόδημα των ακινήτων που αναλογεί στον υπόχρεο εφαρμόζεται η κατηγοριοποίηση των ακινήτων α) κατοικία, οικοτροφείο, σχολείο, φροντιστήριο, αίθουσα κινηματογράφου ή θεάτρου, ξενοδοχείο, νοσοκομείο ή κλινική,
β) κατάστημα, γραφείο, αποθήκη, χώρος στάθμευσης, γήπεδο, χώρος τοποθέτησης επιγραφών, βιομηχανοστάσιο, εμπορικό κέντρο και
γ) αγρός/γαία, ανέγερση οικοδομής σε έδαφος του εκμισθωτή κ.λπ..
ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΥΜΑ
* Κατά τη συμπλήρωση της στήλης 18 «Αριθμός Παροχής Ρεύματος» αναγράφεται υποχρεωτικά ο εννιαψήφιος αριθμός παροχής ρεύματος όλων των ακινήτων, εφόσον υπάρχει παροχή, ανεξαρτήτως από τη λειτουργία της ή μη, από την εταιρία που το παρέχει (ΔΕΗ ή οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση), από το είδος του παρεχόμενου ρεύματος (συμβατικό, εργοταξιακό κλπ) και ανεξάρτητα αν από την ίδια παροχή ηλεκτροδοτούνται περισσότερα ακίνητα (γραφεία, καταστήματα, αποθήκες, χώροι στάθμευσης κ.λπ.). Σε περίπτωση που δεν υπάρχει παροχή ρεύματος (μετρητής) ή πρόκειται για αποθήκη ή χώρο στάθμευσης που ηλεκτροδοτείται από την κοινόχρηστη παροχή ρεύματος, η στήλη αυτή συμπληρώνεται με τον αριθμό «999999999».
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΚΩΔΙΚΩΝ
* Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (Ε1):
α. Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 019-020, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους τρεις, πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον το 75% των ακαθαρίστων εσόδων.
β. Όταν συμπληρώνονται εισοδήματα από Μισθωτές Υπηρεσίες (Πίνακας 4Α), πρέπει να καταχωρίζονται οι Α.Φ.Μ. εργοδοτών - ασφαλιστικών φορέων με τα αντίστοιχα ποσά, βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών.
γ. Επίσης, όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 507-508, απαιτείται η αναγραφή του ΑΦΜ φορέα/εργοδότη με το αντίστοιχο ποσό.
δ. Επιπλέον για τους κωδικούς 657-658, 659-660 και 781-782, εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται τα συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα ανάλογα με την προέλευσή τους εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί ήδη από τη Φορολογική Διοίκηση.
ε. Οι κωδικοί 653-654 συμπληρώνονται σε περίπτωση απόκτησης μερισμάτων πλοιοκτητριών εταιριών του ν. 27/1975 τα οποία δεν έχουν εισαχθεί στην Ελλάδα, προκειμένου να συνυπολογιστούν για την επιβολή της εισφοράς αλληλεγγύης (άρθρο 29 ν. 3986/2011).
στ. Ο κωδικός 049 συμπληρώνεται μόνο από όσους δηλώνουν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες καθώς και όσους δηλώνουν εισόδημα από ατομική γεωργική επιχείρηση.
Κατά την υποβολή των αρχικών δηλώσεων οικον. έτους 2014 δεν θα συμπληρώνονται οι κωδικοί 655-656. Οι κωδικοί αυτοί θα συμπληρώνονται μόνο με υποβολή τροποποιητικής δήλωσης στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης.
ΤΟΚΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ
* Στη δήλωση είναι υποχρεωτική η αναγραφή όλων των εισοδημάτων των υπόχρεων ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους, καθώς και των απαλλασσόμενων από το φόρο εισοδημάτων. Για τα αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα αναγράφεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς κατά περίπτωση φόρος. Στις περιπτώσεις κοινών λογαριασμών σε τράπεζες (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) υπάρχει υποχρέωση δήλωσης των ποσών των τόκων καταθέσεων που αναλογούν στους πραγματικούς δικαιούχους οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις. Ο προϊστάμενος της ΔΟΥ έχει, σε κάθε περίπτωση, την διακριτική ευχέρεια να κρίνει διαφορετικά. Πάντως δεν έχει ακόμη ξεκαθαριστεί αν θα αναγραφούν οι τόκοι από το πρώτο ευρώ ή αν τελικά θα ισχύσει το όριο των 250 ευρώ.
ΓΙΑ ΤΑ «ΜΠΛΟΚΑΚΙΑ»
* Στη φετινή δήλωση υπάρχουν ξεχωριστοί κωδικοί για εκείνους που αμείβονται με «μπλοκάκι», ενώ ξεκαθαρίζει το τοπίο αναφορικά με τους νέους που πρέπει να υποβάλλουν δήλωση. Ειδικότερα, όλοι οι νέοι άνω των 18 ετών με ετήσιο εισόδημα (πραγματικό ή τεκμαρτό) άνω των 3.000 ευρώ υποβάλλουν δήλωση, με εξαίρεση τους φοιτητές και τα προστατευόμενα τέκνα. Παράλληλα ζητείται πλέον και ο ΑΜΚΑ γονέων και παππούδων που θεωρούνται προστατευόμενα μέλη.
ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΦΟΡΟΑΠΑΛΛΑΓΩΝ
* Η μεγάλη αλλαγή όμως που έχει γίνει αφορά στην «κατάργηση φοροαπαλλαγών». Στις φετινές δηλώσεις καταργούνται οι κωδικοί για τον αριθμό των ανήλικων τέκνων, το ενοίκιο για την κύρια κατοικία ή για τα παιδιά που σπουδάζουν στο εσωτερικό, τους τόκους στεγαστικών δανείων κύριας κατοικίας, τα ποσά των δανείων, τα φροντιστήρια των παιδιών, τα ασφάλιστρα ζωής, τις δαπάνες αποκατάστασης διατηρητέων, τη δαπάνη αποκατάστασης ακινήτων.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΦΟΡΟΥ
* Για όσους υποβάλλουν πρώτη φορά δήλωση φορολογίας εισοδήματος ηλεκτρονικά, θα τους ζητείται η συμπλήρωση του έτους γέννησης και εφόσον το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι πιστωτικό η επιστροφή του φόρου γίνεται από άτοκο μεταβατικό λογαριασμό με βάση τον ΑΦΜ. Ο τραπεζικός λογαριασμός που θα δηλώνεται από τον φορολογούμενο στο έντυπο της φορολογικής δήλωσης θα πιστώνεται μόνο μία φορά, ενώ ποσά επιστροφής που προκύπτουν από δηλώσεις άλλων φορολογουμένων δεν μεταφέρονται στον ίδιο λογαριασμό αλλά σε άτοκο μεταβατικό λογαριασμό με βάση τον ΑΦΜ.
ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ
Σχετικά με τις αποδείξεις να σημειώσουμε πως πρέπει να αντιστοιχούν στο 25% του δηλωθέντος εισοδήματος για να κερδηθεί η έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ και να μην πληρώσουν πρόσθετους φόρους επί της διαφοράς των λιγότερων αποδείξεων. Όσοι συγκεντρώσουν λιγότερες αποδείξεις θα πληρώσουν πρόστιμο 22% επί της διαφοράς των αποδείξεων που πρέπει να έχουν μαζέψει σύμφωνα με τον νόμο και αυτών που τελικά συγκέντρωσαν. Οι αποδείξεις που μετράνε στην Εφορία για το 2013 αφορούν τα εξής προϊοντα και υπηρεσίες: διατροφή, ένδυση – υπόδηση, επισκευές (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ελαιοχρωματιστές κτλ.), είδη νοικοκυριού (έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές κτλ.), σέρβις αυτοκινήτου, καύσιμα, ταξί, εστιατόρια – καφέ – ξενοδοχεία, αναψυχή, δικηγορικές υπηρεσίες, βρεφονηπιακοί σταθμοί, κομμωτήρια, κοσμήματα, ρολόγια, δίδακτρα φροντιστηρίων, αποδείξεις από χώρες της ΕΕ. Η Εφορία δεν δέχεται αποδείξεις από κοινόχρηστα, ενοίκια κατοικίας, ασφάλιστρα ζωής, υγείας κτλ., αγορά πετρελαίου θέρμανσης και φυσικού αερίου, ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, κινητή και σταθερή τηλεφωνία, μεταφορές με πλοία, αεροπλάνα, ΚΤΕΛ, μέσα μαζικής μεταφοράς, διόδια, αγορά αυτοκινήτων, ακινήτων, μοτοσικλετών, και συνδρομητική τηλεόραση.
