Του Γιώργου Νούλη
Σοβαρές απορίες και αναπάντητα ερωτήματα για τη σκοπιμότητα των προθέσεων του υπ. Οικονομικών, προκαλεί η επικείμενη κατάργηση της Οικονομικής Επιθεώρησης και κατ΄ επέκταση και της αντίστοιχης Περιφέρειας Θεσσαλίας. Σε μια εποχή που καθίσταται αναγκαία και επιβεβλημένη η ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους, την ώρα που πληθαίνουν οι αποκαλύψεις κρουσμάτων παράνομων συναλλαγών και διαφθοράς στη χώρα, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΙΚ, στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης της δομής των υπηρεσιών του, δρομολογεί την κατάργηση της ανώτατης ελεγκτικής Αρχής του Δημοσίου.
Η διαφαινόμενη ως βεβαία κατάργηση και των Οικονομικών Επιθεωρήσεων που εδρεύουν στις διοικητικές περιφέρειες της χώρας, επιλογή αντίθετη με τη συνταγματική επιταγή της διοικητικής αποκέντρωσης, προκαλεί αντιδράσεις και αφήνει υπόνοιες και υπονοούμενα μιας και διαπιστώνεται πως η κατάργησή της θα γίνει σε μια περίοδο που εκκρεμούν πολλές σοβαρές έρευνες για φαινόμενα κακοδιαχείρισης σε δημόσιους οργανισμούς και ΟΤΑ.
Γιατί άραγε κανείς να αμφιβάλλει πως, μετά τις αλλαγές που επήλθαν στον ελεγκτικό προσανατολισμό του ΣΔΟΕ και την αποδυνάμωση των Εφοριών, ένας ενδεχόμενος ακρωτηριασμός των περιφερειακών υπηρεσιών της Οικονομικής Επιθεώρησης, της μοναδικής υπηρεσίας ελέγχου διασπάθισης δημοσίου χρήματος, δεν θα αποθρασυνθεί ακόμη περισσότερο η διαφθορά στον δημόσιο τομέα; Άλλωστε θα πρέπει να σημειώσουμε πως η Οικονομική Επιθεώρηση και δη της Θεσσαλίας δεν είναι ανενεργό σώμα. Έχει έργο και μάλιστα σημαντικό στον τομέα της καταπολέμησης της διαφθοράς. Υποθέσεις, όπως αυτής της εξαπάτησης του ελληνικού δημοσίου από ιερείς της περιοχής Φαρσάλων και άλλες παρόμοιες, αποκαλύφθηκαν από επιθεωρητές της Θεσσαλίας. Τα ερωτήματα μάλιστα γίνονται ακόμη περισσότερα από τη στιγμή που υπάρχουν σε εκκρεμότητα πολλές σοβαρές έρευνες για ανάλογα φαινόμενα κακοδιαχείρισης σε δημόσιους οργανισμούς, ΟΤΑ και κληροδοτήματα της περιφέρειάς μας. Σε μια τέτοια χρονική στιγμή οι Οικονομικοί Επιθεωρητές Θεσσαλίας έλαβαν εντολή να περαιώσουν άρον – άρον όλες τις υποθέσεις, τις Ένορκες Διοικητικές Εξετάσεις (ΕΔΕ) και τις έρευνες, μέχρι τον προσεχή Ιούνιο. Και μιλάμε για δεκάδες υποθέσεις διαφθοράς και διασπάθισης δημοσίου χρήματος, που θέλουν χρόνο να περατωθούν (σκεφτείτε ότι για έναν έλεγχο «πόθεν έσχες» απαιτείται διάστημα ενός έτους) και που όταν ολοκληρωθούν, θα προκαλέσουν αναταράξεις στην τοπική κοινωνία...
ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Αξίζει επίσης να επισημανθεί πως οι πληροφορίες ότι η κυβέρνηση δρομολογεί την κατάργηση της Οικονομικής Επιθεώρησης και την αντικατάστασή της με δύο οργανικές μονάδες επιπέδου Διεύθυνσης, την υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων και την υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου, έχουν κινητοποιήσει την Πανελλήνιο Σύλλογο των Οικ. Επιθεωρητών, ενώ αίσθηση έκανε προσφάτως το δριμύ κατηγορώ που εκτόξευσε, ο εισαγγελέας Διαφθοράς Θεσσαλονίκης κ. Αργ. Δημόπουλος κατά των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, τους οποίους εγκάλεσε για απόπειρα συγκάλυψης οικονομικών σκανδάλων και εξυπηρέτησης αλλότριων, προς το Δημόσιο, συμφερόντων.
«Η επικείμενη ολική κατάργηση της Οικονομικής Επιθεώρησης, ως ενιαίας Ελεγκτικής Αρχής, τονίζεται στη σχετική επιστολή του εισαγγελέα που δημοσίευσε προ ημερών η «Ελευθεροτυπία» θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της φορολογικής παραβατικότητας, την επιδείνωση της διαφθοράς στις εποπτευόμενες, από τους Οικονομικούς Επιθεωρητές, υπηρεσίες και εν τέλει οι συνέπειες θα είναι αρνητικές τόσο για τα φορολογικά έσοδα όσο και για την υποβοήθηση του έργου της Δικαιοσύνης. Αυτοί που εισηγούνται καταργήσεις θεσμών, που επί χρόνια λειτούργησαν με στόχο την πάταξη της φοροδιαφυγής, της κακοδιαχείρισης δημόσιων οργανισμών και την καταπολέμηση της διαφθοράς, προφανώς δεν γνωρίζουν τις καταστάσεις, γιατί τέτοιου είδους ενέργειες εξυπηρετούν αλλότρια, προς το Δημόσιο, συμφέροντα και δυναμιτίζουν την οικονομική και κοινωνική συνοχή της κοινωνίας. Εφόσον οι σκοποί για τους οποίους δημιουργήθηκε ένας θεσμός, όπως είναι η Οικονομική Επιθεώρηση, εξακολουθούν να υφίστανται και μάλιστα σήμερα η ανάγκη για επίτευξη των σκοπών είναι πιο επιτακτική από άλλοτε, είναι παράλογη και ως σκέψη η ενδεχόμενη κατάργησή της. Αντιθέτως, θα πρέπει να ισχυροποιηθεί με καλύτερη οργάνωση και όσο το δυνατόν με την καταλληλότερη και πιο αντικειμενική στελέχωση, προκειμένου να αξιοποιηθεί το ανθρώπινο δυναμικό για αποδοτικότερη εργασία, με καλύτερα αποτελέσματα. Σε τελική ανάλυση, η Οικονομική Επιθεώρηση δεν χρήζει κατάργησης, αλλά απαιτείται ενίσχυση του θεσμού και των αρμοδιοτήτων των Οικονομικών Επιθεωρητών και προτείνουμε να διατηρηθεί ο κλάδος ενιαίος και οι οικονομικοί επιθεωρητές να διατηρήσουν την ταυτότητά τους, έτσι ώστε να έχουν διακριτό ρόλο από τους ελεγχόμενους και να συνεχίσουν να υπάγονται στον υπουργό Οικονομικών, ως ενιαία Ανώτατη Ελεγκτική Αρχή του».
ΑΝΤΙΔΡΑ Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Ανάλογη θέση παίρνει και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Οικονομικών Επιθεωρητών του ΥΠΟΙΚ, ο οποίος σε υπομνήματα που έστειλε σε βουλευτές και φορείς επισημαίνει μεταξύ άλλων πως η διαφαινόμενη κατάργηση των Οικονομικών Επιθεωρήσεων θα δημιουργήσει αρνητικές επιπτώσεις σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος καθώς:
- Θα καταργηθεί ο άμεσος και αιφνιδιαστικός έλεγχος των περιφερειακών υπηρεσιών του Υπ. Οικονομικών και των λοιπών φορέων του.
- Θα αυξηθούν τα κρούσματα των παράνομων συναλλαγών και διαφθοράς αλλά και τα φαινόμενα αυθαιρεσίας σε βάρος των πολιτών.
- Θα προκύψει τεράστια οικονομική δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού σε αντίθεση με το κόστος λειτουργίας των Περιφερειακών δομών το οποίο είναι ιδιαίτερα χαμηλό.
- Ένα μεγάλο μέρος του υπηρεσιακού χρόνου απασχόλησης των Επιθεωρητών θα αναλώνεται σε συχνές μετακινήσεις ανά την περιφέρεια, με συνέπεια να καθυστερούν τα αποτελέσματα των ελέγχων ενώ η κατάργηση των περιφερειακών υπηρεσιών θα οδηγήσει στην αναγκαστική παραίτηση ή θα θέσει εκτός υπηρεσίας έμπειρα και ικανά στελέχη της Οικονομικής Επιθεώρησης».
«Οι Οικονομικοί Επιθεωρητές, τονίζεται στο υπόμνημα, συμφωνούν με κάθε θετική προσπάθεια αύξησης της υπηρεσιακής αποτελεσματικότητας και αγωνίζονται χρόνια τώρα για τη θεσμική αναδιοργάνωση
και για τον εκσυγχρονισμό της. Θεωρούμε ότι σήμερα είναι η μοναδική ευκαιρία να επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος στόχος μας...».
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ
Ενημερωτικά πάντως να σημειώσουμε πως η Οικονομική Επιθεώρηση είναι ο παλαιότερος ελεγκτικός θεσμός της Δημόσιας Διοίκησης και ειδικότερα στο χώρο ευθύνης του ΥΠΟΙΚ καθώς ιδρύθηκε το 1859. Υπάγεται απευθείας στον υπουργό Οικονομικών και οι επιθεωρητές αποτελούν ιδιαίτερο κλάδο προσωπικού που έχουν ως υπηρεσιακό στόχο να περιορίσουν τη φοροδιαφυγή και την παραοικονομία, να ενισχύσουν τη φορολογική συμμόρφωση, να εξαλείψουν τη διαφθορά και να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών του ΥΠΟΙΚ. Έργο τους είναι η παρακολούθηση, η εποπτεία και ο έλεγχος του εισπρακτικού , ελεγκτικού και διαχειριστικού έργου των υπηρεσιών του Υπ. Οικονομικών, του Δημοσίου Τομέα, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ, των ΔΕΚΟ και των ΝΠΙΔ ή άλλων οργανισμών που επιχορηγούνται με οποιοδήποτε τρόπο από τον κρατικό προϋπολογισμό, από ΝΠΔΔ, από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή άλλους Διεθνείς Οργανισμούς. Ανά την επικράτεια υπάρχουν 7 Οικονομικές Επιθεωρήσεις, η μία εκ των οποίων είναι της Θεσσαλίας και έχει έδρα στη Λάρισα. Την Επιθεώρηση Θεσσαλίας τη στελεχώνουν σήμερα μόνο 6 επιθεωρητές, που αποτελούν την «αφρόκρεμα» του στελεχιακού δυναμικού των ελεγκτικών υπηρεσιών του ΥΠΟΙΚ, με δικαιώματα και καθήκοντα ανακριτικών υπαλλήλων. Είναι ενδεικτικό πως για την εκτέλεση του έργου τους δεν υπόκεινται σε περιορισμούς περί φορολογικού, χρηματιστηριακού και επιχειρηματικού απορρήτου. Ως εκ τούτου διαχειρίζονται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, που αφορούν ελεγχόμενους υπαλλήλους και φορείς.
Δικαίως λοιπόν πολλοί αναρωτιούνται με νόημα και αρκετά υπονοούμενα για την πραγματικά περίεργη επιλογή του Υπ. Οικονομικών. Καθότι η χώρα, στη δεινή κατάσταση που βρίσκεται, δεν έχει ανάγκη από διάλυση, αλλά από ενίσχυση των θεσμών που συνεισφέρουν στην οικονομική εξυγίανσή της...