Του Γιώργου Νούλη
Σε ηλεκτρονικό φακέλωμα με στοιχεία τραπεζικών συναλλαγών και τις δαπάνες διαβίωσης που πραγματοποίησαν το 2013 όλοι οι φορολογούμενοι, προχωρά η Εφορία. Με απόφαση του Χ. Θεοχάρη τράπεζες, επενδυτικές και ασφαλιστικές εταιρείες, ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα, πανεπιστήμια, κολλέγια, ιδιωτικές σχολές, εταιρείες τηλεφωνίας, ηλεκτρισμού και ύδρευσης θα πρέπει να αποστείλουν λεπτομερή στοιχεία για τους πελάτες τους, με πλήρη καταγραφή των δαπανών που πραγματοποίησαν. Οι καταληκτικές ημερομηνίες για την αποστολή των καταστάσεων είναι η 28η Φεβρουαρίου, η 31η Μαρτίου και η 30η Απριλίου ανάλογα με το είδος της δαπάνης…
Ειδικότερα με την εγκύκλιο ΠΟΛ 1033/2014, που δημοσιοποίησε χθες το Υπ. Οικονομικών τίθεται ουσιαστικά σε εφαρμογή ο «μεγάλος φορολογικός αδελφός» των εισοδημάτων όλων των φυσικών και νομικών προσώπων και γίνεται το αποφασιστικότερο βήμα για την κατάρτιση του «ηλεκτρονικού περιουσιολογίου». Το νέο περιουσιολόγιο εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμο φέτος ώστε να καταστεί δυνατός ο ηλεκτρονικός έλεγχος του «πόθεν έσχες» της ακίνητης και κινητής περιουσίας όλων ανεξαιρέτως των φορολογουμένων
Δίνοντας μια εικόνα για το τι σχεδιάζει το Υπ. Οικονομικών, η πρόεδρος των Εφοριακών Λάρισας κ. Ελένη Μητρουλιά, εξήγησε πως «με τα στοιχεία που θα λάβει από τράπεζες, από ΔΕΚΟ και από όλες τις επιχειρήσεις με τις οποίες συναλλάσσεται ο πολίτης, η Εφορία θα έχει στη διάθεσή της έναν ατομικό ηλεκτρονικό φάκελο για κάθε φορολογούμενο. Στο φάκελο αυτό θα περνά τα πλήρη στοιχεία για όλα τα εισοδήματα, ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία (κατοικίες, οικόπεδα, αγροτεμάχια, αυτοκίνητα), δάνεια, καταθέσεις, πιστωτικές κάρτες, μετοχές, ομόλογα, νοσήλια, δίδακτρα ακόμα και τις δαπάνες για φως, νερό, τηλέφωνο» . Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και τα αποτελέσματα διαγνωστικών εξετάσεων, τον τύπο της ασθένειας και το είδος της χειρουργικής επέμβασης θα γνωρίζει η Eφορία…
Ο «Μεγάλος Αδελφός» που έχει αρχίσει ήδη να δημιουργείται από το περασμένο καλοκαίρι, θα διευκολύνει καταλυτικά τις διασταυρώσεις στοιχείων από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, καθώς με το πάτημα ενός κουμπιού θα μπορεί να φανεί αν ο φορολογούμενος δηλώνει εισόδημα που υπολείπεται από το άθροισμα των δαπανών του για δόσεις στις τράπεζες, δίδακτρα, γιατρούς, λογαριασμούς και λοιπές καταναλωτικές δαπάνες.
Από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ το εν λόγω μέτρο, τότε οι φορολογούμενοι δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν ένα «θεωρητικό» εισόδημα το οποίο θα προκύπτει επειδή έχουν στην κατοχή τους ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο ή ένα σκάφος αναψυχής.
«Η εφορία, με βάση τα νέα δεδομένα που θα δημιουργηθούν, τονίζει η κ. Μητρουλιά, θα παρακολουθεί τις πραγματικές συναλλαγές και με βάση αυτές θα φορολογεί τους υπόχρεους.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι η εφορία θα καταγράφει -μέσω των έμμεσων τεχνικών ελέγχου- αν υπάρχουν αδικαιολόγητες καταθέσεις στον τραπεζικό λογαριασμό ενός φορολογουμένου, αν πραγματοποιούνται πολύ μεγάλες δαπάνες και αν οι δαπάνες αυτές δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που εμφανίζονται στη φορολογική δήλωση. Πρόκειται για μια εκ βάθρων αλλαγή του ισχύοντος καθεστώτος, καθώς η εφορία θα φορολογεί πλέον με βάση πραγματικά γεγονότα (δαπάνη, κατάθεση) και βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης.
ΠΩΣ ΘΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ «ΠΕΡΙΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ»
Κάθε χρόνο, μέσα από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και τις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης που θα υποβάλουν σε ηλεκτρονική μορφή οι φορολογούμενοι θα καταγράφονται όλες οι πληροφορίες για τα εισοδήματα, τα έσοδα, την κινητή και ακίνητη περιουσία, τις αποταμιεύσεις και τις δαπάνες διαβίωσής τους. Έτσι, θα είναι πλέον εύκολο στις φορολογικές αρχές να παρακολουθούν διαχρονικά τόσο την εξέλιξη των εισοδημάτων όσο και τις μεταβολές του επιπέδου διαβίωσης και της περιουσιακής κατάστασης των φορολογουμένων. Όπου διαπιστώνουν περιπτώσεις απόκτησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας ή καταθέσεων μεγάλου ύψους κεφαλαίων ή υπέρμετρα αυξημένων δαπανών διαβίωσης, που δεν δικαιολογούνται από τα δηλούμενα έσοδα και εισοδήματα, θα επεμβαίνουν επιβάλλοντας πρόσθετους φόρους και πρόστιμα. Ειδικότερα, όσοι φορολογούμενοι εμφανίζουν μεγάλες αναντιστοιχίες ανάμεσα στα εισοδήματα που συμπεριέλαβαν στις φορολογικές δηλώσεις τους και στα ποσά που δαπάνησαν για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, για αποταμιεύσεις και κατανάλωση, θα ελέγχονται για να εξακριβωθεί η προέλευση των χρημάτων που διέθεσαν.
ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΣΤΕΛΝΟΝΤΑΙ
Συνεπώς οι τράπεζες, θα πρέπει να στείλουν στις προκαθορισμένες ημερομηνίες πέραν των στοιχείων που αφορούν κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών, δάνεια, επιταγές, πληρωμές με κάρτες, εμβάσματα θα πρέπει να αποστείλουν καταστάσεις για όλες τις συναλλαγές ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρήσεων που βρίσκονται στη ζώνη υψηλού κινδύνου για φοροδιαφυγή. Επίσης θα πρέπει να στείλουν καταθέσεις και repos, συναλλαγές με χρήση καρτών πληρωμών (πιστωτικών ή και χρεωστικών) συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών ανάληψης σε ελληνικά Α.Τ.Μ.
Οι ασφαλιστικές εταιρίες καλούνται να προσκομίσουν στοιχεία για τα συμβόλαια των πελατών τους, ενώ τα ιδιωτικά θεραπευτήρια τις εισπράξεις που είχαν. Ιδιωτικά σχολεία και εταιρίεες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας επίσης καλούνται να δώσουν στοιχεία. Από τη λίστα δεν λείπουν οι εταιρείες κοινής ωφέλειας καθώς θα σταλθούν στοιχεία για λογαριασμούς ΔΕΗ και νερού. Όπως σημειώνεται, η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του υπουργείου Οικονομικών θα διατηρεί τα ως άνω στοιχεία για χρονικό διάστημα έξι ετών.
Με όλα τα παραπάνω καταλήγει η κ. Μητρουλιά θα καταστεί άμεσος και αποτελεσματικός ο έλεγχος της προέλευσης (του «πόθεν έσχες») όλων των κεφαλαίων που διακινούν οι φορολογούμενοι, είτε αυτά δαπανώνται για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, είτε αποταμιεύονται είτε καταναλώνονται. Σε περίπτωση που τα νομίμως κτηθέντα εισοδήματα δεν επαρκούν για να καλύψουν το άθροισμα δαπανηθέντων και αποταμιευθέντων κεφαλαίων, η δε ακάλυπτη διαφορά δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από το φορολογούμενο, θα επιβάλλεται φόρος και στο ακάλυπτο ποσό των δαπανών και των αποταμιεύσεων, το οποίο θα θεωρείται αδήλωτο εισόδημα. Στην περίπτωση αυτή, ο φορολογούμενος θα επιβαρύνεται επιπλέον με πρόστιμα και προσαυξήσεις.