Του Γιώργου Νούλη
Η λέξη αλαλούμ είναι μικρή να αποδώσει το νόημα για ό,τι συμβαίνει με το νέο φορολογικό καθεστώς των αγροτών... Τη στιγμή που η προθεσμία για την μετάταξη των νέων επιτηδευματιών στο καθεστώς ΦΠΑ και των απαραίτητων μεταβολών στα μητρώα των εφοριών έχει παρέλθει, την ώρα που οι προβληματισμοί και οι απορίες για τον τρόπο φορολόγησης και την τήρηση βιβλίων από αγρότες πληθαίνουν, η ηγεσία του υπ. οικονομικών αρκείται να διαμηνύει πως θα δοθεί παράταση...
Όταν εδώ και μήνες είχε αποφασιστεί πως η Εφορία θα αντιμετωπίζει από 1/1/ 2014 τους χιλιάδες κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, δηλαδή γεωργούς, κτηνοτρόφους, πτηνοτρόφους και ψαράδες, ως «επιχειρηματίες» και την ύστατη κυριολεκτικά στιγμή, την τελευταία ημέρα του 2013, ανακοινώνεται το ποιοι εντάσσονται στην υποχρέωση τήρησης βιβλίων εσόδων - εξόδων, οι έννοιες σχεδιάζω, προγραμματίζω, καθορίζω, καθοδηγώ. χάνουν τη σημασία τους στην ελληνική πραγματικότητα.
Προς το παρόν πέραν του ότι οι αγρότες θα αντιμετωπίζονται ως έμποροι, ουδείς μπορεί να δώσει υπεύθυνες απαντήσεις, σε σοβαρά θέματα που ανακύπτουν. Χθες επρόκειτο να εκδοθεί η εγκύκλιος για την καινούργια προθεσμία ένταξης στο νέο καθεστώς. Τελικά αυτή θα εκδοθεί σήμερα και θα δίνει παράταση μέχρι την 20η Φεβρουαρίου. Ως προς τα άλλα, υπάρχει άγνοια.
ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΙ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ
* Ενδεικτικά, κανείς δεν ξέρει αν οι συνταξιούχοι αγρότες πρέπει να τηρούν βιβλία. Το λογικό είναι να τηρούν, αλλά στην περίπτωση αυτή, θα κινδυνεύουν να χαθούν συντάξεις. Αναμένεται διευκρινιστική εγκύκλιος...
* Οι αγρότες δεν έχουν χωράφια, σε ένα μόνο δήμο. Μπορεί να έχουν και σε άλλο νομό. Αυτά θα θεωρούνται «υποκαταστήματα» και θα φορολογούνται αναλόγως; Κανείς δε ξέρει, αναμένονται διευκρινίσεις...
Από 1/1/2014 οι συνδεδεμένες με την παραγωγή επιδοτήσεις θα συμπεριλαμβάνονται στη φορολογητέα ύλη και θα φορολογούνται. Οι μη συνδεδεμένες; Αναμένονται διευκρινίσεις...
* Ποια είναι η έδρα των ψαράδων; Η βάρκα τους;
* Τι θα γίνει με τους δημόσιους υπαλλήλους που αποκτούν αγροτικό εισόδημα. Σύμφωνα με το νόμο υποχρεούνται να τηρούν βιβλία εσόδων-εξόδων. Δεν είναι όμως ασυμβίβαστο με την ιδιότητά τους;
* Πως θα γίνεται η απογραφή παγίων σε κτηνοτροφικές μονάδες, τι θα γίνει με τους τόκους παλαιών αγροτικών δανείων; Θα αναγνωρίζονται ακόμη και αν χρησιμοποιήθηκαν πέραν των αναγκών παραγωγής; Αυτές είναι μόνο από τις ελάχιστες απορίες που γεννούν οι νέες πρωτόγνωρες για τους αγρότες φορολογικές υποχρεώσεις. Για όλες προς το παρόν η απάντηση είναι, θα υπάρξουν ερμηνευτικού εγκύκλιοι!
Και τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής; Το πώς θα φορολογηθούν το 2013 και πως ενδεχομένως θα φορολογηθούν το 2014.
ΠΩΣ ΘΑ ΦΟΡΟΛΟΓΗΘΟΥΝ ΤΟ 2013
Για τα εισοδήματα του 2013 οι αγρότες θα φορολογηθούν αυτοτελώς με τη φορολογική κλίμακα που ισχύει για τους μισθωτούς και συνταξιούχους, η οποία ορίζει τρεις συντελεστές φορολόγησης ανάλογα με το ύψος των δηλωθέντων εισοδημάτων. Όπως ακριβώς ισχύει και για τους υπόλοιπους μισθωτούς, καταργείται το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ και καθιερώνεται έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ για εισοδήματα ως 21.000 ευρώ. Επιπλέον, όσοι έχουν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν και με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης που υπολογίζεται με συντελεστές 1% - 4%.
ΠΩΣ ΘΑ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΦΕΤΟΣ
Από φέτος καταργείται ο τεκμαρτός προσδιορισμός του γεωργικού εισοδήματος με βάση τις ελάχιστες αντικειμενικές τιμές ανά είδος προϊόντος και ζώου που προσδιόριζε κάθε χρόνο το υπουργείο Οικονομικών. Από 1/1/2014 δεν υπάρχει εισόδημα από γεωργικές επιχειρήσεις αλλά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Πλέον αγρότες, κτηνοτρόφοι και αλιείς θα θεωρείται ότι αποκτούν κέρδη από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και θα εξομοιώνονται με τους επιτηδευματίες. Έτσι, το φορολογητέο εισόδημά τους θα προσδιορίζεται με λογιστικό τρόπο με βάση τα τιμολόγια αγοράς και πώλησης και τις κοινοτικές αποζημιώσεις και ενισχύσεις. Το καθαρό γεωργικό εισόδημα του 2014 που θα δηλωθεί το 2015 θα φορολογηθεί ολόκληρο με συντελεστή 13%, καθώς καταργείται το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ που ισχύει σήμερα με βάση την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των φυσικών προσώπων, ενώ σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος οι αγρότες θα προκαταβάλλουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και φόρο 55% για το επόμενο έτος.
Επίσης, είναι γνωστό πως από 1.1.2014 απαλλάσσονται, από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων ν οι αγρότες που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.οι οποίοι πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, από την πώληση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών, ακαθάριστα έσοδα, κατώτερα των 10.000 ευρώ και έλαβαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης κατώτερα των 5.000. Σε περίπτωση μη πλήρωσης ενός εκ των ανωτέρω κριτηρίων, εφαρμόζονται πλήρως οι διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. και οι εν λόγω αγρότες εντάσσονται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.
Στην περίπτωση που μέχρι το τέλος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου δεν προκύπτει το ύψος των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της προπροηγούμενης διαχειριστικής περιόδου. Οι αγρότες που πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια της απαλλαγής από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, μπορούν να επιλέξουν την ένταξη τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων, έχοντας όλες τις υποχρεώσεις της κατηγορίας αυτής. Στην περίπτωση αυτή, για την εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων, θα λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα των βιβλίων αυτών. Ειδικά, όσον αφορά στο ΦΠΑ, η επιλογή τήρησης βιβλίων σημαίνει υπαγωγή για μια πενταετία τουλάχιστον της αγροτικής εκμετάλλευσης στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ (πωλήσεις με ΦΠΑ, υποβολή δηλώσεων, δικαίωμα έκπτωσης κ.λπ.) και απώλεια του δικαιώματος επιστροφής ΦΠΑ με τον κατ' αποκοπή συντελεστή».
Εξάλλου αν δεν αλλάξει κάτι, οι αγροτικές ενισχύσεις, επιδοτήσεις ή αποζημιώσεις κλπ. επί της παραγωγής δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό των τεκμηρίων.
Το σημαντικότερο βέβαια είναι πως με τις νέες ρυθμίσεις πέραν του ότι οι περισσότεροι αγρότες θα αναγκασθούν να καταφύγουν σε λογιστές για την ορθή τήρηση των στοιχείων στα φορολογικά τους βιβλία, θα πληρώσουν για πρώτη φορά φόρο ή σημαντικά αυξημένους φόρους σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια...
