Η ανεργία υποχωρεί, αλλά όχι για όλους

* Σε ποιες κοινωνικές και επαγγελματικές κατηγορίες παρατηρούνται υψηλά ποσοστά

ΑΘΗΝΑ

Στην αγορά εργασίας παρατηρείται ικανοποίηση λόγω της μείωσης της ανεργίας κάτω από το 10%. Ωστόσο, ορισμένα ποιοτικά στοιχεία προκαλούν ανησυχία στην κυβέρνηση και την αγορά, καθώς ορισμένες κοινωνικές ομάδες συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα, διατηρώντας ανισότητες.

Νέοι, γυναίκες και άτομα με χαμηλή εξειδίκευση πλήττονται από υψηλά ποσοστά ανεργίας, ενώ οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης καταγράφουν επίσης ανησυχητικά επίπεδα. Αντίθετα, με την ανεργία στο 10%, πολλές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν το απαραίτητο προσωπικό.
Το 2024 θεωρείται θετική χρονιά για την απασχόληση, καθώς δημιουργήθηκαν 339.208 νέες θέσεις εργασίας το πρώτο εξάμηνο, αριθμός ρεκόρ από την αρχή των καταγραφών. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, η ανεργία φαίνεται να σταθεροποιείται κάτω από το 10%, με ποσοστό 9,5% τον προηγούμενο Αύγουστο.
Ωστόσο, η αποκλιμάκωση είναι αργή, καθώς βρισκόμαστε σε έναν «σκληρό πυρήνα» της αγοράς, και πολλά αρνητικά ποιοτικά χαρακτηριστικά παραμένουν σταθερά και ανησυχητικά.
Η έμφυλη ανισότητα στην εργασία εξακολουθεί να είναι εμφανής, με την ανεργία των νέων να είναι διπλάσια του μέσου όρου. Σε όρους φύλου, οι άνδρες παρουσιάζουν ποσοστό ανεργίας 7,7%, ενώ οι γυναίκες φτάνουν το 11,6%. Επίσης, οι γυναίκες στην Ελλάδα αμείβονται 16,5% λιγότερο από τους άνδρες για ίση εργασία, ενώ το μέσο μισθολογικό χάσμα στην ΕΕ ανέρχεται στο 13%. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ανεργία στους νέους (15–24 ετών) παραμένει στο 19,4%, ποσοστό υπερδιπλάσιο από τον γενικό μέσο όρο. Η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, επισημαίνει την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές ώστε να μειωθεί η ανεργία και να δημιουργηθούν «νέες, ποιοτικές, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας» για τη βελτίωση της συνολικής κατάστασης της αγοράς.
Η Ελλάδα κατέχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ και κατατάσσεται δεύτερη στην ανεργία των νέων, πίσω από την Ισπανία. Εντυπωσιακή είναι η αύξηση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης, που καλύπτουν σχεδόν το 50% των νέων προσλήψεων. Το 2023, καταγράφηκαν 3.214.205 νέες προσλήψεις, εκ των οποίων οι 1.651.220 ήταν πλήρους απασχόλησης και οι 1.562.985 αφορούσαν ευέλικτες μορφές απασχόλησης.
Ωστόσο, παραμένει το «παράδοξο» της ανεύρεσης προσωπικού, καθώς πολλές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενους, παρά την υψηλή ανεργία. Ειδικοί της αγοράς επισημαίνουν ότι οι χαμηλοί μισθοί, η έλλειψη απαιτούμενων δεξιοτήτων και η μαύρη εργασία συμβάλλουν στην απόκλιση της προσφοράς από τη ζήτηση. Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού εκτιμάται ότι ξεπερνούν τις 400.000 άτομα, ενώ οι άνεργοι αναμένονται να φτάσουν τους 444.402 τον Ιανουάριο του 2024.
Οι ελλείψεις επικεντρώνονται κυρίως στον τομέα του τουρισμού και της εστίασης, με περίπου 80.000 εργαζόμενους να λείπουν, ενώ 12.000 θέσεις στην κατασκευή παραμένουν κενές. Στη βιομηχανία, οι ελλείψεις ανέρχονται σε 18.000 θέσεις.
Οκτώ στους δέκα εργοδότες δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανεύρεση κατάλληλου προσωπικού, με το ποσοστό να φτάνει το 87% για μεγάλες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με έρευνα του Manpower Group, το 82% των εργοδοτών δηλώνει δυσκολία στην ανεύρεση ταλέντων, σημειώνοντας αύξηση από το 77% το 2023. Οι επιχειρήσεις προγραμματίζουν αυξήσεις μισθών προκειμένου να προσελκύσουν υποψηφίους και να καλύψουν τα κενά τους, διασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία τους.