Ο ΕΦΚΑ ανακάλυψε σοβαρά κενά στο σύστημα ασφάλισης των περιστασιακά εργαζομένων, γνωστό ως εργόσημο, μετά από ενδελεχείς ελέγχους που ανέδειξαν σημαντικές παρατυπίες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ορισμένοι εργοδότες δήλωναν υπέρογκα ποσά ως αμοιβές και ασφαλιστικές εισφορές για τους εργαζόμενούς τους, χωρίς τα αντίστοιχα ποσά να φτάνουν στον ΕΦΚΑ. Παράλληλα, καταγράφηκαν περιπτώσεις εργοδοτών που ασφαλίζουν κανονικούς εργαζόμενους μέσω εργοσήμου, εκμεταλλευόμενοι τα χαμηλότερα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών, παρόλο που το μέτρο αυτό προορίζεται κυρίως για περιστασιακή εργασία.
Ο έλεγχος που διενεργήθηκε από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ) σε συνεργασία με ειδικούς του E-ΕΦΚΑ, και διήρκεσε ενάμιση χρόνο, αποκάλυψε ανησυχητικά ευρήματα σε πανελλαδικό επίπεδο.
Σε μία περίπτωση, εργάτες γης εμφανίζονταν να εξαργυρώνουν εργόσημα αξίας άνω των 500.000 ευρώ μέσα σε ένα έτος, ενώ σε άλλη περίπτωση εργοδότες κατέβαλλαν μέσω εργοσήμων αμοιβές που έφταναν τα 1,65 εκατ. ευρώ ετησίως για ανειδίκευτους εργάτες. Αυτά τα υπέρογκα ποσά εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες για τη νομιμότητα των δηλώσεων, καθώς οι αντίστοιχες εισφορές δεν καταβλήθηκαν ποτέ, αφήνοντας τους εργαζόμενους χωρίς ασφαλιστικό χρόνο.
Η έρευνα αποκάλυψε επίσης ότι κάποιοι εργοδότες εξέδιδαν εργόσημα χρησιμοποιώντας προσωπικά στοιχεία ατόμων που δεν είχαν ποτέ εργαστεί γι’ αυτούς, παραβιάζοντας τη νομοθεσία. Σε πολλές περιπτώσεις, οι ασφαλιστικές κρατήσεις ήταν δυσανάλογα μικρές σε σχέση με τις δηλωμένες αμοιβές, οδηγώντας σε υπερβολικά υψηλές αμοιβές για τους «εργαζόμενους», ενώ ο ΕΦΚΑ και το κράτος απώλεσαν σημαντικά έσοδα.
Ο έλεγχος ξεκίνησε κατόπιν αιτήματος της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών του E-ΕΦΚΑ, η οποία είχε εντοπίσει ανωμαλίες κατά τη διάρκεια προκαταρκτικών ελέγχων. Κατά τη διερεύνηση, αξιοποιήθηκαν στοιχεία από διάφορους αρμόδιους φορείς και υπουργεία, όπως το Υπουργείο Εργασίας, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, η ΑΑΔΕ, τα ΕΛΤΑ, η ΗΔΙΚΑ Α.Ε., και τραπεζικά ιδρύματα. Τα αποτελέσματα του ελέγχου υπογραμμίζουν την ανάγκη για αυστηρότερη εποπτεία και ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου, προκειμένου να αποτραπούν παρόμοιες παρατυπίες στο μέλλον.
Τα ευρήματα αυτά οδήγησαν την ΕΑΔ να προτείνει την αναθεώρηση του μέτρου του εργοσήμου, με το υπουργείο Εργασίας να σχεδιάζει ήδη τις απαραίτητες αλλαγές για την αντιμετώπιση των καταχρηστικών πρακτικών. Οι αλλαγές θα στοχεύουν στην ενίσχυση της διαφάνειας και της ασφάλειας των περιστασιακά εργαζόμενων, εξασφαλίζοντας ότι οι καταβληθείσες εισφορές ανταποκρίνονται στις δηλωμένες αμοιβές και ότι οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν τις προβλεπόμενες παροχές.