«Ομπρέλα» προστασίας σε 400.000 δανειολήπτες

ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΟ «ΠΑΓΩΜΑ» ΤΩΝ ΕΝΗΜΕΡΩΝ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΩΝ - ΤΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΑΝΤΑΜΟΙΒΗΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ - ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ, ΤΑ ΕΞΤΡΑ ΜΠΟΝΟΥΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΝΤΑΞΗΣ

Από τη δόση Ιουνίου οι εκπτώσεις στα κυμαινόμενα επιτόκια των στεγαστικών δανείων

Θωρακισμένοι σε οποιαδήποτε νέα αύξηση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) θα είναι πλέον οι δανειολήπτες στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο, ενώ σε κάθε περίπτωση θα δουν και μείωση της δόσης τους, σύμφωνα με τα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που ανακοίνωσαν οι συστημικές τράπεζες (Πειραιώς, Εθνική, Alpha και Eurobank) όσο και οι μικρότερες σε μέγεθος εμπορικές και συνεταιριστικές. Ανάλογα προγράμματα πρόκειται να ανακοινώσουν και οι εταιρείες διαχείρισης δανείων, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για «ομπρέλα» προστασίας σε περίπου 400.000 δανειολήπτες.

Στόχος των προγραμμάτων ανταμοιβής είναι σε κάθε περίπτωση να μειώσουν τα τρέχοντα επιτόκια των στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου και ταυτόχρονα να προστατέψουν τους δανειολήπτες από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς. Φυσικά οι δανειολήπτες θα επωφεληθούν πλήρως εάν κατά τη 12μηνη περίοδο, τα επιτόκια αναφοράς μειωθούν από τις Κεντρικές Τράπεζες σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στα προγράμματα ανταμοιβής.
Στα προγράμματα ανταμοιβής δεν εντάσσονται στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου ή στεγαστικά δάνεια που το επιτόκιό τους διαμορφώνεται βάσει του Βασικού Επιτοκίου Στεγαστικής Πίστης, καθώς αυτά δεν επηρεάζονται από τη μεταβολή των διατραπεζικών επιτοκίων αναφοράς. Οι δανειολήπτες που εμπίπτουν στην περίμετρο εφαρμογής των προγραμμάτων ανταμοιβής θα ενταχθούν αυτόματα στο πρόγραμμα που έχει ανακοινώσει κάθε τράπεζα χωρίς να απαιτείται καμία από μέρους τους ενέργεια. Η ενημέρωση για το μειωμένο επιτόκιο του δανείου και τη μειωμένη δόση θα πραγματοποιηθεί μέσω των αντίγραφων λογαριασμών Μαΐου και θα αφορά τη δόση του Ιουνίου.
Θα πρέπει να επισημανθεί πως τα νέα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που ανακοινώθηκαν από τις τράπεζες έρχονται σε συνέχεια του προγράμματος επιδότησης δόσεων των στεγαστικών δανείων ευάλωτων νοικοκυριών, που ανακοινώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο. Με το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτείται το 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης στεγαστικών δανείων με ημερομηνία αναφοράς την 30ή/6/2022 και για διάστημα 12 μηνών. Η περίοδος διαθεσιμότητας του συγκεκριμένου προγράμματος επεκτείνεται μέχρι τις 31/7/2023 (ημερομηνία μέχρι την οποία μπορούν να υποβάλονται αιτήσεις), ενώ οι πρώτες επιδοτήσεις αναμένεται να δοθούν εντός του μήνα. Τέλος, αναμένεται σύντομα και η έκδοση Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) που θα αυξήσει τα σχετικά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια κατά 30% (μόνο για τους σκοπούς του συγκεκριμένου προγράμματος), διευρύνοντας σημαντικά την περίμετρο των δικαιούχων.
Τα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που ανακοινώθηκαν από κάθε τράπεζα ξεχωριστά αφορούν όλους όσοι αποπληρώνουν στεγαστικό ή επισκευαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου. Έχουν όμως ορισμένα βασικά κοινά σημεία.
* Καταρχάς επωφελούνται φυσικά πρόσωπα που αποπληρώνουν στεγαστικό δάνειο, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για πρώτη ή μη κατοικία.
* Απαραίτητη προϋπόθεση είναι το δάνειο να είναι πλήρως ενήμερο κατά τη διάρκεια των 12 μηνών του νέου προγράμματος, ενώ το δάνειο θα πρέπει να έχει εκταμιευτεί το αργότερο έως τις 21.12.2022. Στα ενήμερα στεγαστικά δάνεια περιλαμβάνονται και τα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί και πρόσφατα με την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης δεν οφείλει καμία δόση.
* Επίσης περιλαμβάνονται όλα τα στεγαστικά δάνεια σε διαφορετικό νόμισμα από ευρώ, καθώς και σε διαφορετικό επιτόκιο από Euribor (π.χ. ελβετικό φράγκο ή/και Libor, MRO EKΤ κ.λπ.).
* Ο νέος εκτοκισμός θα γίνει με το διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς, όπως είχε διαμορφωθεί στις 31/3/2023, μειωμένο κατά 20 μονάδες βάσης περίπου, με το επιτόκιο αυτό να διατηρείται σταθερό σε όλη τη 12μηνη περίοδο. Εκτός εάν στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής το επιτόκιο αναφοράς μειωθεί σε χαμηλότερα επίπεδα. Για τα δάνεια που βασίζονται σε Euribor ενός μήνα, το επιτόκιο σταθεροποιείται στο 2,70%, ενώ για όσα βασίζονται σε Euribor τριών μηνών διαμορφώνεται στα επίπεδα του 2,83% - 2,85%.
* Εννοείται πως στα παραπάνω τελικά επιτόκια θα προστίθεται το περιθώριο (spread) που προβλέπεται σε κάθε σύμβαση και στη συνέχεια θα υπολογίζεται η δόση. Για παράδειγμα, εάν ένα δάνειο είναι συνδεδεμένο με το Euribor 3μήνου πλέον περιθωρίου 2,50%, το τελικό επιτόκιο θα διαμορφώνεται για τους επόμενους 12 μήνες σε 5,35%. Αν το Euribor 3μήνου υποχωρήσει κάτω από το 2,70%, το επιτόκιο θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα σε χαμηλότερα επίπεδα.
* Οι δανειολήπτες που εμπίπτουν στην περίμετρο εφαρμογής θα ενταχθούν αυτόματα στα προγράμματα χωρίς να απαιτείται καμιά ενέργεια από μέρους τους.
* Η ενημέρωση για το μειωμένο επιτόκιο του δανείου και τη μειωμένη δόση θα πραγματοποιηθεί μέσω των αντίγραφων λογαριασμών Μαΐου και θα αφορά τη δόση του Ιουνίου.
Όσον αφορά τα επιμέρους προγράμματα των συστημικών τραπεζών αξίζει να επισημάνουμε τα εξής:
* Η Πειραιώς: Το πρόγραμμα που ανακοίνωσε η τράπεζα αφορά σε ενήμερα στεγαστικά δάνεια φυσικών προσώπων που είχαν ήδη εκταμιευθεί μέχρι 31/12/22 και θα τεθεί σε εφαρμογή από αρχές Μαΐου. Προβλέπει εκτοκισμό με τα επιτόκια βάσης της 31/3/23 μειωμένα κατά 0,20% και διατήρηση σταθερά στο επίπεδο αυτό για 12 μήνες, από Μάιο 2023 έως Απρίλιο 2024. Αν κατά τη 12μηνη διάρκεια του προγράμματος, τα επιτόκια βάσης μειωθούν από τις κεντρικές τράπεζες σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στο πρόγραμμα, τότε θα ισχύσει το χαμηλότερο επιτόκιο επ’ ωφελεία των πελατών. Ανάλογα με το επιτόκιο βάσης και το νόμισμα του δανείου, θα διαμορφωθούν αντίστοιχα τα επιτόκια βάσης του νέου προγράμματος, πλέον του περιθωρίου που προβλέπεται στις αντίστοιχες δανειακές συμβάσεις (συμπεριλαμβάνοντας εισφορά Ν. 128/75). Για παράδειγμα, στην Πειραιώς, όπου τα στεγαστικά επιτόκια βασίζονται κυρίως στο Euribor ενός μήνα, η οροφή του επιτοκίου βάσης για τα ενήμερα στεγαστικά αυτής της κατηγορίας ορίζεται για 12 μήνες στο 2,72% από 2,92% που ήταν στις 31.03.23. Αντίστοιχη προσαρμογή των επιτοκίων βάσης θα ισχύσει και για ενήμερα στεγαστικά δάνεια σε άλλα νομίσματα ή με διαφορετικά επιτόκια βάσης.
* H Eurobank: Για την πρώτη εκτοκιστική περίοδο μετά την 2/5/2023 (δηλαδή για τη δόση Ιουνίου 2023) και για διάστημα 12 μηνών, τίθεται σε εφαρμογή το Πρόγραμμα Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών. Στόχος του είναι, πρώτον, να μειώσει τα τρέχοντα επιτόκια των στεγαστικών δανείων κυμαινομένου επιτοκίου και δεύτερον, να προστατέψει τους δανειολήπτες από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς. Συγκεκριμένα, ο νέος εκτοκισμός με τα δεδομένα του Πρόγραμμα θα γίνει με το διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς, όπως είχε διαμορφωθεί στις 31/3/2023, μειωμένο κατά 20 μονάδες βάσης περίπου. Το επιτόκιο αυτό θα διατηρηθεί σταθερό σε όλη τη 12μηνη περίοδο, εκτός εάν στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής το επιτόκιο αναφοράς μειωθεί σε χαμηλότερα επίπεδα. Ανάλογα με το επιτόκιο βάσης και το νόμισμα του δανείου, τα επιτόκια διαμορφώνονται ως εξής: με Euribor 1 μηνός στο 2,70% (από 2,91% στα τέλη Μαρτίου), με Euribor 3 μηνών στο 2,85% (από 3,03%), με επιτόκιο ΕΚΤ στο 3,30% (από 3,50%), ενώ στα δάνεια σε ελβετικό νόμισμα 1,20% (από 1,41%)
* H Alpha Bank: Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Ανταμοιβής για Συνεπείς Πελάτες Στεγαστικών Δανείων της Alpha Bank θα εφαρμόζεται επιτόκιο αναφοράς, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί την 31 Μαρτίου μειωμένο κατά περίπου 20 μονάδες βάσης. Το παραπάνω επιτόκιο αναφοράς διατηρείται σταθερό καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος και οι δανειολήπτες προστατεύονται από μελλοντικές αυξήσεις των επιτοκίων αναφοράς, αλλά δεν στερούνται τα οφέλη τυχόν μελλοντικής μείωσής τους κατά τη διάρκεια του Προγράμματος. Ενδεικτικά, τα επιτόκια αναφοράς του Προγράμματος διαμορφώνονται ως ακολούθως: Euribor 1 μηνός στο 2,72% και Euribor 3 μηνών στο 2,83%, από 2,92% και 3,03% αντίστοιχα στα τέλη Μαρτίου.
* Η Εθνική: Η Τράπεζα προσφέρει στους πελάτες της ένα Πρόγραμμα Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών, το οποίο αποσκοπεί στη μείωση των τρεχόντων επιτοκίων στεγαστικών δανείων κυμαινομένου επιτοκίου, ανεξαρτήτως νομίσματος, καθώς και στην προστασία των δανειοληπτών από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς για τους επόμενους 12 μήνες. Η ενέργεια αυτή έρχεται σε συνέχεια του Προγράμματος για την επιδότηση των δόσεων των στεγαστικών δανείων ευάλωτων νοικοκυριών (Πρόγραμμα ΕΥΑΛΩΤΩΝ). Στο Πρόγραμμα Ανταμοιβής εντάσσονται όλοι οι κάτοχοι Στεγαστικών Δανείων Κυμαινομένου Επιτοκίου (ανεξάρτητα εάν έχουν ήδη ενταχθεί ή θα ενταχθούν στο Πρόγραμμα Επιδότησης Επιτοκίου Ευάλωτων Νοικοκυριών) που: εκταμίευσαν το δάνειό τους έως 31/12/2022 και το δάνειο δεν εμφανίζει ληξιπρόθεσμες οφειλές με ημερομηνία αναφοράς την 28η Απριλίου 2023.
* Η Attica Bank: Η Τράπεζα με το «Πρόγραμμα Ανταμοιβής για Συνεπείς Πελάτες Στεγαστικών Δανείων» που θα εφαρμοστεί από τον Ιούνιο του 2023 και θα έχει διάρκεια 12 μηνών, επιβραβεύει τη συνέπεια με μείωση των επιτοκίων αναφοράς (Βασικό Επιτόκιο ΕΚΤ, Euribor 1 μηνός, Euribor 3μήνου), όπως είχαν διαμορφωθεί την 31η Μαρτίου 2023, μειωμένα κατά 20 μονάδες βάσης (0,20%) καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος. Ενδεικτικά, τα επιτόκια αναφοράς θα διαμορφωθούν ως εξής: Βασικό Επιτόκιο ΕΚΤ σε 3,30% από 3,50% στο τέλος Μαρτίου, Euribor 1 μηνός στο 2,715% από 2,915% και Euribor 3 μηνών σε 2,838% από 3,038% αντίστοιχα. Προϋπόθεση ένταξης αποτελεί το δάνειο να μην εμφανίζει ληξιπρόθεσμες οφειλές, έως και την 28η/4/2023.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ