Οι αιτήσεις στις τράπεζες ξεκίνησαν στις 3 Απριλίου και ήδη έχουν υποβληθεί 3.000, αναδεικνύοντας το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει. Το πρόγραμμα έχει συνολικό προϋπολογισμό 500 εκατ. (με δυνατότητα να διπλασιαστεί) και στοχεύει στην ωφέλεια 10.000 ατόμων ή 5.000 ζευγαριών σε όλη την Ελλάδα.
Το επιτόκιο των συγκριμένων δανείων, που εκ προοιμίου τα καθιστά ελκυστικά, έχει περιοριστεί στο ένα τέταρτο του κανονικού επιτοκίου της αγοράς, οπότε η μηνιαία δόση είναι σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη που αντιστοιχεί στα συνήθη στεγαστικά. Και αυτό γιατί το 75% του κεφαλαίου που χορηγείται από τη ΔΥΠΑ είναι άτοκο, ξέχωρα που για τους τρίτεκνους και πολύτεκνους (και όσους φυσικά αποκτήσουν αυτήν την ιδιότητα κατά τη διάρκεια αποπληρωμής) το δάνειο χορηγείται στο σύνολό του άτοκα.
Πρωτίστως να αναφέρουμε πως τα επιλέξιμα ακίνητα πρέπει να είναι κατοικίες εμπορικής αξίας (δηλαδή της αξίας που θα αναγράφεται στο συμβόλαιο αγοράς) έως 200.000 ευρώ, εμβαδού έως 150 τ.μ. και παλαιότητας τουλάχιστον 15 ετών (δηλαδή να είναι κατασκευασμένα μέχρι το 2007), εντός οικιστικής περιοχής. Παράλληλα, το ύψος του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ και η διάρκεια τα 30 έτη, ενώ μπορεί να καλύπτει έως και το 90% της αξίας του ακινήτου. Επίσης, το κατώτατο όριο εισοδήματος ορίζεται στις 10.000 ευρώ, ενώ το ανώτερο φτάνει τις 16.000 ευρώ για άγαμο, 24.000 ευρώ για ζευγάρι συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί, 27.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί πέραν του πρώτου.
Με δεδομένες τις βασικές αυτές προϋποθέσεις, το ζητούμενο για τους ενδιαφερόμενους είναι να γνωρίζουν σε ποιες περιοχές της Λάρισας υπάρχουν ακίνητα, που να καλύπτουν και να πληρούν τις προδιαγραφές του Προγράμματος.
Με τη βοήθεια του πολιτικού μηχανικού, συμβούλου ακίνητης περιουσίας, Αποστόλη Δημ. Μπέμπη, η «Ε» προχωρά σήμερα στη «χαρτογράφηση» των περιοχών της Λάρισας με διαθέσιμα ακίνητα τα οποία αναμένεται να προσελκύσουν το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης των νέων ζευγαριών για να αποκτήσουν πρώτη κατοικία.
ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ
«Αυτό που προέχει και θα πρέπει να καταστεί σαφές», σημειώνει ο κ. Μπέμπης, είναι πως «οι τιμές των κατοικιών θα συνεχίσουν την ανοδική πορεία τους, μιας και η ζήτηση είναι πολύ μεγαλύτερη από την προσφορά... Επιπρόσθετα οι νέοι θα πρέπει να έχουν την οικονομική δυνατότητα να διαθέσουν ιδία κεφάλαια της τάξεως τουλάχιστον των 50.000 €. Από τη στιγμή μάλιστα που τα εισοδήματα της συγκεκριμένης ηλιακής ομάδας δεν είναι υψηλά, η ένταξη στο συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν είναι εκ προοιμίου εύκολη. Άραγε πόσοι νέοι με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια που θέτει το πρόγραμμα διαθέτουν 50.000 ευρώ ως αποταμίευση, ώστε να διατεθούν ως ιδία συμμετοχή στην αγορά κατοικίας;
Ωστόσο, το ότι αποκτούν πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση νέοι και ζευγάρια με χαμηλά εισοδήματα, που υπό διαφορετικές συνθήκες δύσκολα θα πληρούσαν τα τραπεζικά κριτήρια συνιστά πλεονέκτημα για την απόκτηση ιδιωτικής στέγης. Το Πρόγραμμα αποτελεί σίγουρα μια πολύ καλή πρακτική για την απόκτηση κύριας κατοικίας από νέα ζευγάρια που θέλουν ένα δικό τους σπίτι. Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι αποκλείονται οι νεόδμητες κατοικίες από το Πρόγραμμα, αλλά και ο χαμηλός συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος αποτελούν ζήτημα. Η άποψή μου, όμως, είναι ότι το Πρόγραμμα αποτελεί ένα σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο για τη νέα γενιά και σίγουρα ένα μέτρο ανακούφισης από την ακρίβεια του κόστους ζωής (μισθώματα κ.ά.)».
Σήμερα, λαμβάνοντας υπόψη και τις αυξήσεις των τιμών, κρίνεται δύσκολο να εκδηλωθεί ζήτηση για δάνεια ύψους 200.000 ευρώ. Αντιθέτως, εκτιμάται ότι ένα πιο ρεαλιστικό «ταβάνι» θα είναι ποσά της τάξεως των 150.000 ευρώ, με την πλειονότητα να κινείται ακόμα χαμηλότερα, ιδίως εάν υπάρχει και κάποια ρευστότητα από το στενό οικογενειακό περιβάλλον. Με βάση τα δεδομένα αυτά, διαμερίσματα επιφάνειας 100 τ.μ. με τιμές πώλησης 150.000 ευρώ εντοπίζονται στις περισσότερες συνοικίες της πόλης, αλλά όσο καλύτερη είναι περιοχή και οι επιμέρους προδιαγραφές του ακινήτου τόσο περιορίζεται η επιφάνεια.
ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Στον πίνακα που παραθέτουμε καταγράφουμε τη μέση τιμή πώλησης νεόδμητων ακινήτων (έως 5 ετών) και άνω των 15 ετών ώστε να υπάρχει μια σύγκριση τιμών. Προφανώς, υπάρχουν πολύ ακριβότερα ακίνητα, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα κοινωνικό πρόγραμμα για τη διευκόλυνση της απόκτησης στέγης, που στόχο έχει να απαλλάξει τους νέους από σημαντικά κόστη. Το όριο των 150.000 ευρώ, όπως και το πλαφόν 200.000 ευρώ στην αξία του ακινήτου, είναι η χρυσή τομή ανάμεσα στα όρια που θέτει η αγορά και την ανάγκη να ενταχθούν στο πρόγραμμα όσο το δυνατόν περισσότεροι ωφελούμενοι.
Οι τιμές άνω της 15ετίας ακινήτων διαμορφώνονται από 800 έως 1.350 ευρώ το τετραγωνικό για κατοικίες άνω των 15 ετών (στα νεόδμητα οι τιμές εκτοξεύονται από 1.750 έως 2.300 ευρώ/τ.μ.). Ενδεικτικά στην περιοχή του Αγ. Νικολάου, στο αστικό κέντρο της Λάρισας δηλαδή, με την τιμή ενός ακινήτου άνω 15ετίας να αγγίζει τα 1.350 ευρώ/τ.μ., ένα νέο ζευγάρι με 200.000 ευρώ (μέγιστος προϋπολογισμός του προγράμματος) θα αγοράσει ένα διαμέρισμα επιφάνειας 150 τ.μ. ή θα μπορέσει να αγοράσει ένα διαμέρισμα επιφάνειας 110 τ.μ. με τιμή 150.000 ευρώ στην ίδια περιοχή. Για την περιοχή του Αγίου Αθανασίου ή τη συνοικία του Αγίου Αντωνίου για τις ίδιες επιφάνειες κάποιος θα κληθεί να καταβάλει πολύ χαμηλότερο τίμημα που διαμορφώνεται στις 125.000 ευρώ για τα 110 τ.μ. Αναλογικά, για την περιοχή του Ιπποκράτη ή των Αμπελοκήπων ένα διαμέρισμα των 120 τ.μ. (ένα άνετο τεσσάρι με 3 υπνοδωμάτια) θα στοιχίσει περίπου 100.000 ευρώ. Να σημειώσουμε εδώ ότι οι παραπάνω τιμές αφορούν ακίνητα, τα οποία είναι μεν άνω της 15ετίας σε παλαιότητα, αλλά πληρούν τα βασικά κριτήρια βιωσιμότητας, άνεσης και ασφάλειας για μια οικογένεια, είναι με λίγα λόγια άμεσα κατοικήσιμα, ακόμη και αν χρήζουν μελλοντικά βελτίωσης ή αναβάθμισης.
Το ίδιο συμβαίνει αναλογικά και στις υπόλοιπες συνοικίες της πόλης της Λάρισας, με το γενικό συμπέρασμα να είναι πως τα διαθέσιμα προς πώληση ακίνητα εμπίπτουν στα κριτήρια του προγράμματος και η μόνη διαφορά έγκειται στην επιφάνεια του ακινήτου και στον συνολικό προϋπολογισμό που θέλει κάποιος να διαθέσει. Επί της ουσίας οι αξίες ποικίλλουν ανά περιοχή, που σημαίνει ότι με τα ίδια χρήματα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αγοράσουν μεγαλύτερο ή νεότερο σπίτι μετακινούμενοι σε διαφορετική περιοχή.ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΘΕΙ
Όσον αφορά τα βασικά σημεία του Προγράμματος να σημειώσουμε ακόμα πως:
* Σε περίπτωση ζευγαριού χρειάζεται απλά ένα από τους δύο να πληροί το ηλικιακό κριτήριο.
* Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι νέοι να μη διαθέτουν άλλο ακίνητο που να καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες τους. Κατάλληλα ακίνητα για κατοικία θεωρούνται όσα, στην περίπτωση άγαμου και άτεκνου δικαιούχου, έχουν μέγεθος άνω των 50 τ.μ., ενώ, για τους υπόλοιπους, το μέγεθος αυξάνεται κατά 10 τ.μ. ανά μέλος της οικογένειας. Ακόμη, κατάλληλο θεωρείται ένα ακίνητο επί του οποίου υπάρχει ποσοστό συνιδιοκτησίας ανώτερο του 50% και, επίσης, διαθέτουν είτε πλήρη κυριότητα είτε επικαρπία. Επιπλέον, κατάλληλο είναι το ακίνητο που βρίσκεται στην ίδια Περιφερειακή Ενότητα με τον τόπο εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος.
* Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αίτηση σε συνεργαζόμενη με το πρόγραμμα τράπεζα της επιλογής τους, προκειμένου να κριθεί κατά αρχήν η επιλεξιμότητά τους. Στη συνέχεια, και στο πλαίσιο συγκεκριμένων χρονικών περιθωρίων, ακολουθείται η συνήθης διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης στεγαστικού δανείου.
* Η υπογραφή της σύμβασης του δανείου και η εκταμίευση του συνολικού ποσού θα πρέπει να έχουν γίνει από τον ενδιαφερόμενο εντός χρονικού διαστήματος έξι μηνών από την έγκριση της αίτησης.
* Ο δανειολήπτης θα μπορεί να εξοφλήσει μερικώς ή στο σύνολό του το δάνειο πριν από την ημερομηνία λήξης του, χωρίς οποιαδήποτε ποινή ή άλλη επιβάρυνση.
*Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης καθυστερήσει την πληρωμή δόσης για 3 συνεχόμενους μήνες, τότε θα διακόπτεται η επιδότηση τόκων και η καταβολή τους θα γίνεται πλέον από τον δανειολήπτη.
*Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται για περισσότερες πληροφορίες είτε στον Ενιαίο Αριθμό Εξυπηρέτησης Πολιτών 1555 είτε να επισκέπτονται τον ιστότοπο της ΔΥΠΑ www.dypa.gov.gr.
Η δόση του δανείου μικρότερη από ενοίκιο
Πρακτικά όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα αυτό θα πληρώνουν δόση στεγαστικού δανείου που θα είναι χαμηλότερο ή τουλάχιστον το ίδιο από το ενοίκιο που σήμερα δίνουν.
Τα επιτόκια που ανακοίνωσαν οι τράπεζες διαμορφώνονται με βάση το Euribor 3μήνου + περιθώριο 2,2% από την Alpha Bank, επιπλέον 1-4% από Eurobank και επιπλέον 2-2,5% από την Εθνική.
Από την Πειραιώς με βάση το Euribor 1M+ περιθώριο 2,5%, από τη Συνεταιριστική Θεσσαλίας (Euribor 1M συν 2%-4% και την Attica Bank (Euribor 3M) + 2,9%-4%.
Ενδεικτικά για ένα δάνειο, ύψους 100.000 ευρώ με διάρκεια αποπληρωμής 30 χρόνια και επιτόκιο 5,8%, η μηνιαία δόση διαμορφώνεται κανονικά στα 587,52 ευρώ, ενώ, με την επιδότηση, μειώνεται στα 342,87 ευρώ (όφελος είναι 244,65 ευρώ τον μήνα ή 2.935 ευρώ τον χρόνο) και, για τρίτεκνους-πολύτεκνους, η δόση περιορίζεται στα 277,78 ευρώ (όφελος 309,74 ευρώ τον μήνα ή 3.716,88 ευρώ τον χρόνο).
Αντίστοιχα, για το ίδιο δάνειο με μικρότερη περίοδο αποπληρωμής (20 χρόνια), η μηνιαία δόση από 705,63 ευρώ περιορίζεται στα 480,39 ευρώ (όφελος 225,24 ευρώ ή 2.702 ευρώ τον χρόνο, και για τρίτεκνους-πολύτεκνους η δόση μειώνεται στα 416,67 ευρώ (όφελος 288,96 ευρώ ή 3.467,52 ευρώ τον χρόνο).
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ
