Η ΔΕΗ προ ημερών ανακοίνωσε άλμα 65% του αριθμού των διακανονισμών, πολιτών και επαγγελματιών, συγκριτικά με τον περασμένο Αύγουστο, όταν και ξεκίνησε η ενεργειακή κρίση, ενώ υπερδιπλασιασμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε σχέση με πέρυσι καταγράφουν και οι περισσότερες ιδιωτικές εταιρείες. Οι διακανονισμοί, όπως λένε, έχουν διπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι, ενώ από τις αρχές του έτους αυξάνονται σε ποσοστό 10% από μήνα σε μήνα και με εκθετικό ρυθμό από μέρα σε μέρα. Σε πολλές περιπτώσεις, οι ίδιες οι εταιρείες προτείνουν διακανονισμό σε πελάτες τους που βλέπουν ότι καθυστερούν πληρωμές, προκειμένου να διευκολύνουν και να εισπράξουν έστω με καθυστέρηση. Μάλιστα, πολύ σύντομα στην αγορά θα βγουν προϊόντα που θα πληρώνονται με διακανονισμούς, ενώ ήδη παρέχουν τη δυνατότητα πληρωμής των λογαριασμών ρεύματος με δόσεις. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί με τους αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος είναι τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας των Επαγγελματοβιοτεχνών της χώρας, όπου ένας στους τέσσερις καταναλωτές δεν είναι σε θέση να πληρώσει τα φουσκωμένα τιμολόγια, ενώ πάνω από έξι στους δέκα δηλώνουν πως τους δυσκολεύει η αποπληρωμή τους.
ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ
Στο μεταξύ, σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΗ που αφορούν σε πελάτες της σχετικά με τις διακοπές ηλεκτροδότησης για ανεξόφλητους λογαριασμούς, το 2016 υπήρξαν 313.604 αιτήματα διακοπής ηλεκτροδότησης στον ΔΕΔΔΗΕ και τελικά κόπηκαν 145.053 συνδέσεις. Το 2017 524.269 αιτήματα διακοπής και τελικά κόπηκαν 223.854 συνδέσεις. Το 2018 487.075 αιτήματα διακοπής και τελικά κόπηκαν 194.881 συνδέσεις. Το 2019 312.640 αιτήματα διακοπής και τελικά κόπηκαν 133.678 συνδέσεις. Το 2020 374.153 αιτήματα διακοπής και τελικά κόπηκαν 137.260 συνδέσεις. Το 2021 274.222 αιτήματα διακοπής και τελικά κόπηκαν 108.075 συνδέσεις, ενώ το 2022 οι διακοπές μετά από αίτημα της ΔΕΗ και των λοιπών παρόχων είναι μέχρι στιγμής 56.755. Σε κάθε περίπτωση τα αιτήματα διακοπής ηλεκτροδότησης δεν συμπίπτουν ποτέ με τις διακοπές ρεύματος που γίνονται τελικά, καθώς μεσολαβούν διευθετήσεις-διακανονισμοί.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ
Πάντως οι πάροχοι, τόσο η δημόσια εταιρεία όσο και οι ιδιώτες, έχουν έτοιμα προγράμματα διακανονισμών ώστε να προσφέρουν ευκολίες πληρωμής στους πελάτες τους και κυρίως να αποφύγουν περαιτέρω επιβάρυνση της ρευστότητάς τους. Πρόκειται για προγράμματα που απευθύνονται σε πελάτες που δυσκολεύονται να πληρώσουν εμπρόθεσμα ή καθυστερούν την καταβολή της οφειλής για το ρεύμα που κατανάλωσαν. Να σημειώσουμε πως η ΔΕΗ έχει καθορισμένο πρόγραμμα διακανονισμών, το οποίο συνδυάζει το ύψος της οφειλής με ποσό προκαταβολής για την αποπληρωμή της με δόσεις που φτάνουν ακόμη και τις 24. Έτσι, για οφειλή μέχρι 500 ευρώ το ποσοστό προκαταβολής που απαιτείται είναι 10% της οφειλής και η πληρωμή της διακανονίζεται σε πέντε δόσεις.
Το ίδιο ποσοστό ζητείται και για οφειλές 500 έως 1.000 ευρώ και οι δόσεις καθορίζονται σε οκτώ. Για χρέη 1.000 έως 2.000 ευρώ η προκαταβολή ανεβαίνει στο 15% της οφειλής και οι δόσεις σε δώδεκα. Για 2.000 έως 3.000 ευρώ προκαταβάλλεται το 20% της οφειλής και οι δόσεις αυξάνονται σε δεκαοκτώ. Για οφειλές άνω των 3.000 ευρώ υπάρχει η επιλογή της προπληρωμής του 20% ή του 30% και οι δόσεις καθορίζονται σε 18 και 24, αντίστοιχα.
Από την πλευρά τους οι ιδιώτες προμηθευτές ρεύματος, εξαιτίας της κρισιμότητας της κατάστασης στην αγορά, στις ιστοσελίδες τους αφενός πληροφορούν τους καταναλωτές για τις διεθνείς τιμές ενέργειας, αφετέρου τους ενημερώνουν για τη δυνατότητα που παρέχουν για ρύθμιση των οφειλών τους, αν αυτό χρειαστεί. Τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν τα νοικοκυριά ή οι επιχειρήσεις είναι να ενημερώσουν μέσω της ιστοσελίδας ή της εφαρμογής του παρόχου τους για τη δυσκολία πληρωμής των λογαριασμών τους. Οι εταιρείες επικοινωνούν άμεσα μαζί τους και τους απευθύνουν εναλλακτικές λύσεις, οι οποίες συνοψίζονται στο «σπάσιμο» της οφειλής σε τμηματική καταβολή.
Αν πρόκειται για ληξιπρόθεσμη οφειλή, τότε οι καταναλωτές καλούνται να καταβάλουν και προκαταβολή. Επίσης ορισμένοι πάροχοι ηλεκτρικού ρεύματος σε συνεργασία με τράπεζες ενημερώνουν τους καταναλωτές για τη δυνατότητα πληρωμής των οφειλών μέσω πιστωτικής κάρτας. Οι πελάτες μπορούν να αξιοποιήσουν τις άτοκες δόσεις και να καταβάλουν με μεγαλύτερη άνεση τις οφειλές τους. Εξαρτάται, βέβαια, από το αν διαθέτουν την πιστωτική κάρτα της τράπεζας με την οποία συνεργάζεται ο πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας.
ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΑΪΟ
Στο μεταξύ, βέβαιο θεωρείται πως η Κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επιδότηση των καταναλωτών και τον Μάιο. Η φόρμουλα θα είναι παρόμοια με αυτή του Απριλίου και των περασμένων μηνών, όπου το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας έχει εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα επίπεδα, δηλαδή με απευθείας έκπτωση στους λογαριασμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Παράλληλα το κυβερνητικό επιτελείο εξετάζει να επιδοτήσει τους παραγωγούς από τον Ιούνιο, αν δεν υπάρξει ευρωπαϊκή παρέμβαση. Αυτό το σενάριο προβλέπει πλαφόν στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και επιδότηση των ηλεκτροπαραγωγών, ώστε να πέσει η χονδρική τιμή του ρεύματος.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ