Οι αιτήσεις χρηματοδότησης θα υποβάλλονται μέσω του πληροφοριακού συστήματος της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος https://exoikonomo2021.gov.gr, ενώ άμεσα θα δοθεί και τηλεφωνικό κέντρο και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο όπου θα απευθύνονται οι ενδιαφερόμενοι για κάθε απορία. Ήδη για του μηχανικούς το ΤΕΕ έθεσε σε λειτουργία «help desk» για να καλούν στο τηλέφωνο 210-444.1200 και να στέλνουν email στο tee.eco.helpdeskΑΤcentral.tee.gr.
Η πλατφόρμα θα μείνει ανοικτή για χρονικό διάστημα 50 ημερών από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας και θα είναι ταυτόχρονη για όλη την Επικράτεια. Συνεπώς θα είναι ανοικτή έως τις 31 Ιανουαρίου. Η υπαγωγή αιτήσεων θα γίνεται με τη μέθοδο της Συγκριτικής Αξιολόγησης. Δηλαδή μετά την υποβολή θα ανακοινώνεται η βαθμολογία του κάθε αιτούντα αν και θα μπορεί να υπολογιστεί από πριν. Μετά το πέρας της περιόδου υποβολής και αφού εκδοθούν και οριστικοποιηθούν οι πίνακες κατάταξης, θα καταρτίζεται ο πίνακας υπαγωγής αιτήσεων, βάσει των δεδομένων διαθέσιμων πόρων του προγράμματος ανά Νομό.
Σημειώνεται πως το Νέο Πρόγραμμα διαφέρει σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα, καθώς είναι πιο κοινωνικά ευαίσθητο, πιο δίκαιο και πιο αποδοτικό. Μεταξύ των σημαντικότερων διαφορών είναι η κατάργηση της χρονικής ιεράρχησης των αιτήσεων και η δημιουργία λίστας επιλαχόντων.
Επίσης για πρώτη φορά θα υπάρχει ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ, από τα συνολικά 600 εκατ. του Προγράμματος για ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ θα ληφθεί ειδική μέριμνα για μονογονεϊκές οικογένειες, πολυτέκνους και νοικοκυριά με ΑμεΑ. Ως σημαντικότερο κριτήριο, ορίζεται η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων.
ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΝΤΑΞΗΣ
Επιλέξιμες κατοικίες μπορεί να είναι μεμονωμένα διαμερίσματα, οι μονοκατοικίες, καθώς και οι πολυκατοικίες υπό την προϋπόθεση:
* Να υφίσταται νόμιμα και δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
* Να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και ιδιοκατοικείται ή ενοικιάζεται ή είναι δωρεάν παραχωρημένη.
* Να έχει καταταχθεί βάσει του A’ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (A’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
* Να έχει εκδοθεί Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου / Διηρημένης Ιδιοκτησίας μέχρι την ολοκλήρωση του έργου.
* Η πολυκατοικία θα πρέπει να έχει σε ισχύ Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) πολυκατοικίας Γ. (σημειώνεται ότι η ΑΑΔΕ με πρόσφατη απόφασή της διευκόλυνε την έκδοση ΑΦΜ, καθώς οι πολυκατοικίες δεν έχουν υποχρέωση απόκτησης σε συγκεκριμένη προθεσμία. Μπορούν να αποκτήσουν ΑΦΜ όποτε το αποφασίσουν και να καταθέσουν τη σχετική δήλωση χωρίς πρόστιμο). Σημειώνεται επίσης πως για αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος ή μονοκατοικίας, η κύρια χρήση αφορά αποκλειστικά στον αιτούντα (ιδιοκατοίκηση).
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ
Οι ωφελούμενοι μπορεί να είναι φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα (πλήρους κυριότητας/επικαρπίας/ψιλής κυριότητας) σε επιλέξιμη κατοικία και εφόσον πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια ενίσχυσης.
1. Ιδιοκατοίκηση: Η αίτηση γίνεται από τον συγκύριο που τη χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία.
2. Δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση: Η αίτηση γίνεται από τον επικαρπωτή ή τον πλήρη κύριο και η επιδότηση ανέρχεται στο 40% ανεξαρτήτως εισοδηματικής κατηγορίας.
3. Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης του ακινήτου, τότε η χρήση του (ιδιοκατοίκηση ή ενοικίαση / δωρεάν παραχώρηση) θα αποδεικνύεται με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και επομένως θα διαμορφώνεται και ανάλογα η επιδότηση.
Κάθε ωφελούμενος θα μπορεί να κάνει μόνο μία αίτηση, ενώ απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο Πρόγραμμα είναι η διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης από Α’ ΠΕΑ από ενεργειακό επιθεωρητή, ο οποίος και θα εκδίδει το απαιτούμενο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης.
Στη συνέχεια, οι παρεμβάσεις θα επιλέγονται σύμφωνα με τα ευρήματα/αποτελέσματα της επιθεώρησης, με στόχο την επίτευξη της μέγιστης εξοικονόμησης ενέργειας και τη μέγιστη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών.
ΟΙ ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν αντικατάσταση Κουφωμάτων με νέας γενιάς κουφώματα με θερμοδιακοπή, με μέγιστη θερμομονωτική ικανότητα, αντικατάσταση υαλοπινάκων, εξωτερική θερμομόνωση - θερμοπρόσοψη, σύστημα θέρμανσης - ψύξης, σύστημα ζεστού νερού, σταθερά ή κινητά συστήματα σκίασης (π.χ. τέντες, ρολλά) και ψηφιακά συστήματα και τεχνολογίες που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας (Smart Home) έξυπνου φωτισμού (π.χ. έξυπνες πρίζες, φωτισμός χαμηλής κατανάλωσης LED), έξυπνης διαχείρισης του συστήματος θέρμανσης/ψύξης (π.χ. έξυπνοι θερμοστάτες), απομακρυσμένου ελέγχου (π.χ. έξυπνοι αισθητήρες διαρροής, υγρασίας κ.λπ).
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΘΕΙ
Ενόψει της ενεργοποίησης της διαδικασίας θα πρέπει να προσεχθούν τα εξής:
* Εκμισθωμένες-δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες: Εάν ο ένοικος αποδέχεται και επιτρέπει την εκτέλεση των εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης της -κύριας- κατοικίας του, ο εκμισθωτής - Πλήρης κύριος ή επικαρπωτής - μπορεί να υποβάλει αίτηση επιδότησης με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια του ιδίου, η οποία επιδότηση κυμαίνεται από 40% - 65%.
* Κατοικίες που αποκτήθηκαν εντός του 2021: Στο Πρόγραμμα μπορούν πλέον να ενταχθούν και κατοικίες που αγοράστηκαν ή αποκτήθηκαν εντός του 2021, οι οποίες στο αρχικό κείμενο του Οδηγού εξαιρούνταν από την επιδότηση, επειδή ως έτος βάσης θεωρείτο το 2020, με σημαντικό δεδομένο ότι ο καταλληλότερος χρόνος εκτέλεσης των εργασιών από τον αγοραστή είναι αμέσως μετά την αγορά κατοικίας, οπότε αυτή είναι συνήθως κενή.
* Κενές κατοικίες: Ο εκμισθωτής -πλήρης κύριος ή επικαρπωτής- κατοικίας που κατά τη διάρκεια του 2020 και των δύο προηγουμένων ετών χρησιμοποιείτο ως κύρια κατοικία, είτε ενοικιαζόταν, είτε ιδιοκατοικείτο, είτε παραχωρείτο δωρεάν η χρήση της, και είναι σήμερα κενή ή πρόκειται σύντομα να είναι, μπορεί να υποβάλει αίτηση επιδότησης της ενεργειακής αναβάθμισης της κατοικίας αυτής, με σημαντικό δεδομένο ότι ο καταλληλότερος χρόνος εκτέλεσης των σχετικών εργασιών είναι όταν αυτή είναι κενή.
* Δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα οι ενοικιαζόμενες κατοικίες βραχυχρόνιας μίσθωσης ή όσες χρησιμοποιούνται ως επαγγελματική στέγη.
* Η κύρια χρήση της κατοικίας καταγράφεται στα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων τριών ετών, με προτεραιότητα το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2020). Αν για το έτος αναφοράς το ακίνητο δεν ήταν σε χρήση (κενό) τότε λαμβάνονται υπόψη τα δυο προηγούμενα φορολογικά έτη (2019 και 2018). Αυτό ισχύει για όλες τις κύριες κατοικίες (είτε ενοικιάζονται είτε ιδιοκατοικούνται).
ΤΑ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΑ ΛΑΘΗ
Στο μεταξύ ενόψει της έναρξης της διαδικασίας καλό είναι να επισημανθούν εκ νέου τα εξι συνηθέστερα λάθη που γίνονται κατά την υποβολή των αιτήσεων και καθυστερούν την εκταμίευση της επιδότησης στους δικαιούχους. Τα λάθη αυτά που εντοπίστηκαν στον προηγούμενο κύκλο του Προγράμματος είναι τα εξής:
* Στο 50% των αιτήσεων δεν γίνεται ταυτοποίηση του ακινήτου, κυρίως των τετραγωνικών μέτρων, βάσει των δηλωθέντων στοιχείων στο Πληροφοριακό Σύστημα (τετραγωνικά μέτρα, διεύθυνση, όροφος, ΤΚ) και της αναρτημένης οικοδομικής άδειας.
* Στο 40% των αιτήσεων, το Έντυπο Καταγραφής Παρεμβάσεων Ολοκλήρωσης δεν είναι σωστά συμπληρωμένο και τα στοιχεία που αναγράφονται σε αυτό δεν αντιστοιχούν με τα στοιχεία των τιμολογίων και των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα.
* Στο 30% των αιτήσεων, τα στοιχεία που αναγράφονται στις Υπεύθυνες Δηλώσεις Αναδόχων/Προμηθευτών δεν συμπίπτουν με αυτά που έχουν δηλωθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα.
* Στο 30% των αιτήσεων δεν αναγράφεται η απαιτούμενη ένδειξη (επί πιστώσει) του τρόπου πληρωμής των τιμολογίων των παρεμβάσεων, καθώς και των αποδείξεων παροχής Υπηρεσιών Συμβούλου και Μελετητή, σύμφωνα με οριζόμενα στον Οδηγό Εφαρμογής.
* Στο 20% των αιτήσεων, υπάρχει απόκλιση μεταξύ των στοιχείων που έχουν δηλωθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα με τα στοιχεία των ψηφιοποιημένων τιμολογίων που έχουν αναρτηθεί.
* Στο 20% των αιτήσεων, οι Σύμβουλοι Έργου αιτούνται την πληρωμή μη επιλέξιμης μελέτης από το Πρόγραμμα.
Τα ποσοστά επιδότησης των δικαιούχων
Τα ποσοστά ενίσχυσης διαμορφώνονται ως εξής:
* Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75% στα ιδιοκατοικούμενα και 65% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
* Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70% στα ιδιοκατοικούμενα και 60% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
* Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55% στα ιδιοκατοικούμενα και 45% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
* Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
* Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% επίσης στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
Οι ωφελούμενοι μπορούν να καλύψουν το υπόλοιπο ποσό με ίδια κεφάλαια ή με άτοκο δάνειο. Επιπλέον, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης αιτήσεις πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ
