Προβληματικά εν γένει, και ειδικότερα για την εξυπηρέτηση των δανείων τους, είναι σήμερα στην Ελλάδα τα 2/3 των επιχειρήσεων. Τούτο προέκυψε σε συζήτηση που διοργάνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος στις 11 Ιουλίου 2014 για το θέμα του αυξημένου αριθμού επιχειρηματικών δανείων τα οποία αντιμετωπίζουν προβλήματα αποπληρωμής.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της ΤτΕ, από τις μελέτες που παρουσιάστηκαν προκύπτει ότι σε απολύτως υγιή κατάσταση με σημαντικές προοπτικές βρίσκεται, τουλάχιστον, το 1/3 των επιχειρήσεων. Επιπρόσθετα, ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων θα βελτίωνε σημαντικά τις προοπτικές του με κατάλληλη αναδιάρθρωση του χρέους του.
Σε μη υγιή κατάσταση βρίσκεται, σύμφωνα με σχετική μελέτη, ένας αριθμός επιχειρήσεων που οι οφειλές τους αντιστοιχούν περίπου στο 20% του συνόλου των δανείων.
Από τη συζήτηση προέκυψε ότι μια λύση διευθέτησης χρεών θα λειτουργήσει εξυγιαντικά για όλο το σύστημα, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις που επιβίωσαν να αναπτυχθούν περισσότερο.
Η συζήτηση για τα νομικά προβλήματα επικεντρώθηκε κυρίως στον πτωχευτικό κώδικα. Ο ισχύων πτωχευτικός κώδικας όπως τονίστηκε, είτε παρατείνει τη δικαστική λύση των υποθέσεων, είτε αποτελεί εμπόδιο σε ενδεχόμενη διευθέτηση χρεών σε εξωδικαστικό επίπεδο. Αναφέρθηκε επίσης ότι οι διατάξεις του κώδικα, σε συνδυασμό και με άλλα χαρακτηριστικά της αγοράς, αποτρέπουν τη συνεννόηση μεταξύ των πιστωτών μιας επιχείρησης στον κατάλληλο χρόνο, καθώς και τη συνεργασία των μετόχων με τους πιστωτές.
Γενικότερα, παρατηρήθηκε ότι το θεσμικό πλαίσιο σε όλα τα επίπεδα, παρά την αρτιότητά του, δεν είναι εφαρμόσιμο σε περιβάλλον συστημικής κρίσης. Η προτεραιότητα των απαιτήσεων του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων έναντι των λοιπών πιστωτών αναδείχθηκε επίσης ως κρίσιμο ζήτημα που έχει επιπτώσεις και στη συνεννόηση μεταξύ των πιστωτών και στο κίνητρο εξεύρεσης εξωδικαστικής λύσης από τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Κρίσιμες παρεμβάσεις έγιναν από το Υπουργείο Οικονομικών σε σχέση με την πρωτοβουλία του να δημιουργήσει τον θεσμό της εξωδικαστικής επίλυσης φορολογικών διενέξεων.
Η παρουσίαση της διεθνούς εμπειρίας, όπως καταλήγει η ανακοίνωση της ΤτΕ, έδειξε ότι ειδικές καταστάσεις αντιμετωπίστηκαν με ειδικές δράσεις έκτακτης ανάγκης και όχι με τα υφιστάμενα μέσα. Αναφέρθηκαν παραδείγματα ειδικών μέτρων που χρησιμοποιήθηκαν στην κρίση της Άπω Ανατολής, στην Αργεντινή, αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες.
Παρά τον διαφορετικό χαρακτήρα των επιμέρους μέτρων που λήφθηκαν σε κάθε περίπτωση, κοινή συνισταμένη είναι η συντονισμένη διαχείριση του προβλήματος, με τυποποίηση των διαδικασιών, υπό την αντίληψη της ανάγκης εξεύρεσης συστημικής λύσης και όχι απλής παρέμβασης σε μικρο-οικονομικό επίπεδο. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, το ζητούμενο σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η δημιουργία ειδικών θεσμών έκτακτης ανάγκης, μεγάλης αποτελεσματικότητας και για χρήση σε περιορισμένο χρονικό διάστημα.
