Ο ασφαλισμένος που σταματά την εργασία του, είτε γιατί απολύεται, είτε οικειοθελώς, έχει δικαίωμα να ζητήσει συνέχιση της ασφάλισης προαιρετικά για σύνταξη ή περίθαλψη ή και τα δύο μαζί. Τα μυστικά και τη διαδικασία της προαιρετικής ασφάλισης, γνωστής ως αυτασφάλισης, για όποιες κατηγορίες ασφαλισμένων το επιθυμούν, αναλύει ο ακόλουθος οδηγός ερωτήσεων και απαντήσεων.
* Θέλω να συνεχίσω προαιρετικά την ασφάλισή μου στον ΕΦΚΑ, πού θα υποβάλλω αίτηση;
- Η αίτηση θα υποβληθεί στο Υποκατάστημα μισθωτών ή μη μισθωτών που άνηκε ο ασφαλισμένος, πριν την διακοπή της ασφάλισης του. Σε περίπτωση που κατά την λήξη της απασχόλησης υπάρχουν περισσότερες δραστηριότητες, παρέχεται το δικαίωμα της επιλογής.
* Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να συνεχίσω προαιρετικά την ασφάλιση μου στον ΕΦΚΑ;
- Προκειμένου να συνεχίσετε την ασφάλισή σας προαιρετικά θα πρέπει αθροιστικά να πληροίτε τις κάτωθι προϋποθέσεις:
-να έχετε διακόψει την υποχρεωτική ασφάλισή σας στον ΕΦΚΑ εφόσον η αίτηση υποβάλλεται εντός έτους από την τελευταία ασφάλιση, αρκούν 5 έτη ασφάλισης (1.500 ημέρες) εκ των οποίων τουλάχιστον ένα έτος (300 ημέρες) εντός της τελευταίας πενταετίας πριν την υποβολή της αίτησης. Σε κάθε άλλη περίπτωση απαιτείται να έχετε πραγματοποιήσει 10 έτη στην υποχρεωτική ασφάλιση (3.000 ημέρες)
-να κριθείτε ικανός για εργασία σύμφωνα με γνωμάτευση της αρμόδιας Υγειονομικής Επιτροπής
-να μην οφείλετε ασφαλιστικές εισφορές υποχρεωτικής ασφάλισης ή σε περίπτωση ύπαρξης οφειλών αυτές να έχουν ρυθμιστεί
* Για ποιους κλάδους μπορώ να συνεχίσω την ασφάλισή μου προαιρετικά;
- Με την υποβολή της αίτησης επιλέγετε τους Κλάδους (Σύνταξη ή/ και Περίθαλψη) που θέλετε να συνεχίσετε.
* Τι εισφορές θα πληρώνω για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισής μου;
- Η μηνιαία εισφορά υπολογίζεται επί του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών ή και εισοδημάτων επί των οποίων καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από την διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης. για ελεύθερους επαγγελματίες – αυτοαπασχολούμενους – αγρότες, τα εφαρμοζόμενα ποσοστά είναι 20% για τον Κλάδο Σύνταξης και 6,95% για τον Κλάδο Περίθαλψης. Οι μισθωτοί καταβάλλουν το σύνολο της ασφαλιστικής εισφοράς εργαζόμενου και εργοδότη στο ύψος - ποσοστό που έχει διαμορφωθεί και ισχύει κατά το χρόνο υπαγωγής στην προαιρετική ασφάλιση.
* Πότε μπορώ να διακόψω την προαιρετική μου ασφάλιση;
- Η προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης μπορεί να διακοπεί κατόπιν σχετικής αίτησης από τον επόμενο μήνα. Επιπλέον διακόπτεται υποχρεωτικά με τη συνταξιοδότησή σας λόγω αναπηρίας επ΄ αόριστον ή λόγω γήρατος ή με την ανάληψη εργασίας ή δραστηριότητας ή απόκτηση ιδιότητας ασφαλιστέας στον ΕΦΚΑ καθώς και με τον θάνατο.
* Εάν συνεχίσω προαιρετικά την ασφάλισή μου, πότε μπορώ να καταβάλλω τις μηνιαίες εισφορές;
- Η καταβολή της μηνιαίας εισφοράς γίνεται εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, όπως ισχύουν για τις ασφαλιστικές εισφορές της υποχρεωτικής ασφάλισης. Πέραν της εμπρόθεσμης καταβολής επιφέρει την επιβάρυνσή της κατά τα προβλεπόμενα και για τις εισφορές υποχρεωτικής ασφάλισης. Η καθυστέρηση της μηνιαίας εισφοράς πέραν των δύο ετών από την ημερομηνία που αυτή κατέστη απαιτητή επιφέρει την απώλειά της.
* Οφείλω εισφορές από υποχρεωτική ασφάλιση, μπορώ να υπαχθώ προαιρετικά;
- Ναι, μπορείτε εφόσον εξοφλήσετε ή ρυθμίσετε τις οφειλές σας και τηρείτε τους όρους αυτής καθ΄ όλη την διάρκεια προαιρετικής συνέχισης στην ασφάλιση.
* Εάν απωλέσω ή διακόψω την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, πότε μπορώ να ζητήσω ξανά την συνέχιση της προαιρετικής;
- Μετά από απώλεια μπορείτε να ζητήσετε την ασφάλιση σας προαιρετικά μετά από τρία χρόνια με εκ νέου έλεγχο των προϋποθέσεων, έως τρεις φορές. Μετά από διακοπή – από οποιαδήποτε αιτία – μπορείτε με την υποβολή σχετικής αίτησης και έλεγχο των προϋποθέσεων να υπαχθείτε εκ νέου.
* Μπορώ να ζητήσω επιστροφή των εισφορών προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης;
- Οι εισφορές προαιρετικής ασφάλισης δεν επιστρέφονται πλην των περιπτώσεων αναστολής της (συνταξιοδότηση αναπηρίας ορισμένου χρόνου ή επιδότηση ασθενείας), όπου επιστρέφονται άτοκα κατόπιν σχετικής αίτησης.
