Θυμίζουμε πως το θέμα είχε προκύψει μετά τη φετινή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (330/2018) με την οποία κρίθηκε ότι πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα στους συζύγους να υποβάλει ο καθένας δήλωση φορολογίας εισοδήματος για τα ατομικά του εισοδήματα και συνακόλουθα να βεβαιώνεται χωριστά ο φόρος ή απαίτηση για επιστροφή φόρου. Σύμφωνα με το νόμο που ισχύει σήμερα (και βάσει του οποίου υποβλήθηκαν οι φετινές φορολογικές δηλώσεις) οι παντρεμένοι υποχρεώνονται να υποβάλλουν κοινή φορολογική δήλωση για τα εισοδήματά τους, με ελάχιστες εξαιρέσεις και συγκεκριμένα αν:
* Έχει επέλθει διακοπή της έγγαμης συμβίωση ή λύση του συμβολαίου συμβίωσης.
* Ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης
* Ο ένας από τους δύο συζύγους έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
Σε καθεμία από τις παραπάνω περιπτώσεις ο υπόχρεος φέρει το βάρος της απόδειξης, ήτοι υποχρεούται να έχει προσκομίσει τα κατάλληλα δικαιολογητικά στο τμήμα Μητρώου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. και να έχει προχωρήσει στη σχετική μεταβολή των στοιχείων του (διαχωρισμό ΑΦΜ).
Μετά την απόφαση του ΣτΕ τα δεδομένα όμως άλλαξαν και η ΑΑΔΕ την περασμένη Άνοιξη υπέβαλε σχετική εισήγηση προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου για τις αναγκαίες νομοθετικές, διοικητικές και τεχνικές αλλαγές που απαιτούνται για τη συμμόρφωση προς τη νομολογία του ΣτΕ. Σε σχετική ανακοίνωση της ΑΑΔΕ τότε, τονιζόταν πως με σκοπό το νέο νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο για την υποβολή των δηλώσεων φόρου εισοδήματος να είναι τεχνικά άρτιο και να υπάρχει επαρκής χρόνος για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τις επιλογές που διαθέτουν και την ομαλή τους εξυπηρέτηση, οι σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες και οι κανονιστικές και μηχανογραφικές προσαρμογές θα ισχύσουν για τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2018 και μετά.
Η ώρα για τις πρωτοβουλίες αυτές ήρθε και ο νόμος σύντομα θα αλλάξει και θα δίνει τη δυνατότητα στους παντρεμένους, αν θέλουν, να μην υποβάλλουν μια κοινή δήλωση αλλά να υποβάλλουν δύο ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις. Μια ο σύζυγος για τα δικά του εισοδήματα και μία η σύζυγος για τα δικά της.
Για παράδειγμα: Σήμερα εάν μετά την εκκαθάριση της κοινής δήλωσης προέκυπτε για τον σύζυγο φόρος 1.000 ευρώ και για τη σύζυγο επιστροφή φόρου 1.000 ευρώ, τότε το εκκαθαριστικό θα ερχόταν μηδενικό αφού η εφορία θα συμψήφιζε το ποσό. Με τις αλλαγές, ο σύζυγος θα λάβει χρεωστικό σημείωμα πληρώνοντας τον φόρο σε τρεις διμηνιαίες δόσεις, ενώ η σύζυγος θα λάβει την επιστροφή φόρου κανονικά. Ωστόσο, με την ξεχωριστή δήλωση δεν θα μεταφέρεται τίποτα από τον ένα σύζυγο στον άλλο. Συγκεκριμένα, εάν για παράδειγμα η σύζυγος έχει μερικές αποδείξεις λιγότερες για το χτίσιμο του αφορολόγητου ορίου, δεν θα μπορεί να «πάρει» από τις αποδείξεις του συζύγου.
ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Πάντως με την αλλαγή αυτή ίσως δημιουργηθούν προβλήματα σε σχέση με αυτά που ισχύουν σήμερα όπως π.χ. με τα τεκμήρια των συζύγων, τα προστατευόμενα παιδιά, τις αποδείξεις κα. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της Ένωσης Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών ν. Λάρισας Νίκος Νάτσιος " πρωτίστως ο αριθμός των φορολογικών δηλώσεων που θα κληθεί να επεξεργαστεί και να εκκαθαρίσει η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων θα αυξηθεί σημαντικά καθώς από τις περίπου 6 εκατ. δηλώσεις θα κληθεί να εκκαθαρίσει περισσότερα από 8 εκατ. δηλώσεις. Πρόβλημα επίσης θα δημιουργηθεί και με τον καθορισμό των δικαιούχων διαφόρων επιδομάτων που καταβάλλονται με κριτήριο το οικογενειακό εισόδημα και όχι το ατομικό. Χαρακτηριστικά παραδείγματα επιδομάτων που δίνονται με βάση το οικογενειακό α είναι το επίδομα παιδιών και το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης.
Σε κάθε περίπτωση από του χρόνου και στο εξής οι φορολογικές δηλώσεις των συζύγων για τα εισοδήματα που θα αποκτούν, εφόσον το επιθυμούν, θα υποβάλλονται ξεχωριστά αλλά επειδή θα ανακύψουν διάφορα ζητήματα, με τα επιδόματα και τα τεκμήρια, καλό θα είναι να εξετάσουν, όταν έρθει η ώρα, τί πραγματικά τους συμφέρει...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ