Με το τραπεζικό σύστημα να οδηγείται στα όριά του, από το "κύμα" αναλήψεων που ξέσπασε στα ΑΤΜ μετά την ανακοίνωση της απόφασης της κυβέρνησης για το δημοψήφισμα, μόνο ένα θαύμα μπορούσε να αποτρέψει το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων…
Αυτό τελικά δεν έγινε και έτσι η κυβέρνηση μετά από εισήγηση του Ελληνικού Συμβουλίου Συστημικής Ευστάθειας και ενώ νωρίτερα η ΕΚΤ άφηνε στα επίπεδα της Παρασκευής τον ELA και συνεπώς χωρίς πρόσθετη ρευστότητα το σύστημα, οδηγήθηκε υπό το βάρος των εξελίξεων, σε πρωτόγνωρες αποφάσεις, προκειμένου να αποτρέψει τις μαζικές εκροές καταθέσεων και να διασφαλίσει την ομαλότητα στο τραπεζικό σύστημα.
Συγκεκριμένα και ενώ μέχρι αργά το βράδυ συνεδρίαζε το υπουργικό συμβούλιο προκειμένου να ανακοινώσει επισήμως τα μέτρα θεωρείται βέβαιο ότι οι τράπεζες θα μείνουν από σήμερα έως και την ερχόμενη Δευτέρα 6 Ιουλίου, την επομένη δηλαδή του δημοψηφίσματος, κλειστές και ταυτόχρονα θα επιβληθούν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) και στις αναλήψεις χρημάτων από τα ΑΤΜ
Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αναφέρουν ότι το όριο ανάληψης, πιθανότατα μόνο από τα ΑΤΜ θα είναι μόνο 50-60 ευρώ την ημέρα! Και πρόκειται για όριο ανά πρόσωπο ανά λογαριασμό. Η εμπειρία από το εξωτερικό δείχνει ότι:
Η επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων σημαίνει ότι:
1. Θα μπει πλαφόν στις αναλήψεις. Το ύψος δεν μπορεί να το γνωρίζει κανείς αν και οι φήμες μιλούν για 60 ευρώ.
2. Οι επιταγές δεν θα είναι δυνατόν να εξαργυρωθούν και θα μένουν στα χαρτιά
3. Δεν θα είναι δυνατή η μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό
Πρόκειται για έκτακτα μέτρα (τα οποία είχαν επιβληθεί για πρώτη φορά στην Κύπρο) προκειμένου να μην υπάρξει κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, να περιοριστεί η μετάδοση της κρίσης προς το ευρωσύστημα αλλά και να προστατευτούν οι εργαζόμενοι στις τράπεζες, οι οποίοι θα βρίσκονταν αντιμέτωποι με ένα "κύμα" χιλιάδων πολιτών που θα έτρεχαν στα γκισέ για να σηκώσουν ό,τι χρήματα έχουν μείνει στους λογαριασμούς τους .
Τα ΑΤΜ δεν αναμένεται να λειτουργήσουν σήμερα ώστε να προετοιμαστούν για τα νέα όρια αναλήψεων που θα ισχύουν από αύριο. Κάτω από αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί να λειτουργήσει και το χρηματιστήριο καθώς η εκκαθάριση των συναλλαγών περνά από τις τράπεζες. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κώστας Μποτόπουλος είπε πως η Αρχή θα συνεδριάσει σήμερα για να αποφασίσει αν θα ανοίξει το Χρηματιστήριο. Ωστόσο, αξιόπιστες πληροφορίες αναφέρουν πως και το Χρηματιστήριο Αθηνών θα μείνει κλειστό.
Σε κάθε περίπτωση τα μέτρα και οι περιορισμοί στη διακίνηση των χρημάτων θα επηρεάσουν την καθημερινότητα των πολιτών, την εύρυθμη λειτουργία των επιχειρήσεων καθώς πλήττεται το εμπόριο, η βιομηχανία, ο τουρισμός, οι εισαγωγές και συνολικά η οικονομική ζωή της χώρας. Την ίδια στιγμή, μείζον πρόβλημα δημιουργείται με όσους πολίτες, ειδικά συνταξιούχους και άτομα μεγάλης ηλικίας, που δεν διαθέτουν κάρτα αυτόματων συναλλαγών ώστε να εισπράξουν τα χρήματά τους από τα ATM, για όσο χρονικό διάστημα οι τράπεζες θα είναι κλειστές...
Παράλληλα, θα λειτουργήσει επιτροπή στην Τράπεζα της Ελλάδος η οποία θα αναλάβει να εξετάζει τα αιτήματα επιχειρήσεων για συναλλαγές με το εξωτερικό, επί των οποίων επίσης θα τεθούν περιορισμοί.
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΥΣΤΑΘΕΙΑΣ
«Θα λάβουμε ό,τι μέτρα χρειάζεται για να μην υπάρξει πρόβλημα στην καθημερινότητα του Έλληνα» διαβεβαίωνε ο υπουργός των Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης όταν προσήλθε στο υπουργείο Οικονομικών για την έναρξη της συνεδρίασης του Συμβουλίου Συστημικής Ευστάθειας. Πάντως ο Βαρουφάκης είχε προϊδεάσει για τις επερχόμενες κινήσεις καθώς δήλωσε στο ΒΒC ότι είναι υπό εξέταση η επιβολή τραπεζικής αργίας και capital controls. Λίγο αργότερα ο ίδιος μέσω tweet τάχθηκε κατά της ιδέας: Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι στο πλαίσιο μιας νομισματικής ένωσης είναι μια αντίφαση. Η ελληνική κυβέρνηση διαφωνεί με την ίδια την έννοια. Μάλιστα το υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι «ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης ποτέ δεν δήλωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση προκρίνει την επιβολή capital controls. Αντίθετα, επανειλημμένως έχει δηλώσει ότι η κυβέρνηση θεωρεί ότι τα capital controls δεν είναι συμβατά με την έννοια της νομισματικής ένωσης».
Σύμφωνα με την εισήγηση του Συμβουλίου δεν θα έπρεπε να ανοίξουν οι τράπεζες ακόμα και μία ημέρα μετά το δημοψήφισμα της προσεχούς Κυριακής και να τεθούν περιορισμοί στις αναλήψεις ανά πρόσωπο και ανά τράπεζα, στις διατραπεζικές και στις διασυνοριακές μεταφορές κεφαλαίων, αλλά και άλλα μέτρα, όπως απαγόρευση πρόωρης λήξης προθεσμιακών καταθέσεων…
«Στο Συμβούλιο υπήρξε πολύ καλή συνεργασία, με ταύτιση απόψεων και απόλυτη σύμπνοια. Κάναμε πολύ καλή δουλειά» ανέφερε μετά το τέλος, ο κ. Στουρνάρας. "Δεν θα ανοίξουν αύριο οι τράπεζες» αποκάλυπτε ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς ενώ η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας Λούκα Κατσέλη σύστηνε «ψυχραιμία».
Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Συστημικής Ευστάθειας υπό τον κ. Βαρουφάκη συμμετείχαν ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Στουρνάρας, ο αναπληρωτής υπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο αναπληρωτής υπουργός Δημήτρης Μάρδας, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη, η επικεφαλής της ΕΕΤ και πρόεδρος της Εθνικής Λούκα Κατσέλη, ο πρόεδρος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Γιώργος Μιχελής, ο επικεφαλής της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κώστας Μποτόπουλος, ο γγ της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών Χρήστος Γκόρτσος και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Πειραιώς, Άνθιμος Θωμόπουλος.
"ΠΑΓΩΣΕ" Ο ELA
Νωρίτερα η ΕΚΤ αποφάσισε να παγώσει τον ELA στα σημερινά επίπεδα και να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει πως το Δ.Σ. της κεντρικής τράπεζας καλωσορίζει τη δέσμευση των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης να πάρουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να βελτιώσουν την ισχύ των οικονομιών της ευρωζώνης και να είναι έτοιμα να κάνουν αποφασιστικά βήματα για την ενίσχυση της νομισματικής ένωσης. Μετά την απόφαση των ελληνικών αρχών να διεξαχθεί δημοψήφισμα και τη μη επέκταση του προγράμματος προσαρμογής της Ελλάδα, το συμβούλιο δηλώνει ότι θα εργαστεί σε στενή συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδας ώστε να διατηρηθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Δεδομένων των συνθηκών, το κυβερνητικό συμβούλιο αποφάσισε να διατηρήσει το όριο του ELA για τις ελληνικές τράπεζες στο επίπεδο που ήταν την Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015.
"Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά με την Τράπεζα της Ελλάδος- δήλωσε ο Ντράγκι- και προσυπογράφουμε την προσήλωση των κρατών-μελών στην δέσμευση για ανάληψη δράσης προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα εύθραυστα σημεία των οικονομιών του ευρωχώρου». Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε: «Η Τράπεζα της Ελλάδος, ως μέλος του Ευρωσυστήματος, θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει την οικονομική σταθερότητα για τους Έλληνες πολίτες σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες».
ΔΙΑΨΕΥΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ
Εξάλλου σάλος δημιουργήθηκε από την είδηση ότι υπάρχει περίπτωση παραίτησης του Γιάννη Στουρνάρα αν η κυβέρνηση δεν επιβάλει capital controls μετά την απόφαση της ΕΚΤ, κάτι που εν συνεχεία διαψεύστηκε από την ΤτΕ. Πιο συγκεκριμένα, ο ανταποκριτής των Financial Times στις Βρυξέλλες Πίτερ Σπίγκελ σύμφωνα με ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, ανέφερε ότι ο Στουρνάρας θα ζητήσει από την κυβέρνηση capital controls, καθώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος να αποφευχθεί η κατάρρευση των τραπεζών. Σημείωσε μάλιστα ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας θα παραιτηθεί εάν δεν εφαρμοστεί το μέτρο αυτό. Ωστόσο, λίγο αργότερα δημοσιογράφος της Die Welt ανέβασε στο Twitter ως είδηση από το Reuters ότι διαψεύδεται η απειλή παραίτησης από την ίδια την Τράπεζα της Ελλάδας.
