Αν και μέχρι το τέλος του περασμένου έτους η υπαγωγή των δανειοληπτών στο νόμο ήταν μαζική οι αλλαγές οι οποίες συμφωνήθηκαν μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών, τροποποιώντας επί το αυστηρότερο τις προϋποθέσεις ένταξης στην προστατευτική του "ομπρέλα" σε συνδυασμό με την «επίθεση φιλίας» από τις τράπεζες που προτείνουν «κουρέματα» αντίστοιχα με αυτά των δικαστηρίων φέρεται να δημιουργεί σε πολλούς δεύτερες σκέψεις...
Ήδη ο ρυθμός υποβολής των αιτήσεων στο πρώτο τετράμηνο του έτους έχει ανακοπεί, με το ποσοστό να μειώνεται στο 25%, καθώς μόνο στο Ειρηνοδικείο Λάρισας οι προς εκδίκαση αιτήσεις έπεσαν στις 150 όταν πέρυσι στο ίδιο διάστημα έφταναν τις 200. Οι κυοφορούμενες αλλαγές που κλείνουν τα "παράθυρα" ένταξης και τα οποία αξιοποιούσαν κυρίως οι "στρατηγικοί" κακοπληρωτές είτε για να διαφεύγουν τις συνέπειες της αθέτησης των υποχρεώσεών τους είτε για να κερδίζουν χρόνο έως την εκδίκαση της υπόθεσης, έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Την ίδια και ενώ στα τέλη του έτους τερματίζεται η ισχύς του νόμου και άρα κάθε προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς, οι τράπεζες διαφοροποίησαν τη στρατηγική τους, προσέγγισαν τους δανειολήπτες, τους πρότειναν ρυθμίσεις και "κουρέματα" και κατάφεραν να επαναφέρουν στα καταστήματά τους σημαντικό αριθμό υποθέσεων που εκκρεμεί στο δικαστήριο.
Σε κάθε περίπτωση αν και οι διαδικασίες εκδίκασης των υποθέσεων στο Ειρηνοδικείο Λάρισας έχει επισπευσθεί ωστόσο ένας μεγάλος αριθμός αιτήσεων δανειοληπτών παραμένει στο προθάλαμο του δικαστηρίου. Ενδεικτικά από τις 4.550 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από το 2010 στο Ειρηνοδικείο Λάρισας, από της έναρξη της ισχύος του νόμου δηλαδή ζήτημα είναι αν έχουν οριστικοποιηθεί οι μισές. Οι χρονοβόρες διαδικασίες παράλληλα με την αυστηροποίηση του νόμου, άφησαν ανοικτό το πεδίο στις τράπεζες να ελιχθούν, να τους πιέσουν με την απειλή επιτάχυνσης του πλειστηριασμού και να αποσπάσουν τη συγκατάθεσή τους σε ρυθμίσεις.
ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ ΟΙ "ΞΕΧΑΣΜΕΝΟΙ"
Όπως σημείωσαν στελέχη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Λάρισας κάποιοι «ξεχασμένοι» δανειολήπτες επικοινωνούν τελευταίως με τις τράπεζες ζητώντας οι ίδιοι μια ευνοϊκή ρύθμιση ή έναν ικανοποιητικό διακανονισμό για το δάνειο τους. Η προθυμία των δανειοληπτών να υπαχθούν σε ρύθμιση δανείου οδήγησε τις συστημικές τράπεζες όχι μόνο σε μια συντονισμένη στάση απέναντί τους αλλά και σε νέα προγράμματα ρυθμίσεων ανάλογα με την οικονομική και περιουσιακή κατάστασή τους. Μέσα από την εκστρατεία των τραπεζών και από τον βαθμό ανταπόκρισης που θα υπάρξει, θα διαφανούν και οι πραγματικές προθέσεις όσων έχουν υποβάλει αίτηση ένταξης στον νόμο Κατσέλη να συνεργαστούν για την οριστική ρύθμιση της οφειλής τους. Με αυτόν τον τρόπο θα αποκαλυφθούν και οι στρατηγικοί κακοπληρωτές εκμεταλλευόμενοι την ελαστικότητα του νόμου. Γιατί την ημέρα εκδίκασης της υπόθεσής τους στο Δικαστήριο οι περισσότεροι εξ αυτών είτε ζητούσαν αναβολή, είτε δεν εμφανίζεται καθόλου. Και όλο αυτό το διάστημα τα χρέη τους και οι δόσεις είχαν "παγώσει"…
ΣΦΙΓΓΕΙ Ο ΚΛΟΙΟΣ ΣΕ ΚΑΚΟΠΛΗΡΩΤΕΣ
Τώρα όμως τα δεδομένα ειδικά για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές διαφοροποιούνται" καθώς η βασική αλλαγή που επέρχεται στο νόμο είναι η άρση του τραπεζικού απορρήτου των οφειλετών. Έτσι ούτε λίγο ούτε πολύ θα δίνεται η δυνατότητα στους πιστωτές που συμμετέχουν στη διαδικασία, να έχουν πρόσβαση στην πλήρη πληροφόρηση για τα εισοδήματα και την περιουσία του οφειλέτη.
Εν ολίγοις δεν θα μπορούν να υπέχουν στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου οφειλέτες που οι αιτήσεις υπαγωγής τους απορρίφθηκαν, είτε επειδή σκόπιμα κατέστησαν αφερέγγυοι (π.χ. οδηγήθηκαν σε χρεωκοπία, μεταβίβασαν περιουσία δολίως σε άλλα πρόσωπα), είτε επειδή σκόπιμα παραποίησαν την οικονομική τους κατάσταση (π.χ. απέκρυψαν περιουσία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
* Θεσπίζεται η διενέργεια ουσιαστικού προκαταρκτικού ελέγχου από τη γραμματεία των δικαστηρίων για το αν ο οφειλέτης δηλώνει εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και το είδος αυτής, καθώς και για το αν ο οφειλέτης έχει ασκήσει άλλες αιτήσεις στο παρελθόν ή έχει άλλες εκκρεμείς αιτήσεις. Αν διαπιστωθεί κάτι τέτοιο, ο γραμματέας το σημειώνει στο φάκελο, προκειμένου να αξιολογηθεί από το δικαστή, με στόχο τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών, οι οποίοι δεν δικαιούνται προστασία από το νόμο.
* Προβλέπεται πλέον ότι σε περίπτωση καθυστέρησης της καταβολής των δόσεων που ορίζονται με τη δικαστική απόφαση, θα γίνεται αυτόματη απόρριψη (έκπτωση) του οφειλέτη κατόπιν ειδοποίησης του πιστωτή προς τον οφειλέτη και τους άλλους πιστωτές.
* Καταργείται η αυτοδίκαιη (χωρίς προσωρινή διαταγή) προστασίας από μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, σε περίπτωση που οι οφειλέτες έχουν παραιτηθεί από δύο προηγούμενες αιτήσεις και υποβάλουν εκ νέου αίτηση.
Του Γιώργου Νούλη