Ο επιχειρηματικός ελληνικός κόσμος, επισήμανε ο κ. Δόκος, προσπαθεί να επιβιώσει και να ισορροπήσει μεταξύ της «χάρυβδης» των πλειστηριασμών λόγω κόκκινων δανείων και της «σκύλας» της υπόθεσης που δεν είναι άλλη από το πολιτικο-οικονομικό περιβάλλον όπως έχει διαμορφωθεί μετά από την βαθιά ύφεση οχτώ πλέον ετών που έχει εδραιωθεί στη χώρα μας. Γίνεται αναφορά στην πολιτική διότι όλοι μας έχουμε στραμμένο το βλέμμα μας στις εκάστοτε εξελίξεις τις πολιτικές και οι οποίες είναι αρμονικά δεμένες με το οικονομικό και επιχειρηματικό γίγνεσθαι της χώρας μας.
Συστατικό στοιχείο της εγχώριας πλέον πολιτικής αποτελεί και η ΕΕ, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ που ασχολούνται με το να "υπονομεύουν" την Ελλάδα και κατ’ επέκταση τις επιχειρήσεις εις όφελος των προσδοκιών τους. Βέβαια, για να είμαστε ειλικρινείς, και η Ελλάδα από μόνη της έχει πολλά εσωτερικά προβλήματα.
Οι προσδοκίες τους εκφράζονται μέσα από αυτό που ονομάζουν “αγορές, και δεν είναι κάτι ακαθόριστο. Είναι οι μεγάλες τράπεζες σε παγκόσμιο επίπεδο. Γερμανικές, Γαλλικές και εμμέσως Αμερικανικές τράπεζες. Η τραπεζική κοινότητα, είναι αυτή που θέλει να αποπληρωθεί. Δεν τους ενδιαφέρει το τίμημα. Μπρος στο κέρδος τους μπορούν να θυσιάσουν για ακόμα μια φορά την Ελλάδα ως μια άλλη Ιφιγένεια.
Στα πλαίσια της συζήτησης της κυβέρνησης με τους Θεσμούς αφορούν και οι εργασιακές σχέσεις που διεξάγονται περισσότερο με όρους εσωτερικής πολιτικής αντιπαράθεσης.
Η ελληνική όμως αγορά εργασίας, όπως διαμορφώνεται έπειτα από 8 χρόνια ύφεσης, μοιάζει με ατμομηχανή που έχει ξεμείνει από... κάρβουνο, αφού ελάχιστες επιχειρήσεις είναι σε θέση να προχωρήσουν σε προσλήψεις, όταν δίνουν καθημερινή μάχη για τη βιωσιμότητά τους. Το αποτέλεσμα είναι όσοι έχουν ένα δυνατό βιογραφικό και τις κατάλληλες δεξιότητες να αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό κλείνοντας διά παντός την πόρτα στην Ελλάδα.
Έχουμε δηλαδή αυτό που όχι μόνο ακούμε αλλά και είμαστε θιασώτες του «braindrain», όπου νέα λαμπρά μυαλά να υιοθετούν την πρακτική της οικονομικής μετανάστευσης αναζητώντας την τύχη τους σε πιο ώριμες αγορές. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον είναι επιτακτική η ανάγκη να βρεθεί μια πρακτική λύση. Ποια είναι η λύση ενός μέρους του προβλήματος;
Η ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στο εργασιακό περιβάλλον της Ελληνικής οικονομίας είναι πρόβλημα ουσίας και το οποίο είναι επιβεβλημένο να επαναπροσδιοριστεί. Οι εργοδότες παρουσιάζονται από τη μια ως αδίστακτοι και ανήθικοι με σκοπό την «εκμετάλλευση» του εργαζομένου σε τέτοιον βαθμό που διαρρηγνύεται η λογική της απόδοσης των κεφαλαίων τους χωρίς να θίγονται τα συμφέροντα των εργαζομένων. Το αποτέλεσμα είναι η παρέμβαση του άγιου κράτους για τη διασφάλιση των εργαζομένων.
Με τη λογική αυτή έχει οικοδομηθεί ένα ασφυκτικό παρεμβατικό εργασιακό πλαίσιο. Η παρέμβαση όμως αυτή πιο πολύ δημιουργεί αναχώματα-εμπόδιο στους εργοδότες για πρόσληψη εργαζομένων παρά συντελεί στη ρύθμιση της εργασίας για ένα πιο δίκαιο εργασιακό περιβάλλον.
Οι προστατευτικές ρυθμίσεις δημιουργούν προβλήματα στην ελεύθερη αγορά, αυξάνουν τη γραφειοκρατία και επομένως τα κόστη συντήρησης που αυτή συνεπάγεται και δη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες αποτελούν την ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας.
Με αυτά και με αυτά, η ανεργία την οκταετία της κρίσης τριπλασιάσθηκε, δεκάδες χιλιάδες μικρομεσαίων επιχειρήσεων έκλεισαν ή έφυγαν από τη χώρα και ουδείς ασχολήθηκε επί της ουσίας με αυτό το πρόβλημα. Για να γίνει πιο αντιληπτό με στοιχεία το πρόβλημα της υπερρύθμισης της αγοράς εργασίας αρκεί να διαβάσει κανείς προσεκτικά τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για τους δείκτες της ανεργίας διεθνώς. Η ανεργία στις χώρες της Ευρωζώνης στο τέλος του 2016 ανερχόταν σε ποσοστό 8,3% έναντι 4,6% στις ΗΠΑ.
Στην Ευρωζώνη, σε πολλές χώρες της οποίας η αγορά εργασίας είναι αρκετά προστατευμένη και το καθεστώς των απολύσεων σε κάποιον βαθμό ελεγχόμενο, τα πράγματα είναι χειρότερα από τις ΗΠΑ, όπου το καθεστώς είναι πιο ελεύθερο και ισχύει η περίφημη αρχή "Easy fire easy hire" - "Εύκολη πρόσληψη, εύκολη απόλυση".
Στις ΗΠΑ το ότι μπορεί κάποιος να απολύσει σχετικά εύκολα εργαζομένους οδηγεί σε αύξηση των προσλήψεων γιατί το καθεστώς ελευθερίας περιορίζει τους κινδύνους που συνεπάγεται η δημιουργία θέσεων εργασίας.“Firms will hire more workers if we make it easier to fire them”. Οι εταιρίες σε ένα μη παρεμβατικό εργασιακό πλαίσιο θα προσλαμβάνουν περισσότερους υπαλλήλους εφόσον θα τους είναι πιο εύκολο να τους απολύσουν.
Ο προστατευτισμός και η υπερρύθμιση της αγοράς εργασίας δεν μοιάζει να πλήττει ή να ενοχλεί τόσο τις μεγάλες επιχειρήσεις όσο τις μικρομεσαίες, όπως άλλωστε και η υψηλή φορολογία αποτελεί μεγαλύτερο αντικίνητρο για τις μικρομεσαίες και τις νεοεισερχόμενες στην αγορά επιχειρήσεις παρά για τις μεγάλες οι οποίες διαθέτουν καλή οργάνωση, μεγάλα λογιστήρια και οργανωμένη νομική διεύθυνση ώστε να αντιμετωπίζουν τη γραφειοκρατία.
Αποτέλεσμα, η υπερβολική αύξηση φόρων και εισφορών έχει μια σειρά αρνητικών επιπτώσεων, που οδηγούν σε έξαρση της αδήλωτης εργασίας, της εισφοροδιαφυγής και της εισφοροαποφυγής που αποτελεί αντικίνητρο ως προς την αύξηση της απασχόλησης.
Εφόσον, με τις επαχθείς ρυθμίσεις της αγοράς εργασίας βλέπουμε ότι δεν συντελείται μείωση της ανεργίας, ας δοκιμάσουμε λοιπόν τη στρατηγική επιτυχημένων οικονομιών και μοντέλων και ας αφήσουμε ελεύθερη την αγορά εργασίας να μας δείξει τα αποτελέσματά της… θα εκπλαγούμε ευχάριστα.
Πρόταση αποτελεί ένα μοντέλο που προβλέπει μεγαλύτερη ευελιξία μισθών και μεγαλύτερη κινητικότητα, με στόχο τη μείωση της ανεργίας, με ένα δίχτυ ασφαλείας που αποτελεί μέρος αυτού του μοντέλου. Η κινητικότητα της εργασίας είναι το κύριο συστατικό του μοντέλου αυτού. Οι ευέλικτες μορφές εργασίας για να αποφευχθούν οι μαζικές απολύσεις και για να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας ως μέτρο καταπολέμησης της ανεργίας εν καιρώ ύφεσης είναι η μερική απασχόληση, η εκ περιτροπής απασχόληση, η σύμβαση ορισμένου χρόνου, ο δανεισμός μισθωτού μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης, η εποχική απασχόληση ή η τηλεργασία. Όλες οι προαναφερόμενες μορφές εργασίας αποτελούν την έννοια flexicurity (ευελιξία με ασφάλεια). Τέτοιου είδους προγράμματα έχουν ως βασικό πυλώνα τη δραστική απορρύθμιση της ελληνικής αγοράς εργασίας.
Στην Ελλάδα προσαρμόζουμε τις έννοιες όπως μας ευνοούν παρερμηνεύοντας και υπονομεύοντας τον πρωταρχικό τους στόχο και από την έννοια flexicurity μεταπηδήσαμε στην έννοια της flexploitation (ευέλικτη εκμετάλλευση) κι αυτό διότι μειώθηκε ο κατώτατος μισθός, διευκολύνθηκαν οι απολύσεις, ενισχύθηκαν οι ευέλικτες και επισφαλείς μορφές απασχόλησης και αποδιαρθρώθηκε το σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Επομένως, φάρμακο για την αντιμετώπιση της ανεργίας και τη δημιουργία παραγωγικών θέσεων εργασίας που θα αναχαιτίσει την ύφεση και θα αποτελέσει οδηγό Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Οικονομίας είναι η άρση των αγκυλώσεων και του προστατευτισμού της αγοράς εργασίας που δρουν ως αντικίνητρα για προσλήψεις νέων εργαζομένων και η ενίσχυση της ευελιξίας της αγοράς εργασίας, η οποία θα δώσει το κίνητρο στις επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε προσλήψεις προσωπικού και θα βελτιώσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.