Η ασάφεια της ρύθμισης που συμπεριελήφθη στον νόμο για το χωρικό σχεδιασμό (ν. 4447/2016 - ΦΕΚ 241 Α’ 23.12.2016 ) αφήνει περιθώρια πολλαπλών ερμηνειών και όπως επισημαίνει η Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων ν. Λάρισας, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να παραγκωνιστεί η απόφαση μιας γενικής συνέλευσης, που είναι το ανώτατο καταστατικό όργανο λειτουργίας μιας πολυκατοικίας.
"Το πιο πιθανό, με την τροπολογία αυτή είναι να δημιουργηθούν συνθήκες "ζούγκλας" στις πολυκατοικίες και να ανοίξει ο δρόμος για προσφυγές στα Πρωτοδικεία της χώρας, παρά να μπει τέλος στις "διαμάχες" ανάμεσα στους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων σχετικά με τη θέρμανση" σχολιάζει στην "Ε" η δικηγόρος, αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας (ΠΟΜΙΔΑ) και πρόεδρος της ΕΝ.ΙΔ.ΑΚ. ν. Λάρισας κ. Χριστίνα Πουλούλη.
"Η νέα διάταξη, όπως εξηγεί, αφορά αποκλειστικά στην εγκατάσταση συστημάτων μέτρησης της ενέργειας που καταναλώνεται και δεν μπορεί ποτέ να αφορά στο δικαίωμα της αυθαίρετης εγκατάστασης θέρμανσης με φυσικό αέριο ή άλλο μέσο θέρμανσης, με αγνόηση των κανονισμών των πολυκατοικιών της χώρας. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις του νομοθέτη, η συγκεκριμένη έκφραση "δεν απαιτείται προηγούμενη έγκριση ή απόφαση οργάνου ή ενημέρωση ή άδεια άλλης αρχής ή φορέα" δεν μπορεί ποτέ να αφορά στην παράκαμψη των αποφάσεων των γενικών συνελεύσεων των πολυκατοικιών αλλά το ότι, αν κάποιος νόμιμα από πλευράς συνιδιοκτησίας, μπορεί να εγκαταστήσει ένα νέο σύστημα μέτρησης ή κεντρικής θέρμανσης, δεν χρειάζεται άδεια ή έγκριση από καμιά πολεοδομική ή άλλη δημόσια αρχή. Συνεπώς αν η ρύθμιση αφορά μόνο ατομικούς μετρητές τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν, όμως, η πρόβλεψη για «ανεξάρτητες μονάδες θέρμανσης» αφορά σε αυτόνομη θέρμανση από όποιον θέλει, παρακάμπτοντας τη γενική συνέλευση, τότε θα υπάρξει τεράστια αναταραχή" τονίζει η κ. Πουλούλη.
Ενημερωτικά να σημειώσουμε πως η τροπολογία που ψηφίστηκε προβλέπει πως δεν απαιτείται η έγκριση γενικής συνέλευσης από το 50% συν 1 των ψήφων των συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας, προκειμένου να «αυτονομηθεί» ενεργειακά με φυσικό αέριο ή άλλης μορφής θέρμανσης ένας ιδιοκτήτης. Συγκεκριμένα με το άρθρο 39 του νόμου τροποποιείται το άρθρο 11 του ν. 4342/2015 και προστίθεται νέα παράγραφος 8 ως εξής:
«Για την τοποθέτηση μετρητικών ή ρυθμιστικών διατάξεων ενέργειας ή ανεξάρτητων μονάδων θέρμανσης σε μεμονωμένες ιδιοκτησίες καταναλωτών σε υφιστάμενα πριν από την έναρξη εφαρμογής του παρόντος νόμου κτίρια, καθώς και σε όσα κτίρια ανεγερθούν μετά την έναρξη εφαρμογής αυτού, δεν απαιτείται προηγούμενη έγκριση ή απόφαση οργάνου ή ενημέρωση ή άδεια άλλης αρχής ή φορέα, πέραν των πιστοποιημένων φορέων παροχής ή εγκατάστασης όπου αυτό απαιτείται».
"Αν ο νομοθέτης ήθελε, διευκρινίζει η κ. Πουλούλη, πράγματι να επιτρέψει την μονομερή και αυθαίρετη αποχώρηση από τα υπάρχοντα συστήματα κεντρικής θέρμανσης των πολυκατοικιών θα έπρεπε να τροποποιήσει ρητά τις διατάξεις του Π.Δ. 420/1987, που ρυθμίζουν το θέμα αυτό, ή έστω τις διατάξεις περί οριζοντίου ιδιοκτησίας του Ν. 3741/1929, θέτοντας συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η επιστροφή στην αυτόβουλη ατομική θέρμανση με φυσικό αέριο ή οποιοδήποτε άλλο τρόπο, των ισχυρότερων οικονομικά νοικοκυριών της κάθε πολυκατοικίας, θα αποτελέσει την απαρχή τεράστιας περαιτέρω υποβάθμισης της ζωής των υπολοίπων – οικονομικά ασθενέστερων- μέσα στο ίδιο κτίριο, την κακοποίηση των προσόψεων των οικοδομών, και τελικά τη μετατροπή των γενικών συνελεύσεων των πολυκατοικιών σε πυγμαχικά ριγκ, με χιλιάδες πολιτών να εμπλέκονται σε ατέρμονες και δαπανηρές δικαστικές διαδικασίες»…
ΛΙΓΕΣ ΠΟΛΥΚΑΤΑΚΟΙΚΙΕΣ…
Σε κάθε περίπτωση να σημειώσουμε πως στη Λάρισα λίγες πολυκατοικίες καίνε πετρέλαιο. Οι περισσότερες εντάχθηκαν πρόπερσι στο πρόγραμμα που επιδοτούσε την αλλαγή καυστήρα πετρελαίου με φυσικό αέριο και συνεπώς το πρόβλημα δεν θα λάβει τις διαστάσεις που δίνονται.
Να σημειώσουμε επίσης πως η συγκεκριμένη διάταξη έρχεται λίγο μόλις καιρό πριν την πολυαναμενόμενη επανέναρξη του προγράμματος επιδότησης «Εξοικονομώ κατ' οίκον» και προφανώς θα διευκολύνει την εγκατάσταση συστημάτων και ανεξάρτητων μονάδων, που προάγουν την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων και ανοίγουν το δρόμο σε ιδιοκτήτες διαμερισμάτων να εγκαταστήσουν σύγχρονα συστήματα θέρμανσης.
ΑΛΛΑ ΣΟΒΑΡΟ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Η υλοποίηση των προθέσεων όμως αυτών, δεν είναι εύκολη και προφανώς το Υπ. Περιβάλλοντος θα υποχρεωθεί να επανέλθει επί του θέματος… που ούτως ή άλλως απαιτεί παρέμβαση. Άλλωστε η διάταξη αυτή είχε επιχειρηθεί να προχωρήσει και το 2014 χωρίς αποτέλεσμα με τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων να υπερασπίζουν το δικαίωμά τους να επιλέγουν τη φθηνότερη λύση γι' αυτούς, χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να ρωτούν τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες.
Το πρόβλημα όμως είναι υπαρκτό. Και αυτό γιατί στις παλαιότερες εγκαταστάσεις, οι σωληνώσεις της θέρμανσης είναι κοινές για όλα τα διαμερίσματα της οικοδομής και δεν είναι δυνατή η ανεξάρτητη ρύθμιση της θερμοκρασίας σε κάθε διαμέρισμα. Το γεγονός αυτό έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην ποιότητα της θέρμανσης όσο και στο κόστος λειτουργίας της εγκατάστασης. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες πολλά διαμερίσματα σε τέτοιες οικοδομές υπερθερμαίνονται κατά τις ώρες θέρμανσης και οι ένοικοι αναγκάζονται να ανοίξουν τα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες (πράγμα που συνεπάγεται μεγάλη σπατάλη ενέργειας), όπως επίσης δεν είναι και λίγες οι περιπτώσεις διαμερισμάτων που δεν θερμαίνονται επαρκώς (κυρίως στον τελευταίο όροφο της οικοδομής). Εκτός του κόστους λειτουργίας και της ποιότητας θέρμανσης, η κατασκευή της εγκατάστασης θέρμανσης χωρίς αυτονομία, συνήθως δημιουργεί προβλήματα στις σχέσεις των ενοίκων, αφού θα πρέπει να έρθουν σε συνεννόηση για τις ώρες θέρμανσης, πράγμα το οποίο δεν είναι εύκολο, η κατανομή των δαπανών δεν είναι πάντοτε δίκαιη, ειδικά όταν κάποιοι ένοικοι της οικοδομής έχουν πραγματοποιήσει επεμβάσεις στην εγκατάσταση μέσα στο διαμέρισμα τους ενώ η αδυναμία πληρωμής των κοινοχρήστων από μερίδα των συνιδιοκτητών δημιουργεί προβλήματα στον ανεφοδιασμό με πετρέλαιο κ.α.
Όμως, αν η επίμαχη διάταξη μπορεί να δώσει τη δυνατότητα σε κάποιον ιδιοκτήτη να αυτονομηθεί από την κεντρική θέρμανση, χωρίς να πάρει την έγκριση από τους υπόλοιπους ή αν μπορεί να εγκαταστήσει ακόμη και δικό του, ατομικό λέβητα ώστε να έχει θέρμανση με πετρέλαιο αλλά χωρίς να είναι συνδεδεμένος με τον κεντρικό λέβητα, πρέπει να διευκρινιστεί… Γιατί μπορεί να γίνεται ντόρος για το τίποτε!
Του Γιώργου Νούλη