Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς είναι κατηγορηματικός γι΄ αυτό. "Με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές να αγγίζουν τα 11 δισ. ευρώ και μόνον ένας εκ των δύο επαγγελματιών να δύναται να πληρώσει τις ασφαλιστικές εισφορές, δεν τρίζουν μόνο τα θεμέλια του Οργανισμού αλλά ναρκοθετούνται και οι προοπτικές του ίδιου του υπερ -ταμείου καθώς ο επανυπολογισμός των εισφορών, δεν αναμένεται να προσδώσει παραπάνω έσοδα στο ασφαλιστικό ταμείο. Αντίθετα υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να δημιουργήσει μια νέα γενιά οφειλετών, από την δεξαμενή μάλιστα των υγειών επιχειρήσεων"...
Την ίδια στιγμή εκπέμποντας ηχηρό σήμα κινδύνου για το νέο κύκλο επιδείνωσης που έχει εισέλθει η ελληνική επιχειρηματικότητα και για την τραγική εικόνα που παρουσιάζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εξαιτίας της υπερφορολόγησης, ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας, στη σημερινή του συνέντευξη στην "Ε", επαναφέρει την πρόταση για "πάγωμα" των ασφαλιστικών εισφορών, μίλησε για την ενθάρρυνση δράσεων συνεργατικών σχηματισμών, προκειμένου να δημιουργηθούν ανταγωνιστικές και βιώσιμες επιχειρήσεις, στηλίτευσε την "εχθρική" στάση των τραπεζών απέναντι στην μικρή επιχειρηματικότητα, εξέφρασε την αγωνία του για την κατάληξη των διαπραγματεύσεων για το κλείσιμο της αξιολόγησης, αποσαφήνισε τα "εργαλεία" και τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη, ενώ δεν παρέλειψε να ζητήσει τη συσπείρωση όλων των επαγγελματοβιοτεχνών γύρω από την Συνομοπονδία, προκειμένου να διασφαλιστεί ο καταλυτικός της ρόλος, ως "θεματοφύλακας των συμφερόντων των ΜμΕ"…
* Ποια είναι η εικόνα σήμερα στο χώρο των μικρομεσαίων κ. πρόεδρε; Είναι τόσο άσχημα τα πράγματα όπως στη Λάρισα, που σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Επιμελητηρίου κάθε μέρα, τρείς επιχειρήσεις βάζουν "λουκέτο"; Πόσο διαφορετική είναι η κατάσταση στη χώρα; Τι μηνύματα εισπράττετε;
- Η οικονομική κατάσταση των μικρών, πολύ μικρών επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενους παραμένει εξαιρετικά δύσκολη. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ σημειώνεται επιδείνωση των δεικτών: στον κύκλο εργασιών για το 66,3% των επιχειρήσεων, στη ζήτηση για το 63,8%, στη ρευστότητα το 75,8%, στις παραγγελίες το 69,5% και στις επενδύσεις όπου αύξηση καταγράφει μόνο το 9,1%, μείωση το 37,5% και στασιμότητα το 51,3% των επιχειρήσεων. Το πραγματικό πρόβλημα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εμφανίζεται στην ένταση με την οποία εκδηλώνεται το φαινόμενο καθώς σχεδόν 1 στους 10 από αυτούς που κινδυνεύουν, είναι πολύ πιθανό να κλείσουν μέσα στο επόμενο διάστημα. Εκτιμάται ότι η μείωση επιχειρήσεων το τρέχον εξάμηνο θα ανέλθει στις 18.000 και θα αφορά κυρίως τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους. Αυτό συνεπάγεται υψηλό κίνδυνο απώλειας 33.000 θέσεων συνολικής απασχόλησης (εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι, μισθωτοί).
* Είναι επανορθώσιμη η ζημιά όμως, ή η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη; Και επί της ουσίας υπάρχουν μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις για να στηρίξουν την ελληνική οικονομία; Όταν το μέλημα είναι η επιβίωση από πού θα προκύψουν επενδυτικές πρωτοβουλίες;
- Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Στην παρούσα συγκυρία οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις δεν προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους αλλά απλά να επιβιώσουν. Το περιβάλλον μέσα στο οποίο επιχειρούν χαρακτηρίζεται από υπερφορολόγηση, έλλειψη ρευστότητας και πρόσβασης σε χρηματοδότηση ενώ το διοικητικό κόστος συμμόρφωσης παραμένει ακόμα υψηλό. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν επιχειρήσεις που συνεργάζονται και καινοτομούν. Η ΓΣΕΒΕΕ κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο δημιούργησε δομές ενίσχυσης τόσο της καινοτομίας όσο και των συνεργατικών σχηματισμών (clusters). Καταφέραμε μέσω των δομών αυτών να δημιουργήσουμε 11 συνεργατικούς σχηματισμούς. Στο επόμενο διάστημα σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να ενθαρρύνουμε τέτοιου είδους δράσεις καθώς φαίνεται ότι είναι ο πιο δόκιμος τρόπος για να δημιουργήσουμε ανταγωνιστικές και βιώσιμες επιχειρήσεις, ακόμα και μέσα σε αυτό το πολύ δύσκολο και περιοριστικό οικονομικό περιβάλλον.
* Έχει δηλώσει κατά καιρούς πως οι τράπεζες παραμένουν εχθρικές απέναντι στην επιχειρηματικότητα και πως οι μικρές επιχειρήσεις ουδέποτε στηρίχτηκαν όσο έπρεπε. Σε συνθήκες κρίσης και στην εποχή των μνημονίων πώς και από πού θα μπορούσαν να αντλήσουν ρευστότητα…
-Το πρόβλημα της πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση δεν είναι μια νέα συνθήκη, αν και έχει επιδεινωθεί εν μέσω κρίσης σε επίπεδα που απειλείται μαζικά η βιωσιμότητα ακόμα και κατά τα άλλα υγιών μικρών επιχειρήσεων. Υπάρχει πλήθος ερευνών και μελετών που αποδεικνύουν ότι η χώρα μας είναι, και ήταν, ακόμα και πριν την κρίση, στην πρώτη θέση μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης αναφορικά με το πρόβλημα αυτό. Η ΓΣΕΒΕΕ για την αντιμετώπιση του ζητήματος έχει ήδη καταθέσει ένα πλαίσιο προτάσεων. Ενδεικτικά αναφέρω την ανάγκη για μεγαλύτερη ευελιξία στα προγράμματα του λεγόμενου «νέου ΕΣΠΑ», την αύξηση των διαθέσιμων μέσων παροχής κεφαλαίων κίνησης για τις ΜμΕ, τη δημιουργία εργαλείων εγγυοδοσίας, της μικροχρηματοδότησης, της στήριξης Αναπτυξιακής Τράπεζας Μικρών Επιχειρήσεων και την άμεση ενεργοποίηση της συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.
* Ας έρθουμε και στον ΟΑΕΕ κ. πρόεδρε, που η βιωσιμότητά του βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο. Τα μέλη σας αδυνατούν να καταβάλουν τις εισφορές πόσο μάλλον από το ερχόμενο έτος που θα είναι και αυξημένες. Τι προβλέπετε να συμβεί, τι πρέπει να γίνει;
- Ο ΟΑΕΕ πλέον αντιμετωπίζει επείγοντα ταμειακά προβλήματα. Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών αγγίζει τα 11 δισ. με τα 3,3 δισ. να είναι προσαυξήσεις. Οι ενεργοί οφειλέτες στην παρούσα φάση είναι 323.000 (δεν συμπεριλαμβάνονται εκείνοι που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση) σε σύνολο 696.000 ασφαλισμένων ενώ οι διακόπτοντες οφειλέτες 252.000. Το 2015 ήταν οι ενεργοί οφειλέτες ήταν 322.000 σε σύνολο 710.000 ασφαλισμένων ενώ οι διακόπτοντες ήταν 234.000. Έχουμε δηλαδή μέσα σε ένα έτος μια αρνητική εξέλιξη σε όλα τα στοιχεία. Η ΓΣΕΒΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ταμειακό πρόβλημα του ΟΑΕΕ είχε προτείνει πολύ έγκαιρα μια ρεαλιστική ρύθμιση για τους οφειλέτες καθώς και "πάγωμα" των οφειλών. Δυστυχώς οι προτάσεις αυτές δεν υιοθετήθηκαν εν συνόλω έγκαιρα με αποτέλεσμα τα προβλήματα του ΟΑΕΕ να παραμείνουν και να επιδεινωθούν. Η ίδρυση του νέου υπέρ-ταμείου (ΕΦΚΑ) και η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών θεωρήθηκε από την παρούσα κυβέρνηση ως ένας τρόπος να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα αυτά. Ωστόσο σύμφωνα με εκτιμήσεις για την καλή λειτουργία του νέου Υπέρ- ταμείου απαιτούνταν 3 χρόνια προετοιμασίας. Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Αναμένουμε σοβαρές λειτουργικές δυσκολίες (πχ αποσαφήνιση του τρόπου καταβολής των εισφορών μέσα στο έτος και διαδικασία εκκαθάρισης). Επιπλέον ο νέος τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών στους ελευθέρους επαγγελματίες επιβαρύνει υπέρμετρα τα μεσαία εισοδήματα ενώ παράλληλα προσφέρει μια μικρή μείωση στα χαμηλά. Με μετριοπαθείς εκτιμήσεις δεν αναμένεται να προσδώσει παραπάνω έσοδα στο ασφαλιστικό ταμείο. Αντίθετα υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να δημιουργήσει μια νέα γενιά οφειλετών, από την δεξαμενή μάλιστα των υγειών επιχειρήσεων.
* Με δεδομένο ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια δύσκολη διαπραγμάτευση για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και μάλιστα για τα εργασιακά για τα κόκκινα επαγγελματικά δάνεια, τι λύσεις περιμένετε; Και θα είναι αυτές αρκετές για να λύσουν τα προβλήματα των μικρομεσαίων;
- Δυστυχώς η εμπειρία από την κατάληξη όλων των προηγούμενων διαπραγματεύσεων δεν είναι θετική. Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθεια να κλείσει την αξιολόγηση ώστε να ανοίξει η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους. Εάν αυτό επιτευχθεί θα δώσει μια σημαντική ανάσα στην ελληνική οικονομία. Ωστόσο δεν ξέρω πόσο ρεαλιστικός είναι αυτός ο στόχος. Σε κάθε περίπτωση οι προτάσεις της ΓΣΕΒΕΕ για τα εργασιακά και κόκκινα δάνεια είναι γνωστές. Στα εργασιακά θεωρούμε ότι πρέπει να αποκατασταθεί ο θεσμός των συλλογικών διαπραγματεύσεων ώστε οι δυνάμεις της αγοράς να έχουν τον αποφασιστικό ρόλο και λόγο στην διαμόρφωση των εργασιακών σχέσεων και του κατώτατου μισθού. Τα τελευταία χρόνια που επί της ουσίας έχουν καταργηθεί οι συλλογικές διαπραγματεύσεις τίποτα θετικό δεν έχει προκύψει. Η αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από έντονη ελαστικότητα και κινητικότητα. Οι μισθοί πέφτουν επηρεάζοντας την συνολική ζήτηση αρνητικά, ενώ η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων επιδεινώνεται αφού κατά κύριο λόγο από την συνολική αυτή υποβάθμιση ευνοούνται οι μεγάλες επιχειρήσεις. Όσον αφορά τα κόκκινα δάνεια θεωρούμε απαραίτητη την δημιουργία ενός εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των χρεών τόσο προς τις τράπεζες όσο και προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά χωρίς όμως προϋποθέσεις που θα αποκλείουν επί της ουσίας τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
* Πάντως οι προσδοκίες για "πάγωμα" των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων και για ακατάσχετο επιχειρηματικό τραπεζικό λογαριασμό δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται…
- Οι διακηρύξεις αυτές του Πρωθυπουργού δημιούργησαν μια θετική ψυχολογία στην αγορά. Εάν εφαρμόζονταν θα μπορούσαν να δώσουν μια πολύ μεγάλη ανάσα σε χιλιάδες επιχειρηματίες και να τους επανεντάξουν στο ασφαλιστικό σύστημα. Από το πάγωμα των ασφαλιστικών εισφορών θα μπορούσαν να εισρεύσουν στον ΟΑΕΕ έσοδα περίπου 300 εκ. € ανά έτος. Δυστυχώς φαίνεται ότι οι εξαγγελίες αυτές εγκαταλείπονται, ανατροφοδοτώντας τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και της ανασφάλειας που βιώνουν οι χιλιάδες μικροί και πολύ μικροί επιχειρηματίες.
* Τι πρωτοβουλίες θεωρείτε πως απαιτούνται για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη;
-Η ΓΣΕΒΕΕ έχει καταθέσει ένα πακέτο προτάσεων για την επανεκκίνηση της οικονομίας, χωρίς να περιορίζεται μόνο στην ανάγκη μείωσης των υπέρμετρων επιβαρύνσεων. Ενδεικτικά αναφέρω θεσμικό πλαίσιο για τις νέες μορφές και εργαλεία χρηματοδότησης, θεσμικό πλαίσιο ως προς τη δυνατότητα διαμόρφωσης συνεργατικών σχηματισμών, προαγωγή των ελληνικών σημάτων, όχι μόνο στο πλαίσιο ανάπτυξης του αγροδιατροφικού τομέα (ΠΟΠ και Γεωγραφικές Ενδείξεις), αλλά και σε όλο το φάσμα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, βελτίωση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις δημόσιες συμβάσεις, διαμόρφωση νέων μορφών τραπεζών ειδικού σκοπού, εκσυγχρονισμός των δομών απονομής δικαιοσύνης, ενίσχυση των μορφών εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών και ολοκλήρωση όλων των χαρτών που μειώνουν τα διοικητικά και γραφειοκρατικά κόστη. Το κτηματολόγιο, οι δασικοί χάρτες, ο χωροταξικός σχεδιασμός πρέπει να προχωρήσουν άμεσα σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής διασύνδεσης επιχειρήσεων, ατόμων, υπηρεσιών και το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο. Η ταυτόχρονη εφαρμογή όλων των παραπάνω μειώνει το κόστος ελέγχου και συμμόρφωσης των επιχειρήσεων.
* Ξανά στο τιμόνι της ΓΣΕΒΕΕ κ. Καββαθά. Η εμπιστοσύνη στο πρόσωπό σας από τους συναδέλφους σας ανανεώθηκε. Όμως και οι ευθύνες σας έγιναν μεγαλύτερες τώρα κ. πρόεδρε… Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να τους στείλετε;
- Κατ’ αρχάς αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους που με στήριξαν αλλά και όλους εκείνους που ανεξαρτήτως ιδεολογικής καταβολής ή /και προτίμησης στήριξαν και συνεχίζουν να στηρίζουν το δύσκολο έργο της ΓΣΕΒΕΕ που δεν είναι άλλο από την προστασία, στήριξη και προώθηση των συμφερόντων των ΜμΕ.
Στην ΓΣΕΒΕΕ έχουμε εδώ και αρκετά χρόνια σπάσει τους ισχυρούς δεσμούς με τα κόμματα. Η προσοχή μας έχει στραφεί αποκλειστικά στον μικρό και πολύ μικρό επιχειρηματία. Και αυτό φαίνεται και από την στενή συνεργασία που υπάρχει ανάμεσα στους συνδικαλιστές ανεξαρτήτου πολιτικής καταβολής. Και αυτήν την συνεργασία την διαφυλάττουμε ως ένα ανεκτίμητης αξίας περιουσιακό στοιχείο. Και αυτό δεν αποτελεί κάποιου είδους φετίχ. Βασίζεται στην πεποίθηση ότι διατηρώντας την ΓΣΕΒΕΕ ισχυρή και ανοιχτή, κρατάμε τις επιχειρήσεις μας ανοιχτές και βιώσιμες. Και αυτό είναι κάτι που συνεχώς προσπαθούμε να περάσουμε σε όλους τους συναδέλφους. Με άλλα λόγια για να μπορεί η ΓΣΕΒΕΕ να στέκεται δίπλα στους επιχειρηματίες και αυτοαπασχολούμενους υπερασπίζοντας και προωθώντας τις ανάγκες τους θα πρέπει και αυτοί να στέκονται δίπλα στην ΓΣΕΒΕΕ.
Συνέντευξη: Γιώργος Νούλης
