Με δεδομένο ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς έχει παύσει να ισχύει για όσους δεν έχουν υπαχθεί στο ν. Κατσέλη και ενόσω τρέχει η διαδικασία για την πώληση προβληματικών και μη εξυπηρετούμενων δανείων σε ξένα funds (ήδη έξι εταιρίες υπέβαλαν αιτήσεις για τη διαχείριση των δανείων αυτών) η Περιφέρεια θέτει εσπευσμένα σε διαβούλευση και εκτός ημερήσιας διάταξης τα θέματα, των "κόκκινων" δανείων και των δανείων σε ελβετικό νόμισμα, προκειμένου να καταστήσει σαφές πως η αποτελεσματική παρέμβαση τόσο των τραπεζών όσο και του κράτους προς την κατεύθυνση της ανακούφισης των πολιτών είναι επιβεβλημένη και αδήριτη ανάγκη…
Η συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο με πρωτοβουλία του κ. Αγοραστού, γίνεται με αφορμή τη διαδικτυακή συλλογή υπογραφών (https://secure.avaaz.org/el/petition/start_a_petition/ ) χιλιάδων πολιτών που ζητούν να νομοθετηθεί και στη χώρα μας, η προτεραιότητα του δανειολήπτη και του εγγυητή στην εξαγορά του δανείου που τους βαρύνει, πριν από την πώλησή του σε funds.
"Να θεσμοθετήσει η Πολιτεία, όπως νομοθέτησε και η κυπριακή κυβέρνηση, το δικαίωμα να μπορεί ο οφειλέτης να αγοράζει στην ίδια τιμή το δάνειό του. Σε μια τέτοια περίπτωση η τράπεζα πετυχαίνει ακριβώς, ό,τι θα πετύχαινε και με τη συνδιαλλαγή της με το κερδοσκοπικό fund, δηλαδή την είσπραξη του ίδιου χρηματικού ποσού. H πίστη της δεν διασαλεύεται, διότι θα πραγματώνει μια θεσμοθετημένη υποχρέωσή της. Η όποια διασπορά του ηθικού κινδύνου, για όσα δάνεια συνεπών δανειοληπτών δεν μεταβιβαστούν, μπορεί ν' αποφευχθεί με μια σημαντική επιτοκιακή ελάφρυνση που επίσης μπορεί να θεσμοθετήσει η Πολιτεία» αναφέρεται στο σχετικό ψήφισμα που όταν συγκεντρώσει ένα ικανό αριθμό ψήφων θα υποβληθεί ως αίτημα στην ελληνική κυβέρνηση.
Σχετικά με το θέμα των «κόκκινων» δανείων και καθώς το θέμα βρίσκεται στην ατζέντα των συζητήσεων της κυβέρνησης με τους θεσμούς ενώ την ίδια στιγμή τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως αποκαλύπτει στην "Ε" ο νομικός σύμβουλος του ΙΝΚΑ Θεσσαλίας Άγγελος Γιουρέλης δείχνουν μια διάθεση διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο του αναθεωρημένου κώδικα δεοντολογίας, να επισημάνουμε πρωτίστως πως στην πράξη, οι τράπεζες δεν μπορούν να προβούν σε καμία πώληση μη εξυπηρετούμενου δανείου έως τα τέλη του 2016. Και αυτό διότι ο νόμος προβλέπει πως αναγκαία προϋπόθεση πριν από την πώληση είναι να έχει προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής εντός 12 μηνών προ της προσφοράς να ρυθμίσει ή να διακανονίσει τις οφειλές του.
Σε κάθε περίπτωση ωστόσο όσοι δεν καταφέρουν να βρουν μια συμβιβαστική λύση για την εξόφληση των οφειλών τους, ή θα αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις από την ενεργοποίηση των δικαστικών ενεργειών, δηλαδή καταγγελία της σύμβασης, έκδοση διαταγής πληρωμής και πλειστηριασμός ή κατάσχεση ή θα γίνουν βορά στα "αρπακτικά" αν τυχόν το δάνειό τους μεταβιβαστεί στις εταιρίες αυτές.
Βασικό χαρακτηριστικό που διακρίνει τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει ένα "fund" που αγοράζει «κόκκινα» δάνεια, είναι το άμεσο κέρδος. Σε αντίθεση με την πρακτική της τράπεζας που επιδιώκει να ρυθμίσει ένα δάνειο σε βάθος δεκαετίας, η λογική του fund είναι να εισπράξει όσα περισσότερα μπορεί σε όσο το δυνατόν πιο σύντομο χρονικό διάστημα, συνήθως δύο ή τρία χρόνια, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι είναι διατεθειμένο να χάσει χρήματα ή ότι απεμπολεί το δικαίωμα να εισπράξει όσα περισσότερα χρήματα μπορεί από μια συναλλαγή.
Εν προκειμένω, οι τράπεζες προτίθενται να πουλήσουν δάνεια, που είναι σε οριστική καθυστέρηση για πάνω από δύο ή τρία χρόνια και τα οποία στην πλειονότητά τους έχουν καταγγελθεί. Βεβαίως "κλειδί" για το κατά πόσον η πώληση μπορεί να αποβεί επωφελής για τον ίδιο τον δανειολήπτη, είναι η τιμή στην οποία έχει πουλήσει η τράπεζα. Ο γενικός κανόνας είναι ότι όσο πιο χαμηλή είναι η τιμή πώλησης από την τράπεζα τόσο πιο φθηνή μπορεί να γίνει για τον ίδιο τον δανειολήπτη η αποπληρωμή της οφειλής του. Πάντως γενικά τα χρηματοοικονομικά funds, αγοράζουν σε εξευτελιστικά χαμηλές τιμές, οι οποίες κυμαίνονται από 10 έως 21%, της συνολικής οφειλής και η λύση της νομοθέτηση της προτεραιότητας δανειοληπτών στην εξαγορά δανείων τους ίσως δώσει σε πολλούς οφειλέτες την ευκαιρία για να απαλλαγούν από τον βρόχο των δανείων…
ΔΑΝΕΙΑ ΣΕ ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ
Σε ό,τι αφορά στα δάνεια σε ελβετικό φράγκο η πρόταση του κ. Αγοραστού κινείται στην κατεύθυνση της αποπληρωμής του με την ισοτιμία που ίσχυε κατά την εκταμίευσή του. Όπως δηλαδή αποφασίστηκε με την πρώτη πανευρωπαϊκή δικαστική απόφαση στην αγωγή καταναλωτικών οργανώσεων και του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου και μέχρι τα αρμόδια δικαστήρια αποφασίσουν για την τελική έκβαση αυτής της υπόθεσης.
Σχετικά με τα δάνεια αυτά να σημειώσουμε πως οι διαβουλεύσεις του υπ. Οικονομίας με τις τράπεζες έχουν ξεκινήσει από καιρό αλλά λύση δεν έχει δοθεί. Θυμίζουμε πως από τα μέσα του 2007 η ισοτιμία ευρώ - ελβετικού φράγκου κατέγραψε μεγάλη μείωση σε βάρος του ευρωπαϊκού νομίσματος με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι μηνιαίες δόσεις που έπρεπε να καταβάλουν χιλιάδες δανειολήπτες. Είναι ενδεικτικό πως δάνειο αρχικού ύψους 125.000 ευρώ αγγίζει σήμερα τα 220.000 ευρώ μόνο και μόνο λόγω της αλλαγής της ισοτιμίας.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν χάσει, αλλά και έχουν κερδίσει αρκετές δικαστικές προσφυγές δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο. Ωστόσο, η πρόσφατη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών που δέχθηκε το σκεπτικό συλλογικής αγωγής Ενώσεων Καταναλωτών και του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου, αποτελεί ίσως τη σοβαρότερη εξέλιξη επί του θέματος. Και αυτό γιατί απαγόρευσε την καταγγελία των συμβάσεων των δανείων από τις τράπεζες, εάν οι δανειολήπτες καταβάλλουν στο ισόποσό τους σε ευρώ τις τοκοχρεωλυτικές τους δόσεις σε ελβετικό φράγκο, βάσει της ισοτιμίας των δύο νομισμάτων κατά τον χρόνο εκταμίευσης του δανείου και χορήγησης σε ευρώ. Πρακτικά το δικαστήριο επανέφερε την ισοτιμία αποπληρωμής των δανείων σε ελβετικό φράγκο στην αρχική ισοτιμία εκταμίευσης, τόσο για τις μελλοντικές καταβολές, όσο και για τις προηγούμενες.
Πάντως όπως δείχνουν τα πράγματα το τοπίο θα ξεκαθαρίσει την επόμενη διετία με τις τελεσίδικες αποφάσεις που θα εκδοθούν από τα Εφετεία και τον Άρειο Πάγο. Να σημειωθεί ότι και με την Κοινοτική Οδηγία 2014/17/ΕΕ λαμβάνεται μέριμνα για τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί σε ξένο νόμισμα, καθώς προβλέπεται αφενός η τράπεζα να ειδοποιεί αμέσως τον καταναλωτή όταν η διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας είναι μεγαλύτερη του 20%, αφετέρου δίνει τη δυνατότητα νέας μετατροπής του νομίσματος της δανειακής σύμβασης.
Προς το παρόν οι τράπεζες εφαρμόζουν και για τα στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο τις ρυθμίσεις που έχουν σε ισχύ για όλα τα «κόκκινα» στεγαστικά όπως είναι η επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου, η πληρωμή μόνο τόκων ή μέρους των τόκων, «πάγωμα» για το 50% του δανείου για διάστημα 3-5 ετών και εξυπηρέτηση του υπολοίπου, κ.λπ.
