Του Γιώργου Νούλη
Εντός του φθινοπώρου και παράλληλα με το έργο κτηματογράφησης που υλοποιείται σήμερα στους τρείς προ-καποδιστριακούς δήμους και κοινότητες Ελασσόνας, Τυρνάβου και Τεμπών αναμένεται να ξεκινήσει και η διαδικασία για την καταγραφή των ακινήτων σε περιοχές του Δήμου Λαρισαίων, Αγιάς, Φαρσάλων και Κιλελέρ.
Σύμφωνα με πληροφορίες της "Ε" αμέσως μετά το καλοκαίρι αναμένεται να υπογραφούν οι συμβάσεις με τους αναδόχους ώστε άμεσα και εντός του 2016 να μπει σε τροχιά υλοποίησης το έργο κτηματογράφησης για όλο το ν. Λάρισας προκειμένου να μπει οριστικά και αμετάκλητα, τάξη σ΄ένα ιδιότυπο ιδιοκτησιακό καθεστώς που ενίσχυε τις καταπατήσεις, την παράνομη και την αυθαίρετη δόμηση.
Όπως έγινε γνωστό, το έργο έχει βρίσκεται σε φάση συμβασιοποίησης και η έναρξή του υπολογίζεται να γίνει πολύ πιο γρήγορα από την επανεκκίνηση της 4ης γενιάς κτηματογράφησης, η διαγωνιστική διαδικασία της οποίας ολοκληρώνεται εντός του Μαΐου.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι χιλιάδες πολίτες των περιοχών αυτών θα έχουν λίγους ακόμη μήνες για να προετοιμαστούν, να κλείσουν τυχόν εκκρεμότητες που αφορούν στην ακίνητη περιουσία τους, να επικαιροποιήσουν τους τίτλους ιδιοκτησίας τους, να μετατρέψουν τα προσύμφωνα και τις χρησικτησίες σε οριστικά συμβόλαια, να κάνουν αποδοχή κληρονομιών, να έχουν δηλαδή καθαρούς τίτλους ιδιοκτησίας ώστε μόλις ξεκινήσει το έργο κτηματογράφησης να διεκπεραιώσουν χωρίς προβλήματα τη διαδικασία,
ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΣΕΙΡΑ
Οι νέες περιοχές που θα κτηματογραφηθούν και αφορούν σε 284.000 περίπου δικαιώματα ιδιοκτησιών, είναι οι εξής:
* ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ: ΑΜΥΓΔΑΛΕΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΑΙ, ΚΟΙΛΑΔΑ, ΚΟΥΤΣΟΧΕΡΟ, ΛΟΥΤΡΟ, ΜΑΝΔΡΑ, ΡΑΧΟΥΛΑ ΚΑΙ ΤΕΡΨΙΘΕΑ. Συνολικά τα δικαιώματα είναι 19.040. Θυμίζουμε πως από το 2008 έως το 2013 είχαν κτηματογραφηθεί περίπου 80.000 δικαιώματα ιδιοκτησιών του Δήμου Λαρισαίων, Αμφιθέας και Κουλουρίου.
* ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΑΣ: ΑΓΙΑ, ΑΕΤΟΛΟΦΟΣ, ΑΜΥΓΔΑΛΗ, ΑΝΑΒΡΑ, ΑΝΑΤΟΛΗ, ΓΕΡΑΚΑΡΙ, ΔΗΜΗΤΡΑ, ΕΛΑΦΟΣ, ΚΑΡΙΤΣΑ, ΚΑΣΤΡΙ, ΜΑΡΜΑΡΙΝΗ, ΜΕΓΑΛΟΒΡΥΣΟ, ΜΕΛΙΒΟΙΑ, ΜΕΤΑΞΟΧΩΡΙ, ΝΕΡΟΜΥΛΟΙ , ΟΜΟΛΙΟ, ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ, ΠΟΤΑΜΙΑ, ΣΚΗΤΗ, ΣΚΛΗΘΡΟ, ΣΤΟΜΙΟ, ΣΩΤΗΡΙΤΣΑ. Συνολικά τα δικαιώματα είναι 71.378.
* ΔΗΜΟΣ ΦΑΡΣΑΛΩΝ: ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΑΜΠΕΛΕΙΑ, ΑΧΙΛΛΕΙΟ, ΒΑΜΒΑΚΟΥ, ΒΑΣΙΛΗ, ΒΡΥΣΙΑ, ΔΑΣΟΛΟΦΟΣ, ΔΕΝΔΡΑ, ΔΙΛΟΦΟΣ, ΕΡΕΤΡΙΑ, ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗ, ΚΑΛΛΙΘΕΑ, ΚΑΤΩ ΒΑΣΙΛΙΚΑ, ΚΑΤΩΧΩΡΙ, ΚΡΗΝΗ, ΜΕΓΑΛΟ ΕΥΥΔΡΙΟ, ΝΑΡΘΑΚΙ, ΝΕΡΑΙΔΑ, ΠΟΛΥΔΑΜΕΙΟ, ΠΟΛΥΝΕΡΙ, ΡΕΥΜΑΤΙΑ, ΣΙΤΟΧΩΡΟ, ΣΚΟΠΙΑ, ΣΚΟΤΟΥΣΣΑ, ΣΤΑΥΡΟΣ, ΥΠΕΡΕΙΑ, ΦΑΡΣΑΛΑ ΚΑΙ ΧΑΛΚΙΑΔΕΣ. Συνολικά τα δικαιώματα είναι 84.386.
* ΔΗΜΟΣ ΚΙΛΕΛΕΡ: ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ , ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ, ΑΓΝΑΝΤΕΡΗ, ΑΡΜΕΝΙΟ, ΒΟΥΝΑΙΝΑ, ΓΛΑΥΚΗ, ΔΙΛΟΦΟ, ΔΟΞΑΡΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ, ΖΑΠΠΕΙΟ, ΚΑΛΑΜΑΚΙ, ΚΙΛΕΛΕΡ (ΚΥΨΕΛΗΣ), ΚΡΑΝΝΩΝΑΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΟΣ, ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙ, ΜΕΓΑΛΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ, ΜΕΛΙΑ, ΜΕΛΙΣΣΑ, ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΙ, ΜΙΚΡΟ ΒΟΥΝΟ, ΜΟΣΧΟΧΩΡΙ, ΜΥΡΩΝ, ΝΑΜΑΤΑ, ΝΕΑ ΛΕΥΚΗ, ΝΕΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ, ΝΕΕΣ ΚΑΡΥΕΣ, ΝΙΚΑΙΑ, ΝΙΚΗ, ΟΜΟΡΦΟΧΩΡΙ, ΠΛΑΤΥΚΑΜΠΟΣ, ΣΩΤΗΡΙΟ, ΧΑΛΚΗ, ΧΑΡΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΟ. Συνολικά τα δικαιώματα είναι 108.976
ΘΑ ΔΟΘΕΙ ΠΑΡΑΤΑΣΗ
Στο μεταξύ, ολοκληρώνεται τυπικά στις 4 Μαΐου η προθεσμία για την υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας από τους πολίτες των Δήμων Τυρνάβου, Ελασσόνας και Τεμπών (η προθεσμία για τους κατοίκους του εξωτερικού λήγει την 1η Αυγούστου) αλλά με δεδομένη τη χαμηλή ανταπόκριση που επιδεικνύουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων, αναμένεται εντός της Μ. Εβδομάδας να ανακοινωθεί παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας. Αν και τις τελευταίες ημέρες στα τρία γραφεία κτηματογράφησης παρατηρείται αυξημένη προσέλευση επειδή η προθεσμία τελειώνει, ωστόσο το ποσοστό των δηλωθέντων ακινήτων μόλις που προσεγγίζουν το 10%. Από τα 260.000 δικαιώματα δηλαδή, που αντιπροσωπεύουν ισάριθμα αστικά ακίνητα και αγροτεμάχια των περιοχών αυτών, μέχρι στιγμής δεν έχουν κτηματογραφηθεί ούτε… τα 13.000.
ΧΑΝΕΤΑΙ ΑΝ ΔΕΝ ΔΗΛΩΘΕΙ…
Τι σημαίνει όμως, αμελώ ή δεν θέλω και δεν υποβάλω τη δήλωση κτηματογράφησης; Τι θα γίνει αν οι ιδιοκτήτες του Τυρνάβου, Ελασσόνας, Τεμπών σήμερα, και οι ιδιοκτήτες των Δήμων Λαρισαίων, Αγιάς, Φαρσάλων και Κιλελέρ, δεν δηλώσουν το ακίνητο τους; Επειδή η διαδικασία είναι υποχρεωτική, το χειρότερο που μπορεί να πάθουν είναι να περιέλθει το ακίνητό τους στην κατοχή του Δημοσίου και το καλύτερο να εγκλωβιστούν σε ένα πολυέξοδο και πολύχρονο δικαστικό αγώνα κατοχύρωσης της περιουσίας τους.
Πρέπει να γίνει σαφές συνεπώς, πως τα ακίνητα που δεν θα δηλωθούν θα καταγράφονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, η οποία διαρκεί περίπου τέσσερα χρόνια, υπάρχει μια προθεσμία 5 ετών (ή 7 για τους μόνιμους κατοίκους εξωτερικού) για τη διόρθωσή τους από «αγνώστου ιδιοκτήτη» σε «γνωστού». Με την επιβολή βεβαίως προστίμου ανάλογου με το είδος και την αξία του ακινήτου και αφού θα έχει προηγηθεί ένας αγώνας δρόμου για τη συγκέντρωση όλων εκείνων των δικαιολογητικών που θα αποδεικνύουν την κυριότητά του.
Αν δε γίνει και τότε αυτή η "διόρθωση", το ακίνητο θα περάσει στην ιδιοκτησία του Δημοσίου. Τότε όμως οι ιδιοκτήτες, θα μπορούν να προσφύγουν δικαστικώς, μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση και όχι για να ανακτήσουν το ακίνητο. Ξέχωρα που, μπορούν να εμφανιστούν κάποιοι… επιτήδειοι που με πλαστά συμβόλαια και εικονικές διαθήκες θα επιδιώξουν να αποκτήσουν τα αγνώστου ιδιοκτήτη ή "ορφανά" όπως αλλιώς λέγονται, ακίνητα…
"Επίσης να έχουν υπόψη τους, σημειώνει στην "Ε" το στέλεχος marketing της ΕΚΧΑ κ. Άσπα Χατζησοφιανού, από την έναρξη της ανάρτησης των στοιχείων των ιδιοκτησιών τους, που είναι η επόμενη φάση μετά τη συλλογή των δηλώσεων, για οποιαδήποτε μεταβίβαση, θα απαιτείται το πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου. Άρα, ακίνητο που δεν έχει δηλωθεί στο κτηματολόγιο δεν μπορεί να πωληθεί, να μεταβιβαστεί με γονική παροχή, να κληροδοτηθεί, ούτε επίσης να εκδοθεί από τον ιδιοκτήτη του οικοδομική άδεια"…
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα. Δεν αρκεί να δηλωθεί ένα ακίνητο στο γραφείο κτηματογράφησης. Πρέπει να δηλωθεί και σωστά. Γιατί, οποιαδήποτε διόρθωση στο μέλλον θα είναι επιτρεπτή μόνο μέσω της βάσης του υπ. Οικονομικών. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να υπάρχει αναντιστοιχία δηλωθέντων ακινήτων στο Κτηματολόγιο και στην Εφορία, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει…
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ
Σχετικά με τη διαδικασία κτηματογράφησης που βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη στους τρεις δήμους όσο και γι’ αυτή που θα ξεκινήσει από το φθινόπωρο στους υπόλοιπους τέσσερις δήμους του ν. Λάρισας, οι ιδιοκτήτες να έχουν ακόμη υπόψη τους τα εξής:
* Οι δηλώσεις υποβάλλονται αυτοπροσώπως ή ηλεκτρονικά στο γραφείο κτηματογράφησης και περιλαμβάνουν τόσο τη γεωμετρική περιγραφή των ακινήτων (θέση, σχήμα, έκταση) όσο και το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους.
* Κάθε δήλωση αφορά σε ένα ιδιοκτησιακό δικαίωμα. Το "πάγιο" τέλος είναι στα 35 ευρώ ανά δικαίωμα με εξαίρεση τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, γκαράζ), όπου το τέλος ανέρχεται στα 20 ευρώ. Για τις αγροτικές εκτάσεις προβλέπεται η καταβολή έως δύο και μόνο ανταποδοτικών τελών, ανεξάρτητα από τον αριθμό των χωραφιών ή βοσκοτόπων που έχουν δηλωθεί από τον ίδιο δικαιούχο στην ίδια περιοχή. Δηλαδή αν ένας έχει την κυριότητά του ένα διαμέρισμα με αποθήκη θα καταβάλει 55 ευρώ και αν έχει και ένα χωράφι θα πληρώσει και άλλα 35 ευρώ. Εννοείται ότι πρέπει να προηγηθεί η πληρωμή του τέλους στις τράπεζες.
* Η δήλωση αφορά σε όλα τα ακίνητα, είτε είναι εντός, είτε είναι εκτός σχεδίου, είτε είναι αγροτικά είτε είναι αστικά. Και επειδή σχετίζεται με όλα τα δικαιώματα πάνω στα ακίνητα, σε περίπτωση που ένα ακίνητο ανήκει σε παραπάνω από ένα άτομο, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό, να το δηλώσουν.
* Ο ενδιαφερόμενος δηλώνει το ιδιοκτησιακό του δικαίωμα με απλά φωτοαντίγραφα (δεν είναι ανάγκη να είναι επικυρωμένα) των πράξεων που το αποδεικνύουν.
* Σε ειδικές περιπτώσεις ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων πρέπει να προσκομίζονται τα ανάλογα έγγραφα. Για παράδειγμα σε κληρονομούμενα ακίνητα πρέπει να προσκομίζονται δήλωση αποδοχής κληρονομιάς ή πιστοποιητικό γραμματείας δικαστηρίου, έκθεση περιγραφής ακινήτων και πιστοποιητικό μετεγγραφής στο υποθηκοφυλακείο.
* Το έντυπο της δήλωσης δεν έχει σχέση με το φορολογικό έντυπο Ε9. Στο Ε9 δηλώνονται τα ακίνητα που έχει κάποιος στην κατοχή του, ενώ στη δήλωση αυτή καταγράφονται στην ουσία τα δικαιώματα που έχει πάνω στο ακίνητο. Με τον όρο δικαίωμα εννοούμε την πλήρη ή ψιλή κυριότητα σε ακίνητο, την επικαρπία ή οποιαδήποτε άλλη δουλεία. Εν ολίγοις με τη δήλωση καταγράφονται και κατά συνέπεια κατοχυρώνονται όλα τα εμπράγματα δικαιώματα πλήρους κυριότητας, ψιλής κυριότητας, επικαρπίας, δουλείες, υποθήκες, προσημειώσεις υποθηκών, κατασχέσεις, εγγραπτέες αγωγές - ανακοπές και μισθώσεις καθώς και μεταφορά συντελεστή.
* Γίνονται δεκτά μόνο κύρια συμβόλαια. Προσύμφωνα, όμως που έχουν καταρτισθεί προ 20ετίας τουλάχιστον, λαμβάνονται υπόψη ως έγγραφα που αποδεικνύουν χρησικτησία. Οπότε είναι προτιμότερο τα προσύμφωνα κάτω της 20ετίας, να γίνουν κύρια συμβόλαια.
