Με την αναθεώρηση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) που αναμένεται ως το καλοκαίρι «ξεκλειδώνει» η διαδικασία προκήρυξης του νέου προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ' Οίκον», το οποίο θα ενισχύει νοικοκυριά για την εφαρμογή λύσεων εξοικονόμησης ενέργειας, όπως εκσυγχρονισμό των συστημάτων θέρμανσης, τοποθέτηση θερμομόνωσης, αντικατάσταση κουφωμάτων κ.α.
Η αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ, όπως ανέφερε πρόσφατα μιλώντας σε σχετικό συνέδριο ο γ.γ Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Μιχάλης Βερροιόπουλος, αποτελεί προϋπόθεση για την προκήρυξη προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων και θα περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές που ενδιαφέρουν τόσο τους μηχανικούς όσο και τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Συγκεκριμένα:
- Οι ελάχιστες απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων θα καθορίζονται με περισσότερη λεπτομέρεια ώστε να επιτυγχάνεται ο πιο αποδοτικός συνδυασμός κόστους παρεμβάσεων και εξοικονόμησης ενέργειας. Όπως είναι γνωστό οι ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης εφαρμόζονται υποχρεωτικά στα νέα κτίρια και στα υφιστάμενα εφόσον ανακαινίζονται ριζικά. Για τον καθορισμό των νέων ελάχιστων απαιτήσεων εκπονούνται μελέτες στις οποίες εξετάζονται διάφορα σενάρια μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας (π.χ. θερμομόνωση, αντικατάσταση λέβητα, κουφωμάτων κλπ), προκειμένου να προκύψει ο βέλτιστος συνδυασμός κόστους - ενεργειακής απόδοσης. Για την ανάλυση των σεναρίων έχουν καθοριστεί τυπικά κτίρια, όπου εκτός από την παράμετρο της κλιματικής ζώνης στην οποία βρίσκεται το κτίριο (ο ισχύων κανονισμός προβλέπει ήδη τέσσερις κλιματικές ζώνες), λαμβάνεται υπόψη και η χρήση του κτιρίου (κατοικία, πολυκατοικία, γραφείο), αλλά και το έτος κατασκευής (με διαστήματα έως το 1955, 1955-1980, 1980-2000, 2000-2010 και νεότερα του 2010). Έτσι για κάθε κατηγορία κτιρίου π.χ. για τις κατοικίες προκύπτουν υποκατηγορίες τυπικών κτιρίων (ανά κλιματική ζώνη και έτος κατασκευής) και αντίστοιχα για κάθε μία από τις υποκατηγορίες αυτές εξετάζονται διαφορετικά σενάρια εργασιών εξοικονόμησης ενέργειας.
- Η νομοθεσία προβλέπει ότι τα νέα κτίρια που θα κατασκευάζονται και τα υφιστάμενα που θα ανακαινίζονται ριζικά από το 2021, δηλαδή μετά από 5 χρόνια, πρέπει να έχουν σχεδόν μηδενική κατανάλωση. Ο ΚΕΝΑΚ θα συγκεκριμενοποιήσει την απαίτηση αυτή για την οποία εξετάζονται αρκετές εναλλακτικές, όπως η υποχρεωτική χρήση ανανεώσιμων πηγών, ή υλικών με συγκεκριμένες, αυστηρές προδιαγραφές, η θέσπιση ανώτατου ορίου ενεργειακής απόδοσης κ.α.
- Η τεχνολογική εξέλιξη στα δομικά υλικά από το 2010, οπότε θεσπίστηκε ο ΚΕΝΑΚ, είναι ευνόητο να οδηγήσει σε αυστηροποίηση των κριτηρίων κατάταξης των κτιρίων στις ενεργειακές βαθμίδες. Θα είναι δηλαδή πιο δύσκολο για ένα κτίριο να καταταγεί στην κατηγορία "Α" σε σχέση με το παρελθόν. Όπως τονίζουν αρμόδια στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η προοπτική αυτή τεκμαίρεται λογικά από τη βελτίωση των υλικών δόμησης αλλά δεν βασίζεται - ακόμη - σε συγκεκριμένες μελέτες, οι οποίες είναι υπό εκπόνηση.
- Δεν αναμένονται σημαντικές αλλαγές ως προς τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης που θα εξακολουθήσουν να εκδίδονται κατά την πώληση ή νέα μίσθωση κτιρίου. Εξετάζονται όμως βελτιώσεις στη μορφή του πιστοποιητικού στην προσπάθεια να αποτελεί ένα πραγματικά χρήσιμο εργαλείο για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων και την κτηματαγορά.
Με την ολοκλήρωση του ΚΕΝΑΚ ή τουλάχιστον του τμήματος του κανονισμού που θα αφορά τις κατοικίες ανοίγει ο δρόμος για την προκήρυξη του νέου προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας στα σπίτια, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ, συνολικού ύψους περίπου 500 εκ. Το νέο πρόγραμμα σύμφωνα με τα αρμόδια στελέχη του ΥΠΕΝ θα είναι λιγότερο γραφειοκρατικό, σχεδιάζεται με τρόπο ώστε όλα τα δικαιολογητικά (που θα είναι λιγότερα) να υποβάλλονται ηλεκτρονικά, ενώ το ύψος των ενισχύσεων (δάνεια και επιδοτήσεις) θα εξαρτάται από το εισόδημα του νοικοκυριού και τον προϋπολογισμό των εργασιών που θέλει να εκτελέσει.