Του Γιώργου Ρούστα
Η Αγροδιατροφή και ο Τουρισμός προσφέρουν τις καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης, ενώ οι κλάδοι που θα παρουσιάσουν τις ισχυρότερες προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια στη Θεσσαλία είναι η Γεωργία, η Δασοκομία και η Αλιεία και ακολουθούν με μεγάλη διαφορά η Μεταποίηση και οι Δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης.
Αυτό είναι το συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα που διενήργησαν η Περιφέρεια Θεσσαλίας σε συνεργασία με την εφημερίδα «Ελευθερία», με στόχο τη διάγνωση των αναγκών της αγοράς εργασίας στη Θεσσαλία. Η έρευνα περιλάμβανε επιχειρήσεις, ανέργους και φορείς, προκειμένου να καταγραφεί η πραγματική εικόνα της αγοράς με σκοπό την υλοποίηση πολιτικών προώθησης της απασχόλησης.
Από τους ερωτηθέντες επιχειρηματίες, που κλήθηκαν να απαντήσουν στην έρευνα, ένα 50% εμφανίζεται αισιόδοξο για το μέλλον του ή σκέπτεται, υπό προϋποθέσεις, να επεκτείνει τη δραστηριότητά του, ενώ εντύπωση προκαλεί το μεγάλο ποσοστό (85,8%) που σκέπτεται να μετεγκατασταθεί στο εξωτερικό.
Ο Κ. ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας και τα συμπεράσματά της, ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός δήλωσε στην «Ε»: Υπάρχει πλέον ένας δρόμος, ο δρόμος της Ανάπτυξης και προϋποθέτει όχι μόνο αποτελεσματικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας αλλά και εθνική ενότητα και κυρίως σκληρή δουλειά για την εφαρμογή του. Χρειαζόμαστε ένα νέο μοντέλο παραγωγής. Το μοντέλο αυτό είναι αναγκαίο καθ’ ότι η εθνική οικονομία εμφανίζει δυο κύρια προβλήματα: Το ένα είναι το χρηματοδοτικό και το δεύτερο είναι το πρόβλημα της παραγωγής. Και η εικόνα αυτή αποτυπώνεται πλήρως μέσω των αποταμιεύσεων και των επενδύσεων. Χωρίς παραγωγή δεν υπάρχει ζωή και τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά και στη δημογραφική σύνθεση της χώρας. Θεωρήσαμε σκόπιμο να διενεργήσουμε αυτή την έρευνα και να καταγράψουμε τις πραγματικές ανάγκες της τοπικής οικονομίας. Ενόψει της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020 η χάραξη πολιτικής με συνέργεια, συνεργασία και αποτελεσματικές παρεμβάσεις αποτελεί πρωταρχικό μας μέλημα. Όπως έδειξε η έρευνα για να πετύχει ο καθένας μας - είτε νέος ή νέα στην αρχή της καριέρας του, είτε επιχειρηματίας – αυτό που απαιτείται είναι σταθερότητα. Ούτε περισσότερα ούτε λιγότερα. Πολιτική, φορολογική, διοικητική σταθερότητα και δικαιοσύνη. Υπάρχει μόνο η απαίτηση να εξασφαλιστεί η σταθερότητα και να επενδύσουμε στην αλήθεια για να πετύχουμε ατομικά και συλλογικά. Τότε η ελπίδα δεν θα αποπλανάται από τον πειρασμό για επιστροφή στο παρελθόν, αλλά θα μας οδηγεί προς το μέλλον.
Ας δούμε όμως μερικά από τα συμπεράσματα της έρευνας:
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Στην ερώτηση «Είστε αισιόδοξος για την πορεία της επιχείρησής σας τα επόμενα χρόνια», το 56,6% απάντησε «Ναι ή μάλλον ναι» και το 42,5% «όχι ή μάλλον όχι». Οι ερωτηθέντες βρέθηκαν σε δίλημμα (49-51%) όταν κλήθηκαν να απαντήσουν «πόσο πιθανό είναι η επιχείρησή τους να επεκταθεί σε νέες αγορές, να διαφοροποιήσει το προϊόν/την υπηρεσία της ή να αλλάξει οργάνωση το επόμενο διάστημα. Ένα μεγάλο ποσοστό (85,8%) δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να μετεγκατασταθεί στο εξωτερικό, να αλλάξει παραγωγική διαδικασία το 78% και να κλείσει το 69%.
Σχετικά με τους τομείς που πιστεύουν ότι προσφέρουν τις καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια στη Θεσσαλία, η Αγροδιατροφή προσελκύει το ενδιαφέρον πολλών (74,3%) και ακολουθούν: ο Τουρισμός (58,4), η Ενέργεια (45,1), το Περιβάλλον (31,9), οι Τεχνολογίες πληροφορικής (27,4), η Υγεία (26,5), ο Πολιτισμός (21,2), τα Δομικά υλικά και το Μέταλλο (6,2).
Στους κλάδους που θα παρουσιάσουν τις ισχυρότερες προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια στη Θεσσαλία, προέχει η «Γεωργία, Δασοκομία και Αλιεία» σε ποσοστό 76,1% και ακολουθούν με μεγάλη διαφορά οι: Μεταποίηση (41,6), δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης (35,4), παροχή νερού, επεξεργασία λυμάτων, διαχείριση αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης (34,5), παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού (31), μεταφορά και αποθήκευση (26,5), δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας και κοινωνικής μέριμνας (25,7), άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών (23), επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (22,1), εκπαίδευση (21,2), τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία (20,4%), ενημέρωση και επικοινωνία (15).
Όσον αφορά στις ανάγκες των επιχειρήσεων τα επόμενα χρόνια για προσωπικό, το 69% ίσως χρειαστεί ειδικευμένους γιατρούς, κτηνοτρόφους, γεωργούς, δασοκόμους και αλιείς, το 49,6% απασχολούμενους στην παροχή υπηρεσιών, στον Τουρισμό και στις πωλήσεις (ενδεικτικά αναφέρονται πωλητές, κομμωτές, μάγειροι, σερβιτόροι, «σεκιούριτι» κ.λ.π.), το 49,6% ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες, το 37,2% πτυχιούχους ΑΕΙ (όπως μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, λογιστές κ.ο.κ.), το 35,4% πτυχιούχους Τεχνολόγους (αποφοίτους ΤΕΙ, νοσηλευτές, βοηθούς λογιστές κ.λ.π.), το 31% ειδικευμένους τεχνίτες (ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, χτίστες, μηχανικούς αυτοκινήτων κ.λ.π.), το 17,7% υπάλληλους γραφείου, το 17,7% χειριστές βιομηχανικών μηχανημάτων, βιομηχανικού εξοπλισμού, συναρμολογητές, οδηγούς και το 15,9% ανώτερα διευθυντικά και διοικητικά στελέχη. Μάλιστα στα ανώτερα διευθυντικά και διοικητικά στελέχη το 72,2% απαντά θετικά στο αν θα απασχολούσε διευθυντές πωλήσεων, μάρκετινγκ και ανάπτυξης.
Στους πτυχιούχους, τα πιο περιζήτητα επαγγέλματα είναι τα εξής: Λογιστές, σύμβουλοι και άλλοι επαγγελματίες του χρηματοοικονομικού τομέα, προσοντούχοι των επιστημών της ζωής (βιολόγοι, περιβαλλοντολόγοι).
Στους Τεχνολόγους τα περιζήτητα επαγγέλματα είναι τα εξής: Τεχνικοί βοηθοί βιολογίας, γεωργίας, κτηνοτροφίας και δασοκομίας, (57,5%), Βοηθοί επαγγελματιών νοσηλευτικής και μαιευτικής (50 %), Τεχνικοί λειτουργιών και υποστήριξης χρηστών τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνίας (47,5%).
Στην κατηγορία υπάλληλοι γραφείου ενδιαφέρον υπάρχει κυρίως για γραφείς γενικών καθηκόντων (70%) και ιδιαίτερες γραμματείς (35%).
Στην παροχή υπηρεσιών ζητούνται κυρίως σερβιτόροι και μπάρμαν (66%), μάγειροι (57%), ταξιδιωτικοί συνοδοί, εισπράκτορες και ξεναγοί (52%).
Στον πρωτογενή Τομέα τα περιζήτητα επαγγέλματα είναι τα εξής: Απασχολούμενοι στις καλλιέργειες κηπευτικών και φυτειών (78,2%), κτηνοτρόφοι, πτηνοτρόφοι και παρόμοιοι (70,5), γεωργοκτηνοτρόφοι (μικτών εκμεταλλεύσεων) (70,5%), καλλιεργητές φυτικών προϊόντων για ιδία κατανάλωση ( 51,3%)
Στους ανειδίκευτους εργάτες, ανάρπαστοι είναι οι ανειδίκευτοι εργάτες γεωργίας, δασών και αλιείας (73,2%), Άλλοι ανειδίκευτοι εργάτες (39, 3) και ανειδίκευτοι εργάτες μεταφορών και αποθήκευσης (37,5).
Δράσεις κατάρτισης που θεωρούνται αναγκαίες για την ενίσχυση της απασχόλησης στην Περιφέρεια Θεσσαλίας: Καινοτόμες καλλιέργειες στον πρωτογενή τομέα (60,2%), Ανάπτυξη και Παραγωγή Προϊόντων(54%), Προώθηση της Έρευνας και Καινοτομίας (54%), Προώθηση και προβολή προϊόντων και υπηρεσιών (53,1 %), Βελτίωση Παραγωγικότητας (53,1%).
Οι τομείς της επιχείρησης που εκτιμάτε ότι θα χρειαστούν ανθρώπινο δυναμικό τα επόμενα χρόνια, έχουν ως εξής: Μάρκετινγκ/Πωλήσεις/Δημόσιες Σχέσεις (34,5%), Προώθηση και προβολή προϊόντων και υπηρεσιών (28,3%), Βελτίωση Παραγωγικότητας (26,5%), Ανάπτυξη και Παραγωγή Προϊόντων (24,8 %).
Τα προσόντα/δεξιότητες θα παίξουν τον σημαντικότερο ρόλο στο πώς θα επιλέξουν το προσωπικό είναι: Οργάνωση (39,8%), Ικανότητα ομαδικής συνεργασίας (32,7%), Ικανότητα επικοινωνίας και ανθρωπίνων σχέσεων (27,4%).
ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ- ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ
Οι θεσσαλικές επιχειρήσεις που προγραμματίζουν να υποβάλουν κάποια πρόταση για δράσεις κατάρτισης στην νέα προγραμματική περίοδο είναι 23%, το 45,1 ίσως και το 31,9% απάντησε αρνητικά. Οι επιχειρήσεις που θα χρειαστούν τα επόμενα χρόνια ανθρώπινο δυναμικό ανέρχονται σε 42,5% μάλλον ναι, σε 14,2 % σίγουρα ναι, ενώ «μάλλον όχι» απάντησε το 18,6% και «όχι» το 21,2%. Στην περίπτωση που κάποιοι έχουν τη δυνατότητα να επιδοτηθούν για θέσεις απασχόλησης, θα προσλάβει νέο προσωπικό το 64,6% ενώ θα διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας το 73,5%.
ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
Στην ερώτηση «πόσο πιθανό θεωρείτε να προσλάβετε τα επόμενα χρόνια», οι απαντήσεις που δόθηκαν είναι: Επιδοτούμενο προσωπικό (71,7%), προσωπικό μερικής απασχόλησης (44,2%), προσωπικό πλήρους απασχόλησης (32,7%), εποχικό προσωπικό (31,9%).
Για προσωπικό πλήρους απασχόλησης τα επίπεδα αμοιβών που θεωρούνται ότι είναι εφικτά για την επιχείρησή τα επόμενα χρόνια είναι τα εξής: Έως 600 ευρώ το μήνα το 33,6%, 600-1000 ευρώ το μήνα το 42,5%, από 1000-1500 ευρώ το μήνα το 10,6% και ΔΓ/ΔΑ το 13,3%. Για βοηθητικό προσωπικό πλήρους απασχόλησης οι αμοιβές οι αντίστοιχες απαντήσεις έχουν ως εξής: 67,3-19,5-0,9-12,4. Στον αντίποδα, πιθανό το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε μείωση του προσωπικού το επόμενο διάστημα είναι: Πολύ πιθανό (8,8%), Αρκετά πιθανό (17,7%), Όχι και τόσο πιθανό (28,3), Καθόλου πιθανό (20,4%).
Η ταυτότητα της έρευνας
Η έρευνα έγινε από την ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. με εντολή της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Ε.Π. Περιφέρειας Θεσσαλίας, με σκοπό της δημοσκόπησης, τη διερεύνηση των χαρακτηριστικών της ζήτησης εργασίας. Στην έρευνα συμμετείχαν 226 επιχειρήσεις σε όλες τις περιφερειακές ενότητες της Θεσσαλίας, με τυχαία δειγματοληψία, το διάστημα 18 – 25 Νοεμβρίου 2015. Το 40% των επιχειρήσεων που έλαβε μέρος στην έρευνα εδρεύει στην ΠΕ Λάρισας, το 24% στη Μαγνησία, το 16,8% στην Καρδίτσα, το 17,7% στα Τρίκαλα και το 0,9% στα νησιά των Σποράδων. Το 70% των επιχειρήσεων είχε ατομική μορφή, το 45% αυτών ιδρύθηκε τη δεκαετία 2001-2010 και το 28,3% μετά το 2010. Το 80% των επιχειρήσεων απασχολεί μέχρι 5 άτομα.
Σχετικά με τους 125 ανέργους που ρωτήθηκαν και στις 4 περιφερειακές ενότητες της Θεσσαλίας, οι γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα αποτελούν το 67% και οι άντρες το 33%, ενώ ηλικιακά οι περισσότεροι ανήκουν στην κατηγορία 35-54 ετών.
Όσον αφορά στους 75 φορείς που συμμετείχαν στην έρευνα αυτοί είναι οι εξής: Διευθύνσεις Περιφέρειας και Περιφερειακών Ενοτήτων, Γραφεία ΟΑΕΔ (Περιφερειακή διεύθυνση και ΚΠΑ), Επιμελητήρια, Σύνδεσμοι Επιχειρήσεων, Εργατικά Κέντρα, Οργανώσεις Εργαζομένων (κλαδικές-τοπικές-πρωτοβάθμιες), Δομές εκπαίδευσης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΚΕΚ-ΙΕΚ κ.λπ.).
